Dạy học trải nghiệm tích hợp liên môn với “Cuộc đua kỳ thú”

“Ngoài phương pháp học truyền thống, còn hướng đi nào để trang bị kiến thức cho học trò? Làm thế nào để học sinh vừa tiếp thu kiến thức vừa rèn luyện kĩ năng?”

Đó là những trăn trở suốt những năm qua của các thầy cô giáo trong Tổ Xã hội Trường Trung học phổ thông Ban Mai (quận Hà Đông, Hà Nội) và cũng là động lực để các thầy cô nơi đây xây dựng những dự án dạy học trải nghiệm bổ ích cho học trò của mình.

Vào tháng 11/2019, thầy trò Trường Trung học phổ thông Ban Mai đã triển khai hoạt động học tập trải nghiệm tích hợp liên môn: Ngữ văn – Lịch sử – Địa lí – Giáo dục công dân với mô típ của “Cuộc đua kỳ thú”.

Đây là một trong những hoạt động nằm trong dự án học tập “Cùng học sinh Ban Mai ôn thi Trung học phổ thông Quốc gia” được triển khai cho học sinh khối 11, hướng tới việc bồi dưỡng kiến thức liên môn.

Đoàn thầy cô và học sinh khối 11 Trường Trung học phổ thông Ban Mai dâng hương tại Văn Miếu Mao Điền.

Hoạt động với điểm đến là những địa điểm gắn với các địa danh văn hóa – văn học – lịch sử của tỉnh Hải Dương. Theo đó các thầy cô và học sinh khối 11 Trường Trung học phổ thông Ban Mai đã được đến thăm Ga xép Cẩm Giàng – nơi có dấu ấn của nhà văn Thạch Lam và tác phẩm “Hai đứa trẻ” trong chương trình Ngữ văn lớp 11, Làng Tiến Sĩ Mộ Trạch (huyện Bình Giang) và dâng hương tại Văn Miếu Mao Điền (huyện Cẩm Giàng) – nơi thờ 637 vị Tiến sĩ, ghi dấu ấn của rất nhiều Nho sĩ của đất nước dưới triều Lê.

Ngoài việc dâng hương và tham quan tại những địa danh nổi tiếng của Hải Dương, các em học sinh còn được tham gia một hoạt động trải nghiệm vô cùng thú vị với tên gọi “Cuộc đua kỳ thú” tổ chức ngay tại Văn Miếu Mao Điền.

Trong hoạt động này, học sinh khối 11 được tham gia vào các chặng đấu. Mỗi chặng đấu kiểm tra kiến thức ở những môn học riêng biệt thuộc các môn xã hội. Nhờ vậy không chỉ củng cố kiến thức mà còn hình thành nhiều kỹ năng cho học sinh như: Hoạt động nhóm, hợp lực, chủ động, trách nhiệm, đoàn kết…

Các em học sinh thuyết trình về sản phẩm của đội mình.

Cụ thể, với bộ môn Ngữ văn, học sinh sẽ được tham gia một “Bữa tiệc văn học” bằng việc phải sử dụng những thực đơn xoay quanh kiến thức Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân, Ngữ văn đã được học về các tác phẩm: Hai đứa trẻ, Chữ người tử tù… để hoàn thành thực đơn của bữa tiệc.

Tuy nhiên, để đến được với các thực đơn, các đội phải giải được mật thư, mật thư sẽ chỉ dẫn đội hoàn thiện thực đơn. Thực đơn bao gồm: Sơ lược về tác giả, hoàn cảnh sáng tác, ý nghĩa nhan đề, giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm hoặc đoạn trích. Mỗi đội sẽ có 5 phút để thuyết trình về sản phẩm của mình. Sau khi hoàn thiện sẽ được nhận lệnh bài qua chặng.

Với bộ môn Giáo dục công dân và Địa lí, học sinh sử dụng kiến thức về môn học để hoàn thành mảnh ghép. Những mảnh ghép có thể thuộc địa danh Hải Dương hoặc những kiến thức liên quan đến các tác phẩm văn học như: Hai đứa trẻ, Chữ người tử tù… Sau đó mỗi đội sẽ có 3 phút để thuyết trình về sản phẩm. Đội nhanh nhất sẽ giành chiến thắng. Khi hoàn thiện các đội sẽ được cấp lệnh bài qua chặng.

Các đội phục dựng lại mô hình kiến trúc lịch sử.

Với bộ môn Lịch sử, các đội sẽ phải hợp lực sử dụng những kiến thức và sự khéo léo của mình để phục dựng lại mô hình kiến trúc Văn Miếu hay những kiến trúc lịch sử giai đoạn 1930 – 1945 tùy theo yêu cầu của đề bài. Vật liệu để các đội hoàn thiện có thể là đất nặn, giấy bìa cứng, màu vẽ… Sau khi hoàn thành xong mô hình, mỗi đội cũng sẽ có 3 phút để giới thiệu phẩm của đội mình. Đội nào hoàn thiện sớm nhất sẽ giành chiến thắng.

Mặc dù cuộc thi mới chỉ nằm trong quy mô của Tổ Xã hội Trường Trung học phổ thông Ban Mai nhưng đã khơi dậy tinh thần và làm sôi động không khí thi đua, học tập ở tất cả các lớp. Nhờ vậy, các em học sinh hiểu được rằng, đây là một cuộc thi nhưng cũng là cơ hội để được thể hiện tinh thần đoàn kết, được trải nghiệm trên những “con người” mà chính mình là người vun đắp, xây dựng.

Dự án dạy học trải nghiệm tích hợp liên môn ngoài mục đích giúp học sinh khắc ghi và nhớ sâu được kiến thức các môn Khoa học xã hội đã được học, các thầy cô còn hướng đến hình thành được cho học sinh những kỹ năng, năng lực cần thiết khi giải quyết một vấn đề đặt ra trong cuộc sống như: Hợp lực, thuyết trình, dự báo, ghi nhớ… và đó cũng chính là điểm nhấn của dự án mà một tiết học trên lớp không thể làm được.

Theo laodongthudo