Đại biểu Quốc hội “hoang mang” với đổi mới sách giáo khoa

Sáng 14/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã khai mạc phiên họp thứ 27 và cho ý kiến về việc đề nghị ban hành Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Ảnh minh họa

Nhiều đại biểu đồng tình với sự cần thiết phải đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông vì chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông hiện hành đã xuất hiện những hạn chế, bất cập.

Một số nội dung của các môn học chưa đảm bảo tính hiện đại, cơ bản và thiết thực; chưa cân đối giữa lý thuyết và thực hành, giữa dung lượng và thời lượng dạy học, nặng “dạy chữ” nhẹ “dạy người”. Một số chủ đề còn nặng, khó, nhất là đối với học sinh dân tộc thiểu số và học sinh vùng khó khăn…

Bên cạnh đó, nội dung chương trình, sách giáo khoa bị “cắt khúc”, không thật đảm bảo tính liên thông, có trùng lặp một số nội dung giữa các lớp học, cấp học và giữa các môn học; chưa liên thông tốt giữa giáo dục phổ thông với giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học để góp phần thực hiện có hiệu quả việc phân luồng sau trung học cơ sở và sau trung học phổ thông…

“Xu thế chung của chương trình giáo dục hiện đại là tích hợp và phân hóa cao; một mặt để hình thành năng lực vận dụng tổng hợp, mặt khác giúp học sinh phát triển những năng lực chuyên biệt; hạn chế số lượng môn học bắt buộc; ưu tiên cho tự chọn nội dung học tập nhằm đáp ứng nhu cầu và sở thích cá nhân người học. Sách giáo khoa hiện đại hướng tới việc giúp người học biết cách học và có thể tự học, biết xử lý kết hợp nhiều nguồn thông tin để tự rút ra kết luận; tự kiểm tra được kết quả học tập của mình”, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Vinh Hiển nói.

Tuy nhiên, nhiều đại biểu Quốc hội yêu cầu cần có đánh giá tổng kết về Chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa hiện hành được xây dựng, biên soạn theo Nghị quyết số 40/2000/QH10 của Quốc hội và đã được thực hiện trên phạm vi toàn quốc từ năm học 2002 – 2003 đến nay. Trong đó, cần làm rõ những những kết quả đạt được, những khó khăn, vướng mắc, tại sao cần đổi mới, nội dung nào cần đổi mới…

Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội Trương Thị Mai cho rằng, đổi mới này sẽ tác động rất nhiều đến các lĩnh vực kinh tế – xã hội và từng gia đình, nên đề nghị ban soạn thảo cần có báo cáo tác động của việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, nguồn lực sử dụng cho đổi mới sách giáo khoa là như thế nào, trong đó NSNN phải đầu tư bao nhiêu.

Tán thành với ý kiến này, Đại biểu Nguyễn Đức Hiền cho rằng, đánh giá tác động của đổi mới sách giao khoa chưa rõ về nhiều mặt; đánh giá mới chủ yếu là thuận lợi, chưa đánh giá được khó khăn, đặc biệt là những tác động đến giáo dục đại học, dạy nghề.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng thì lo lắng về tính khả thi của dự án. Theo ông, để triển khai thì có 2 nội dung rất quan trọng là nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, cập nhật chương trình, nội dung sách giáo khoa mới. Hai là xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật để triển khai. “Hai điều kiện này có khả thi không, có làm được không, hay đến đó, không làm được lại đổ lý do, rồi lại đề nghị can thiệp”, Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng thẳng thắn.

Giải trình về tính khả thi của đề án, Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển cho biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo hình dung có khả thi nhưng không phải giữ yên thế này mà phải có quá trình đào tạo đội ngũ giáo viên, và bổ sung các thiết bị dạy học. Đối với những trường chưa đảm bảo điều kiện vật chất tối thiểu phải có tập trung đầu tư của Nhà nước.

Theo Ban soạn thảo, mục đích đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông là ban hành, triển khai chương trình và biên soạn bộ sách giáo khoa sau năm 2015 đáp ứng yêu cầu tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân; phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn; phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời bảo đảm cho học sinh có trình độ trung học cơ sở có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau trung học cơ sở; trung học phổ thông phải tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ thông có chất lượng.

Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến, kinh phí thực hiện xây dựng Chương trình sách giáo khoa gồm xây dựng chương trình sách giáo khoa, tổ chức dạy thử nghiệm, triển khai dạy đại trà, bổ sung thiết bị, tuyên truyền đổi mới chương trình sách giáo khoa và đổi mới quản lý hết khoảng 34.275 tỷ đồng, chưa kể tiền xây dựng cơ sở vật chất ở những trường còn thiếu.

Theo VNE