Dạy-học trực tuyến: Hiệu quả ra sao?
Dạy và học trực tuyến hiệu quả hay không phụ thuộc vào tiềm lực tài chính, hạ tầng công nghệ thông tin, năng lực thầy cô… của mỗi trường.
Những ngày qua, nhiều trường đại học-cao đẳng đã triển khai dạy học trực tuyến (E-learning) với nhiều cách thức khác nhau để chương trình học không bị gián đoạn trong thời gian sinh viên (SV) nghỉ dài ngày vì dịch COVID-19.
Nhiều nơi chưa quen tay
Hơn tuần nay, Trường ĐH Văn Lang đã đồng loạt triển khai cho SV học tập trực tuyến bằng phần mềm MS Team theo thời khóa biểu. Mỗi người đều có tài khoản cá nhân để đăng nhập và sử dụng.
Hai ngày đầu, hơn 90% giảng viên đã đến lớp để giảng dạy trực tuyến. Trên các group, cách học này thu hút nhiều phản hồi tích cực từ SV vì sự thuận tiện, hiệu quả. Tuy nhiên, một số bạn cũng chia sẻ về những khó khăn đang còn vướng. Như bạn Đức Khang bình luận: “Đến giờ học, giảng viên mời vào xong out ra để sáu bạn trong phòng nhìn nhau rồi mãi chẳng thấy học, ở đâu ạ”. Hay như tâm sự của bạn Bảo Uyên: “7 giờ học nhưng 9 giờ hơn cô mới add vào nhóm, mà lúc đó em lại phải học môn khác rồi”.
Phía Phòng đào tạo cho hay do sự “chưa quen tay” của một số thầy cô và đôi lúc là sự cố kỹ thuật cũng khiến lớp học có lúc gián đoạn hoặc bắt đầu trễ hơn dự định. Vì vậy, sau mỗi buổi học, Phòng đào tạo cùng giảng viên thực hiện khảo sát đ.ánh giá của SV để kịp thời xử lý các vấn đề còn khó khăn cho các SV. Sau đó, sự cố giảm dần, SV đã tích cực tương tác theo cách học này.
Tại Trường ĐH Luật TP.HCM, nhà trường cũng đã yêu cầu giảng viên, SV triển khai dạy và học trực tuyến ở tất cả môn học. PGS-TS Trần Hoàng Hải, Phó Hiệu trưởng phụ trách, cho hay các thầy cô đã tổ chức quay video nhiều bài giảng chất lượng cao ở nhiều môn học. Và những nội dung này nằm trong chương trình theo thời lượng phân bổ. Khi SV trở lại lớp, thầy cô không phải dạy lại nữa.
Các giảng viên Trường ĐH Văn Lang đang được tập huấn và thực hành về dạy học trực tuyến. Ảnh: NTCC
“Thậm chí ở môn thể dục, trường yêu cầu các thầy cô phải đưa ra hình ảnh những động tác cơ bản để học trò học trước qua mạng ở nhà, như bơi sải như thế nào, tay chân phải thế nào… Tuy nhiên, đây là môn ít hiệu quả nhất vì đòi hỏi có không gian và có người điều chỉnh trực tiếp nhưng vẫn khuyến khích thầy cô làm được đến đâu hay đến đó” – PGS-TS Hải nói.
Video đang HOT
Còn với Trường ĐH KHXH&NV (ĐH Quốc gia TP.HCM), Phó Hiệu trưởng Phạm Tấn Hạ cho biết việc dạy trực tuyến ở trường chủ yếu khuyến khích thầy cô thực hiện để kết nối học trò. Tùy từng môn học, giảng viên chia bài giảng làm nhiều phần, từng 10-15 phút để tóm tắt ý chính trước cho SV dễ chú ý, giúp các SV có mạch học liên tục, phát huy khả năng tự học hơn. Đến khi SV trở lại học, nhà trường vẫn bố trí thời lượng giảng dạy đầy đủ để thầy cô không bị ảnh hưởng.
Phải nhuần nhuyễn các phương pháp mới hiệu quả
Đ.ánh giá cao cách học này, PGS-TS Trần Hoàng Hải cho rằng dạy học trực tuyến là phương pháp hiện đại và tích cực, giúp SV tăng tính tự học, chủ động hơn, chứ không phải cứ chờ thầy lên lớp mới học được. Nếu áp dụng tốt, nó giải quyết được nhiều vấn đề cho xã hội như hạn chế kẹt xe, đào tạo từ xa, giảm vất vả cho giảng viên… Và đây không phải là giải pháp tình thế mà sẽ là hướng đi lâu dài của nhà trường sau này.
Tuy nhiên, theo PGS-TS Hải, hiệu quả cao hay thấp phụ thuộc vào năng lực tài chính, hạ tầng công nghệ thông tin, năng lực của thầy cô… mỗi trường.
“Đây chỉ là một phương thức giảng dạy nên để hiệu quả, giảng viên phải thay đổi quan điểm, phải đặt vào vị trí SV để dạy. Đồng thời, phải kết hợp nhuần nhuyễn nhiều phương thức khác vì không phải lúc nào cũng cần học qua mạng. Thầy trò cùng tương tác cả trên mạng lẫn thực tế, cùng trao đổi, làm việc nhóm, thực hành ở lớp….” – PGS-TS Hải diễn giải.
Theo TS Phạm Tấn Hạ, dạy học trực tuyến là xu hướng đúng đắn nhưng cần có thời gian để chuẩn bị, đầu tư nền tảng công nghệ. Tuy nhiên, học trực tuyến chỉ như là một phương pháp để tăng hiệu quả trong dạy học cũng như kết nối giữa thầy trò chứ không thể thay thế việc dạy học trực tiếp được.
Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM, học trực tuyến sẽ là xu hướng chính của cả thế giới khi công nghệ ngày càng phát triển. Như thế, SV có thể học bất cứ đâu, việc đến lớp chỉ còn là để thực hành, làm dự án, tạo ra sản phẩm.
PGS-TS Dũng cho rằng để triển khai dạy trực tuyến đúng nghĩa là không dễ, cần phải có quá trình 5-7 năm để chuẩn bị về mọi mặt như đào tạo, tập huấn, đầu tư lớn về công nghệ, dữ liệu… “Quan trọng nhất vẫn là tâm thế và văn hóa của người thầy. Người thầy phải đổi mới về tư duy, phương pháp, đ.ánh giá… Từ đó thay đổi người học, việc đ.ánh giá học trực tuyến cũng hiệu quả hơn” – PGS-TS Dũng nói.
Trường nghề cần đẩy mạnh dạy trực tuyến
Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ LĐ-TB&XH) vừa có công văn gửi các sở LĐ-TB&XH, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp về đảm bảo công tác tuyển sinh, đào tạo khi dịch COVID-19 vẫn phức tạp. Theo đó, Tổng cục yêu cầu các trường nghề nhanh chóng số hóa các môn học, tài liệu giảng dạy và đẩy mạnh đào tạo trực tuyến trong và sau dịch bệnh.
Theo đó, các trường cần xây dựng và phát triển hệ thống quản lý đào tạo trực tuyến (E-learning), khuyến khích giáo viên nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thiết kế, xây dựng các bài giảng điện tử. Hoạt động này sẽ được tính vào thời gian nghiên cứu khoa học theo chế độ làm việc của giáo viên.
PHẠM ANH
Theo PLO
Khó triển khai dạy học đại trà qua sóng truyền hình
Trong thời gian nghỉ học do dịch COVID-19, Sở GD&ĐT một số tỉnh đã xây dựng chương trình ôn tập kiến thức cho học sinh qua sóng truyền hình.
Những lớp học online đã không còn xa lạ với học sinh thành phố từ 3 tuần nay do đã làm quen trước đó và hạ tầng mạng cũng sẵn sàng. Tuy nhiên, với học trò vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, nơi không có internet, không có máy tính, điện thoại thông minh thì các em gần như bị gián đoạn học hành.
Tại một số địa phương như: Đồng Nai, An Giang, Vĩnh Long... Sở Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Đài Phát thanh- Truyền hình địa phương tổ chức sản xuất và phát sóng chương trình ôn tập kiến thức các môn văn hóa cho học sinh lớp 9 và lớp 12 theo các khung giờ cố định trong ngày. Tuy vậy, khảo sát với một số phụ huynh, không phải ai cũng sẵn sàng tiếp nhận phương thức dạy học qua sóng truyền hình trong thời gian học sinh nghỉ học hiện nay.
Giáo viên ghi hình bài giảng (Ảnh minh hoạ.)
Việc dạy học qua kênh truyền hình, hoặc phát thanh không phải là vấn đề mới đối với ngành giáo dục Việt Nam mà đã được Đài Tiếng nói Việt Nam và Đài Truyền hình quốc gia thực hiện từ khi chưa có internet và chủ yếu dạy ngoại ngữ. Đến nay việc dạy và học qua kênh phát thanh, truyền hình vẫn không được ngành giáo dục- đào tạo mở rộng đại trà sang các môn học khác bởi công nghệ thông tin phát triển đã mang đến nhiều kênh học tập trực tuyến hấp dẫn hơn.
Trong thời điểm mà học sinh cả nước đang phải nghỉ học dài ngày để phòng chống dịch bệnh Covid-19, ý tưởng triển khai dạy học trên truyền hình cho tất cả học sinh phổ thông trên phạm vi toàn quốc lại được đề xuất trở lại.
Học sinh học trực tuyến (Ảnh minh hoạ.)
Theo đ.ánh giá của các chuyên gia, dạy học qua truyền hình là hoạt động rất kịp thời của các địa phương để duy trì nhịp độ học tập cho học sinh trong tình huống phải nghỉ học do dịch bệnh.
Ông Trần Quốc Bình, Hiệu trưởng Trường THCS-THPT Lê Quý Đôn, Hà Nội nhận định: "Để nói rằng có hiệu quả không thì chúng ta cũng thấy việc dạy ở trên truyền hình mới ở mức độ thấp, tức là mới ở mức độ là truyền thông tin một chiều và việc học sinh học như thế nào, tiếp thu được hay không thì cũng không hoàn toàn biết. Chúng ta phụ thuộc vào sự tự giác của học sinh và sự hấp dẫn của bài học và giảng viên. Như vậy, chúng ta thấy mặc dù có thể đáp ứng trong những tình huống đột xuất chứ còn nếu nói rằng đây là biện pháp để đem lại hiệu quả thì tôi thấy cũng chưa thực sự là hiệu quả và chỉ ở mức độ là để hệ thống lại kiến thức hoặc hướng dẫn học sinh ôn tập".
Tiến sỹ Phạm Ngọc Thạch, người đã có kinh nghiệm nhiều năm dạy tiếng anh trên truyền hình cho biết: "Bây giờ học hoàn toàn trực tuyến mặc dù có hiệu quả nhưng trên thế giới, các chuyên gia về công nghệ thông tin cũng khuyến khích hình thức học trực tiếp với học trực tuyến thì mới đảm bảo có hiệu quả được. Học truyền hình thì mang tính một chiều chứ sự tương tác ngược lại thì không có nhiều, mà tương tác là yếu tố rất quan trọng trong học tập. Phải có sự tương tác giữa người học với nội dung, tương tác giữa người học với nhau và tương tác giữa người học với giảng viên thì cái này cả hệ thống eleaning mới tạo ra được".
Giáo viên và học sinh giao tiếp với nhau qua lớp học trực tuyến (Ảnh minh hoạ: Báo Hải Dương).
Với kinh nghiệm quản lý cơ sở giáo dục tiên phong với loại hình đào tạo từ xa từ hơn 20 năm nay, Tiến sỹ Trương Tiến Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Mở Hà Nội cho rằng: "Để dạy và học qua truyền hình, phát thanh đạt hiệu quả, ngoài vấn đề cơ sở hạ tầng, thiết bị công nghệ, cần phải có bài giảng, buổi phát sóng phù hợp. Thứ hai là đội ngũ giáo viên phải được tập huấn phương pháp giảng dạy trực tuyến, từ kỹ năng đứng trước ống kính, từ giọng nói qua micro và sự tương tác với hệ thống. Thứ ba là học sinh cũng cần có thời gian để tiếp cận và bồi dưỡng các kỹ năng cần có để theo kịp phương pháp học mới.
Với đặc thù thông tin một chiều từ người dạy, nội dung thiếu phong phú, chưa có công cụ đo đếm hiệu quả, việc dạy học qua truyền hình xem ra vẫn chưa thể coi là hình thức thay thế được các lớp học truyền thống. Theo các chuyên gia, để công việc này được triển khai thành công, rất cần sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ giáo dục và đào tạo và sự tự giác của chính các em học sinh./.
Theo VOV
Đổi mới sáng tạo dạy học trực tuyến chống dịch Covid-19 trong vùng di sản Trường Tiểu học Hạ Long, Tp Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh những ngày này đang"hot" bởi tập thể GV cùng lên sóng chống dịch "Covid-19". Vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao nhất, các thầy cô đã cho thấy tinh thần hết lòng vì học sinh thân yêu. Các cô giáo vừa chống Covid-19, lạc quan dạy học online "Yêu mến và...
