Công ty Trung Quốc tham vọng ‘khuấy đảo’ chuỗi cung ứng Apple

Nằm cách Côn Minh, thủ phủ của tỉnh Vân Nam, 40km, các nhà tuyển dụng đang tranh nhau tìm kiếm hàng chục ngàn công nhân cho nhà máy của Wingtech Technology.

Một nhân viên tuyển dụng địa phương chia sẻ với Nikkei Asia, ban đầu họ nghĩ chỉ cần tuyển khoảng 15.000 người song mới đây mục tiêu đã tăng lên hơn 20.000. Các đồng nghiệp của người này đang cắm trại quanh nhiều thành phố và trường học ở Vân Nam, cũng như làm việc với chính quyền địa phương để tìm được nhiều lao động hơn.

Nép mình dưới chân cao nguyên 1.920m, nhà máy cuối cùng có thể tuyển ít nhất 30.000 người từ con số vài nghìn hiện nay. Kế hoạch tuyển dụng rốt ráo phản ánh tham vọng của Wingtech. Nhà thầu lắp ráp smartphone của Trung Quốc đã âm thầm nâng cấp năng lực sản xuất để cung ứng cho các thương hiệu nội địa và đang tìm cách chen vào sâu hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu của các “ông lớn” như Apple và Samsung.

Wingtech sẽ tuyển hơn 20.000 lao động cho giai đoạn 2 của nhà máy Côn Minh. (Ảnh: Nikkei)

Bao trùm diện tích 427.000m2 – tương đương 80 sân bóng, nhà máy Côn Minh sản xuất hàng chục tỷ NDT smartphone và sản phẩm khác cho Vivo, Oppo… từ khi đi vào hoạt động tháng 7/2021. Giai đoạn hai của khu phức hợp với tổng vốn đầu tư khoảng 3 tỷ NDT (437 triệu USD) đang trong quá trình xây dựng. Nó sẽ sản xuất máy tính xách tay và smartphone, theo Nikkei.

Giới quan sát nhận định Wingtech nổi lên nhanh một cách bất ngờ. Hãng bắt đầu cung ứng cho Apple chưa đầy 1 năm trước sau khi mua lại nhà sản xuất linh kiện O-Film Technology và đang sản xuất Mac Mini cho “táo khuyết”. Gần đây, công ty giành được đơn hàng lắp ráp mẫu MacBook thế hệ cũ tại nhà máy Côn Minh, một thành tích ấn tượng xét tới yêu cầu tiêu chuẩn khét tiếng khắt khe của Apple.

Một giám đốc tại đối tác cung ứng của Apple đánh giá “Wingtech là một trong số ít nhà cung ứng công nghệ Trung Quốc được Apple khen ngợi vì tiến độ công nghệ mau lẹ. Họ thực sự là đối thủ mới nổi mà chúng không nên bỏ qua”.

MacBook nằm trong số các laptop hiện đại nhất và hoạt động sản xuất đang nằm trong tay của những nhà thầu Đài Loan như Quanta, Foxconn. Các nhà thầu khác như Compal Computer và Wistron chưa bao giờ được Apple đặt hàng dù là đối tác của HP, Dell và Lenovo trong hàng thập kỷ. Wingtech đang lắp ráp laptop cho Samsung, Lenovo, Asus.

“Chuỗi cung ứng khá bất ngờ nếu Wingtech có thể thường xuyên nhận được đơn đặt hàng sản xuất MacBook về sau. Sản xuất MacBook không đơn giản vì liên quan tới nhiều linh kiện và kỹ thuật lắp ráp”, một quan chức trong chuỗi cung ứng MacBook tiết lộ với Nikkei.

Việc mở rộng nhà máy Côn Minh cũng phù hợp với mong muốn của chính phủ Trung Quốc là muốn chuyển dịch sản xuất công nghệ sang phía Tây. Thủ tướng Lý Khắc Cường từng thăm Wingtech vào tháng 5 và đánh giá cao nhà máy Côn Minh, thúc giục công ty hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái bao gồm các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở địa phương.

Ivan Lam, nhà phân tích của hãng nghiên cứu Counterpoint, cho biết trung tâm sản xuất mới của Wingtech ở Côn Minh khá giống với động thái trước đây của Foxconn khi xây dựng một thị trấn iPhone vào đầu năm 2010 ở Trịnh Châu, tỉnh Hồ Nam. Cách tiếp cận như vậy rất được lòng quan chức vì mang đến nhiều việc làm cho vùng nông thôn.

Theo những người quen biết, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Zhang Xuezheng nổi tiếng với khả năng tạo dựng quan hệ với chính quyền địa phương. Wingtech được một số quỹ đầu tư địa phương rót vốn như Vô Tích, Hợp Phì, Côn Minh. Các cổ đông nổi bật khác có Gree Electric Appliances, nhà sản xuất đồ gia dụng hàng đầu trong nước.

Wingtech tận dụng xu thế bắt tay với nhiều nhà cung ứng Trung Quốc hơn của Apple những năm gần đây như Luxshare, Goertek và BYD. Để nâng cao chuyên môn sản xuất đến cấp độ làm hài lòng Apple, công ty đã thực hiện vài vụ thâu tóm.

Năm 2019, Wingtech mua Nexpedia và mua nhà máy chip lớn nhất của Anh năm 2021. Họ cũng mua 4 chi nhánh từ O-Film Technology để nắm được bí quyết phát triển linh kiện quang học và mô-đun máy ảnh. Thông qua Nexpedia, họ còn sở hữu các nhà máy đóng gói và thử nghiệm chip ở Quảng Đông, Philippines và Malaysia. Các cơ sở sản xuất linh kiện và thiết bị nằm rải rác ở Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và Indonesia.

Wingtech còn định xây nhà máy chip ở Côn Minh. Cuối tháng 7, công ty đăng ký chi nhánh trong thành phố với vốn đầu tư 20 triệu NDT, hoạt động bao gồm sản xuất chip và thiết bị điện tử.

Các chuyên gia cho rằng sự kết hợp giữa các hoạt động trong và ngoài nước của Wingtech đã được đền đáp. Theo nhà phân tích Lam, Wingtech gần đây tập trung nhiều hơn vào các lĩnh vực mới như linh kiện camera, ống kính, bán dẫn, buồng lái ô tô thông minh. Công ty muốn rút khỏi hoạt động lắp ráp smartphone lợi nhuận thấp. Rõ ràng, họ muốn làm việc với các thương hiệu quốc tế như Apple và Samsung vì phục vụ những công ty lớn sẽ giúp mài dũa công nghệ của mình.

Dù vậy, phục vụ thương hiệu toàn cầu đồng nghĩa với xây dựng năng lực sản xuất ở nước ngoài. Apple, Samsung và các khách hàng quốc tế muốn đa dạng hóa địa bàn sản xuất để giảm rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng giữa các bất ổn địa chính trị và dịch bệnh.