Công an chưa đủ cơ sở để khởi tố vụ sập mỏ titan khiến 4 công nhân tử vong ở Bình Thuận
Do hai Bộ TN&MT, Công thương từ chối giám định nguyên nhân gây sạt lở nên công an không có cơ sở, căn cứ để khởi tố vụ án.
Ngày 7-8, tại cuộc họp báo 6 tháng đầu năm 2023 về tình kinh tế-văn hóa- xã hội do UBND tỉnh Bình Thuận tổ chức, Công an tỉnh Bình Thuận đã có công văn trả lời liên quan đến vụ sập mỏ titan khiến 4 công nhân thiệt mạng.
Quang cảnh buổi họp báo. Ảnh PN.
Cụ thể, chiều 15-10-2022, Công an xã Thuận Quý báo tin cho Công an tỉnh và Công an huyện Hàm Thuận Nam về việc tại khai trường 1, thuộc Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường xảy ra sự cố sạt lở cát dẫn đến vùi lấp 4 công nhân đang làm việc.
Các nạn nhân gồm: Bùi Quang Trình (sinh năm 1986, trú tại xã Đồng Lương, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ), Huỳnh Tấn Phước (sinh năm 1974, trú tại khu phố 3, phường Xuân An, TP Phan Thiết), Nguyễn Văn Tùng (sinh năm 1992, trú tại xã Cát Thành, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) và Nguyễn Văn Nam (sinh năm 1994, trú tại thôn Hiệp Tiến, xã Tân Tiến, thị xã La Gi).
Hiện trường vụ sập mỏ titan. Ảnh PĐ
Căn cứ tính chất, mức độ của vụ việc và tài liệu điều tra thu thập được, ngày 17-10- 2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Hàm Thuận Nam, Bình Thuận đã phân công thụ lý tin báo vi phạm các quy định về an toàn lao động để tổ chức điều tra xác minh theo quy định pháp luật.
Đến nay, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam đã thu thập các tài liệu, chứng cứ liên quan, hoàn tất công tác khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, trưng cầu giám định tử thi, làm việc với tất cả những người có trách nhiệm liên quan, người làm chứng, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và các tài liệu, chứng cứ khác có liên quan.
Video đang HOT
Sau khi sập mỏ, tỉnh Bình Thuận đã huy động nhiều cơ giới tìm kiếm nạn nhân bị vùi lấp. Ảnh PĐ.
Quá trình thụ lý xác minh tin báo, ba ngành tố tụng cấp huyện đã nhiều lần tổ chức họp để phân tích, đánh giá các tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm về an toàn lao động của các cá nhân thuộc Công ty TNHH Tân Quang Cường để có căn cứ xử lý vụ việc khách quan theo đúng quy định pháp luật, tránh xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm.
Tại các cuộc họp đều thống nhất cần phải trưng cầu giám định các nội dung liên quan đến hoạt động di dời bãi thải tạm của Công ty TNHH Tân Quang Cường.
Ngày 14-11-2022, Cơ quan CSĐT Công an huyện đã ra Quyết định trưng cầu Sở TN&MT giám định nguyên nhân sạt lở cát bãi thải tạm tại khai trường 1 nhưng đến ngày 29-11-2022, Sở TN&MT tỉnh có văn bản trả lời không có cơ sở để giám định nguyên nhân sạt lở cát bãi thải tạm tại khai trường 1 của Công ty TNHH Tân Quang Cường.
Ngày 16-2-2023, Cơ quan CSĐT Công an huyện đã ra Quyết định trưng cầu Bộ TN&MT giám định các nội dung có liên quan đến hoạt động di dời bãi thải tạm của Công ty TNHH Tân Quang Cường.
Tuy nhiên đến ngày 29-5-2023, Bộ TN&MT ban hành kết luận giám định, qua đó chỉ kết luận hoạt động di dời bãi thải tạm của Công ty TNHH TM Tân Quang Cường là hoạt động khoáng sản. Còn nguyên nhân sạt lở, phương pháp di dời bãi thải tạm có đảm bảo an toàn kỹ thuật lao động không thì Bộ TN&MT xác định không thuộc chức năng, nhiệm vụ nên không trả lời.
Ngày 7-6-2023, Cơ quan CSĐT Công an huyện ra Quyết định trưng cầu Bộ Công Thương giám định các nội dung liên quan đến nguyên nhân sạt lở bãi thải tạm; phương pháp di dời cát thải tại bãi thải tạm của Công ty TNHH Tân Quang Cường.
Đến ngày 13-7-2023 Bộ Công Thương có văn bản trả lời với nội dung: Từ chối tiếp nhận trưng cầu giám định với lý do hiện trường xảy ra sự cố không còn đảm bảo nguyên trạng, các công nhân trực tiếp tham gia thực hiện công việc di dời tại thời điểm xảy ra sự cố đã thiệt mạng.
Theo Công an Bình Thuận, đây là căn cứ pháp luật để xác định có vụ việc hình sự xảy ra không để khởi tố và việc trưng cầu giám định các nội dung liên quan không giám định được nên chưa đủ căn cứ xác định vụ sạt lở trên có dấu hiệu của tội phạm hay không.
Do đó, chưa đủ căn cứ để ra Quyết định khởi tố vụ án vi phạm quy định về an toàn, vệ sinh lao động.
Đến nay, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam tạm đình chỉ xác minh tin báo, đồng thời tiếp tục xin ý kiến các cơ quan liên quan để xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật.
PHƯƠNG NAM
Không được bồi thường vì hết thời hiệu: Ai thấu cho nỗi khổ của người bị oan!
Một người mang thân phận bị can 38 năm đã chịu nhiều đắng cay, tủi nhục; họ cần được đối xử công bằng.
Các cơ quan tiến hành tố tụng có thể linh hoạt hơn để việc thực thi và áp dụng luật thấu lý đạt tình.
Ông Trịnh Dân Cường (ngụ quận 6, TP.HCM) kiện VKSND quận 6 để yêu cầu xin lỗi công khai và bồi thường thiệt hại do cơ quan này đã phê chuẩn lệnh bắt, khởi tố khiến ông bị giam oan 21 tháng 4 ngày.
Ông Cường cũng yêu cầu cơ quan này ra quyết định đình chỉ điều tra đối với ông. Gần 40 năm ông chờ đợi nhưng đến nay ông vẫn chưa được nhận quyết định này.
Ông Trịnh Dân Cường. Ảnh: NA
VKS quận 6 đã từ chối bồi thường cho ông. VKS viện dẫn Điều 19 Nghị quyết 388/2003 của Ủy ban thường vụ Quốc hội và Điều 5 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2009, đồng thời cho rằng bản án phúc thẩm năm 1990 của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM (nay là TAND Cấp cao tại TP.HCM) đã xác định ông bị oan... để không chấp nhận yêu cầu của ông do "đã hết thời hiệu yêu cầu bồi thường".
Có thể, những căn cứ mà VKS đưa ra để chứng minh đã hết thời hiệu để ông Cường yêu cầu bồi thường là không sai.
Tuy nhiên, xét về nguyên tắc nhân đạo trong pháp luật hình sự, nếu lấy lý do đã hết thời hiệu mà từ chối giải quyết các yêu cầu của ông Cường là không công bằng đối với ông. Bởi lẽ thực tế ông Cường đã bị bắt giam oan 21 tháng 4 ngày; đã và đang mang thân phận bị can suốt 38 năm qua; hiện vẫn chưa được bù đắp tổn thất sức khỏe và tinh thần.
Xét hoàn cảnh của ông Cường, những tháng ngày sau khi được trả tự do, ông Cường lái xe ôm, đạp xích lô; cuộc sống rất khó khăn, không còn sức lao động. VKS quận 6 cũng đã xác minh và nhận thấy hoàn cảnh của ông đúng là như vậy.
Ông Cường là người dân, mà không phải người dân nào cũng có thể nắm rõ các quy định và quy trình pháp luật tố tụng, đặc biệt là các quy định liên quan đến vấn đề bồi thường thiệt hại do bị oan trong tố tụng hình sự. Do đó, nhiều trường hợp đã chậm trễ trong yêu cầu bồi thường cũng như các yêu cầu pháp lý khác để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình. Đơn cử như vụ ông Nguyễn Văn Hải ở Tiền Giang khi xưa bị oan tội giết người, cũng do không hiểu quyền của mình mà chậm yêu cầu rồi mất luôn quyền được xin lỗi và bồi thường oan. Báo Pháp Luật TP.HCM từng phản ánh trường hợp của ông Hải.
Trong khi đó, cơ quan tiến hành tố tụng chắc chắn biết rõ quy định pháp luật và cần có hướng dẫn để ông Cường tiến hành các thủ tục cần thiết. Văn bản pháp luật về bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự có hiệu lực tại thời điểm ông Cường được xác định bị oan là Nghị quyết 388/2003 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nghị quyết này quy định cơ quan tiến hành tố tụng phải chủ động xin lỗi, cải chính công khai chứ không phải chờ người bị oan yêu cầu và phải tự đi thu thập tài liệu, chứng cứ.
Luật sư Nguyễn Chí Thiện, Đoàn Luật sư TP.HCM. Ảnh: SONG MAI
Đối với trường hợp của ông Cường, phía Công an quận 6 không thi hành quy định theo mục 3 chương II Thông tư liên Bộ Công an - VKSND Tối cao số 427 ngày 28-6-1963 quy định tạm thời một số nguyên tắc về quan hệ công tác giữa VKSND Tối cao và Bộ Công an để ra quyết định đình chỉ bị can đối với ông mà cho rằng thời điểm đó quyết định trả tự do là quyết định cao nhất. Còn VKS quận 6 cho rằng ông Cường xác định là bị oan từ bản án phúc thẩm nhưng ông không có yêu cầu bồi thường nên đã hết thời hiệu. Và cuối cùng là đến nay ông Cường vẫn chưa được nhận quyết định đình chỉ bị can. Việc không được minh oan đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sức khoẻ, tương lai, hạnh phúc của ông Cường.
Xét cho cùng, pháp luật nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng cho công dân. Cơ quan chức năng tiến hành tố tụng là người thực thi pháp luật để vận hành pháp luật vào đời sống, giải quyết các vấn đề phát sinh trong đời sống. Một người mang thân phận bị can 38 năm đã chịu nhiều đắng cay, tủi nhục.
Các cơ quan tiến hành tố tụng có thể bàn bạc thống nhất, linh hoạt hơn để việc thực thi và áp dụng pháp luật thấu tình đạt lý, tránh một người bị oan tiếp tục "oan lần hai" cứng nhắc theo luật định.
Nên chăng VKS quận 6 cần đề xuất, kiến nghị với cấp có thẩm quyền; rồi sau đó có thể đứng ra thay mặt nhà nước xin lỗi vì đã làm oan ông Cường 38 năm trước để ông Cường có chút niềm an ủi về tinh thần; đồng thời VKS đề xuất cấp trên xem xét để tìm kiếm cách thức bù đắp thiệt hại cho ông Cường, nhằm giải quyết những khó khăn mà ông đã gánh lấy từ lúc bị oan đến tận bây giờ.
Sập mỏ titan ở Bình Thuận: Tìm thấy thi thể thứ hai Lực lượng tìm kiếm phát hiện thi thể công nhân thứ hai trong vụ sập mỏ khai thác titan ở huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận). Sáng 17/10, Công ty TNHH Tân Quang Cường (xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận) cho biết vào khoảng 7h hôm nay (17/10), lực lượng tìm kiếm đã phát hiện thi thể công nhân...