Cục Điện ảnh không rõ quyền sở hữu phim chiếu trên Netflix, đạo diễn đòi công bằng trên mạng nhưng tự khai thác phim trái phép?

Hiếu Đồng16:34 21/12/2020

Mặc dù VFS đã khẳng định quyền sở hữu các tác phẩm đã được hợp tác đưa lên Netflix, Cục Điện ảnh vẫn không biết ai là chủ sở hữu.

Gần đây, đã có nhiều tranh cãi xoay quanh vấn đề 3 bộ phim là Những Người Viết Huyền Thoại, Mùi Cỏ Cháy và Vũ Điệu Đam Mê xuất hiện trên Netflix mà “không có bản quyền”. Tuy nhiên, dường như chính những người trong cuộc cũng còn đang hoang mang không biết đâu là đúng – sai.

Trước đó, đạo diễn Bùi Tuấn Dũng – người đã thực hiện bộ phim Những Người Viết Huyền Thoại đã đăng tải lên mạng xã hội khi bất ngờ thấy phim của mình được chiếu trên Netflix mà không hay biết. Ông đặt ra vấn đề rằng nguồn lợi từ việc chiếu phim tại đây sẽ không được đưa đến tay những người đã làm phim.

Chia sẻ bất bình của đạo diễn Bùi Tuấn Dũng trên trang cá nhân

Đâu là bên sở hữu những bộ phim này?

Ba bộ phim trên đều được nhà nước đầu tư kinh phí sản xuất. Vào thời điểm ngày 9/12, ông Vi Kiến Thành – Cục trưởng Cục Điện ảnh đã khẳng định để phim được chiếu trong hay ngày ngoài nước đều cần sự đồng ý của Bộ. Tuy nhiên, trong giấy phép của 3 bộ phim này đều nêu rõ chủ sở hữu của phim là Hãng phim truyện Việt Nam, sau cổ phần hóa được biết đến với tên gọi Công ty cổ phần đầu tư và phát triển phim truyện Việt Nam (VFS). Thêm vào đó, phim cũng được phép phổ biến rộng rãi đến khán giả trong và ngoài nước.

Phim Những Người Viết Huyền Thoại trên Netflix

Cho đến ngày 19/12 trong bài phỏng vấn với Thanh Niên, ông Vi Kiến Thành đã thay đổi ý kiến, không dám chắc liệu việc chiếu 3 bộ phim này trên Netflix có cần sự đồng ý của Bộ hay không. “Giờ phút này tôi cũng chưa biết chủ sở hữu của các phim này là đơn vị nào. Tôi cũng không có thông tin hãng phim có nộp tiền về cho nhà nước hay không. Trong hãng này hiện vẫn có cổ phần của nhà nước và giờ này tôi cũng chưa biết hợp đồng diễn ra thế nào. Chính vì thế, tôi mới đề nghị thanh tra bộ vào cuộc”, ông cho biết.

Video đang HOT

Quyền sở hữu đã rõ ràng?

Đáng chú ý, Chủ tịch HĐQT của VFS là ông Nguyễn Danh Thắng đã khẳng định quyền sở hữu của VFS với những bộ phim trên.

Ông Thắng cho biết, đơn vị của ông đã đường đường chính chính hợp tác với Công ty TNHH Tfilm Studio nhằm đưa 3 tác phẩm lên Netflix. Công ty Tfilm cũng trả đầy đủ tiền bản quyền khi khai thác các bộ phim này. “Trong VFS vẫn có vốn nhà nước 28%. Khi tiền của phim về thì nhà nước vẫn được hưởng một phần” – theo lời ông Thắng.

Bộ phim Mùi Cỏ Cháy

Trao đổi với chúng tôi, đại diện Tfilm khẳng định phía họ đã không làm sai. Tuy nhiên, hiện tại công ty vẫn cần xác nhận của Cục Điện ảnh để có thể tiếp tục làm việc cùng với Netflix.

Vào ngày 22/12 sắp tới, Thanh tra Bộ VH-TT-DL, Cục Điện ảnh và VFS sẽ có cuộc họp để làm sáng tỏ các khúc mắc.

Chính đạo diễn Bùi Tuấn Dũng cũng đang khai thác phim trái phép?

Mặc dù chính là người châm ngòi cho mọi chuyện và có nhắc đến vấn đề khai thác phim trái phép, tuy nhiên đạo diễn Bùi Tuấn Dũng dường như cũng đang có hành động đi ngược lại với lời nói của mình. Bộ phim Những Người Viết Huyền Thoại hiện đang được đăng tải miễn phí trên trang Youtube của ông – và nhiều khả năng nhà nước cũng không được hưởng lợi nhuận từ việc này. Trang Youtube này xuất hiện trong trang web cá nhân, được ông trưng bày ở Facebook.

Bộ phim Những Người Viết Huyền Thoại trên trang Youtube cá nhân của đạo diễn Bùi Tuấn Dũng

Ngoài ra, bộ phim được đưa lên Netflix là Vũ Điệu Đam Mê , sản xuất năm 2010 chứ không phải Vũ Điệu Tử Thần của đạo diễn Bùi Tuấn Dũng như ông đã đăng tải.

Hiện tại, 3 bộ phim trên vẫn đang được chiếu trên Netflix. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật các thông tin liên quan tới sự việc trong thời gian sớm nhất.

Bản quyền phim chiếu mạng: Loay hoay nguồn cung cấp?

Sau sự việc Cục Điện ảnh kiến nghị Thanh tra Bộ VHTT&DL vào cuộc thanh tra 2 bộ phim truyện do Nhà nước đầu tư kinh phí sản xuất là "Vũ điệu tử thần" và "Những người viết huyền thoại" đang được trình chiếu rộng rãi trên Netflix và phản hồi của bên chiếu, vấn đề bản quyền cho các kênh chiếu mạng vẫn còn nhiều tranh cãi. Nguồn cấp bản quyền đôi khi vẫn khiến các bên loay hoay.

Mới đây, 2 bộ phim truyện do nhà nước đầu tư kinh phí sản xuất là "Vũ điệu tử thần" và "Những người viết huyền thoại" được phản ảnh đang trình chiếu rộng rãi trên kênh phim và chương trình truyền hình quốc tế Netflix. Tuy nhiên, theo đạo diễn Bùi Tuấn Dũng - người trực tiếp dàn dựng 2 bộ phim, vẫn chưa rõ ai đứng ra bán bản quyền 2 bộ phim này cho Netflix.

Trước tình hình trên, ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Điện ảnh, Bộ VHTT&DL - cho biết cục đang làm công văn gửi thanh tra Bộ VHTT&DL đề nghị thanh tra bộ vào cuộc kiểm soát, kiểm tra nguồn cung cấp 2 bộ phim trên cho kênh Netflix. Ông cũng khẳng định cục không cung cấp bản quyền 2 phim trên cho kênh Netflix và đến thời điểm này cũng chưa xác định được bên nào cung cấp.

Về việc xác định nguồn cung cấp bản quyền 2 bộ phim trên cho nhà phát hành Netflix, ông Vi Kiến Thành nói thêm có nhiều khả năng xảy ra. Một là nhà sản xuất phim cung cấp, cụ thể ở đây là Hãng phim truyện Việt Nam. Hai là Viện Phim Việt Nam cũng có bản gốc, bản lưu trữ các bộ phim này và không biết phía viện có cung cấp hay không. Ba là Sở Văn hóa thể thao các tỉnh, TP trong thời gian qua cũng được bộ gửi các bản phim về các sở để chiếu, phát hành, phổ biến trong các tuần phim phục vụ các sự kiện chính trị.

Phim "Những người viết huyền thoại" do Hãng phim truyện Việt Nam sản xuất vướng phải tranh cãi bản quyền
khi đang trình chiếu rộng rãi trên kênh phim và chương trình truyền hình quốc tế Netflix. Ảnh: Netflix

Ngoài ra, đại diện Cục Điện ảnh cho biết còn có nhiều nguồn khác nữa, chưa xác định được bên nào cung cấp cho kênh Netflix. Hiện phía Cục Điện ảnh cũng đang điều tra tìm hiểu, đồng thời kiến nghị thanh tra Bộ VHTT&DL vào cuộc xác định.

Sau kiến nghị thanh tra của Cục Điện ảnh, Netflix và TFilm - đối tác phân phối phát hành "Những người viết huyền thoại", "Vũ điệu đam mê" trên Netflix - đã chính thức lên tiếng.

Cụ thể, người phát ngôn của kênh Netflix cho biết nguồn cung cấp bản quyền để kênh này trình chiếu 2 bộ phim trên là Tfilm Studio. Đơn vị này được Netflix ghi chú là "nhà phân phối được ủy quyền phát hành phim và mang những tác phẩm điện ảnh nghệ thuật như Vũ điệu đam mê, Những người viết huyền thoại, Mùi cỏ cháy" lên nền tảng Netflix.

Phía TFilm - đối tác phân phối phát hành trên Netflix - cũng đã thông tin với báo chí về bản quyền "Vũ điệu đam mê, Những người viết huyền thoại, Mùi cỏ cháy". Theo đó, TFilm Studio cho biết đã làm việc với VFS - Cty CP đầu tư và phát triển Phim truyện Việt Nam (tiền thân là Hãng phim truyện Việt Nam) - để xin cấp quyền phát hành các bộ phim này trên nền tảng Netflix.

"Dựa trên cơ sở bản quyền được cấp phép từ VFS, chúng tôi cam kết tuân thủ đúng các quy định về bản quyền, cũng như các giấy tờ bản quyền liên quan để có đầy đủ tư cách pháp ly phát hành các bộ phim này trên Netflix. Thông qua giấy phép phổ biến phim do Cục Điện ảnh cấp, chúng tôi được biết VFS là chủ sở hữu bản quyền, đồng thời là đơn vị được quyền chính thức phân phối, phát hành các bộ phim này. Do vậy việc chúng tôi làm việc với VFS để xin cấp quyền phát hành các bộ phim này trên nền tảng Netflix là đúng với quy định của pháp luật" - TFilm thông tin thêm.

Ông Nguyễn Minh Hải - GĐ TFilm Studio - bày tỏ mong muốn VFS có những giải pháp để giải quyết các khúc mắc liên quan đến việc trình chiếu các bộ phim này trên Netflix và đảm bảo các quyền đã cấp cho TFilm Studio theo hợp đồng đã ky kết giữa hai bên. Được biết, hiện TFilm Studio cũng đã gửi công văn đề nghị VFS có phản hồi chính thức về các vấn đề mà truyền thông và Cục Điện ảnh đang đưa ra.

Cũng theo thông tin từ TFilm Studio, bộ phim "Vũ điệu tử thần" của đạo diễn Bùi Tuấn Dũng hiện không phát hành trên Netflix, có thể đạo diễn đã nhầm với phim "Vũ điệu đam mê".

Vậy về việc này, có thể hình dung ra được diễn biến của vấn đề bản quyền được qua mấy "cầu" như sau: Netflix mua bản quyền của TFilm Studio - đơn vị được cho là nhà phân phối được ủy quyền phát hành. TFilm Studio lại mua bản quyền của VFS - Hãng phim truyện Việt Nam (đơn vị sản xuất) mà đơn vị sản xuất không thông báo việc bán bản quyền cho đạo diễn của bộ phim biết. Vì thế, mới có chuyện đạo diễn thắc mắc trên trang cá nhân.

Trước đó, hàng loạt phim Việt từng chiếu rạp được trình chiếu trên kênh Netflix như: "Cưới ngay kẻo lỡ, Quý cô thừa kế, Ngủ với hồn ma, Bẫy rồng, Sài Gòn bước nhảy, Dòng máu anh hùng, Hai Phượng"... nhưng không gây tranh cãi bản quyền. Vì cơ bản, đây đều là những phim do tư nhân sản xuất, bản quyền phim thuộc về hãng tư nhân nên nguồn bán bản quyền được xác định rõ ràng ngay từ đầu.

Nhưng với những phim Nhà nước sản xuất, nguồn phim, đơn vị bản quyền lại có quá nhiều bên: Đơn vị sản xuất, đơn vị ký độc quyền phát hành, viện lưu trữ phim, các địa phương, các tổ chức được cấp bản quyền nhân các sự kiện văn hóa liên quan... Chỉ nghe thôi đã thấy phức tạp.

Vì thế, tính pháp lý của các nguồn cung cấp cần được làm rõ. Với những phim mà có quá nhiều nguồn cấp, cần có quy định rõ ràng về việc đơn vị nào được cung cấp trên nền tảng mạng, đơn vị nào được quyền phân phối có tính thương mại, đơn vị nào chỉ chiếu phim phục vụ các hoạt động chính trị, văn hóa.

Việc tạo thói quen xem phim trên các nền tảng, ứng dụng có trả phí cần dựa vào rất nhiều yếu tố, trong đó, đa dạng các bộ phim chất lượng rất quan trọng. Nhưng nguồn cung còn loay hoay thì sẽ khó cho nhiều bên, nhất là trong cuộc cạnh tranh với nhan nhản các web phim lậu vẫn đang hiện hữu.

Đạo diễn ngơ ngác đòi công bằng khi phim của mình bỗng dưng xuất hiện trên Netflix, Cục Điện ảnh vào cuộc Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết Cục đang làm văn bản kiến nghị kiểm tra nguồn bán 2 phim Việt Nam cho Netflix. Chiều 09/12, ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Điện ảnh, cho biết Cục đang làm văn bản kiến nghị Thanh tra Bộ Văn Hoá - Thể Thao - Du Lịch (Bộ VH - TT - DL) kiểm tra...