Con trẻ cần được chăm sóc cả trí lẫn tâm

Tổ ấm cuối tháng 4 này có cuộc trao đổi với TS xã hội học Phạm Thị Thúy về việc vun bồi trái tim lẫn trí não cho con. TS Thúy nhấn mạnh ý thức chuẩn bị chu đáo trước khi có con của cha mẹ chính là món quà quý cho con và cho chính họ.

Sự chuẩn bị kỹ lưỡng để bước vào hành trình làm cha mẹ là món quà quý cho chính các bậc cha mẹ và con trẻ – Ảnh minh họa: T.T.D.

Theo TS Thúy, khi có sự chuẩn bị, các bậc cha mẹ sẽ có sự sẵn sàng về mọi phương diện: sức khỏe thể chất, tâm lý, kiến thức làm cha mẹ, tài chính…

Cha mẹ có sự chuẩn bị để làm cha mẹ

* Chào tiến sĩ, cụ thể các bậc cha mẹ cần chuẩn bị như thế nào trước khi bước vào lộ trình sinh và nuôi con?

- TS PHẠM THỊ THÚY: Chuẩn bị về sức khỏe thể chất của cả cha và mẹ là điều đầu tiên quan trọng. Cơ thể cha và mẹ khỏe sẽ góp phần tạo nên những thai nhi khỏe mạnh, những em bé khỏe mạnh trong tương lai. Chuẩn bị về tâm lý, tâm lý sẵn sàng làm cha mẹ, sẵn sàng đón nhận đứa trẻ bằng tình yêu thương, mong muốn có con.

Chuẩn bị kiến thức làm cha mẹ, vợ chồng cùng trao đổi những cách dạy của cha mẹ đã từng dạy mình; cùng học hỏi qua đọc sách, qua quan sát các cha mẹ khác… Việc cùng trao đổi, cùng học hỏi sẽ tạo nên sự thống nhất về phương pháp giáo dục con sau này.

Vợ chồng ý thức được vai trò quyết định của cha mẹ, ý thức được cha mẹ là người thầy đầu tiên và suốt đời góp phần tạo dựng nhân cách cho con ngay khi tượng hình trẻ từ trong bào thai. Con vào dạ mạ đi tu là lời dạy tuyệt vời của người xưa để nhắc nhở cha mẹ hoàn thiện chính mình trong hành trình làm cha mẹ.

Cuối cùng là chuẩn bị tài chính tạm đủ cho việc mang thai và sinh con theo hoàn cảnh của cha mẹ.

* Một người để lớn lên khỏe mạnh cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng cần được chăm sóc thế nào, thưa chị?

- Muốn con lớn lên khỏe mạnh, điều cần nhất ở cha mẹ là tình yêu thương, sự chấp nhận và sự ổn định trong mối quan hệ với con. Trong quá trình nuôi dạy phải chú ý chấp nhận con như con là, không so sánh con với người khác, không bắt ép con làm theo ý cha mẹ mà không có sự trao đổi thỏa thuận với trẻ. Sự chấp nhận trẻ trong tình yêu thương vô điều kiện sẽ tạo nên những bậc cha mẹ ứng xử ôn hòa với con.

Nuôi dưỡng con bằng sách

* Tháng 4 có những ngày gợi nhắc về sách và việc đọc sách (Ngày sách Việt Nam và Ngày sách thế giới – PV). Tuy nhiên, theo nhiều số liệu, Việt Nam hiện có số người đọc sách khá ít. Chị có chia sẻ nào để giúp phụ huynh lẫn con em mình có thể xây dựng thói quen đọc sách?

- Cha mẹ muốn con có thói quen đọc sách thì chính cha mẹ cần là người yêu thích sách, đọc sách mỗi ngày để trong tầm mắt của trẻ luôn nhìn thấy cha mẹ học hỏi, chăm chỉ đọc sách. Thói quen này cần xây dựng từ trong bào thai, thai giáo bằng cách đọc sách cho con nghe.

Sau sinh tiếp tục duy trì thói quen này dù em bé còn rất nhỏ chưa biết nói nhưng cha mẹ đọc sách ngâm nga những đoạn thơ văn hay trong sách sẽ tạo nên sự kết nối giữa trẻ với sách. Khi trẻ lớn lên, cha mẹ đưa con đi nhà sách cho trẻ tự chọn sách, hướng dẫn trẻ cách chọn sách, cách đọc sách…

Tiếp tục duy trì thói quen đọc, trao đổi về sách giữa các thành viên trong gia đình. Thói quen sẽ dần hình thành theo năm tháng, từ chính tình yêu của cha mẹ với sách.

* Đọc sách ngoài việc giúp tăng trưởng kiến thức, mặt nào đó giúp gắn kết thành viên trong nhà lại với nhau. Tiến sĩ có xem đây là một trong những bí quyết xây dựng hạnh phúc gia đình mang lợi ích kép?

- Tôi đồng ý đây là bí quyết xây dựng hạnh phúc gia đình. Những giờ cùng đọc sách trước khi đi ngủ, những phút giây cùng nhau đi chọn sách, mua sách, những khoảnh khắc vợ chồng con cái tranh luận chia sẻ về một cuốn sách nào đó thật sự quý giá trong việc kết nối trái tim giữa các thành viên trong gia đình.

Tôi luôn cổ vũ việc đọc sách bằng cách thường xuyên giới thiệu, đọc sách hay trên kênh Facebook cá nhân của tôi. Các cha mẹ hỏi tôi nhiều về việc chọn sách cho con và chương trình chia sẻ với cha mẹ nào tôi cũng giới thiệu sách với các cha mẹ, tặng sách cho các cha mẹ. Đó là hạnh phúc của tôi. Và cũng là trả ơn sách. Có nhiều cách học, nhưng học qua sách là nhanh nhất và… rẻ nhất (cười).

* Trong bộ sách gồm hai cuốn: Chăm trái tim con ấm và Dưỡng trí não con tinh – do NXB Phụ Nữ Việt Nam ấn hành – mà chị là đồng tác giả, chị có thể chia sẻ, làm thế nào để con cái chúng ta lớn lên thành người hữu dụng, vui vẻ và hạnh phúc?

- Cuốn sách được viết chung bởi 4 tác giả: Vũ Thị Thu Hằng, Nguyễn Thị Thu Huyền, Tô Thị Hoàng Lan và tôi. Mục tiêu của nhóm tác giả là giúp cha mẹ cùng con lớn lên thành người hạnh phúc và hữu dụng, là người có giá trị với bản thân và xã hội.

Bộ đôi sách dưỡng trí và tâm do nhóm tác giả, trong đó có TS Phạm Thị Thúy đóng góp nội dung – Ảnh: DƯƠNG NGỌC HÂN

Khi có trái tim biết yêu thương, biết sống với giá trị đúng, con trẻ sẽ phát huy được tiềm năng trí tuệ của trẻ, từ đó trẻ thành người có đức có tài, sẽ tạo ra giá trị đóng góp cho đời và trẻ sẽ thành công hạnh phúc.

LƯU ĐÌNH LONG thực hiện