Cục ATTT khuyến nghị người dân cảnh giác với hình thức lừa đảo ‘khóa thuê bao điện thoại’

Vân Anh17:44 24/09/2022

Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam thuộc Cục An toàn thông tin (ATTT) vừa kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác, tuyệt đối không làm theo các yêu cầu từ cuộc gọi lừa đảo ‘khóa thuê bao điện thoại’.

Chị Thu Hiền ở Đống Đa, Hà Nội mới đây đã nhận được 1 cuộc gọi từ số điện thoại lạ, sau khi bấm nút nghe, thông tin được phát ra giống giọng tổng đài ghi âm sẵn với nội dung “Xin chào quý khách, Bộ Thông tin và Truyền thông xin thông báo số điện thoại của quý khách sẽ bị tạm khóa trong 2 giờ. Quý khách cần bấm phím 1 để được hỗ trợ”. Nghi ngờ bị đối tượng xấu lừa đảo nên chị Thu Hiền ngay lập tức dập máy.

VNCERT/CC lưu ý người dân nâng cao cảnh giác, cẩn trọng để không bị mắc bẫy lừa đảo “khóa thuê bao điện thoại”. (Ảnh minh họa: Internet)

Điều đáng nói là gần đây nhiều thuê bao di động đã nhận được cuộc gọi tương tự như chị Thu Hiền. Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC), thuộc Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT cho biết, ghi nhận từ các hệ thống tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác do đơn vị quản lý cho thấy, gần đây hàng loạt người dùng điện thoại di động phản ánh họ liên tục nhận được cuộc gọi đe dọa sẽ bị “khóa thuê bao điện thoại”.

Trước tiên, các đối tượng liên tục thực hiện cuộc gọi thoại thông báo tới số máy bản thân người dùng rằng họ sẽ bị cắt dịch vụ sau 1 hay 2 giờ và để giải quyết cần liên hệ tới số điện thoại “tổng đài” do đối tượng cung cấp. Trường hợp người dùng gọi lại số “tổng đài”, phía đầu dây bên kia yêu cầu người dùng cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân như họ tên, địa chỉ, số Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân… để được hỗ trợ kỹ thuật.

Khi đã nắm được thông tin cá nhân của người dùng, ngay lập tức các đối tượng hướng dẫn làm bước tiếp theo như thực hiện các cú pháp sang tên đổi chủ thông tin số điện thoại, cú pháp chuyển hướng cuộc gọi…

Sau khi chiếm quyền nhận cuộc gọi, đối tượng lừa đảo sẽ đăng nhập ứng dụng ví điện tử, tài khoản mạng xã hội… của người dùng và khai báo quên mật khẩu đăng nhập, chọn tính năng nhận cuộc gọi thông báo mã OTP. Từ đó, chúng dễ dàng chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội, tiền trong tài khoản ngân hàng liên kết với ví điện tử.

Trước tình trạng các hình thức lừa đảo gia tăng, VNCERT/CC kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác, tuyệt đối không làm theo bất kỳ yêu cầu nào của các cuộc gọi.

VNCERT/CC cũng khuyến nghị, khi nhận được các tin nhắn, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần lưu lại bằng chứng (tin nhắn hoặc ghi âm cuộc gọi) và phản ánh tới doanh nghiệp viễn thông quản lý thuê bao để yêu cầu xử lý. Bên cạnh đó, người dân cần cung cấp bằng chứng tới cơ quan công an gần nhất để đề nghị xử lý vi phạm theo pháp luật.

Video đang HOT

Trao đổi với ICTnews, đại diện VNCERT/CC cho hay, các chiêu trò lừa đảo đang diễn ra hết sức phổ biến nhưng rất tinh vi, khó lường. Để giúp người dân nhận biết được các hình thức lừa đảo, Trung tâm mới xây dựng những tình huống lừa đảo thành tiểu phẩm ngắn và đăng tải lên kênhTiktok “Cảnh báo lừa đảo trên mạng”.

“Qua những tiểu phẩm được dựng lại từ tình huống thực tế, chúng tôi hy vọng rằng sẽ có nhiều người biết và tránh được việc bị sập bẫy của những kẻ lừa đảo”, đại diện VNCERT/CC nói.

Cuộc chiến chống lừa đảo viễn thông tại Trung Quốc

Nhà chức trách Trung Quốc có thêm "vũ khí" mới để ngăn chặn các vụ lừa đảo Internet, lừa đảo qua điện thoại.

Chưa bao giờ lại có nhiều người bị lừa chuyển tiền vào tài khoản của đối tượng lừa đảo đến vậy. Theo Bộ Công an Trung Quốc, chỉ trong 15 tháng (tính đến tháng 7/2022), nước này đã xử lý 594.000 vụ lừa đảo Internet và viễn thông. Năm 2021, nhà chức trách ngăn chặn 1,5 triệu người chuyển 329,1 tỷ NDT (47,5 tỷ USD) cho kẻ lừa đảo.

Những kẻ này thường làm việc theo nhóm và theo sát kịch bản để bám sát con mồi thông qua trò chuyện trên mạng. Sau đó, chúng lừa mọi người đầu tư vào các sản phẩm có vẻ hợp pháp, thường là tiền mã hóa (crypto).

Tang chứng các vụ lừa đảo viễn thông trong chiến dịch truy quét của cảnh sát Quảng Châu tháng 6/2020. (Ảnh: Caixin)

Không chỉ gây thiệt hại hàng trăm tỷ USD, một số nạn nhân còn tìm đến cái chết. Do thiếu quy định ngăn chặn rò rỉ thông tin cá nhân và các lỗ hổng trước đó cho phép nhà mạng bán SIM mà không kiểm tra giấy tờ tùy thân, một 'thiên đường' dành cho tội phạm lừa đảo đã được tạo ra.

Dù vậy, những điều đó sẽ thay đổi. Đầu tháng 9, nhà lập pháp Trung Quốc thông qua dự luật chống lại lừa đảo viễn thông và Internet nhằm đối phó khẩn cấp với tình hình. Luật có hiệu lực từ ngày 1/12, trao quyền cho nhà hành pháp trong việc truy đuổi tội phạm ở nước ngoài và ra lệnh cho các hãng viễn thông, ngân hàng hỗ trợ truy tìm tội phạm.

Các hình thức lừa đảo tinh vi

Theo Caixin, lừa đảo viễn thông bắt nguồn từ thập niên 90 tại Đài Loan với hình thức phổ biến là xổ số thẻ cào. Những kẻ lừa đảo khiến người mua xổ số tin rằng họ đã trúng giải rồi yêu cầu trả thuế mới được nhận thưởng. Từ năm 2000, khi cảnh sát địa phương tăng cường trấn áp, các đối tượng chuyển sang "con mồi" sống ở Đại lục.

Hình thức này thu hút chú ý của các quan chức hàng đầu Trung Quốc sau một vụ việc năm 2004, liên quan đến một giáo sư nổi tiếng đã nghỉ hưu của Đại học Bắc Kinh. Sau khi bị mất 147.000 NDT, ông đã gửi thư khiếu nại lên các lãnh đạo của chính quyền Trung ương. Hai tháng sau, Phúc Kiến triển khai chiến dịch đặc biệt để phá tan đường dây lừa đảo qua tin nhắn SMS và Internet. Bộ Công an mở rộng chiến dịch ra toàn quốc vào cuối năm.

Từ đó đến nay, lừa đảo viễn thông biến tướng và được gọi bằng nhiều cái tên khác nhau. Số lượng vụ án tiếp tục tăng. Trong 10 năm tính đến năm 2016, lừa đảo viễn thông tăng khoảng 20% đến 30% mỗi năm, theo Tân Hoa Xã. Hầu hết các vụ thiệt hại trên 10 triệu NDT đều do các băng nhóm tội phạm tại Đài Loan tổ chức, theo Bộ Công an Trung Quốc.

Không ngừng biến tướng trong đại dịch

Từ năm 2020, do Covid-19 và kinh tế sa sút, lừa đảo viễn thông càng phổ biến. Dịch bệnh cũng khiến việc chống lại tội phạm khó khăn hơn, đặc biệt với những kẻ sống ở nước ngoài nhằm vào người Trung Quốc.

Năm 2020, 927.000 vụ lừa đảo viễn thông và Internet được ghi nhận với tổn thất 35,37 tỷ NDT. Khoảng 1/3 vụ việc đã được xử lý, dẫn tới bắt giữ 361.000 nghi phạm. Nhờ nỗ lực phòng chống, trong năm này, nhà chức trách ngăn chặn được 8,7 triệu người chuyển 272 tỷ NDT cho kẻ lừa đảo.

6 nghi phạm trong một vụ lừa đảo viễn thông bị bắt giữ và áp giải từ Indonesia về Trung Quốc ngày 1/12/2019. (Ảnh: Caixin)

Không chỉ lừa những người cả tin, các hình thức lừa đảo còn liên quan đến cả một đường dây xoay quanh bán thông tin cá nhân, buôn người, làm giả giấy tờ... Một chợ đen sẽ thu thập tất cả dữ liệu riêng tư, bao gồm số căn cước công dân, địa chỉ từ các doanh nghiệp và thậm chí là cơ quan nhà nước rồi bán lại cho các nhà quảng cáo và kẻ lừa đảo. Caixin thử liên lạc với một môi giới và hắn khẳng định có thể cung cấp mọi loại thông tin như danh sách các giáo sư đại học hay căn cước công dân, số điện thoại của người cao tuổi - những người dễ bị tổn thương nhất.

Kẻ lừa đảo sử dụng thiết bị có thể can thiệp và giả mạo tín hiệu viễn thông, cho phép chúng thay đổi ID người gọi để nạn nhân tin rằng họ đang nhận cuộc gọi từ các số hợp pháp. Chúng còn dùng phần mềm nhắn tin hàng loạt để gửi tin nhắn mạo danh nhà mạng, ngân hàng và các tổ chức khác cho hàng ngàn người dùng. Những công nghệ và thiết bị này khiến rất khó truy vết, theo Fu Liang, một nhà phân tích viễn thông.

Vài năm trở lại đây, các băng nhóm còn sử dụng ứng dụng lừa đảo để khiến mọi người tin rằng họ đang đăng nhập các nền tảng đầu tư hợp pháp. Bộ Công an cho biết, nó tạo ra một đường dây công nghiệp phi pháp khổng lồ, bao gồm các nhà phát triển ứng dụng chuyên nghiệp - những người viết nhiều loại ứng dụng có chức năng khác nhau theo nhu cầu của kẻ lừa đảo.

Tìm cách ngăn chặn

Đường dây tội phạm đồng nghĩa với việc nhà chức trách cần theo dõi mọi liên kết để giải quyết được một vụ án. Nếu một liên kết không được làm rõ trong quá trình điều tra, vài nghi phạm ở "thượng nguồn" có thể không bị truy tố với tư cách đồng phạm.

Để xử lý vấn đề này, Tòa án tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao Trung Quốc năm 2019 đã mở rộng tội danh tiếp tay cho tội phạm mạng. Năm 2020, nhà chức trách triển khai "Chiến dịch phá thẻ", triệt phá các giao dịch thẻ ngân hàng và bán thẻ ngân hàng phi pháp. Chiến dịch nhằm cắt đứt liên kết giữa thẻ SIM điện thoại, thẻ ngân hàng và những đối tượng không phải người đăng ký thẻ.

Những năm gần đây, các băng nhóm Trung Quốc chuyển địa bàn sang Đông Nam Á do bị siết chặt tại quê nhà. Chúng tuyển dụng người Trung Quốc qua quảng cáo việc nhẹ, lương cao rồi giữ người trái phép, lợi dụng họ.

Tại Hồ Nam, chính quyền công khai tên, ảnh và địa chỉ của những công dân Trung Quốc từ chối quay về quê hương và cảnh báo hộ khẩu, tài khoản ngân hàng và thẻ SIM của họ sẽ bị đình chỉ trừ khi tự giao nộp bản thân. Tính đến tháng 10/2021, hơn 69.000 người có nguy cơ dính líu đến lừa đảo viễn thông ở nước ngoài đã được thuyết phục về nước.

Một biện pháp ngăn chặn khác là làm việc với các ngân hàng, nhà mạng, công ty Internet để nắm thông tin về các vụ nghi lừa đảo, hành động dựa trên mức độ rủi ro khác nhau, theo Tao Jiangjiang, chỉ huy đội chống gian lận của Sở cảnh sát Nam Xương. Chẳng hạn, khi cảnh sát biết rằng các nạn nhân sẽ chuyển tiền cho kẻ lừa đảo, họ liền hướng dẫn ngân hàng từ chối thanh toán hoặc đóng băng tài khoản.

Luật mới của Trung Quốc cũng ưu tiên những biện pháp ngăn chặn. Nó yêu cầu tất cả các cấp chính quyền có trách nhiệm nâng cao nhận thức của người dân về lừa đảo trực tuyến và viễn thông. Các phòng ban dân sự, giáo dục... được chỉ thị triển khai nhiều chiến dịch giáo dục hướng đến người già, vị thành niên và các nhóm người yếu thế khác.

Luật yêu cầu cảnh sát hợp tác với các cơ quan mạng, viễn thông, tài chính, nhà cung cấp dịch vụ để thiết lập hệ thống cảnh báo sớm, xác định nạn nhân tiềm năng và ngăn cản họ tiến hành các giao dịch lừa đảo. Luật quy định trách nhiệm cho các doanh nghiệp trọng yếu trong lĩnh vực viễn thông, tài chính, Internet trong ngăn ngừa rủi ro lừa đảo. Chẳng hạn, các tổ chức ngân hàng và phi ngân hàng phải thiết lập cơ chế để giám sát các tài khoản bất thường và giao dịch đáng nghi, thực hiện biện pháp phòng ngừa.

Để ngăn chặn các đường dây lừa đảo nước ngoài giăng bẫy con mồi trong nước, luật cho phép cơ quan xuất nhập cảnh áp đặt các lệnh cấm xuất cảnh với những người đến từ điểm nóng và bị tình nghi tham gia vào hoạt động lừa đảo trực tuyến.

Luật cung cấp hỗ trợ pháp lý cần thiết để đấu tranh với tội phạm lừa đảo viễn thông, Internet. Dù vậy, các chuyên gia cho rằng những hoạt động này chưa thể chấm dứt nhanh chóng. Như bất kỳ loại tội phạm nào, chúng sẽ tiếp tục phát triển cùng với môi trường và công nghệ.

Trung Quốc thông qua luật chống lừa đảo viễn thông, trực tuyến Các nhà lập pháp Trung Quốc vừa thông qua luật mới chống lừa đảo viễn thông và trực tuyến. Với hơn 1 tỷ người dùng Internet, là thị trường tiêu thụ điện thoại thông minh và máy tính cá nhân lớn nhất toàn cầu, Trung Quốc là mảnh đất màu mỡ cho những ứng dụng lừa đảo sinh sôi. Luật chống lừa đảo...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

5 điều nhà sản xuất smartphone không nói cho người mua08:58

iPhone sẽ 'suy tàn' sau 10 năm nữa?00:36

One UI 7 đến với dòng Galaxy S2103:50

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hệ điều hành 'cổ' vẫn âm thầm vận hành bệnh viện và xe lửa toàn cầu

09:41:32 21/05/2025

Những hệ điều hành cổ xưa như Windows XP, thậm chí cả MS-DOS, vẫn đang âm thầm vận hành nhiều hệ thống trọng yếu trên khắp thế giới, từ bệnh viện, tàu hỏa đến máy ATM, bất chấp sự lỗi thời và việc ngừng hỗ trợ từ lâu.

Nguy cơ camera smartphone bị hư hại do tia laser

09:35:29 21/05/2025

Người dùng smartphone thường lo lắng về việc làm rơi hoặc làm ướt thiết bị của mình mà không biết đến mối nguy hiểm hiện hữu với camera.

Người dùng Galaxy đang 'điên đầu' vì One UI 7 làm pin tụt nhanh

09:14:56 21/05/2025

Bản cập nhật One UI 7 dựa trên Android 15 mà Samsung phát hành cho các thiết bị Galaxy đang gây nhiều cảm xúc cho cộng đồng người hâm mộ.

Apple sắp cho Siri 'về vườn' sau hơn một thập kỷ?

09:06:46 21/05/2025

Theo GSMArena, một thông tin đang gây xôn xao cộng đồng người dùng iPhone khi trợ lý ảo Siri, vốn gắn bó hơn một thập kỷ, có thể sắp phải nhường chỗ cho các đối thủ AI sừng sỏ khác.

Galaxy S25 Edge sẽ là tiêu chuẩn thiết kế cho tương lai?

07:26:41 21/05/2025

Sở hữu thiết kế mỏng ấn tượng 5,8 mm nhưng Galaxy S25 Edge vẫn gặp phải những phản ứng trái chiều từ cộng đồng mạng, với nhiều ý kiến mang tính hoài nghi.

Microsoft đưa tính năng bí mật lên Windows 11

07:21:39 21/05/2025

Thế hệ đồng hồ thông minh mới của Huawei bao gồm hai phiên bản Watch Fit 4 và Watch Fit 4 Pro, mang đến những nâng cấp đáng giá về cả thiết kế lẫn tính năng.

Nvidia ra mắt công nghệ kết nối chip mới để thúc đẩy phát triển AI

05:15:30 21/05/2025

Bên cạnh việc ra mắt công nghệ mới, ông Huang cũng công bố kế hoạch xây dựng trụ sở mới của Nvidia tại khu vực ngoại ô phía Bắc thành phố Đài Bắc. Bài phát biểu của ông tại Computex nhấn mạnh lịch sử phát triển chip AI, hệ thống và phần...

Đột phá AI: Con chip mới hứa hẹn cách mạng hóa nhiều lĩnh vực

11:33:46 20/05/2025

Con chip này được thiết kế dựa trên cấu trúc mô phỏng não bộ, đặc biệt là cách các tế bào thần kinh tích hợp và truyền dẫn tín hiệu.

Apple có thể loại bỏ trợ lý giọng nói Siri tại nhiều quốc gia

10:00:54 20/05/2025

Dù Apple có phần chậm chân trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI), công ty dường như đang cân nhắc một quyết định quan trọng khi cho phép người dùng cho nghỉ hưu trợ lý giọng nói Siri.

Tin công nghệ 19-5: iOS 19 có thể giúp iPhone tăng đáng kể thời lượng pin

08:26:21 20/05/2025

Ngành X-quang là ví dụ điển hình. Việc chụp MRI hay CT đòi hỏi nhiều bước xác nhận trước khi bệnh nhân đến. Thay vì xử lý thủ công, tác nhân AI giúp đẩy nhanh quy trình, từ kiểm tra bảo hiểm đến tạo lệnh chụp, mang lại trải nghiệm mượt ...

Đưa ứng dụng AI vào quy trình thẩm định thuốc

08:24:43 20/05/2025

Các cuộc gặp được cho là để thảo luận về một dự án có tên là cderGPT , nhiều khả năng là cách viết tắt cho Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu Thuốc (Center for Drug Evaluation and Research), đơn vị phụ trách giám sát thuốc kê đơn và không...

Khi AI biết kiểm chứng thông tin: Bước tiến mới từ Viettel AI tại NAACL 2025

18:51:11 19/05/2025

Tại NAACL 2025, một trong những hội nghị AI hàng đầu thế giới tổ chức tại Hoa Kỳ, Viettel AI đã giới thiệu VeGraph - phương pháp kiểm chứng thông tin giúp tăng độ chính xác lên tới 5% so với các phương pháp hiện có.