Đại sứ Trung Quốc nêu điều kiện hạ nhiệt căng thẳng với Mỹ

Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ tuyên bố Bắc Kinh sẽ không tham gia vào nỗ lực chung để hạ nhiệt căng thẳng, trừ khi Washington có động thái để ngăn cạnh tranh giữa hai cường quốc trở thành đối đầu.

Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tần Cương (Ảnh: Xinhua).

“Cạnh tranh từ phía Mỹ thường diễn ra dưới hình thức đối đầu, đặc biệt là về các vấn đề lớn liên quan đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc. Nếu điều này không thay đổi, nó sẽ làm suy yếu nỗ lực của Trung Quốc trong việc thúc đẩy sự tin cậy và hợp tác lẫn nhau giữa hai nước”, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tần Cương phát biểu tại sự kiện do Quỹ George H.W. Bush China và Trung tâm Carter đồng tổ chức hôm 22/9.

Đại sứ Tần Cương không đề cập chi tiết tới những “lợi ích cốt lõi” của Trung Quốc. Tuy nhiên, bình luận của ông được đưa ra sau khi các quan chức cấp cao của Trung Quốc nhiều lần cảnh báo với những người đồng cấp Mỹ về “3 điểm mấu chốt”: không cản trở sự phát triển, không phá hoại sự toàn vẹn lãnh thổ và không phá vỡ mô hình quản trị của Trung Quốc.

Ông Tần Cương cho biết một trong số các vấn đề Mỹ và Trung Quốc cần cùng nhau giải quyết là khủng hoảng môi trường, đồng thời nói thêm rằng cả hai nước cần tôn trọng các cam kết về khí hậu bằng “hành động thực tế”. Đại sứ Trung Quốc cũng nhắc đến những hoài nghi của Bắc Kinh về cam kết của Mỹ trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, sau khi chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Chính quyền Tổng thống Joe Biden đã đưa ra những cam kết về việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu Tuy nhiên, theo ông Tần Cương, cộng đồng quốc tế vẫn lo ngại rằng Mỹ có thể “lật kèo”.

Ông Tần Cương trở thành Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ vào tháng 7, thay thế ông Thôi Thiên Khải, người từng có nhiều năm giữ cương vị trưởng đoàn ngoại giao của Bắc Kinh ở Washington. Nhiệm kỳ của ông Thôi Thiên Khải kết thúc trong bối cảnh quan hệ Mỹ – Trung leo thang trên nhiều lĩnh vực, trong đó có cuộc chiến thương mại, các lệnh trừng phạt “ăn miếng trả miếng”, căng thẳng về công nghệ, quân sự và truyền thông.

Nhiều vấn đề căng thẳng hiện vẫn còn tồn tại trong quan hệ Mỹ – Trung, thậm chí còn tăng lên dưới chính quyền Tổng thống Joe Biden. Ông Biden từng mô tả Trung Quốc là “đối thủ nghiêm trọng nhất của Mỹ”, nhưng cũng nhấn mạnh rằng Washington không tìm kiếm một cuộc “Chiến tranh Lạnh mới” với Bắc Kinh.

Kể từ khi nhận chức vụ mới ở Washington, ông Tần Cương có giọng điệu ôn hòa hơn với Mỹ. Ông từng nói với các phóng viên rằng Mỹ và Trung Quốc đang bước vào “giai đoạn thăm dò, tìm hiểu và thích ứng lẫn nhau mới”.

Trong bài phát biểu tại phiên họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ngày 21/9, mặc dù không đề cập tới Trung Quốc, song Tổng thống Joe Biden phản đối việc các nước mạnh hơn “chèn ép các nước yếu hơn nhằm làm thay đổi nguyên trạng lãnh thổ thông qua vũ lực, cưỡng ép kinh tế, khai thác công nghệ hay bóp méo thông tin”.

Phát biểu của ông Biden được đưa ra sau khi Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ngày 20/9 cảnh báo cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc đang ngăn cản nỗ lực giải quyết các vấn đề toàn cầu.