Đắk Nông: Học sinh vùng cao vượt hàng trăm km mang đề tài khoa học đi thi
Năm nay là năm thứ 5 liên tiếp tỉnh Đắk Nông tổ chức cuộc thi Sáng tạo dành cho Thanh thiếu niên nhi đồng. Cuộc thi nhằm tìm kiếm những đề tài có tính sáng tạo, khả năng ứng dụng thu hút được rất đông học sinh tham dự, trong đó có nhiều học sinh tại các xã vùng sâu, vùng xa, xã biên giới.
Có mặt tại phòng trưng bày từ sớm, em Hồ Mai Linh (học sinh lớp 11, Trường THPT Quang Trung, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông) không giấu nổi tâm trạng bồn chồn, lo lắng. Đây là lần đầu tiên, Mai Linh mang sản phẩm “ Xà bông thảo dược từ tinh chất lá vối và quả bơ” tham dự một cuộc thi sáng tạo cấp tỉnh.
Nữ sinh cho biết, sản phẩm được gửi lên ban tổ chức (BTC) cuộc thi từ khoảng 1 tháng trước, trong thời gian đó em cũng chuẩn bị rất kỹ phần thuyết trình cho sản phẩm của mình. Sáng ngày 18/6, Mai Linh bắt xe buýt, tự mình đi quãng đường gần 100km để lên TX. Gia Nghĩa để trình bày sản phẩm của mình trước ban giám khảo.
Hồ Mai Minh trình bày sản phẩm xà bông từ bơ và lá vối của mình
Theo Linh, xà bông rửa tay do em sáng tạo ra là sản phẩm thân thiện với môi trường với 100% nguyên liệu thiên nhiên có xung quanh Linh sống. “Từ trước đến nay các cụ già trong xóm em hay dùng lá vối để pha nước uống, sau đó em tìm hiểu thì lá vối có chất diệt khuẩn nên đã nghĩ đến việc dùng loại lá này để làm xà bông rửa tay. Thêm nữa, xung quanh nhà em có rất nhiều bơ, những loại bơ có giá trị dinh dưỡng cao thì mua bán được, thế nhưng bơ nước, bơ nhỏ, xấu thì không sử dụng đến nên em đã kết hợp hai thứ mà địa phương sẵn có để sáng tạo ra sản phẩm”.
Là thí sinh đầu tiên thuyết trình trước ban giám khảo, Linh có chút lo lắng nhưng vẫn hoàn thành bài thi của mình. Nữ sinh lớp 10 chia sẻ: “Nhiều lúc em hơi mất bình tĩnh khi các giám khảo đặt câu hỏi. Tuy nhiên, do đã quen với sản phẩm này gần nửa năm nay nên em trả lời được hết, chỉ riêng các chất có trong lá vối em không nêu đúng tên tiếng Anh do dài quá, nhưng các giám khảo đều châm chước cho em”.
Nữ sinh Trần Cẩm Ly cùng cô giáo hướng dẫn di gần 150km lên tham dự cuộc thi
Trái với Mai Linh, Trần Cẩm Ly (học sinh lớp 12, Trường THPT Krông Nô) lại tỏ ra khá dạn dĩ khi trình bày sản phẩm “Mô hình núi lửa từ đá núi lửa”. Nữ sinh từng đoạt giải Nhì cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia cùng cô giáo đi xe máy gần 150km từ huyện Krông Nô lên TX. Gia Nghĩa tham dự cuộc thi. Nữ sinh chia sẻ, sau khi đoạt giải Nhì cuộc thi khoa học kỹ thuật, em tiếp tục phát triển, cải thiện đề tài để tham dự cuộc thi này.
“Mặc dù Đắk Nông là địa phương có hang động núi lửa dài nhất Đông Nam Á, nhưng nhiều người lại ít biết, thậm chí không biết về phạm vi cũng như những giá trị di sản của công viên địa chất Đắk Nông và làm tổn hại đến nó. Chính điều đó đã thôi thúc em làm một điều gì đó để góp phần bảo vệ, khai thác bền vững những giá trị di sản này…”, Cẩm Ly trình bày sản phẩm của mình trước ban giám khảo.
Là nhóm thí sinh duy nhất thuộc khối THPT của huyện Tuy Đức tham dự cuộc thi, hai nam sinh Trịnh Hà Anh Việt và Nguyễn Trường Giang (THPT Lê Quý Đôn) mang đến cuộc thi sản phẩm “Máy rửa, đánh bóng, phân loại khoai lang Tuy Đức” xuất phát từ chính nhu cầu thực tế của địa phương.
Video đang HOT
Hai nữ sinh Trường Dân tộc nội trú Đắk R’lấp với sản phẩm xịt ruồi muỗi từ thực vật
Hai nam sinh trường huyện cho biết, Tuy Đức là huyện biên giới của tỉnh Đắk Nông, người dân chủ yếu sinh sống bằng việc làm rẫy. Từ lâu, sản phẩm khoai lang Tuy Đức đã nổi tiếng trong và ngoài tỉnh và được xuất khẩu. Tuy nhiên, sản phẩm khoa lang của huyện nhà chủ yếu được xuất bán thô, không qua sơ chế nên giá thành không được cao, thiệt thòi cho bà con nông dân, trong đó có cả gia đình của các em.
Ngoài ra việc bảo quản sau thu hoạch đối với khoai lang chưa được bà con nông dân quan tâm, khoai lang để lâu sẽ mất giá trị thương mại. Chính vì những lý do đó, Anh Việt và Trường Giang đã cùng thầy giáo vật lý của mình sáng chế ra máy sấy, rửa và đánh bóng khoai lang. Đây là sản phẩm thuộc Các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với Biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.
“Do di chuyển quãng đường gần 120km, chiếc máy bị lỗi kỹ thuật nên thầy trò phải sửa lại khiến việc trình bày trước ban giám khảo bị gián đoạn. Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại, mọi việc đã hoàn thành, đề tài của chúng em được mọi người đánh giá cao về ý tưởng và khả năng ứng dụng vào sản xuất”, Trịnh Hà Anh Việt chia sẻ thêm sau khi hoàn thành bài thi.
Cuộc thi khoa học thu hút đông đảo học sinh tham gia
Đây là lần thứ 5 được tổ chức, cuộc thi Sáng tạo dành cho Thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Đắk Nông đã có sức lan tỏa lớn, thu hút được đông đảo các em học sinh của 96 trường học tham gia, với 103 sản phẩm trên cả 5 lĩnh vực: đồ dùng cho học tập; dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em; sản phẩm thân thiện môi trường; phần mềm tin học; bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.
Theo đánh giá của BTC cuộc thi, các tác phẩm, đề tài đều có ý tưởng sáng tạo, giá trị thực tiễn cao và có thể áp dụng hiệu quả trong giảng dạy, học tập, vui chơi, giải trí cũng như trong lao động, sản xuất. Năm nay, các công trình được tập trung đầu tư nghiên cứu sâu trên nền tảng khoa học, thể hiện rõ tính mới, tính sáng tạo. Sau khi chấm chung khảo, BTC sẽ lựa chọn những đề tài, sản phẩm nổi trội gửi tham dự cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc.
Dương Phong
Theo Dân trí
Còn nhiều câu hỏi chưa hồi đáp sau kết quả chấm thẩm định thi KHKT Quốc gia
Sau những "nghi vấn" về cuộc thi thi Khoa học Kỹ thuật cấp Quốc gia Bộ GD&ĐT đã tiến hành chấm thẩm định một số dự án khoa học cũng như trả lời báo chí trong cuộc họp báo quý I năm 2019. Tuy nhiên, đại diện Bộ GD&ĐT vẫn chưa giải đáp hết những nghi vấn xung quanh cuộc thi này.
Ngày 27/3, Infonet tiếp tục nhận được đơn kiến nghị của ông N.T.S và N.V.T - phụ huynh của các học sinh tham gia cuộc thi Khoa học kĩ thuật cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2018 - 2019 khu vực phía Bắc.
Trong kiến nghị này ông N.T.S cho hay: "Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia thì tính sáng tạo - thể hiện sự đóng góp của chính tác giả cho lĩnh vực nghiên cứu là vô cùng quan trọng, chiếm đến 20 điểm trên tổng số 100 điểm.
Nó thể hiện nỗ lực và tri thức của học sinh nhưng tại cuộc thi khoa học lớn nhất toàn quốc dành cho học sinh trung học, tiêu chí này lại bị phớt lờ, không hề được thẩm định, đánh giá chính xác.
Điều này thể hiện qua sự thật không thể chối cãi rằng có đến 5/15 giải Nhất, 10 giải Nhì và 4 giải Ba có giải pháp, kết quả trùng lặp với các sản phẩm, nghiên cứu trước, không hề có sự cải tiến, đột phá riêng (thể hiện rất rõ trên poster).
Sự đóng góp mới của riêng học sinh trong các đề tài này là hoàn toàn không có. Ví dụ: Sản phẩm của đề tài "Nghiên cứu ứng dụng gối thông minh Dream Pillow trong hỗ trợ điều trị rối loạn giấc ngủ" là sự sao chép rẻ tiền của những sản phẩm gối thông minh đã có sẵn trên thị trường như ZEEQ Smart Pillow (có khả năng theo dõi, phát hiện và hỗ trợ giấc ngủ - phát nhạc ru, chỉnh nhiệt độ, phát mùi hương giúp người dùng thoải mái, dễ ngủ hơn, theo dõi và điều chỉnh việc ngáy, tạo rung theo nhịp thở thiền 4, 7, 8,...).
Sản phẩm này không chỉ không có đột phá hay thay đổi so với các sản phẩm hiện hành, mà còn kém hơn về chất lượng rất nhiều. Dù vậy, sản phẩm trên vẫn được qua vòng kiểm duyệt đề tài ban đầu, được cấp phép tham gia dự thi, thậm chí đạt giải Nhất lĩnh vực.
Dù trong kiến nghị của phụ huynh học sinh đã nhắc đến nhiều đề tài thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau cùng với bằng chứng cho sự sao chép, lặp lại các nghiên cứu đã công bố, nhưng Bộ GDĐT lại chỉ thẩm định lại 2 đề tài đạt giải Nhất của lĩnh vực Kĩ thuật cơ khí và 2 giải đề tài đạt giải Nhất của lĩnh vực Xã hội hành vi.
Điều này khiến phụ huynh nghi ngờ rằng công tác thẩm định hồ sơ dự thi và phê duyệt hồ sơ đủ điều kiện dự thi đã được tiến hành một cách thiếu trách nhiệm và không đầy đủ.
Trước đó, khi trả lời báo chí, đại diện Bộ GD&ĐT cho biết "Hội đồng chấm thẩm định là hoàn toàn độc lập không trùng lặp với ban giám khảo", tuy nhiên thông tin về Hội đồng này không hề được công khai đã khiến phu huynh cho rằng kể cả quá trình chấm thẩm định cũng "thiếu minh bạch".
Đó là chưa kểtheo Thông tư số Điều 17 Thông tư 38/2012/TT-BGDĐT và Thông tư 32/2017/TT-BGDĐT, quy trình chấm thi một dự án gồm 2 phần với tổng số điểm là 100: Chấm thi thông qua hồ sơ dự án và đánh giá thông qua gian trưng bày, trả lời phỏng vấn.
Tuy nhiên ở lần thẩm định đề tài này, việc thẩm định lại chỉ đơn thuần dựa vào quyển báo cáo dự án mà các em học sinh đã nộp. Việc chấm thông qua hồ sơ dự án bao gồm chấm Câu hỏi hoặc vấn đề nghiên cứu (10 điểm), Kế hoạch và phương pháp nghiên cứu (15 điểm), Thực hiện kế hoạch nghiên cứu (20 điểm).
Tổng điểm ở phần chấm báo cáo chỉ gồm có 45 điểm. Vậy còn hơn nửa số điểm, Bộ đã thẩm định bằng cách nào? Các tiêu chí đặc biệt quan trọng như Tính sáng tạo, Gian trưng bày (thiết bị, mô hình thực tế, khả năng ứng dụng của sản phẩm, ...), Trả lời phỏng vấn (sự hiểu biết của học sinh về vấn đề nghiên cứu, khả năng thuyết trình, khả năng bảo vệ đề tài, ...) chiếm đến 55/100 điểm, Bộ và Hội đồng đã đánh giá qua các tiêu chí và phương pháp nào khác?
Hơn nữa, theo ông Nguyễn Xuân Thành - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học thì "việc chấm thi các công trình khoa học kỹ thuật này, ngoài việc chấm kết quả sau cùng, còn chấm cả quá trình nghiên cứu của học sinh. Quá trình chấm có 3 tiêu chí rõ ràng, về mục tiêu, thiết kế, phương án giải quyết vấn đề để thực thi".
Tuy nhiên, quyển báo cáo cũng chỉ là kết quả dù không phải là cuối cùng, là nơi các em phần nào thể hiện được sản phẩm của mình để BGK thẩm định đề tài. Vậy, chỉ qua quyển báo cáo, Bộ GDĐT đã thẩm định quá trình nghiên cứu của các em học sinh như thế nào?
Đặc biệt, với các đề tài kỹ thuật, khi không có mô hình hay sản phẩm trưng bày, làm thế nào để Hội đồng thẩm định có thể đánh giá đề tài một cách chính xác? Liệu Bộ đã đánh giá cả một quá trình nghiên cứu nhiều tháng của các em học sinh qua quyển báo cáo như thế nào trong khi trong hồ sơ dự án không hề có nhật ký nghiên cứu hay bản kế hoạch nghiên cứu kèm theo?
Dự án đạt giải nhất lĩnh vực cơ khí
Đó là chưa kể ở lần thi phỏng vấn tại gian hàng, nhiều đề tài không hề thể hiện quá trình, mục tiêu và thiết kế nghiên cứu cũng như quá trình thu thập xử lý dữ liệu của dự án ở poster.
Đáng chú ý nhất chính là 2 đề tài được giải Nhất lĩnh vực kỹ thuật cơ khí, 2 poster này chỉ bao gồm ảnh các học sinh ở sân trường và các thiết kế cơ khí cơ bản. Hoàn toàn không hề có số liệu minh chứng cũng như không hề có dẫn chứng, cơ sở khoa học rõ ràng nào.
Dường như 2 poster này đang nhấn mạnh tầm quan trọng của "hình ảnh chính chủ" chứ không thể hiện được gì thêm về tính khoa học của dự án. Dù đã có khá nhiều hình ảnh sản phẩm ở trên poster tuy nhiên, các dự án này lại không hề có bằng chứng gì cho khả năng hoạt động và khả năng ứng dụng của đề tài vào thực tế.
Nếu các đề tài khoa học khác cùng học theo các dự án đạt giải nhất lĩnh vực này thì có thể nào, trong tương lai, cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp quốc gia sẽ trở thành hội chợ trưng bày hình ảnh sản phẩm và bản thân?
Một vấn đề nữa làBộ đã quy định chi tiết những vật không được phép trưng bày tại cuộc thi. Trong đó, nêu rõ rằng phần thưởng, huy chương, danh thiếp, cờ, lô gô, bằng khen và hay bằng ghi nhận (đồ họa hay bằng văn bản), trừ những thứ thuộc dự án do các tác giả tự thiết kế đều không được trưng bày.
Dù trong quy chế đã nêu rõ nhưng có đến hơn 50 đề tài vẫn để logo trường, cờ,... ở trên poster và BTC cũng không hề có động thái xử lý vi phạm.
Một số dự án vi phạm thông tư vẫn được cấp giấy chứng nhận đạt yêu cầu qui định về gian trưng bày
Các dự án trên dù vi phạm quy chế nhưng vẫn được cấp phép tham dự cuộc thi, thậm chí đạt giải cao trong lĩnh vực. Rốt cuộc, quá trình thẩm định, đánh giá đề tài trước khi thi có cẩn thận, chính xác, khách quan và đúng quy định như đã nêu ra bởi chính Bộ GDĐT?
Là một cuộc thi khoa học tầm cỡ quốc gia tuy nhiên cuộc thi lại vi phạm quá nhiều quy chế do chính Bộ GDĐT đưa ra. Từ việc thẩm định dự án trước khi tổ chức thi đến cả quá trình thẩm định sau khi thi. Vậy rốt cuộc các quy định được nêu ra ở Thông tư 38/2012/TT-BGDĐT và Thông tư 32/2017/TT-BGDĐT có còn hiệu lực với kỳ thi này nữa hay không?
Infonet sẽ tiếp tục thông tin về sự việc!
Cháu tôi sáng ý, thỉnh thoảng được "mượn" vào lớp thi giáo viên giỏi... Thi giáo viên giỏi, chuyện dài nhiều tập âm ỉ theo thời gian cùng ngành giáo dục, bỗng trở nên rôm rả, được dư luận quan tâm như chưa từng được biết. Ảnh minh họa Hai luồng dư luận trái chiều Ủng hộ cái lí của những người ủng hộ là: Thi để giáo viên có động lực. Không thi đồng nghĩa hết...