“Con ngoan – trò giỏi” không còn phù hợp bối cảnh toàn cầu?
Khái niệm về “con ngoan – trò giỏi” lâu nay của chúng ta đã lỗi thời, hoàn toàn không còn phù hợp trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.
PGS. TS Trần Thị An, Đại học Quốc gia Hà Nội chia sẻ quan điểm này tại hội thảo quốc tế Giáo dục giá trị trong nhà trường do Viện Nghiên cứu giáo dục và giao lưu quốc tế – Đại học Huế phối hợp với Trường cán bộ quản lý giáo dục TPHCM tổ chức vào ngày 11/1.
PGS.TS Trần Thị An, Đại học Quốc gia Hà Nội chia sẻ tại hội thảo bàn về giáo dục giá trị trong nhà trường
Theo bà An, chúng ta đang diễn ngôn về khái niệm “con ngoan, trò giỏi”, trong khi đối với nước ngoài, ngay cả từ điển tiếng Anh cũng không có chữ “ngoan”.
“Ngoan” đã từng được coi là một chuẩn mực, bây giờ cần phải xem lại. Cái “ngoan chuẩn mực” đấy dạy cho học sinh học thuộc, học vẹt và tuân theo khuôn mẫu và không phản biện. Nhưng, chúng ta có làm được điều đó trong thế giới toàn cầu hóa hay không? Tôi nghĩ không. Thứ hai là “trò giỏi”. Giỏi là gì – là điểm cao. Tôi nghĩ điểm số đương nhiên cũng là một cách đánh giá. Nhưng, bằng cách gọi để học sinh đạt điểm cao bằng văn mẫu, bằng quay cóp và mọi thứ, thì cũng cần phải xem lại”, TS An chia sẻ.
Cũng tại hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng, khác với giáo dục tri thức, trong giáo dục giá trị, gia đình và xã hội có tác động không kém nhà trường. Thời gian trẻ ở nhà và ngoài đường, tiếp xúc với tivi, mạng xã hội nhiều hơn ở trường. Nếu nhà trường hướng trẻ đến những giá trị của tương lai thì gia đình có thế mạnh trong việc giáo dục những giá trị truyền thống và nhân bản. Còn xã hội, đường phố thì thường thiên về tuyên truyền cho những giá trị hiện tại. Bởi vậy, dồn hết nhiệm vụ cho nhà trường trong công tác giáo dục giá trị, cũng như đổ hết trách nhiệm cho ngành giáo dục khi trẻ “hư”, hay những hiện tượng đau lòng xảy ra với học sinh, là chưa đầy đủ.
Video đang HOT
Các chuyên gia giáo dục cũng nhìn nhận, hiện tượng xuống cấp về văn hóa và đạo đức trong xã hội, đặc biệt trong lứa tuổi vị thành niên rất đáng báo động, đặt ra cho nhà trường, các nhà giáo dục nhiều câu hỏi cần suy nghĩ. Chúng ta đang tập trung thay đổi cách truyền thụ kiến thức chuyển từ lối học ghi chép, thụ động sang phát triển năng lực.
Thế nhưng, việc bồi dưỡng phẩm chất, giáo dục giá trị thì vẫn còn lúng túng. Các đại biểu cũng băn khoăn việc có cần thiết thêm một môn học mới là Giáo dục giá trị hay không, khi hiện nay chương trình đã có môn Đạo đức và môn Giáo dục công dân. Nếu không, việc cần thiết trước mắt là làm sao cải tiến nội dung, cách dạy các môn học này để phát huy hơn nữa hiệu quả của môn học cũng như góp phần nâng cao nhận thức giá trị cho học sinh. Bên cạnh đó, khai thác và phát huy hơn nữa vai trò của một số môn như Ngữ văn, Nghệ thuật, Lịch sử trong giáo dục giá trị.
Thêm vào đó, nhiệm vụ của giáo dục giá trị cho học sinh hiện nay không chỉ là bồi dưỡng giá trị này hay giá trị kia, mà cái chính là giúp học sinh hình thành một hệ giá trị mới, nhân văn, tiến bộ và phù hợp với đặc điểm dân tộc, thời đại.
Theo PGS. TS Trần Thị An, có 5 kỹ năng công dân toàn cầu cần phải đạt được, đó là ngoại ngữ, công nghệ, trách nhiệm, độc lập, phản biện. Tuy nhiên, nếu có, hiện học sinh mới chỉ được trang bị kỹ năng về ngoại ngữ, công nghệ; còn ba giá trị quan trọng còn lại thì lại rất mơ hồ.
Lê Phương
Theo Dân trí
Dạy con biết 'cãi'
'Quyền được cãi', 'quyền được nói không'... là những điều quan trọng mà các bậc phụ huynh ngày nay muốn dạy con để trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những cái xấu.
Phu huynh nên dạy con biết tranh luận, phản biện ngay từ khi còn bé - MINH HỌA: DAD
Kẻ xấu chỉ mạnh trong bóng tối
Qua nhiều vụ việc trẻ em bị xâm hại gần đây, nhất là bị xâm hại bởi chính thầy cô của mình như vụ việc tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Thanh Sơn (Phú Thọ), nhiều bậc phụ huynh vô cùng hoang mang và trăn trở về việc dạy con thời nay.
Chị Nguyễn Lê Cẩm Tú, có con học lớp 4, Trường tiểu học Hồ Văn Cường, Q.Tân Phú, TP.HCM băn khoăn: "Thực sự là dạy con trong thời đại này quá khó. Lâu nay chúng ta có chuẩn mực 'con ngoan, trò giỏi', con càng biết nghe lời lại càng được khen ngợi. Nhưng liệu việc 'biết nghe lời' đó có phải là nguyên nhân dẫn đến chuyện những học sinh nam ở trường phổ thông dân tộc nội trú kia trở thành nạn nhân của thầy hiệu trưởng hay không?".
"Đừng nói cho ai biết nhé", "Cấm không được nói với ai"..., theo phụ huynh Hoàng Anh Tú (ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), luôn là những câu "bùa chú" hắc ám của kẻ xấu thường dùng với các nạn nhân. "Tôi thường dạy các con của mình rằng trước kẻ xấu, đừng sợ! Kẻ xấu mới sợ chúng ta. Bằng chứng là chúng ngăn cản ta nếu ta đưa ra ánh sáng những việc chúng làm. Rằng bóng tối mới là nơi kẻ xấu có sức mạnh. Khi đưa chúng ra ngoài ánh sáng chúng sẽ chết ngay!...", ông Hoàng Anh Tú khẳng định.
Vậy nên, ông Tú cho rằng cha mẹ hãy bắt đầu bằng việc huấn luyện con mình việc lên tiếng. Bằng việc lắng nghe con thay vì thờ ơ, hoặc thể hiện sự không tin vào những gì con nói, phán xét những gì con nói, châm chọc, chê bai, bỏ qua những điều con nói.
"Bên cạnh đó, hãy truyền cho con lòng dũng cảm. Không thể có một đứa trẻ dũng cảm nếu như cha mẹ chúng hèn nhát, sợ sệt. Con cái luôn nhìn vào chúng ta mà sống. Hãy cho con lòng tin rằng cha mẹ không sợ kẻ xấu...", ông Tú chia sẻ thêm.
Cho con quyền được cãi
Chị Nguyễn Thúy Nga, phụ huynh có con học lớp 3, Trường tiểu học Cửu Long, Q.Bình Thạnh, TP.HCM, nói về quan điểm của mình: "Trẻ em như tờ giấy trắng rất dễ bị xâm hại và tổn thương. Trước khi chờ pháp luật và công lý bảo vệ các con thì chúng ta phải bảo vệ các con trước. Tôi không dạy con phải nhẫn nhịn, phải cúi đầu câm lặng khi bị bắt nạt dù nhẫn nhịn trong nhiều trường hợp là tốt. Tôi dặn con, nếu ai có hành vi xâm hại mình thì lập tức về kể cho ba mẹ nghe".
Để có được những kỹ năng đó, tiến sĩ Phạm Thị Thúy, giảng viên Học viện Hành chính quốc gia, chuyên viên tham vấn tâm lý, cho rằng: "Người lớn cần học cách tôn trọng, lắng nghe trẻ, coi những dịp trẻ phản kháng là cơ hội để dạy trẻ cách suy nghĩ độc lập, cách phản ứng có văn hóa. Muốn vậy, người lớn rất cần tâm thế bình đẳng với trẻ, đừng coi điều gì mình nói ra cũng đúng. Thầy cô cũng cần nhìn nhận lại thế nào là con hư, trò hỗn, để học cách tôn trọng trẻ hơn, cho trẻ cơ hội được suy nghĩ khác, được nói khác những gì chúng được truyền dạy".
Theo tiến sĩ Thúy, nếu chúng ta giáo dục trẻ theo cách "cấm cãi, cha mẹ thầy cô luôn đúng" thì không có gì ngạc nhiên khi có những em 18 tuổi đi thi bị cán bộ coi thi ký nhầm trên giấy thi cũng không dám nói.
"Vì thế, cha mẹ, thầy cô nên cho trẻ cơ hội nói lên ý kiến khác, dạy trẻ biết cách cãi, nói đúng hơn là biết tranh luận, phản biện ngay từ khi còn bé. Trẻ cần được người lớn lắng nghe khi các em có những cách nghĩ, cách làm khác người lớn. Có thể suy nghĩ đó chưa đủ chín chắn, chưa cân nhắc mọi dữ kiện nhưng khi được lắng nghe, các em mới có cơ hội bày tỏ và từ đó sẽ lắng nghe người lớn hơn", tiến sĩ Thúy nêu quan điểm.
Theo thanhnien
Chính sách khởi nghiệp thiếu khung lý thuyết mang tính khoa học Các chương trình, chính sách hỗ trợ khởi nghiệp hiện nay đang thiếu một khung lý thuyết mang tính khoa học. Nhiều đại biểu đưa ra nhận định này tại hội thảo quốc tế Khởi tạo Doanh nghiệp cho sinh viên các trường ĐH, CĐ trên địa bàn TPHCM do Sở GD-ĐT TPHCM và Trường ĐH Sài Gòn tổ chức ngày 18/12. Với...