Đắk Nông: Tìm chính sách để thúc đẩy phát triển giáo dục – đào tạo dành cho đồng bào DTTS
Ngày 10/5, tại Đắk Nông, Bộ GD-ĐT phối hợp với Ủy ban Dân tộc tổ chức Hội thảo Đánh giá việc thực hiện chính sách giáo dục và đào tạo đối với Đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS, MN).
Chủ trì hội thảo có Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ và Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến, cùng sự tham dự của đại diện lãnh đạo Sở GD-ĐT, Ban Dân tộc các tỉnh thành trên cả nước.
Thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 12/3/2003 của Ban Chấp hành Trung ương khóa IX về công tác dân tộc, trong những năm qua, sự nghiệp GD-ĐT vùng DTTS, MN đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của của Đảng, Nhà nước thông qua các chủ trương, chính sách hỗ trợ, đầu tư phát triển.
Sự nghiệp giáo dục và đào tạo vùng DTTS, MN đã có những chuyển biến đáng kể, qua đó đã khuyến khích công tác dạy và học, tạo sự bình đẳng trong giáo dục, góp phần phát triển kinh tế – xã hội.
Bộ GD-ĐT phối hợp với Ủy ban dân tộc bàn về chính sách cho học sinh DTTS
Tuy nhiên, GD-ĐT vùng DTTS, MN còn một số bất cập, hạn chế như mạng lưới trường lớp, điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển quy mô và nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt ở một số trường chuyên biệt vùng DTTS, MN. Đội ngũ GV, CBQL giáo dục nhiều nơi còn bất cập, hạn chế. Chất lượng các cơ sở đào tạo vùng DTTS, MN còn thấp, cơ cấu ngành nghề đào tạo chưa hợp lý…
Theo Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ, phát triển nguồn nhân lực nói chung và nguồn nhân lực các dân tộc thiểu số là một trong 3 khâu đột phá chiến lược của đất nước. Sau 15 năm thực hiện nghị quyết 24, trong thực tế triển khai, ngành giáo dục các địa phương đã thực hiện chính sách phát triển giáo dục miền núi và chính sách dân tộc có những thành công nhất định.
Nhiều đại biểu đề xuất về thực hiện chính sách thúc đẩy giáo dục cho học sinh DTTS
Tuy nhiên, chất lượng giáo dục, đào tạo và nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội đang là thách thức đối với vùng dân tộc thiểu số, miền núi.
Hội thảo tổ chức tại Đắk Nông lần này nhằm đánh giá tình hình thực hiện các chính sách GD-ĐT đối với đồng bào DTTS, MN, từ đó đề ra một số định hướng và giải pháp trong thời gian tới. Đồng thời kiến nghị những chính sách cụ thể lên Trung ương, Quốc hội, Chính phủ để nhằm mục đích nâng cao chất lượng nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo vùng DTTS, MN.
Video đang HOT
“Theo quan điểm của Bộ GD-ĐT, điều quan trọng nhất bây giờ là phải hỗ trợ để giải quyết một số khó khăn, mà phải có chính sách nâng cao chất lượng trên cơ sở tạo điều kiện đảm bảo chất lượng để cho giáo dục miền núi có thể vượt trũng được. Chúng tôi cùng với Uỷ ban Dân tộc và một số cơ quan liên quan sẽ có chương trình hành động cụ thể để nâng cao chất lượng giáo dục miền núi, chỉ có giải pháp này chúng tôi mới thấy được rất nhiều vấn đề của giáo dục miền núi, mới có thể giải quyết căn cơ được”, ông Nhạ nhấn mạnh.
Dương Phong
Theo Dân trí
Trường ĐH phải được tự chủ về học thuật
Ông Trần Đức Cảnh, thành viên Hội đồng quốc gia giáo dục và phát triển nhân lực, cho rằng luật Giáo dục đại học sửa đổi có nhiều tiến bộ về tự chủ đại học, tuy nhiên điều quan trọng là phải tạo ra được sự tự chủ về mặt học thuật để trường trưởng thành sánh vai với các trường quốc tế.
Xây dựng cơ chế hợp lý giúp các trường ĐH phát triển sẽ tác động vào chất lượng đào tạo - ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH
Chuyển bộ GD-ĐT từ chủ quản sang quản lý nhà nước
Theo ông đánh giá, luật Giáo dục ĐH sửa đổi vừa được thông qua có những sửa đổi quan trọng gì? Mục tiêu của những vấn đề sửa đổi là gì?
Một vấn đề sửa đổi quan trọng lần này là tự chủ đại học, chuyển dần vai trò chủ quản của Bộ GD-ĐT sang quản lý nhà nước. Có nghĩa là mỗi trường ĐH phải là một thực thể độc lập về tài chính, nhân sự, học thuật, phải tự chịu trách nhiệm hoạt động và giải trình.
Trong luật này, cấu trúc của tự chủ ĐH đặt trọng tâm vào hội đồng trường ở trường công và một phần với hội đồng quản trị với trường tư. Nôm na hiểu là hội đồng trường bao quát, với vai trò trách nhiệm khá cao như quyết định về chính sách, chiến lược, nhân sự, tài sản, đầu tư... Hiệu trưởng có trách nhiệm quản lý ĐH chứ không còn tập trung vào những việc có quy mô bao quát. Nếu làm cho đúng thì sẽ cân bằng giữa quyền và trách nhiệm điều hành của hội đồng trường và hiệu trưởng. Trong quá khứ, hiệu trưởng các trường gần như được toàn quyền. Một số trường có hội đồng trường nhưng thực chất không có nhiều quyền.
Lần này cấu trúc để cân đối quyền khá hợp lý. Nhưng làm sao đi vào thực tiễn, trong quy chế hoạt động, cách hoạt động để tạo ra sự cân bằng là điều khó. Với phương Tây, đặc biệt ở Mỹ, công việc này là bình thường. Ở VN, chúng ta mới bắt đầu. Nhưng nếu làm được, đây là bước tiến khá tốt.
Ông Trần Đức Cảnh
Luật cũng nói về số người trong hội đồng trường tối thiểu là 15. Có 4 người là thành viên đương nhiên có mặt là bí thư Đảng, đại diện Đoàn thanh niên, chủ tịch nghiệp đoàn, hiệu trưởng. Còn lại do trong trường bầu. Quy định tối thiểu 30% nhân sự trong hội đồng trường từ bên ngoài cũng là điều tiến bộ.
Tuy nhiên, điều quan trọng của các quy định nâng cao tự chủ ĐH là phải tạo ra được sự tự chủ về mặt học thuật. Đây phải là mục tiêu của giáo dục ĐH. Tự chủ tài chính, nhân sự thật ra chỉ phục vụ cho mục tiêu tự do học thuật. Không có tự do học thuật thì trường ĐH không thể trưởng thành để sánh vai với các trường quốc tế được.
Dưới cái nhìn của người từng làm chính sách giáo dục và đào tạo ở nước ngoài, tôi thấy luật sửa đổi lần này vẫn còn những điểm chưa ổn. Nhưng nhìn chung đã có nhiều tiến bộ. Có thể chúng ta làm và tiếp tục sửa đổi sau này.
Một trong những điểm chưa ổn, liên quan đến tính bao quát của cả một nền giáo dục, là triết lý giáo dục. Một văn bản luật như luật Giáo dục ĐH bao gồm nhiều quy định mang tính chuyên môn, kỹ thuật, nhưng tất cả những quy định đó cần hướng về một thứ là triết lý và mục tiêu giáo dục.
Sinh viên tiếp cận hệ thống giáo dục năng động và sáng tạo hơn
Sinh viên sẽ được lợi ích gì khi có luật Giáo dục ĐH sửa đổi, thưa ông?
Việc xây dựng cơ chế hợp lý giúp các trường ĐH phát triển sẽ tác động vào chất lượng đào tạo sinh viên lâu dài. Một trường ĐH được tự chủ sẽ có quyết định vấn đề nhanh hơn, không phải cái gì cũng báo cáo lên hay xin phép cơ quan chủ quản như hiện nay, quy trình rất chậm và nhiêu khê. Tuy nhiên, nếu sự tổ chức, sắp xếp và quản lý không tốt của một trường tự chủ thì cũng có thể dẫn đến kết quả trái ngược. Nhưng lâu dài tôi thấy mặt rất tích cực của tự chủ đại học.
Trường muốn làm tốt thì cần có khả năng tốt, động cơ tốt, người thực hiện tốt. Các trường sau này không thể đổ thừa Bộ GD-ĐT. Sự tác động này đến các trường dẫn đến sự thay đổi nhanh chóng của thị trường nguồn nhân lực. Họ phải đào tạo sinh viên chất lượng tốt hơn. Vì vậy, sinh viên có thể tiếp cận một hệ thống giáo dục mới, năng động và sáng tạo hơn từ sự thay đổi này.
Bên cạnh đó, luật Giáo dục ĐH sửa đổi lần này mở rộng hơn về các loại hình đào tạo ngoài chính quy. Đó là liên thông, bán thời gian, liên kết, đào tạo từ xa... Nó giúp những người đang đi làm muốn học thêm, trau dồi nghề nghiệp, lấy bằng cấp ngắn hạn có nhiều lựa chọn tốt hơn. Đây là hướng khá "mở", đáp ứng được sự phát triển giáo dục và đào tạo tương lai.
Trường tư có là doanh nghiệp ?
Thưa ông, qua những nội dung sửa đổi, ông đánh giá những người ban hành luật đang xem trường tư là doanh nghiệp hay đơn vị giáo dục có thu?
Quan niệm như thế nào thật ra không có ý nghĩa gì. Khi xem trường tư với bản chất là một doanh nghiệp đầu tư vào giáo dục thì phải chấp nhận quy luật của thị trường. Nói "làm giáo dục không kinh doanh" chỉ là một cách nói thôi. Thực chất thì không ai cấm chuyện kinh doanh được.
Chỉ có một cách để kiểm soát nhưng phải mất nhiều thời gian. Đó là để thị trường phát triển lành mạnh sẽ quyết định về chất lượng và kết quả đào tạo. Tuy nhiên, đánh giá được sản phẩm đầu ra của giáo dục thường phải mất ít nhất là 10, 20 năm.
Về phía trường công, nhà nước cũng cần đầu tư tốt và cân bằng với nhu cầu phát triển xã hội hơn. Những ngành về kỹ sư, khoa học xã hội nhân văn, sư phạm, nghiên cứu... nhà nước cần đầu tư nhiều hơn. Những ngành như quản trị kinh doanh, công nghệ thông tin..., một thời điểm nào đó không nhất thiết phải đầu tư quá nhiều, để các trường tư phát triển. Khi tư nhân không muốn làm vì không sinh lời, nhà nước làm không hiệu quả thì loại hình trường phi lợi nhuận có thể sẽ làm thay. Hệ thống trường phi lợi nhuận sẽ cân bằng được sự thiếu hụt này.
Ý KIẾN
Trao quyền thật sự cho hội đồng trường
Một vấn đề cốt lõi giúp tăng cường tính tự chủ của các trường ĐH trong luật Giáo dục ĐH sửa đổi là những điều khoản liên quan tới hội đồng trường. Để đảm bảo quyền tự chủ chặt chẽ, trách nhiệm giải trình của trường cũng như của hiệu trưởng đã được cụ thể hóa. Trước kia, những vấn đề này được đưa vào điều lệ trường ĐH, trong Nghị quyết 77 cũng nhấn mạnh, nhưng giờ đã được luật hóa. Nhiều quyền trước đây là của cơ quan chủ quản thì giờ đã đưa xuống trường, ví dụ như bổ nhiệm nhân sự. Bản chất của quyết định là trao quyền cho tập thể nhà trường mà hội đồng trường là nơi quyết định cuối cùng, là nơi ra nghị quyết để thi hành. Qua đó cho thấy luật mới đã trao quyền thực sự cho hội đồng trường. Tuy nhiên, vấn đề không phải hội đồng trường thực sự có quyền lực hay không mà là làm sao thực hiện được tự chủ một cách có hiệu quả khi luật đã cho phép các trường làm điều này.
PGS Hoàng Minh Sơn (Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội)
Trường tự quyết, Bộ hậu kiểm
Tới đây, các trường ĐH sẽ được tự chủ trong tuyển sinh bao gồm cả việc xác định chỉ tiêu, mở ngành, liên kết quốc tế. Cả 3 hoạt động này trước đây bị kiểm soát rất chặt, phải làm khá nhiều thủ tục phức tạp, mất nhiều thời gian mới xong. Giờ cả 3 cái này đều nằm trong danh mục tự chủ. Tất nhiên, vẫn phải có những giới hạn, chẳng hạn yêu cầu phải kiểm định... Bộ kiểm soát theo cơ chế hậu kiểm chứ không tiền kiểm như hiện nay. Điều này tạo sự chủ động đồng thời buộc các trường cũng phải tự chịu trách nhiệm.
Đặc biệt các trường tự chủ nhưng nếu vi phạm thì 5 năm tiếp theo không được tự chủ trong lĩnh vực tiếp theo nữa. Phạt nặng nhưng cũng có thể chấp nhận được. Cái được lớn nhất là các trường tự chủ.
Tiến sĩ Lê Trường Tùng (Chủ tịch HĐQT Trường ĐH FPT)
Quý Hiên (ghi)
"Một trong những điểm chưa ổn, liên quan đến tính bao quát của cả một nền giáo dục, là triết lý giáo dục. Một văn bản luật như luật Giáo dục ĐH bao gồm nhiều quy định mang tính chuyên môn, kỹ thuật, nhưng tất cả những quy định đó cần hướng về một thứ là triết lý và mục tiêu giáo dục"
Theo thanhnien
Gia Lai: Hành trình "bám bản" gieo chữ: "Tôi đã suýt bị lũ cuốn trôi khi đi dạy" Bước vào nghề khi tuổi đang còn đôi mươi, thầy Lê Tiến Thể (SN 1980, Phó hiệu trưởng Trường PTDT BT Tiểu học và THCS Kon Pne) giờ đây đầu đã ngả sang màu bạc. Trong suốt hơn 15 năm qua, tuần nào thầy cũng vượt gần hơn 400km để về thăm gia đình một đêm rồi vội vã trở lại trường. Trên...