Đào tạo nghề cho lao động nông thôn: Phải gắn với việc làm
Xung quanh mục tiêu đào tạo nghề cho hơn 5 triệu lao động nông thôn trong giai đoạn 2011-2015 theo Quyết định 1956 đã được Chính phủ phê duyệt, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội – Nguyễn Ngọc Phi (ảnh) đã trao đổi với báo chí tại Hội thảo Nâng cao chất lượng công tác truyền thông thực hiện chiến lược phát triển dạy nghề thời kỳ 2011-2020 do Tạp chí Lao động – Xã hội phối hợp với Tổng cục Dạy nghề tổ chức mới đây.
Đào tạo nghề phải chú trọng chất lượng. Ảnh minh họa
Video đang HOT
- PV: Từ đầu năm tới nay hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông thôn chưa đạt được mục tiêu, vậy chúng ta có đặt ra vấn đề bằng mọi giá phải hoàn thành chỉ tiêu hay không?
- Ông Nguyễn Ngọc Phi: Chiêu sinh trong các trường đào tạo nghề hiện nay chưa đạt yêu cầu là do con em chúng ta chưa được thông tin nhiều nên chọn học nghề còn ít. Một vấn đề nữa là việc gia hạn thời gian chiêu sinh tới tháng 12 nên học sinh vẫn đang chờ nguyện vọng 2, nguyện vọng 3 vào đại học, cao đẳng trước khi bước vào học nghề nên số lượng còn rất thấp. Đến thời điểm này nhiều trường chưa đạt chỉ tiêu. Chính sách đào tạo nghề chưa tuyên truyền được nhiều cho nên gia đình cũng như chính bản thân các em sau khi tốt nghiệp THCS, THPT rồi vẫn chưa mặn mà với học nghề.
Việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn vẫn chưa đạt yêu cầu, chỉ tiêu. Chúng tôi đã báo cáo với Quốc hội trong kỳ họp này. Có 2 nguyên nhân, thứ nhất do kinh tế khó khăn nên thực hiện phân bổ nguồn vốn chậm. Tới tháng 6-2012 mới được thực hiện nên nhiều địa phương bị động trong đó chưa có nguồn bố trí. Thứ hai nhiều địa phương cũng lúng túng trong đ.ánh giá. Vì đối tượng đào tạo nghề là lao động nông thôn nên phải rút kinh nghiệm.
Theo tôi, việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn sẽ không quá chú trọng vào số lượng mà sẽ siết chặt quản lý về chất lượng, không đào tạo tràn lan, đào tạo ra phải có việc làm. Mục tiêu là người lao động có kiến thức, có kỹ năng về sản xuất, làm sao để năng suất lao động cao hơn thì thu nhập sẽ cao hơn.
- Không phải ai học xong nghề cũng tìm được việc làm, ông có đ.ánh giá gì về thực trạng này?
- Trong đề án 1956 của Chính phủ đã nêu rõ, đào tạo ai phải được nấy gắn với việc làm. Hướng tới có 2 cách, một là đào tạo theo đơn đặt hàng, thứ 2 là cơ sở đào tạo nghề cho lao động nông thôn phải dự báo được việc làm của người lao động. Một xã đào tạo lớp chăn nuôi thì phải xác định chăn nuôi gì, gia súc hay gia cầm, xác định thời gian học bao lâu, học về có làm ở địa phương được không thì phải có dự báo. Chính quyền xã phải vào việc cùng với huyện quy hoạch ngành nghề đào tạo để người dân biết và đăng ký học.
Các doanh nghiệp phải đặt hàng dạy nghề với các cơ sở dạy nghề cho lao động nông thôn. Ví dụ tại Nghệ An có doanh nghiệp tư nhân, dạy nghề cho hàng nghìn người đồng thời bao tiêu sản phẩm, nguyên liệu mang tới tận nhà cho người dân, sản phẩm ra bao nhiêu tiêu thụ hết. Nhưng cũng rất nhiều địa phương không làm tốt điều này khiến người dân không tin dạy nghề, triển khai học nghề kém mặn mà.
- Theo ông vai trò của doanh nghiệp trong việc tham gia đào tạo nghề, tạo việc làm cho lao động nông thôn cần được xác định như thế nào?
- Đây là một vấn đề rất quan trọng, ví dụ làng nghề, nghệ nhân có quyền đào tạo nghề, doanh nhân có quyền đào tạo nghề miễn là có phương pháp sư phạm. Còn doanh nghiệp có điều kiện vẫn được đào tạo nghề theo cơ chế đăng ký đặt hàng với xã, với huyện. Việc ký kết này giúp kiểm soát đầu vào của người học, kiểm soát được thi chứng chỉ nghề, lúc đó cấp phát kinh phí theo cách này tránh được việc học nghề kiểu “đ.ánh trống ghi danh” đang diễn ra hiện nay.
Theo ANTD
Đột phá chất lượng đào tạo nghề: Nên để doanh nghiệp tham gia
Tại CHLB Đức - một trong những nước có nền kinh tế phát triển bậc nhất thế giới, 80% học sinh sau trung học tham gia học nghề, chỉ có khoảng 20% học lên Đại học. Còn tại nước ta, tình trạng này đang diễn ra ngược lại và ngay bản thân khâu đào tạo nghề cũng chưa đáp ứng được nhu cầu.
Đào tạo nghề cần gắn với thị trường và nhu cầu doanh nghiệp
Chưa gắn với thị trường
Ông Nguyễn Tiến Dũng, Tổng cục trưởng Tổng cục Dạy nghề - Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, chất lượng đào tạo nghề chính là một sản phẩm cung cấp cho thị trường và cũng giống các sản phẩm khác nó được phân hạng theo loại tốt, loại kém. Hiện nay, lĩnh vực đào tạo nghề ở nước ta mới bắt đầu quan tâm đến chất lượng, phấn đấu đến năm 2020 đạt được mục tiêu có khoảng 290.000 lao động, chiếm khoảng 10% số lao động qua đào tạo nghề có chất lượng cao theo tiêu chuẩn đào tạo nghề của khu vực và thế giới. Nói vậy để thấy, chất lượng đào tạo nghề ở nước ta hiện còn rất yếu kém, trình độ lao động qua học nghề rất hạn chế, "hầu hết mới là sản phẩm bậc trung và kém chất lượng".
Đã thế, việc đào tạo nghề ở nước ta hiện vẫn chủ yếu chạy theo số lượng "đầu vào" mà không chú ý đến "đầu ra", thiếu sự phân luồng, định hướng từ đầu. Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Ngọc Phi cho biết, đa số học sinh nước ta còn tâm lý cố theo đuổi giấc mơ đại học bằng được, trừ khi khả năng quá kém mới chịu đi học nghề. Tình trạng này kéo dài nhiều năm qua và trong bối cảnh kinh tế hiện nay đã bộc lộ những hệ lụy to lớn mà xã hội đang phải gồng mình giải quyết. Cụ thể là hàng triệu sinh viên tốt nghiệp đại học không thể tìm được việc làm do thị trường lao động không có nhu cầu, ngược lại hàng nghìn doanh nghiệp luôn trong cảnh rất khó khăn để tuyển dụng được công nhân kỹ thuật, lao động đã qua đào tạo nghề đúng lĩnh vực và có chất lượng. Mặt khác, gần như 100% lao động nghề đã qua đào tạo khi vào làm việc tại các doanh nghiệp vẫn phải đào tạo lại từ đầu.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, TS. Lê Văn Hiền, Hiệu trưởng trường Cao đẳng nghề Lilama 2 phân tích thêm, muốn đột phá chất lượng đào tạo nghề cần phải thay đổi căn bản 3 yếu tố, trong đó giáo trình đào tạo phải gắn với nhu cầu thị trường lao động, nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp giáo viên dạy nghề phải có kiến thức và kỹ năng, kinh nghiệm thực tế phù hợp với lĩnh vực giảng dạy thiết bị phục vụ đào tạo phải đáp ứng được nhu cầu học tập. Đáng tiếc, ở hầu hết các cơ sở dạy nghề nước ta hiện nay, cả 3 khâu này vẫn còn rất yếu kém.
Đề cao vai trò doanh nghiệp
Theo tiêu chuẩn đào tạo nghề của khu vực và quốc tế, giáo trình dạy nghề phải có 70% số tiết học là thực hành, chỉ 30% học lý thuyết, muốn đạt được tiêu chuẩn này thì việc đề cao trách nhiệm tham gia của các doanh nghiệp rất cần thiết. Theo các chuyên gia trong nước, muốn dạy nghề gắn với nhu cầu thực tiễn của sự phát triển, gắn với thị trường lao động và bám sát nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp, đã đến lúc nhà nước nên cho phép các doanh nghiệp tham gia vào khâu đào tạo, cùng đóng góp ý kiến soạn thảo giáo trình tại các cơ sở dạy nghề và định hướng đào tạo nghề cho học sinh.
Năm 2011, cả nước có 136 trường cao đẳng nghề, 308 trường trung cấp nghề, 849 trung tâm dạy nghề và hơn 1.000 cơ sở khác, tuy nhiên tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề mới đạt 32%. Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Phi nhấn mạnh, mục tiêu đặt ra là đến năm 2020, nước ta đạt tỷ lệ 50% học sinh sau trung học được tham gia học nghề. Muốn vậy, cần phải mạnh dạn phân luồng, đẩy mạnh định hướng cho học sinh ngay từ khi còn học trung học. Đặc biệt phải hướng đến đào tạo nghề gắn với nhu cầu doanh nghiệp để nâng cao chất lượng đào tạo và giải quyết việc làm, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong nước cũng như xuất khẩu lao động chất lượng cao.
Nhân lực quyết định năng lực cạnh tranh
Ngày 10-10, phát biểu tại Hội nghị khu vực về đào tạo nghề tại Việt Nam, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh, nâng cao chất lượng đào tạo, trong đó có đào tạo nghề, được Chính phủ quan tâm đặc biệt và tập trung mọi nỗ lực nhằm hướng đến mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh của nhân lực Việt Nam, bởi đây chính là yếu tố quyết định sức cạnh tranh chung của nền kinh tế và phát triển xã hội. Theo Phó Thủ tướng, để hội nhập, nguồn nhân lực Việt Nam cần phải đạt các chuẩn nghề nghiệp, đáp ứng được các tiêu chuẩn lao động của thị trường lao động khu vực và thế giới. Muốn vậy, đào tạo nghề phải tự đổi mới, đổi mới toàn bộ và tích cực học hỏi những kinh nghiệm của thế giới.
Theo ANTD
Phát hiện cơ sở bán xăng pha nước cho khách hàng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Yên Bái vừa có quyết định đình chỉ hoạt động cửa hàng xăng dầu tại của doanh nghiệp tư nhân Yên Thắng, tại thôn Thâm Pồng, xã Yên Thắng, Lục Yên (Yên Bái). Người dân tập trung tại cây xăng Yên Thắng để khiếu nại Theo đó, qua điều tra, cơ quan chức năng phát hiện...