Đặc vụ Israel nghi hạ sát thủ lĩnh số hai al Qaeda ở Iran
Đặc vụ Israel được cho là đã bắn chết Abu Muhammad al-Masri trên đường phố Tehran theo chỉ thị từ Mỹ, nhưng không bên nào thừa nhận vụ hạ sát.
Khoảng 21h ngày 7/8, Abdullah Ahmed Abdullah, bí danh Abu Muhammad al-Masri, đang lái chiếc sedan Renault L90 màu trắng cùng con gái Miriam thì hai tay súng đi mô tô áp sát, quan chức tình báo Mỹ hôm 13/11 cho hay.
Năm phát đạn bắn ra từ khẩu súng ngắn có gắn ống giảm thanh, trong đó 4 viên găm vào xe từ phía ghế lái, khiến al-Masri và con gái thiệt mạng. Miriam là vợ góa của Hamza bin Laden, con trai Osama bin Laden.
Cuộc hạ sát diễn ra đúng ngày kỷ niệm loạt vụ tấn công chết chóc vào các đại sứ quán Mỹ ở châu Phi năm 1998, trong đó al-Masri bị cáo buộc là một trong những kẻ chủ mưu.
Abu Muhammad al-Masri trong danh sách khủng bố bị truy nã của FBI. Ảnh: FBI .
Khi tin tức về vụ nổ súng được công bố hồi tháng 8, truyền thông Iran cho rằng nạn nhân là Habib Daoud, một giáo sư lịch sử người Lebanon, và con gái 27 tuổi Maryam. Kênh tin tức Lebanon MTV và các tài khoản mạng xã hội liên kết với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran đưa tin Daoud là thành viên của Hezbollah, tổ chức chiến binh do Iran hậu thuẫn ở Lebanon.
Tuy nhiên, trên thực tế, giáo sư Habib Daoud không tồn tại. Một số người Lebanon có quan hệ mật thiết với Iran cho biết họ không biết tin giáo sư nào tên là Daoud bị giết. Truyền thông Lebanon cũng không đưa tin giáo sư lịch sử người Lebanon bị bắn chết ở Iran và một nhà nghiên cứu giáo dục có quyền truy cập vào danh sách giáo sư lịch sử trong nước cho biết không có hồ sơ về Habib Daoud.
Vụ hạ sát xảy ra trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Iran gia tăng, vài ngày sau vụ nổ lớn ở cảng Beirut và một tuần trước khi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc xem xét gia hạn lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran. Có suy đoán rằng vụ giết người có thể là hành động khiêu khích của phương Tây nhằm gây ra phản ứng dữ dội của Iran trước cuộc bỏ phiếu của Hội đồng Bảo an.
Video đang HOT
Việc hai sát thủ đi mô tô cũng phù hợp với kiểu ám sát mà đặc vụ Israel từng tiến hành nhắm vào các nhà khoa học hạt nhân Iran trước đây.
Một quan chức tình báo nói rằng Habib Daoud là bí danh mà giới chức Iran đặt cho al-Masri và công việc giảng dạy lịch sử chỉ là vỏ bọc cho hoạt động của ông này.
Vụ tấn công do các đặc vụ Israel thực hiện theo chỉ thị từ Mỹ, theo 4 quan chức tình báo. Không rõ Mỹ, nước vốn theo dõi các hoạt động của al-Masri và các thành viên Al Qaeda khác ở Iran trong nhiều năm, có vai trò gì trong kế hoạch này.
Al-Masri, khoảng 58 tuổi, là một trong những thủ lĩnh sáng lập al Qaeda và được cho là người đầu tiên trong danh sách kế nhiệm của tổ chức, chỉ sau lãnh đạo hiện tại Ayman al-Zawahri. Y có tên trong danh sách khủng bố bị truy nã gắt gao nhất của FBI, bị truy tố ở Mỹ vì các tội danh liên quan đến các vụ đánh bom đại sứ quán Mỹ ở Kenya và Tanzania, khiến 224 người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương.
FBI treo thưởng 10 triệu USD cho bất cứ ai cung cấp thông tin bắt al-Masri và cho đến ngày 13/11, ảnh của al-Masri vẫn nằm trong danh sách truy nã.
Việc al-Masri sống ở Iran là điều đáng ngạc nhiên, vì Iran và al Qaeda là những kẻ thù không đội trời chung. Các quan chức tình báo Mỹ nói rằng al-Masri đã bị Iran “giam” từ năm 2003, nhưng ông này được sống tự do ở huyện Pasdaran của Tehran, một vùng ngoại ô cao cấp, ít nhất là từ năm 2015.
Cái chết của al-Masri chưa bao giờ được xác nhận chính thức. Al Qaeda không công bố cái chết của y, trong khi giới chức Iran dường như tìm cách che đậy sự việc và chưa có quốc gia nào công khai nhận trách nhiệm về việc này.
Hiện trường vụ đánh bom đại sứ quán Mỹ ở Nairobi, Kenya năm 1998. Ảnh: AFP .
Một số chuyên gia chống khủng bố cho rằng việc Iran giữ al-Masri ở Tehran có thể nhằm để đảm bảo nhóm này không tiến hành các hoạt động bên trong Iran. Quan chức chống khủng bố của Mỹ tin rằng Iran có thể đã cho phép thành viên al Qaeda ở lại để tiến hành các hoạt động chống lại Mỹ, kẻ thù chung của hai bên.
Tuy nhiên, Iran phủ nhận việc chứa chấp thủ lĩnh al Qaeda. Năm 2018, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Ghasemi cho biết do đường biên giới dài và dễ bị xâm nhập giữa Iran với Afghanistan, một số thành viên al Qaeda đã vào Iran, nhưng đã bị giam trước khi trở về nước.
Quan chức Iran hiện chưa bình luận về thông tin trên. Phát ngôn viên văn phòng thủ tướng Israel và Hội đồng An ninh Quốc gia của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng từ chối bình luận.
Trước khi rời nhà Trắng, ông Trump "trút cơn thịnh nộ" lên Trung Quốc?
Ngày càng ít dấu hiệu cho thấy Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ chấp nhận rời Nhà Trắng trong yên bình và các chuyên gia cho rằng, ông Trump sẽ tận dụng khoảng thời gian còn lại để đẩy mạnh chính sách, đặc biệt trong vấn đề liên quan đến Trung Quốc.
Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ còn nắm quyền đến ngày 20.1.2021.
"Tôi nghĩ rằng có khả năng cao là ông Trump sẽ đẩy mạnh các chính sách của mình cho đến ngày Tổng thống thứ 46 tuyên thệ nhậm chức", James Green, nhà nghiên cứu tại Đại học Georgetown, từng là nhà đàm phán thương mại tại Đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh, nói.
Ông Trump có thể tập trung vào chính sách đối ngoại, sử dụng các công cụ mà ông có thể áp dụng một cách nhanh chóng và không bị cản trở, ông Green nói.
Đó là các sắc lệnh hành pháp, xây dựng các quy tắc, các thủ tục bổ nhiệm không cần Thượng viện phê duyệt và thuyên chuyển nhân sự.
Trung Quốc có thể là mục tiêu hàng đầu của ông Trump trong những tháng còn lại ở Nhà Trắng, các chuyên gia nhận định. Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump luôn đổ lỗi cho Trung Quốc về vấn đề đại dịch Covid-19 và những ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ.
Jeff Moon, chuyên gia am hiểu về Trung Quốc, cho rằng ông Trump đã hứa trừng phạt Trung Quốc vì Covid-19. Rất có khả năng ông Trump sẽ tận dụng khoảng thời gian còn lại để làm điều này.
Ông Trump cũng có thể mở rộng quan hệ với Đài Loan, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng. Đây cũng là cách để ông Trump "trói tay" người kế nhiệm vì không phải bất cứ chính sách nào cũng có thể đảo ngược chỉ trong một sớm một chiều.
"Điều đó là đúng", Bonnie Glaser, giám đốc dự án nghiên cứu về Trung Quốc, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), nói. "Ông Trump có thể cố gắng áp đặt các chính sách khó có thể bị đảo ngược, có thể là trong vấn đề Trung Quốc hoặc Iran".
Ngoài ra, ông Trump càng cố gắng áp đặt chính sách, ông Biden một khi lên nắm quyền càng khó đảo ngược vì như vậy sẽ làm tổn hại đến hình ảnh của Mỹ.
Theo thống kê của Trung tâm Nghiên cứu Pew, 73% người Mỹ có quan điểm tiêu cực về Trung Quốc, tăng 13% so với năm ngoái và tăng 20% so với năm 2017, khi ông Trump lên nắm quyền.
"Tất cả những điều đó khiến đối phó với Trung Quốc là điều khó có thể tranh cãi", Thomas Duesterberg, thành viên Viện Hudson và là cựu quan chức Bộ Thương mại Mỹ, nói.
Ông Trump có thể tăng cường trừng phạt công ty Trung Quốc, mở rộng hạn chế xuất khẩu các mặt hàng sử dụng trong quân sự-dân sự, cấm thêm nhiều ứng dụng Trung Quốc và chặn các hợp đồng làm ăn của Huawei.
Các chuyên gia dự đoán, chính quyền Mỹ sắp tới còn phải đối đầu với một Trung Quốc mạnh mẽ hơn. Quyền lực của Trung Quốc đã tăng lên đáng kể trong bốn năm qua", Sarah Kreps, giáo sư Đại học luật Cornell, nói. "Do đó, tôi hy vọng nhiều chính sách của Biden sẽ có một số điểm tương đồng với chính quyền Trump."
Những quyết định gấp rút vào giai đoạn cuối, thường xảy ra khi một tổng thống Mỹ đương nhiệm bị ứng viên ở đảng phái chính trị cạnh tranh đánh bại, William Howell, giáo sư Đại học Chicago và William Howell, giáo sư Đại học Wisconsin, nói. Ông Trump là Tổng thống Mỹ thứ 12 phải đối mặt với viễn cảnh này kể từ năm 1900.
"Nếu tổng thống đương nhiệm thất bại trong cuộc bầu cử, ông ấy có mọi lý do để nhanh chóng thông qua các chính sách vào phút cuối, làm tất cả những gì có thể để trói tay người kế nhiệm", hai giáo sư nhận định.
Trump muốn rút hết quân ở Afghanistan trước Giáng sinh Tổng thống Trump muốn đưa các binh sĩ đang đóng tại Afghanistan về nhà vào tháng 12, sau khi Mỹ ký thỏa thuận với lực lượng Taliban. "Chúng ta nên đưa số ít những người đàn ông và phụ nữ dũng cảm đang làm nhiệm vụ ở Afghanistan về nhà vào Giáng sinh", Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên Twitter ngày 7/10....