Dấu hiệu và sơ cứu ngộ độc thực phẩm đặc biệt trong dịp Tết

Ngộ độc thực phẩm là nỗi lo thường trực của nhiều người nhất là trong dịp lễ Tết. Làm thế nào để nhận biết ngộ độc thực phẩm được bác sĩ Nguyên chia sẻ.

Ngộ độc thực phẩm nặng thì có thể dẫn tới tử vong , nhẹ cũng gây mệt mỏi cả về thể chất và tinh thần cho người bệnh.

Dấu hiệu ngộ độc thực phẩm

Tình trạng ngộ độc thực phẩm xảy ra sau khi ăn, uống phải thực phẩm nhiễm khuẩn , nhiễm độc hoặc có chứa chất gây độc , thức ăn bị ôi thiu… Thông thường ngộ độc cấp tính sẽ xuất hiện sau vài phút, vài giờ hoặc 1 – 2 ngày sau khi ăn.

Ngộ độc thực phẩm nặng thì có thể dẫn tới tử vong, nhẹ cũng gây mệt mỏi cả về thể chất và tinh thần cho người bệnh. Vì vậy, tự bảo vệ mình là biện pháp thiết thực đầu tiên cần nghĩ tới, trong đó việc trang bị một số kiến thức về các bước sơ cứu khi bị ngộ độc thực phẩm là việc làm cần thiết.

Ngộ độc thực phẩm là tất cả các đồ ăn, thức uống ở dạng tươi sống hoặc đã qua sơ chế, chế biến.

Ngộ độc thực phẩm thường do ba nguyên nhân chính như thực phẩm bị nhiễm vi sinh vật (vi khuẩn, virus) hoặc độc tố của vi sinh vật (độc tố vi khuẩn), hoặc thực phẩm bị nhiễm hóa chất, hoặc bản thân thực phẩm có độc (chất độc có tự nhiên trong thực phẩm là thực vật, động vật).

Theo thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên – phụ trách trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai ngộ độc thực phẩm thường xảy ra sau khi ăn và được coi là ngộ độc thực phẩm khi có hai người trở lên có biểu hiện bệnh tương tự nhau sau khi cùng cùng ăn một loại thực phẩm, người không ăn thì không bị bệnh.

Các triệu chứng gợi ý: đau bụng, nôn, ỉa chảy. Người bệnh chỉ có biểu hiện bệnh ở đường tiêu hóa (đau bụng, nôn, ỉa chảy) có thể có các biểu hiện của mất nước (thường có khát nước), nhiễm trùng có biểu hiện sốt những triệu chứng này thường do vi sinh vật.

Các biểu hiện bệnh phức tạp, không chỉ ở đường tiêu hóa mà ở các cơ quan khác ví dụ thần kinh, tim mạch,…, thực phẩm được biết là loại không có chất độc tự nhiên: nguyên nhân thường do hóa chất.

Bệnh xuất hiện sau khi ăn loại thực phẩm nhất định trong tự nhiên được biết có thể có độc tố: ví dụ sắn, măng, cá nóc, cóc,…: do chính các loại thực phẩm này vốn có độc tố.

Khi người bệnh có các biểu hiện bệnh nặng ở đường tiêu hóa hoặc mất nước, nhiễm trùng, hoặc xuất hiện thêm các biểu hiện triệu chứng thần kinh: đặc biệt nhìn mờ, nhìn đôi, nói khó, nói ngọng, tê, liệt cơ, co giật, đau đầu. Người bệnh tụt huyết áp, loạn nhịp tim, khó thở.

Có máu hoặc chất nhày trong phân, đái ít, đau ở các vị trí khác ngoài bụng (như ngực, cổ, hàm), đau họng. Lúc này cần nhanh chóng đưa người bệnh tới cơ sở y tế.

Đặc biệt những người có sức đề kháng của cơ thể kém như trẻ dưới 2 tuổi, người cao tuổi, đang dùng các thuốc gây giảm miễn dịch (thường dùng trong bệnh khớp, ung thư, dị ứng), suy dinh dưỡng, bệnh dạ dày tá tràng, bệnh gan, rối loạn sắc tố.

Sơ cứu như thế nào?

Khi có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm, theo bác sĩ Nguyên có thể sơ cấp cứu bệnh nhân bằng nhiều cách và tùy theo từng tình trạng của người bệnh.

Trong trường hợp này, người xung quanh cần lưu ý tới các biểu hiện bệnh nặng và sơ cấp cứu tùy theo từng tình trạng: ví dụ bất tỉnh, thở yếu, ngừng thở, khó thở, co giật (xin xem phần sơ cấp cứu chung).

Có thể uống nước gây nôn nếu: người bệnh từ 2 tuổi trở lên, còn tỉnh táo, mới ăn trong vòng 1 vài giờ và chưa nôn.

Gọi cấp cứu hoặc nhân viên y tế gần nhất hoặc người hỗ trợ nếu bệnh nặng, đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.

Ngoài ra, người thân có thể giữ lại thực phẩm nghi ngờ, bao gồm cả nhãn mác, thậm chí chất nôn của người bệnh để giúp cho việc xác định nguyên nhân gây nguyên nhân ngộ độc thực phẩm.

Trường hợp có nhiều người cùng bị ngộ độc thực phẩm thông báo cho cơ sở y tế gần nhất, cơ quan y tế dự phòng hoặc chính quyền địa phương để các cơ sở y tế có thể kịp thời chuẩn bị đủ nhân lực đối phó trong trường hợp ngộ độc thực phẩm xảy ra hàng loạt, các cơ quan chức năng có thể ngăn chặn kịp thời ngộ độc thực phẩm tiếp diễn.

Theo infonet