Cựu hạm trưởng khiến chính quyền Trump mất mặt
Trước nỗi lo về Covid-19, đại tá Crozier kêu gọi sơ tán chiến hạm ông chỉ huy, nhưng sau đó bị cách chức và nhận kết quả dương tính nCoV.
Brett Crozier, cựu hạm trưởng tàu sân bay USS Theodore Roosevelt, có lẽ biết ông đang làm trái kỷ luật nghiêm khắc trong quân đội khi viết thư kêu gọi cấp trên cho sơ tán gần 5.000 thủy thủ đoàn mắc kẹt trên chiến hạm có mầm bệnh Covid-19. Dù được giữ nguyên quân hàm, Crozier bị tước quyền chỉ huy tàu và hứng chỉ trích từ Tổng thống Donald Trump, người gọi hành động của ông là “khủng khiếp”.
Tuy nhiên, bạn bè và đồng nghiệp của Crozier cho biết đại tá 50 tuổi này hài lòng với quyết định rất có thể sẽ chấm dứt sự nghiệp vẻ vang mà ông gây dựng. Họ cũng tin rằng “cú ngã ngựa” của Crozier là đòn tấn công bất ngờ đối với tuyên bố của chính quyền Trump, rằng họ đã kiểm soát toàn diện Covid-19.
Đại tá Brett Crozier truyền lệnh cho các thủy thủ đoàn trên tàu sân bay USS Theodore Roosevelt hồi tháng một. Ảnh: Reuters.
Đại tá Crozier lớn lên tại thành phố Santa Rosa, bang California, bắt đầu sự nghiệp từ vị trí phi công trực thăng, sau đó được luân chuyển sang lái máy bay cánh bằng, rồi đảm nhiệm chức chỉ huy phi đội tiêm kích F/A-18 Hornet. Trong vòng gần một thập kỷ, ông vươn lên trở thành chỉ huy một trong 11 tàu sân bay của Hải quân Mỹ.
Crozier từng theo học trường đào tạo về năng lượng hạt nhân của hải quân, để nắm được cách điều hành chiến hạm có hai lò phản ứng hạt nhân thuộc lớp Nimitz như USS Theodore Roosevelt. Kinh nghiệm của ông cũng được bồi đắp trong thời gian làm phó chỉ huy tàu sân bay USS Ronald Reagan, sau đó là sĩ quan cấp cao của tàu USS Blue Ridge tại căn cứ Yokosuka, Nhật Bản.
Crozier nhậm chức chỉ huy tàu USS Theodore Roosevelt hồi tháng 11/2019, ngay trước khi chiến hạm này được triển khai đến phía tây Thái Bình Dương, sẵn sàng ứng phó với bất cứ tình huống khẩn cấp nào, như vấn đề Triều Tiên hay hoạt động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tuy nhiên, Crozier cũng như thủy thủ đoàn của ông có rất ít sự chuẩn bị cho tình huống xảy ra hôm 24/3. Ba thủy thủ trên tàu nhiễm nCoV và được máy bay đưa tới cơ sở y tế ở đảo Guam điều trị. Đây là lần đầu tiên hải quân Mỹ phát hiện ca nhiễm nCoV trên chiến hạm đang được triển khai.
Hai ngày sau, trước mối lo ngại dịch bệnh lây lan không kiểm soát trên tàu, USS Theodore Roosevelt cập cảng tại Guam, nơi có bệnh viện và một căn cứ lớn của hải quân. Crozier cầu cứu sự giúp đỡ từ cấp trên và giới chức hải quân cũng bắt đầu hồi đáp, nhưng chừng đó dường như chưa đủ.
Video đang HOT
Bước ngoặt xảy ra vào ngày 31/3, khi bức thư dài 4 mặt của Crozier gửi lên cấp trên được đăng trên tờ The San Francisco Chronicle. Trong đó, cựu hạm trưởng trình bày về sự thảm khốc đang bao trùm con tàu, nói thêm rằng Hải quân Mỹ chưa cấp cho ông nguồn lực thích hợp để chống lại nCoV, bằng cách sơ tán các thủy thủ.
“Bây giờ không phải thời chiến. Các thủy thủ không cần phải chết. Nếu không hành động ngay lập tức, chúng ta sẽ thất bại trong việc bảo vệ đúng mức tài sản đáng tin cậy nhất của mình, đó là các thủy thủ”, bức thư có đoạn.
Động thái của Crozier khiến Quyền Bộ trưởng Hải quân Mỹ Thomas Modly tức giận. Trong cuộc họp báo tuần trước, Modly cho biết hải quân đang gấp rút cung cấp những hỗ trợ cần thiết cho tàu USS Theodore Roosevelt trước khi Crozier gửi thư cho một số sĩ quan, mà không đảm bảo giữ kín thông tin.
Modly đánh giá Crozier đã bị cuộc khủng hoảng “áp đảo” và cách chức đại tá này do mất niềm tin vào khả năng chỉ huy của ông. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper hôm 5/4 bày tỏ ủng hộ với quyết định của Modly. Hiện chưa rõ ai đã làm rò rỉ nội dung bức thư cho truyền thông.
Theo bình luận viên Eric Schmitt và John Ismay của NY Times, việc loại bỏ Crozier khiến Hải quân Mỹ phải đối mặt với chỉ trích rằng họ không quan tâm đầy đủ đến sức khỏe binh lính. Dù Modly nhấn mạnh ông hoan nghênh những ý kiến thẳng thắn từ cấp dưới, quyết định cách chức Crozier có thể khiến họ trở nên dè dặt.
Những người học cùng lớp với Crozier tại Học viện Hải quân Mỹ, hầu hết đã rời quân đội, cho biết nhóm kín trên Facebook của họ tràn ngập bài đăng và bình luận ủng hộ cựu hạm trưởng. “Lượng bài viết gần như tăng lên theo cấp số nhân”, Mark Roppolo, bạn học cũ của Crozier, cho hay.
“Cậu ấy là một trong những người tốt nhất mà tôi từng biết, cả về chuyên môn và tính cách”, Jeff Craig, cựu quân nhân từng học và đồng hành cùng Crozier trong nhiều nhiệm vụ, cho biết. Theo lời kể của Craig, ông đã gửi email chúc Crozier khỏe mạnh khi nCoV bắt đầu lan rộng ở châu Á và nhận được lời cảm ơn, nhưng hai người chưa nói chuyện từ khi cựu hạm trưởng bị cách chức.
Craig cho biết trong thời gian ông làm nhiệm vụ trên tàu USS Theodore Roosevelt hồi năm 2015, thủy thủ đoàn thường xuyên thực hiện các bài tập phản ứng với thiệt hại trong chiến đấu, hỏa hoạn và nhiều thảm họa khác, nhưng chưa bao giờ diễn tập tình huống bệnh truyền nhiễm càn quét không gian chật hẹp trên chiến hạm.
“Crozier luôn ưu tiên những lợi ích tốt nhất cho thủy thủ đoàn của cậu ấy. Tôi chắc chắn tình huống đó cũng như vậy. Với tính cách của Crozier, cậu ấy không có xu hướng đưa ra quyết định vội vàng hay thiếu suy nghĩ. Bất cứ điều gì cậu ấy làm đều được suy nghĩ thấu đáo”, Craig nói.
Dan Goldenberg, một bạn cùng lớp khác của Crozier, cho rằng “dù thế nào thì Modly cũng sai”. “Việc cách chức Crozier có thể sai hoặc đúng, nhưng lời giải thích của Modly thật tệ hại và phi logic”, Goldenberg, cựu trợ lý đặc biệt của 4 bộ trưởng Hải quân Mỹ, nhận định.
Đại tá Crozier đang bị cách ly trên đảo Guam với triệu chứng ho khan, một số nguồn tin am hiểu vấn đề tiết lộ. Hiện chưa rõ ông nhận kết quả dương tính nCoV từ khi nào và Hải quân Mỹ có biết về tình trạng sức khỏe của ông khi quyết định cách chức hay không.
Ít nhất 400 thủy thủ trên tàu sân bay USS Theodore Roosevelt âm tính với nCoV dự kiến được đưa từ con tàu đến các khách sạn trên đảo, cùng 625 thủy thủ khác nhận kết quả âm tính trước đó.
Những thủy thủ bị cách ly không được phép rời phòng, nhận đồ uống có cồn hoặc thực phẩm từ bên ngoài. Bữa ăn được đặt trước cửa phòng ba lần mỗi ngày. Họ thậm chí không được phép cầm chìa khóa phòng mình. Nếu cố trốn ra, họ sẽ bị một sĩ quan đưa về và khóa cửa phòng lại. Y tá quân y đến từng phòng hai lần một ngày để kiểm tra thân nhiệt các thủy thủ.
Không có bất cứ người bạn nào của Crozier mường tượng trước viễn cảnh này.
“Bạn có thể tưởng tượng được việc cống hiến cả cuộc đời cho hải quân như Crozier, đưa ra lời kêu gọi đúng đắn để giúp thủy thủ đoàn, rồi nhận lại kết cục như vậy không? Tôi cảm thấy bối rối”, Goldenberg cho hay.
Ánh Ngọc
Hải quân Mỹ có thể kỷ luật hạm trưởng tàu sân bay
Hải quân Mỹ để ngỏ khả năng phạt hạm trưởng USS Theodore Roosevelt vì bức thư kêu gọi cho sơ tán thủy thủ đoàn nhằm kiểm soát Covid-19.
"Tôi không biết ai đã tuồn bức thư cho truyền thông. Trong trường hợp hạm trưởng là người chịu trách nhiệm, đó có thể coi là hành động vi phạm nguyên tắc kỷ luật và trật tự. Tôi chưa nắm rõ thực hư", Quyền Bộ trưởng Hải quân Mỹ Thomas Modly nói trong cuộc họp báo tại thủ đô Washington DC hôm qua.
Phát biểu được đưa ra sau khi các phóng viên nhiều lần hỏi về khả năng đại tá hải quân Brett E. Crozier, chỉ huy tàu sân bay USS Theodore Roosevelt, bị kỷ luật vì gửi "thư cầu cứu" kêu gọi Lầu Năm Góc cho sơ tán hơn 4.000 người trên chiến hạm này.
Tuy nhiên, Quyền Bộ trưởng Modly khẳng định hạm trưởng Crozier sẽ không bị trừng phạt vì "gửi thư tới cấp trên để nêu quan điểm cá nhân".
Hạm trưởng Crozier hồi năm 2019. Ảnh: US Navy.
"Chúng ta không trong tình trạng chiến tranh. Thủy thủ không nhất thiết phải chết. Nếu không hành động ngay bây giờ, chúng ta đã thất bại trong việc chăm lo cho tài sản đáng tin cậy nhất - các thủy thủ của mình", đại tá Crozier viết trong bức thư dài 4 trang.
Nội dung thư được tiết lộ hôm 31/3 khiến nhiều thủy thủ và thân nhân của họ cảm thấy lo lắng, trong khi Lầu Năm Góc bị nghi ngờ là chưa hành động đủ quyết liệt để ngăn Covid-19 lây lan trên tàu sân bay USS Theodore Roosevelt. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper hôm qua bác bỏ đề xuất, khẳng định "chưa tới lúc phải thực hiện biện pháp đó".
"Thật thất vọng khi được biết ông ấy nghĩ như vậy. Tuy nhiên, tôi biết rằng đây không phải sự thật", Quyền Bộ trưởng Modly nói, thêm rằng ông không đồng tình với nhận định của hạm trưởng Crozier rằng 90% thủy thủ đoàn có thể sơ tán khỏi USS Theodore Roosevelt.
Ba ca nhiễm nCoV đầu tiên trên USS Theodore Roosevelt được ghi nhận hôm 24/3. Đây là lần đầu hải quân Mỹ phát hiện ca người mắc Covid-19 trên chiến hạm được triển khai làm nhiệm vụ.
USS Theodore Roosevelt di chuyển trên Thái Bình Dương hồi tháng 2. Ảnh: US Navy.
Nguy cơ bùng phát Covid-19 buộc chiến hạm Mỹ đình chỉ nhiệm vụ và cập cảng Guam hôm 26/3 để xét nghiệm cho thủy thủ đoàn hơn 5.000 người. Trong thời gian này, thủy thủ đoàn không được rời bến đỗ, lực lượng tại căn cứ Guam cũng không được tiếp cận tàu.
93 thành viên thủy thủ đoàn tàu sân bay USS Theodore Roosevelt đã được xét nghiệm dương tính với nCoV. Khoảng 1.000 binh sĩ đã rời tàu, con số này sẽ tăng lên 2.700 trong vài ngày tới.
Mỹ hôm nay ghi nhận 213.372 người mắc Covid-19, gần bằng số ca nhiễm của Italy và Tây Ban Nha cộng lại, trong đó hơn 4.700 người đã chết. Mỹ vẫn là vùng dịch lớn nhất thế giới với số ca mắc Covid-19 gần bằng Italy và Tây Ban Nha, hai vùng dịch lớn tiếp theo, cộng lại.
Vũ Anh
Covid-19: Thuyền trưởng tàu sân bay Mỹ cảnh báo 'thủy thủ không cần phải chết' Thuyền trưởng tàu Theodore Roosevelt kêu gọi Hải quân có biện pháp mạnh hơn để cứu thủy thủ khỏi Covid-19 và ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Bức thư dài 4 trang mô tả tình hình ảm đạm trên tàu sân bay hạt nhân USS Theodore Roosevelt, khi ngày càng nhiều thủy thủ được xác nhận mắc Covid-19. Theo thuyền trưởng Brett Crozier,...