Cựu hoàng Nokia và chiếc ngai vàng đã mất

Nokia dễ dàng làm bá chủ thế giới điện thoại những năm trước, nhưng Apple và Google đã có sự bứt phá mạnh mẽ để thay đổi cuộc chơi mãi mãi.

Stephen Elop, người đàn ông nắm vị trí tổng giám đốc hầu như chẳng bao giờ xuất hiện trước công chúng. Nhân viên của hãng nói ông bận những việc sẽ cứu rỗi Nokia.

Ba tháng đã trôi qua kể từ khi cựu giám đốc điều hành Microsoft nắm quyền tại hãng sản xuất di động Phần Lan. Đó cũng là khoảng thời gian xuất hiện liên tiếp những tin xấu mà hệ quả là 560 nhân viên phát triển phần mềm đã bị sa thải bởi Elop.

Rắc rối thì rất nhiều, từ vụ Nokia N8 bị chậm ra mắt do vấn đề phần mềm đến một loạt các thiết bị mới gặp lỗi không thể khởi động. Niềm hy vọng duy nhất của hãng đặt tại hệ điều hành MeeGo mới, song đó lại là câu chuyện của năm 2011.

Hào quang của quá khứ

Trong nhiều năm , vị trí số 1 của Nokia là chẳng thể nghi ngờ, nhưng giờ đây có vẻ như điều đó đã thay đổi. Thực vậy, giấc mơ cạnh tranh của châu Âu với các chú dế đến từ Mỹ đặt cả trong tay hãng sản xuất Phần Lan. Hãy nhớ, vào đầu thiên niên kỷ mới, giá trị của công ty ước tính lên tới 395 tỷ đô la và chiếm tỷ trọng GDP cao ngất ngưởng ở nước sở tại.

Vào những năm 90, Nokia thành công trên hầu hết mọi lĩnh vực hãng kinh doanh. Người người, nhà nhà mong sở hữu một chiếc di động mang thương hiệu Nokia. Đó là đại điện của sự sang trọng. Đó là một tôn giáo.

Thảm họa iPhone

Thực tế, Nokia bán nhiều điện thoại hơn bất kỳ hãng sản xuất nào trên thế giới, gần như cứ mỗi 3 chiếc di động sẽ có 1 chiếc của Nokia. Thậm chí, ngay cả trên sân nhà của mình, các công ty thuộc thung lũng Silicon (Mỹ) cũng phải chào thua. Tuy nhiên, hầu hết sản phẩm của họ đều là các mẫu máy giá rẻ, tiêu thụ ở thị trường mới nổi với lợi nhuận thấp. Trong khi trên mảnh đất màu mỡ nhất là smartphone, họ lại ngày càng chìm nghỉm trước những đối thủ đến từ California.

Vấn đề nằm ở chỗ, các công ty của Mỹ không chỉ đề ra một cấp độ mới về chất lượng của smartphone hay hệ điều hành, mà họ còn tái cơ cấu lại toàn bộ quy trình sản xuất. Trong đó, nổi bật là khía cạnh phần cứng – vốn là thế mạnh một thời của Nokia.

iPhone đã vượt qua ranh giới của một smartphone tao nhã và thân thiện. Đó là hệ thống hoàn chỉnh với trung tâm là App Store có hơn 300.000 ứng dụng. Hơn nữa, khả năng hỗ trợ chơi game tuyệt vời cũng là cú đ.ấm thực sự cho hãng di động Phần Lan. Với Apple iPhone, di động Internet đã thực sự chiếm được thị trường. Và dĩ nhiên, “quả táo cắn dở” là vị vua mới.

Cơn ác mộng Android

Cùng với Apple, một kẻ phá bĩnh khác mang tên Android của Google. Mặc dù Google Nexus là dòng sản phẩm thất bại, song hệ điều hành mở của gã khổng lồ tìm kiếm đã quá mức thành công.

Android trở thành đối tượng yêu thích cho các nhà phát triển phần mềm. Đến như Samsung hay Sony Ericsson – bạn hàng lâu năm của Symbian do Nokia khởi xướng, nay cũng chuyển sang nền tảng này. Tính đến quý 3 năm 2010, thị phần của Android chiếm tới số lượng smartphone, tăng 3,5% so với năm ngoái. Trong khi đó, Nokia giảm chỉ số tới 8%, chỉ còn 36,6%.

Có vẻ vô lý, song mối đe dọa thực sự của “cựu hoàng di động” lại đến từ một công ty chẳng làm lấy nổi một “chú dế” ra hồn.

Quá nhiều mẫu mã

Thành công của Apple và Google cho thấy một sự thật, đó là thay đổi cơ bản trong kinh doanh điện thoại thông minh ở cả phần cứng và phần mềm. Cựu giám đốc điều hành Ollila đã công nhận điều này khi cách đây khá lâu, ông cho hay tương lai của smartphone nằm ở khả năng truy cập Internet và các ứng dụng đi kèm. Đồng thời, ông cũng đề cập tới khả năng một bộ phận của hãng sản xuất Phần Lan sẽ chuyển đổi thành công ty phần mềm.

Trên thực tế, những nỗ lực ban đầu của Nokia rất đáng được ghi nhận. Năm 1996, Communicator 9000 – điện thoại đầu tiên có biểu lịch, trình duyệt Internet và email đã được hãng cho ra mắt. Song, thành công thu về không đáng kể.

Tới năm 1999, Nokia 7110 với trình duyệt WAP xuất hiện. Tuy vẫn có chút rườm rà và chậm chạp nhưng đây vẫn là một bước đột phá lớn.

Ấy vậy mà tất cả đã thay đổi vào năm 2000. Oillila muốn Nokia hướng tới những thị trường bùng nổ một cách toàn diện hơn. Sản xuất từ 40 đến 50 model mỗi năm – có nghĩa là mỗi người mỗi điện thoại khác nhau. Song chu kỳ thành công thì dường như đã kết thúc.

Có quá nhiều vấn đề tồn đọng ở Nokia, ngay trong nội bộ và cả những thách thức đến từ những đối thủ sừng sỏ. Và cứ như thế, chiếc ngai vàng một thủa sẽ không thể trở về với công ty này nữa.

Theo GameK