Để trẻ bắt kịp đà tăng trưởng: cân nặng không phải là yếu tố duy nhất
Với trẻ đang trên đà phát triển, cân nặng chính là một trong những yếu tố mẹ dễ nhận thấy bằng mắt và dễ “định lượng” bằng những con số cụ thể…
Phải chăng chính điều ấy đã gây nên ngộ nhận: Trẻ béo là trẻ… khỏe?
Không chỉ là yếu tố dễ nhìn thấy đầu tiên, trên thực tế, nhiều mẹ còn chia sẻ: Những “bình luận” về cân nặng của trẻ là điều mẹ thường nghe nhất trong suốt quá trình nuôi dạy, chăm sóc con. Từ hàng xóm đến bạn bè, người thân, ngay khi gặp trẻ nhỏ, câu nhận xét đầu tiên thường là: “Ôi, xem cục cưng của bà bữa nay mũm mĩm chưa này!”, “Trộm vía, cháu hay ăn chóng lớn, mẹ nuôi mát tay quá!”, “Em xem có cần cho bé đi khám hay uống thêm thuốc gì không, sao thằng bé nhẹ cân thế nhỉ?”.
Chị Thùy Liên (Quận Bình Thạnh) còn cho biết: “Ngay cả gửi con đi học mẫu giáo, mỗi ngày khi đón con, câu mình nghe thường xuyên nhất từ cô giáo cũng là, tháng này con chậm lên cân, cô sẽ chú ý cho bé ăn thêm, mẹ ở nhà cũng chú ý nhé vì bé nhẹ cân hơn các bạn khác… Dần dần, mình toàn chú ý đến cân nặng của con và cảm thấy như thể cả cô và mẹ đều đang hợp sức cùng… đua, để giúp bé tăng cân vậy!”.
Quá nhiều người quan tâm đến cân nặng của trẻ vô tình đã tạo nên một ngộ nhận sai phổ biến trong cộng đồng các mẹ: Luôn cho rằng trẻ càng “tròn tròn”, “mũm mĩm”, “cân nặng vượt chuẩn” càng khỏe mạnh, đáng yêu. Khi thấy con tăng cân đều, mẹ rất an tâm. Ngược lại, chỉ cần nghe ai đó đánh giá bé gầy gầy, roi roi, mẹ đã áp lực như thể đang nuôi con chưa đúng cách, tìm đủ mọi phương pháp để con có thể ăn nhiều, chóng “béo khỏe béo đẹp” như… con nhà người ta!
Không ít bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ: Nhiều mẹ vừa đến khám đã hỏi xem có cách nào cho con chóng tăng cân để theo kịp các bạn cùng trang lứa, trong khi bác sĩ đã giải thích rằng nếu xét trên biểu đồ tăng trưởng thì trẻ đang phát triển hoàn toàn bình thường, cân nặng nằm trong chuẩn quy định. Việc cứ lấy sự tròn trịa, mập mạp của bé làm thước đo “tài nuôi con” của mẹ là một ngộ nhận và điều này lâu dần sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và tăng trưởng toàn diện của trẻ, đồng thời khiến trẻ dễ gặp phải những vấn đề tâm lý (khi mẹ cứ “ép ăn”).
Có một thực tế đáng lo ngại là tình trạng thừa cân, béo phì ở trẻ em từ tuổi tiền học đường và học đường đến tuổi trưởng thành đang gia tăng tại Việt Nam, đặc biệt ở các thành phố lớn. Theo kết quả điều tra mới nhất về tình trạng trẻ thừa cân béo phì, tỷ lệ trẻ béo phì ở khu vực nội thành TP.HCM hiện nay trên 50%, tại Hà Nội khoảng 41%.
Tăng trưởng toàn diện cho trẻ: Cần hiểu đúng để xây dựng cho trẻ nền tảng tối ưu
Trên thực tế, để đánh giá một em bé có sự tăng trưởng toàn diện thì cân nặng không phải là yếu tố duy nhất giúp xác định điều này. Muốn biết một em bé có đang tăng trưởng toàn diện không, các bác sĩ sẽ đánh giá dựa trên 3 chỉ số cơ bản: chiều cao, cân nặng, sức đề kháng. Bên cạnh đó, Tổ chức Y tế Thế giới WHO đã công bố bảng chiều cao – cân nặng chuẩn của trẻ em từ 0-5 tuổi. Theo đó, một tỷ lệ hợp lý giữa cân nặng và chiều cao cho thấy trẻ tăng trưởng khỏe mạnh và đủ chất dinh dưỡng
Video đang HOT
Điều này đồng nghĩa với việc mẹ không nên chỉ chú trọng quá mức đến cân nặng mà bỏ quên chiều cao. Phát triển chiều cao chính là phát triển xương, và mẹ cần chú ý thêm rằng giai đoạn trẻ tăng trưởng xương, phát triển chiều cao tốt nhất là 5 năm đầu đời. Trong 5 năm đầu đời, trẻ có thể đạt đến 60% chiều cao khi trưởng thành. Vì vậy, mẹ cần giúp trẻ tăng trưởng xương tối đa trước khi kết thúc giai đoạn vàng này.
Bên cạnh chiều cao và cân nặng, sự tăng trưởng toàn diện của trẻ còn đòi hỏi một hệ miễn dịch khỏe mạnh, giúp chống lại nhiễm trùng nói riêng cũng như các bệnh nói chung mà trẻ hay gặp phải. Một em bé có hệ miễn dịch kém sẽ rất dễ mắc phải các bệnh về hô hấp và tiêu hóa (cảm cúm, tiêu chảy, táo bón, rối loạn tiêu hóa…). Điều đó cản trở trẻ hấp thu dưỡng chất từ các bữa ăn, đồng thời còn khiến trẻ mất đi nhiều cơ hội được vận động, vui chơi, học hỏi.
Bé có hệ miễn dịch phát triển tối ưu sẽ ít mắc bệnh hơn, nếu mắc cũng có sự hồi phục nhanh chóng hơn. Nhờ có hệ miễn dịch khỏe mạnh, trẻ cũng sẵn sàng ăn nhiều nhóm thực phẩm đa dạng vì trẻ ngon miệng.
Tiến sĩ Li Fei, bộ phận Nghiên cứu và Phát triển, Trung tâm châu Á Thái Bình Dương, Abbott Nutrition chia sẻ cùng các mẹ: “Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng, giúp trẻ có thể tăng trưởng khỏe mạnh và toàn diện. Khi được bổ sung đầy đủ và cân bằng các dưỡng chất cần thiết, trẻ sẽ đạt được cùng lúc cả 3 yếu tố: chiều cao, cân nặng, hệ miễn dịch phát triển tối ưu”.
Để có thể giúp trẻ đạt được điều này, mẹ có thể tham khảo thêm tháp dinh dưỡng, theo khuyến cáo của Viện dinh dưỡng Quốc gia, nhằm xác định các nhóm thực phẩm nào cần thiết cho con. Lưu ý rằng ở mỗi độ tuổi khác nhau, trẻ cũng sẽ có những nhu cầu dinh dưỡng khác nhau.
“Ngoài ra, bổ sung dinh dưỡng đường uống kéo dài như sử dụng PediaSure cũng sẽ giúp tăng đa dạng thức ăn, lấp đầy các khoảng trống dinh dưỡng và cải thiện tình trạng dinh dưỡng chung. Đồng thời, việc bổ sung này hỗ trợ tăng tiêu thụ năng lượng và các dưỡng chất chủ yếu cần thiết cho sự tăng trưởng vốn thiếu ở nhiều trẻ em châu Á, như canxi, sắt, vitamin A và C. Trong khi đó, sử dụng PediaSure kéo dài không làm tăng cân quá mức và không ảnh hưởng tới việc tiêu thụ các nhóm thực phẩm thông thường hàng ngày”, Tiến sĩ Li Fei cho biết thêm.
Rõ ràng, thay vì chỉ mong con “mũm mĩm”, đã đến lúc mẹ cần giúp trẻ tăng trưởng một cách toàn diện, với việc tập trung phát triển cả 3 yếu tố chiều cao – cân nặng và sức đề kháng, từ đó trẻ bắt kịp tăng trưởng, giảm số ngày bệnh và ăn ngon miệng hơn, giúp bé có cơ hội học hỏi, phát triển khỏe mạnh và toàn diện lâu dài./.
Theo VOV
Chuyên gia hướng dẫn theo dõi, phát hiện phản ứng sau tiêm chủng
PGS.TS Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng Quốc gia khuyến cáo, sau mũi tiêm, không chỉ việc theo dõi 30 phút đầu ngay tại Trạm Y tế là quan trọng, mà việc theo dõi 1 - 2 ngày sau tiêm chủng rất ý nghĩa để kịp thời phát hiện những bất thường của trẻ.
Theo PGS Hồng, tiêm chủng là biện pháp tốt nhất phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em. Việc phối hợp giữa cán bộ y tế, gia đình sẽ đảm bảo an toàn tiêm chủng cho trẻ.
Dưới đây là hướng dẫn của chuyên gia để đảm bảo tiêm chủng an toàn.
Chủ động thông báo tình trạng sức khoẻ của trẻ
Cha mẹ là người biết rõ nhất tình trạng sức khoẻ của trẻ. Vì thế, khi đưa trẻ đi tiêm chủng, các bà mẹ cần chủ động thông báo về tình trạng sức khỏe hiện tại của con mình như: trẻ đang bị ốm, các loại thuốc đang dùng cho trẻ, trẻ có tiền sử dị ứng đặc biệt có phản ứng mạnh với lần tiêm chủng trước như sốt cao, quấy khóc kéo dài, phát ban, sưng nề vùng tiêm ...
Tiêm vắc xin cho trẻ tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tiền Giang. Ảnh: H.Hải
Theo dõi 30 phút sau tiêm
Sau khi được bác sĩ kiểm tra sức khoẻ, đủ điều kiện để tiêm chủng, trẻ sẽ được tiêm chủng vắc xin. Bố mẹ hãy cùng cán bộ y tế kiểm tra đúng mũi tiêm, thuốc được tiêm chủng.
Trẻ được theo dõi sau tiêm ngừa vắc xin Combe Five tại Trung tâm Y tế huyện Chương Mỹ.
Sau tiêm chủng trẻ cần được ở lại điểm tiêm chủng 30 phút để theo dõi, phát hiện sớm các phản ứng sau tiêm có thể xẩy ra.
Trong 30 phút đầu, các phản ứng nặng (nếu có) sẽ rất nguy hiểm, đe dọa tính mạng và nếu được theo dõi tại Trạm y tế, trẻ sẽ được xử trí cấp cứu kịp thời.
Theo dõi tại nhà 1 - 2 ngày sau tiêm chủng
PGS Hồng khuyến cáo, sau mũi tiêm, không chỉ việc theo dõi 30 phút đầu ngay tại Trạm Y tế là quan trọng, mà việc theo dõi 1 - 2 ngày sau tiêm chủng rất ý nghĩa để kịp thời phát hiện những bất thường của trẻ.
Khi về nhà, bố mẹ hãy luôn đồng hành cùng con để theo dõi trong 1 - 2 ngày bởi những phản ứng dị ứng muộn có thể xuất hiện sau đó.
"Tôi muốn nhấn mạnh đến từ "đồng hành", đó là hãy luôn bên trẻ để kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường. Không ít trường hợp sau khi trẻ đi tiêm về, sốt, bố mẹ chỉ cho uống hạ sốt rồi gửi con cho ông bà. Bố mẹ ở bên con, theo dõi con mới có thể chủ động phát hiện những bất thường nếu có", TS Hồng nói.
Vì thế, khi cho trẻ về nhà, cha mẹ cần tiếp tục theo dõi trẻ thường xuyên tại nhà trong vòng 1- 2 ngày sau tiêm chủng về các dấu hiệu: tinh thần; bú mẹ; ăn; ngủ; thở; nhiệt độ; phát ban; phản ứng sưng đỏ tại chỗ tiêm... để có thể phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về sức khỏe.
Khi thấy có bất cứ bất thường nào, như trẻ bú ít hơn bình thường, trẻ ngủ nhiều hơn bình thường, hay có bất cứu cảm nhận gì cha mẹ cảm nhận thấy bất thường, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra.
Cha mẹ phải đặt biệt chú ý dấu hiệu trẻ bú ít và nằm li bì có thể khiến nhầm lẫn trẻ ngủ ngoan. Trong khi đó, đi tiêm về, trẻ thường phải hơi sốt, quấy khóc. Giảm tri giác thường rất dễ bị bỏ qua vì nhầm lẫn, đến lúc trẻ li bì, hôn mê mới nhận định. Trong khi đó, từ lúc trẻ kích thích, quấy khóc vô cớ không dỗ được cũng cần phải nghĩ đến nguy cơ để đưa đến bệnh viện.
Ngoài ra, phản ứng đặc trưng khóc dai dẳng trên 3 giờ đồng hồ cũng cần đưa trẻ tới viện.
Trong thời gian ở nhà cần quan sát trẻ thường xuyên và chú ý không chạm, đè vào chỗ tiêm; không đắp bất cứ thứ gì lên vị trí tiêm.
Khi trẻ có những phản ứng thường gặp như sốt nhẹ, sưng đau tại chỗ tiêm, quấy khóc... thì phải theo dõi liên tục, chú ý vào ban đêm để kịp thời phát hiện tình trạng tiến triển, kéo dài và những dấu hiệu nặng. Nếu trẻ sốt cần đo nhiệt độ, theo dõi sát, chườm ấm, nới rộng quần áo. Dùng thuốc hạ sốt theo đúng hướng dẫn của cán bộ y tế. Sau khi sử dụng thuốc chủ động thông báo lại cho cán bộ y tế tình trạng sức khỏe của trẻ.
Cha mẹ cần đưa NGAY trẻ tới bệnh viện hoặc các cơ sở y tế gần nhất nếu trẻ có 1 trong các dấu hiệu như: Sốt cao> 39oC, sốt kéo dài và khó đáp ứng thuốc hạ sốt; Kích thích, quấy khóc kéo dài; Trẻ kém tương tác (biểu hiện trẻ mệt, li bì); Co giật; Nôn trớ, bú kém, bỏ bú; Phát ban; Thở nhanh, khó thở, thở rên, thở ậm ạch, tím môi và chi; Chân tay lạnh, da nổi vân tím; Hoặc có các dấu hiệu bất thường khác khiến cha mẹ trẻ lo lắng.
Hồng Hải
Theo Dân trí
Mùa vải đến rồi, đây là những lưu ý MẸ PHẢI BIẾT để con không bị hóc khi ăn vải Vải là thức quả ngon ngọt của mùa hè nhưng cũng vô cùng nguy hiểm cho trẻ nhỏ bởi nguy cơ gây ra hóc, nghẹn. Vậy cha mẹ phải làm gì để con ăn an toàn loại trái cây này? Hè đang đến cũng là lúc mùa vải nở rộ, đây là thứ quả có hương vị thơm ngọt đặc trưng được nhiều...