Dân dã rau nghệ quê nhà

Trời Sài Gòn đang dịu hẳn ở những ngày cuối thu, có đứa bạn đồng hương đăng “phây” bán rau nghệ, ký ức tuổi thơ tôi chợt ùa về…

Gọi là rau nghệ vì rau phảng phất mùi củ nghệ tươi. Rau chỉ mọc khoảng từ tháng 7 đến đầu tháng 9 âm lịch, nên được người dân Sa Huỳnh (TX.Đức Phổ) quê tôi gọi vui là loại “rau chảnh”. Bởi lẽ, khi có mua rau mới mọc, nhưng phải là những cơn mưa nhẹ thoang thoảng thì rau mới sinh sôi, nảy nở nhiều, còn mưa nặng hạt, dầm dề thì một cọng rau cũng không có. Cũng chính vì lẽ đó, mà hẳn rau nghệ khiến người ta trông ngóng, đợi chờ hơn bao giờ hết.

Rau nghệ thường được chế biến thành món luộc hoặc xào. Ảnh: H.CHÂU

Thuở trước, tôi thường cùng mấy đứa nhỏ trong xóm rủ nhau đi ngắt phần lá non và thân hoa về cho mẹ nấu ăn. Việc chế biến rau nghệ cũng rất đơn giản, rau sau khi hái về chỉ cần rửa sạch rồi chế biến tùy theo sở thích của mỗi người. Rau nghệ tỏa hương thơm đã kích thích vị giác, nên chỉ cần luộc chấm chén mắm cái, hay “xào suông” với dầu phụng đã thấy ngon. Bí quyết để món rau nghệ thêm ngon, rau sau khi luộc phải rửa qua nước đá lạnh để rau giòn, tươi xanh bắt mắt. Với thực khách ghé thăm Sa Huỳnh, khi đã “lỡ” thưởng thức món rau nghệ thường bị hấp dẫn bởi mùi thơm của nó, càng ăn lại càng thèm, phải tìm mua bằng được loại rau này mang về làm quà.

Bữa cơm vào mùa rau nghệ mọc thì hầu như ngày nào gia đình tôi cũng có món rau này trong mâm cơm. Thời ấy, gia đình còn khó khăn, trong mỗi bữa cơm, mẹ tôi thường nói kèm theo câu “có ăn đã tốt mà còn kén chọn”. Trẻ nhỏ mà, trách sao được, đối với những món ăn lặp đi lặp lại thì mấy chị em tôi đứa nào mà chẳng than phiền. Riêng chỉ có món rau nghệ thì khác, ngược lại còn rất đưa cơm.

Ngày trước, cứ canh thấy cơn mưa nhỏ, thì hôm sau chỉ cần men theo những con đường mòn, bụi rậm ở triền núi, gò đồi gần nhà đã tha hồ mà hái rau nghệ, chẳng mất tiền để mua. Ngày nay, đất đai được tận dụng canh tác triệt để, vì thế rau nghệ dần ít đi, nên các cô, các bà mang thứ rau “nhà quê” ấy ra chợ bán để kiếm thêm thu nhập.

Rau nghệ được bán với giá khá cao, một ký dao động từ 50 đến 60 nghìn đồng, nhưng rất hút khách. Muốn thưởng thức được món rau này, phải đi chợ sớm, còn chậm chân chẳng có mà mua. Nhiều lần bị lỡ hẹn với món rau nghệ, rút kinh nghiệm, lần này tôi đã tranh thủ đặt hàng từ đứa bạn, để có thể thưởng thức món rau dân dã, đậm tình hương quê này.