Dạy thêm, dạy chính và một nền giáo dục nhân bản
Thế là câu chuyện “ dạy thêm – học thêm” lại được làm nóng trở lại bằng quyết tâm của Bí thư Đinh La Thăng, dù rằng Sài Gòn vào hè thời tiết cũng đã oi nồng.
Tôi nhớ lúc chị tôi vào ĐH. Ba muốn chị thi vào sư phạm, muốn con gái có một công việc ổn định và được trọng vọng. Ông hay lấy dì ra làm câu chuyện cho chị noi theo. Không những thế, ba còn khuyến khích thi vào các ngành: Toán, Lý, Hóa, Anh văn… để sau này đi dạy thêm cho dễ.
Và có lẽ, từ bao giờ trong suy nghĩ của đại bộ phận người dân nơi đây, những người phụ huynh, giáo viên thì dạy thêm đã là một câu chuyện thoát ra khỏi cái nghĩa đen đơn thuần của nó.
Tăng gia để đạt hiệu suất
Theo dòng thời sự, những ý kiến đôi bên trong câu chuyện “dạy thêm – học thêm” râm ran suốt mấy ngày qua, tôi có ghi nhận một chia sẻ của một cô giáo về áp lực hoàn thành chương trình, giúp học sinh sẵn sàng cho thi cử.
Số tiết dạy trên trường chưa thể đảm bảo hết kiến thức từ sách giáo khoa, rồi còn kiến thức mở rộng cho việc thi cử nặng nề. Bởi vậy, những giờ học thêm là cần thiết cho học sinh – hay nói cách khác nó như một hình thức “tăng gia” cho đạt hiệu suất và công việc được hoàn thành một cách tốt nhất.
Để chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh căng thẳng, nhiều học sinh phải học thêm.
Tôi nghĩ nó nằm ở một số lý do.
Đầu tiên là mối ưu tiên của giáo viên dành cho thời gian lên lớp hay thời gian dạy thêm ở nhà.
Thời gian hạn hẹp, chương trình yêu cầu nhiều, dạy trên lớp cũng phải đuổi cho kịp giáo án. Thêm vào đó, lớp học sĩ số đông, khiến cho người giáo viên không thể nào sâu sát với trò. Lương bổng lại là chuyện rất thực tế, giáo viên cũng phải lao mình với cuộc sống mưu sinh, với những giờ dạy liên tục bất kể thời gian.
Gạt ra khỏi nhu cầu “cơm, áo, gạo, tiền”, tôi vẫn chứng kiến có nhiều thầy cô dạy thêm vì cái tâm, thù lao đối với họ ở mức vừa phải.
Video đang HOT
Thứ hai có thể nói đến quan điểm của phụ huynh – một tác nhân mạnh mẽ đẩy đến vấn nạn “dạy thêm, học thêm”.
Tôi đã chứng kiến rất nhiều phụ huynh đẩy con mình làm việc không ngừng nghỉ chỉ vì muốn cho bằng chúng bạn. Chưa kể, cái mối lo “bị cô đì” ăn sâu trong ý thức hệ của người dân, có ý thức của những người lúc nào cũng cảm giác mình bị phụ thuộc, phải phục tùng cho một bộ phân nào đó. Tôi từng nghe một cô giáo già chia sẻ, cô muốn nghỉ lắm mà phụ huynh thì cứ nài ép…
Chẳng biết ai vui, cơ mà thấy học sinh thì cực quá! Nguy hiểm hơn, cái tư tưởng ấy lan dần sang cả bọn trẻ. Chẳng hiểu sao nó lại cảm thấy thiệt thòi hơn so với chúng bạn vì không được học nhà cô A, cô B. Rồi cũng có phụ huynh chọn việc học thêm như là một giải pháp cho thời gian chăm sóc con cái của mình.
Và phần thứ ba, có lẽ không thể nào thiếu đó là từ cơ quan quản lý, đơn vị chủ quản. Lần nào cũng sẽ như nhau, các vị đều có những lý do cơ bản “Cải thiện đời sống giáo viên làm sao trong khi quỹ lương lại eo hẹp?”.
Rồi thì “bệnh thành tích”. Cao hơn nữa là vấn đề xây dựng và quản lý chương trình đào tạo; phải cởi bỏ đi thật nhiều nút thắt đang hàng ngày trói buộc thầy cô, phụ huynh và chính bản thân các em học sinh.
Một nền giáo dục nhân bản
Trong nhiều lý lẽ trái chiều, tôi chẳng nghĩ bài viết này sẽ bênh vực ai. Chỉ mong các vị phụ huynh, quý thầy cô giáo, các nhà giáo dục hãy nhìn nhận vấn đề một cách tỉnh táo và suy xét. Xin hãy đặt chữ “Tâm” vào chính vấn đề – tôi nghĩ rất là hệ trọng này.
Giáo dục cần đưa ra các mục tiêu mang tính chuẩn mực chứ không phải đào tạo thiên tài, vì không có nền giáo dục nào có thể đào tạo ra thiên tài. Trong đó, mục đích quan trọng nhất là giúp học sinh hình thành nhân cách tốt, trung thực, sống có trách nhiệm với đồng loại, yêu thiên nhiên, tuân thủ pháp luật.
Các nước phương Tây đã chú trọng đến vấn đề nền tảng này từ lâu.
Tôi đã từng mắt tròn mắt dẹt khi tụi bạn nước ngoài phải vất vả lắm mới giải được các phương trình bậc 2, bậc 3. Chẳng phải trình độ thấp kém gì, nhưng trong chương trình phổ thông họ chưa học, hay nói cách khác là không cần học.
Nhưng bù lại, những kiến thức xã hội, đời sống, ngay cả những môn kinh tế cơ bản thìđã được tiếp xúc ở phổ thông, và đó là những kiến thức mà ngược lại đám sinh viên Việt Nam chúng tôi phải chào thua.
Học cũng là một hình thái lao động, nó cũng gây mệt mỏi, căng thẳng không khác những lao động khác.
Sau thời gian học quy định, học sinh phải được tận hưởng cuộc sống của mình.
Trong quá trình dạy học, nếu phát hiện những học sinh có năng lực đặc biệt thì cần hỗ trợ riêng để phát triển thật tốt năng khiếu sở trường. Đó mới là nền giáo dục nhân bản.
Tôi lại nhớ về những người giáo viên thời thơ ấu. Ngày học một buổi, buổi còn lại tự học, làm công việc nhà, vui chơi với chúng bạn, có thêm nhiều kỹ năng… Đến mùa thi thầy trò tập hợp nhau lại ôn tập.
Chúng tôi đã có những năm tháng đi học cực kỳ hạnh phúc và ý nghĩa.
Quý vị phụ huynh hãy nên tìm cho con em mình những người bạn, người hướng dẫn, đồng hành thật sự trong đời sống chứ đừng quấn lấy con trẻ trong mớ kiến thức đầy mộng mị hoặc những bảng điểm hoành tráng sau này chẳng biết đi về đâu.
Theo Trần Công Danh/Vietnamnet
'Cấm dạy thêm nên bắt đầu từ thay đổi cách học và ra đề thi'
"Khi thay đổi phương pháp học và cách ra đề thi, không cần cấm, học sinh cũng bỏ học thêm", cô Hằng, giáo viên ở TP HCM nêu quan điểm.
Liên quan vấn đề cấm dạy thêm, học thêm trong trường học đang thu hút sự chú ý của dư luận, cô Thanh, giáo viên tại TP HCM, cho rằng: Đổi mới phải từ gốc rễ, từ chất lượng giáo dục. Hiện nay, kiến thức thầy cô dạy trên lớp khác xa với đề thi đầu cấp, đặc biệt thi đại học. Vì thế, việc học sinh lao vào học thêm để... thi đỗ là đương nhiên, nhất là trong thời buổi trọng bằng cấp như hiện nay.
Học - thi quá chênh lệch
Chia sẻ quan điểm này, độc giả Nhi Nhi cho rằng, "bài toán lớp 8 mình được học thời xưa, bây giờ lớp 5 đã phải học. Nếu không dạy thêm, học sinh chỉ nắm được kiến thức cơ bản".
"Vấn đề lớn nhất ở đây là chương trình và chính sách của ngành với giáo viên chưa tốt. Ở nhiều nước, học sinh không học thêm vẫn giỏi vì có chương trình giáo dục quá tốt, chỉ học trong chương trình, SGK vẫn giỏi. Chương trình giáo dục ở nước ta thì ngược lại", bạn đọc tên Trung bình luận.
Cũng theo độc giả này, những người từng thi đại học chắc sẽ biết kiến thức trong SGK chỉ chiếm 2-3 điểm. Nếu không tự tìm hiểu hoặc học thêm, học sinh rất khó đỗ đại học, cao đẳng.
Nhiều thầy cô giáo ở TP HCM cho rằng, cách cấm dạy thêm, học thêm hiệu quả nhất là thay đổi phương pháp dạy, học, thi cử, cũng như cải thiện lương giáo viên. Ảnh minh họa: Hoàng Hà.
Cô Hải, giáo viên hơn 30 năm dạy phổ thông ở quận Tân Bình, TP HCM cho biết, một số trường cấp 1, học sinh học bán trú mà giáo viên vẫn tận dụng thời gian dạy thêm là quá đáng. Nhưng, các em cuối cấp hoặc cấp ba cần phải tăng cường bổ sung kiến thức để thi chuyển cấp, việc dạy thêm, học thêm hoàn toàn là nhu cầu tự nhiên. Bởi lẽ, thời gian giảng dạy trên lớp chỉ đủ truyền đạt kiến thức cơ bản, không thể giúp học sinh luyện tập, nâng cao.
Theo cô Thanh, giáo viên dạy Toán THCS ở quận Thủ Đức, TP HCM, cô vẫn cho con đi học thêm nhiều môn vì lực học kém. "Tôi là giáo viên nhưng cũng không thể nắm hết chương trình các môn học của cấp ba. Tôi dạy Toán, con yếu Ngữ văn, tiếng Anh, thì vẫn cần giáo viên phụ đạo, bởi chương trình trên lớp chỉ ở mức cơ bản", nữ giáo viên nói.
Cũng theo cô giáo này, học thêm không chỉ là nhu cầu đối với những học sinh có học lực trung bình, yếu mà những học sinh cuối cấp muốn thi vào các trường chuyên, trường "top", thi đại học đều phải tham gia. Nguyên nhân rất đơn giản: Học - thi bây giờ khác xa nhau.
Học sinh, phụ huynh nói gì?
Theo Diễm Hằng, học sinh trường THCS Trương Công Định TP HCM, học thêm giúp em nắm vững kiến thức và vượt trội so với các bạn, vì trong một tiết 45 phút thầy cô không thể truyền tải hết bài giảng. Nữ sinh cũng cho rằng, nếu không học thêm ở trường, thầy cô có thể sẽ đối xử khác.
Trâm Anh (lớp 9, trường Võ Trường Toản, TP HCM) kể, em học thêm từ năm lớp 4 đến nay. "Những bạn học yếu, kém thì nên đi học thêm" - Trâm Anh nêu quan điểm và nói thêm - nếu không đi học thêm sẽ không có cơ hội tiếp cận những dạng bài tập không có trong chương trình và SGK.
"Tôi nghĩ phải tùy năm học của học sinh. Cấp một mà bắt các cháu học thêm sau cả ngày ở trường thì rất không nên. Nhưng các cháu chuẩn bị thi đại học phải tạo điều kiện cho ôn thi đầy đủ mới tự tin thi cử", chị Phạm Thu Thúy (phụ huynh ở quận 3, TP HCM) chia sẻ.
Tiếp ý này, ông Cường, bố một học sinh lớp 10 ở quận Thủ Đức, TP HCM, khẳng định, học thêm rất quan trọng trong việc ôn luyện thi đại học. Với đề thi hiện tại, không phải học sinh nào cũng đủ thông minh, kiến thức để làm bài. Học sinh có thể đến các trung tâm bên ngoài, chứ không nhất thiết phải học thầy cô trong trường học.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến khác cho rằng, học sinh có thể tự học ở nhà hoặc ra trung tâm nếu có nhu cầu học thêm thực sự. Quỳnh Như (trường Phổ thông Năng khiếu TP HCM) cho rằng, bài tập trên trường đã đủ, chỉ cần bổ sung thêm bằng sách nâng cao ở nhà. "Học thêm nhiều khiến người chúng ta phụ thuộc và mất khả năng tự học" - Như nói.
Theo Zing
TP HCM chấn chỉnh tình trạng dạy, học thêm Thành ủy TP HCM vừa gửi công văn đến các cơ quan ban ngành liên quan yêu cầu chấm dứt tình trạng dạy thêm, học thêm và chạy trường trong năm học 2016-2017. Văn phòng Thành ủy TP HCM vừa có văn bản truyền đạt kết luận của Thường trực Thành ủy TP HCM về quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm...