Cồn Hến và những món ăn từ hến ở đất cố đô

Cố đô Huế là mảnh đất lịch sử, nổi tiếng với những công trình kiến trúc đồ sộ được xây dựng từ thời phong kiến, vẫn còn được gìn giữ cho đến ngày nay, như Đại Nội Huế, hệ thống lăng các đời vua, chùa, miếu… Huế luôn khoác lên mình một dáng vẻ trầm ngâm, uy nghi, nhẹ nhàng.

Ẩn dưới lớp áo hoàng bào đầy sang quý ấy, người ta thấy Huế cũng còn có những nhịp sống khác, dân dã hơn, gần gũi hơn.

Đó là những mảng màu tôi bắt gặp khi có dịp ghé qua cồn Hến.

Cồn Hến ở đâu?

Cốn Hến có từ bao giờ không ai biết. Xưa kia nó vốn là một mô đất nhỏ (cồn cạn), trải qua quá trình bồi đắp của phù sa đã trở thành một đảo nhỏ giữa dòng sông Hương. Cồn Hến Huế có diện tích 24,6ha, thuộc xã Hương Lưu, phường Vỹ Dạ, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 3km.

Cồn Hến nhìn từ trên cao, cầu Phù Lưu nằm ở góc phải. Ảnh: Nguyễn Anh Đạt

Để sang cồn Hến, mọi người bắt buộc đi qua cây cầu sắt Phù Lưu, dẫn từ đường Nguyễn Sinh Cung, phường Vỹ Dạ bắt ngang sông đi vào cồn. Đây là con đường độc đạo kết nối cồn Hến với đất liền. Cầu Phù Lưu được xây dựng từ cách đây gần 50 năm, điểm độc đáo là cầu rộng 3m nên chỉ dành cho người đi bộ, xe đạp và xe máy.

Những món ăn làm từ hến ở cồn

Tương truyền từ thời chúa Nguyễn Phúc Khoát, ông Huỳnh Tương đã đến đây dựng chòi và làm nghề cào hến. Kể từ đó, nghề cào hến trở thành kế sinh nhai chính của người dân nơi này. Cũng bởi vậy, cồn cạn xưa kia mới có tên là cồn Hến như ngày nay.

Cơm hến

Cơm hến là một món ăn bình dị, dân dã. Nó được làm từ các nguyên liệu có sẵn, thân thuộc như cơm nguội để qua đêm, hến tươi, tóp mỡ chiên vàng, đậu phộng rang, tỏi, muối, bột ngọt, nước sốt ớt, hoa chuối…

Dân dã món cơm hến. Ảnh: Nguyễn Anh Đạt

Khác hẳn với các món ăn chốn cung đình xa hoa, khi thưởng thức cơm hến tôi cảm giác rất thoải mái, thư giãn. Mọi nguyên liệu như hòa quyện vào nhau, chút đậm đà của hến, bùi bùi của đậu phộng, giòn tan của tóp mỡ… Món ăn chân chất này gợi cho tôi nhớ lại những kỷ niệm của tuổi thơ: đó là một buổi chiều muộn với cái bụng đói meo, trên tay là chén cơm nguội cùng với đậu phộng rang, muối vừng.

Bún hến

Bún hến cũng được làm từ những nguyên liệu giống như cơm hến, chỉ khác là thay cơm bằng bún. Nếu như mọi người không quen ăn cơm nguội thì có thể thử bún hến. Bún hến cũng rất dễ ăn, cảm giác như ăn các loại bún trộn ở các tỉnh thành, vùng miền khác, chỉ có điều nguyên liệu chắc chắn là khác biệt lớn.

Bún hến. Ảnh: Nguyễn Anh Đạt

Hến xào xúc bánh tráng

Để làm hến xào, trước tiên người nấu phi thơm hành tỏi, cho hến vào xào đến khi thịt hến săn lại thì nêm nếm gia vị cho vừa miệng. Cuối cùng cho thêm rau răm, đậu phộng vào đảo đều để gia vị thấm hết rồi cho ra đĩa.

Món ăn mang hương vị đậm đà, ăn kèm với bánh tráng thơm bùi tạo nên cảm giác đưa miệng, thích thú. Nếu không thích ăn cùng bánh tráng, mọi người có thể dùng kèm với bánh phồng tôm.

Hến xào xúc bánh tráng. Ảnh: Nguyễn Anh Đạt

Mọi người có thể tìm thấy rất nhiều những nhà hàng phục vụ món ăn từ hến ở trung tâm thành phố, xong lời khuyên chân thành của tôi là nên chạy xe qua cồn hến để thưởng thức cơm hến, bún hến, hến xào… Lý do là vì không gian ở đây rất yên ả, bình dị, phù hợp để thưởng thức những món ăn dân dã với giá cả hợp lý.