Cơm hến – Món ăn dân dã đặc trưng xứ Huế

Có một món ăn, chẳng phải cao lương mĩ vị, chẳng sang trọng bề thế, mà khiến bao trái tim hướng về. Cơm hến ngon nhất chỉ có ở Huế. Cơm hến tuy là món ăn dân dã có khắp mọi nơi dù ở thôn xóm hay đường quê, nghèo mà vẫn sang, đậm đà hương vị.

Nguyên liệu

Nguyên liệu chính gồm: Hến tươi, mỡ heo tươi, mè, đậu phộng, cơm.

Rau thập cẩm, bao gồm: dọc mùng, rau thơm, bạc hà, ngò, khế, bắp chuối và thân cây chuối sứ còn non.

Gia vị: Ớt, ruốc, muối, gừng, dầu, bột ngọt, tiêu, hành, nước mắm.

Chế biến

Bước 1: Hến tươi đem rửa sạch, cho vào luộc với nước sôi chừng 30 phút, thêm chút muối và vài lát gừng cho đậm vị và giữ mùi thơm của con hến. Xong vớt hến ra và giữ lại nồi nước luộc hến.

Bước 2: Hến được tách ra khỏi vỏ, đem xào với gia vị (tiêu, hành, nước mắm) và bún tàu (miến dong) cắt ngắn chừng vài ba phân.

Bước 3: Nấu cơm chín, bới ra, để nguội.

Bước 4: Chế biến gia vị ăn kèm: Mỡ heo xắt mỏng và nhỏ, đem lên rán cho vàng và chỉ lấy phần xác để dùng, gọi là tóp mỡ; Mè, đậu phộng rang chín và để nguội; Nấu vài ba muỗng dầu cho sôi, rồi bỏ ớt bột vào để làm thành ớt tương dầu; Xắt nhỏ và trộn tất cả các loại rau lại với nhau; Trộn ruốc tươi với một phần tư chén nước lọc hay nước sôi để nguội, khuấy đều.

Bước 5: Bày biện và thưởng thức

Thưởng thức

Món ăn tuy đơn giản, nên hình thức trình bày cũng không tốn nhiều thời gian. Người ta cho rau thập cẩm vào tô, trộn với vài ba muỗng canh đầy hến xào. Chan nước luộc hến nóng vào tô. Nêm các loại gia vị chuẩn bị sẵn như tóp mỡ, muối, ruốc, mè, ớt và trộn đều. Cho cơm để nguội vào tô nước hến có đủ rau và gia vị. Bước này, có thể nêm nếm lại lượng gia vị cần thêm bớt cho hợp với khẩu vị của từng người.

Hít một hơi thật nồng nàn để cảm nhận hết cái hương vị “liêu trai” của cơm hến, với một chút… hít hà, và… ăn! Cơm hến cay nồng, vị cay xộc lên mũi, kích thích vị giác, đã ăn rồi lại muốn ăn nữa.

Dân Huế và những người yêu Huế xa quê, có tô cơm hến nằm ở một góc nào đó trong mớ hành trang của ký ức. Trên quê hương xứ người, với những món ăn tinh hoa truyền thống lừng lẫy của nhiều nước trên thế giới, cơm hến trở thành khiêm tốn và đơn sơ như là ngõ sau để ngó về Quê Mẹ. Cơm hến cũng như bà mẹ quê Việt Nam: chất phác và đơn sơ, nhưng không có một kỳ quan nào của vũ trụ này sánh được với trái tim của Mẹ.