Coi bếp chọn dâu
Ba mươi năm trước, khi tôi báo tin cho mẹ tôi biết rằng tôi đã chọn cho mẹ nàng dâu tương lai, mẹ tôi chỉ hỏi một câu ngắn gọn: “Cái bếp nhà con nhỏ ấy coi được không?”.
Tôi không ngạc nhiên vì sao mẹ không hỏi về nhan sắc, học hành, nghề nghiệp, tính nết của con dâu tương lai mà chỉ hỏi về cái bếp. Mà dường như mấy bà lão trong xóm tôi đều hỏi như vậy. Nhiều bà trước khi đi coi dâu đã tìm cách bất ngờ “đột nhập” nhà gái để coi cái bếp và hễ có dịp ngồi lại thì hay đem chuyện bếp núc của những cô gái trong xóm ra so sánh, luận bàn. Vẻ như tôi cũng bị nhiễm cái quan niệm ấy nên đã có sẵn câu trả lời cho mẹ: “Mẹ yên tâm, mặc dù “con nhỏ” ấy là thợ may nhưng cái bếp không có một chút bụi tro, xoong chảo thẳng hàng, sạch bóng…”.
Chúng tôi cưới nhau chẳng bao lâu thì cuộc sống đổi thay. Bếp dầu, bếp điện, bếp gas thay dần cho bếp củi, bếp than và bếp núc cũng không còn là việc riêng của người phụ nữ. Hình ảnh bếp lửa bập bùng qua khung cửa và những sợi khói lam chiều la đà trên mái lá đã trở thành ký ức của một lớp người và xa lạ với thế hệ cháu con.
Mấy năm gần đây, tôi có dịp trở lại miền Tây để thực hiện bộ phim tài liệu về văn minh sông nước. Khi đến xã Thanh Tùng, huyện Đầm Dơi – Cà Mau, chúng tôi được chính quyền địa phương dẫn đến nhà bác Hai Đường ở xóm Bàu Dừa, một lão nông tri điền đã có mặt trên vùng đất này từ khi mới khẩn hoang.
Ngôi nhà bác Hai thuộc mẫu nhà truyền thống của ĐBSCL. Một ngôi nhà ngói ba gian kèm theo một cái chái đâm nóc xuống sông mà nhân gian hay gọi là nhà chữ đinh. Chỉ cần nhìn vào lối kiến trúc ấy, có thể hiểu ngay chủ nhân của nó là một lão nông tri điền.
Khi bắt đầu thân thiện như người nhà, tôi nhào vô làm bếp như một thói quen và giật mình nhận ra cái bếp của nhà bác Hai Đường giống y như cái bếp nhà “con nhỏ” hồi xưa: Khung bếp đứng đóng bằng gỗ đước già bóng lộn, mặt bếp lót gạch tàu. Trên bếp đặt một cái cà ràng và hai cái lò đất nung. Dưới bếp chất củi dừa thành hàng, thẳng tắp. Từ chỗ bếp nhìn lên mái nhà là một cái giàn treo lá dừa để dành mồi lửa hoặc để nấu nước pha trà. Trên tấm vách bên phải là hai hàng chai thủy tinh đựng muối và nước mắm. Tôi thử đếm có trên ba chục chai, mỗi chai được úp lên một cái phễu bằng giấy tập học trò. Bên vách trái là một dãy xoong, thau và chảo nhôm. Tất cả được xếp ngay hàng thẳng lối, cái lớn theo hàng lớn, cái nhỏ theo hàng nhỏ. Dù chúng được nấu bằng củi nhưng không thể tìm thấy cái xoong nào bị ám khói xung quanh. Tôi hỏi bác gái vì sao đã có điện, có gas rồi mà con xài bếp củi, bác nói nhà có cả nồi điện, bếp gas nhưng cất trong tủ, năm ngoái có xài mấy tháng nhưng thấy bỏ củi vườn tiếc quá, vả lại chụm củi quen rồi.
Khi chúng tôi đang thực hiện những cảnh quay về cái bếp và chảo cá bổi chiên xù thì bác gái sai con dâu Út lấy trái dừa ra nạo để hầm mấy nải chuối xiêm.
Thấy chúng tôi làm việc có vẻ say sưa, bác Hai gái nói: “Hồi xưa, cũng vì cái bếp mà tao mới được về làm vợ bác Hai mày”. Cô Út nhìn mẹ chồng rồi cười nói: “Bởi vậy cho nên bây giờ má vẫn bắt con nấu củi, không cho xài điện, xài gas”. Rồi cô nói như mắc cỡ: “Nếu không giỏi chuyện bếp núc thì con lâu con mới được về đây làm dâu của má!”.
Đến lúc trà dư tửu hậu, men rượu ngây người, bác Hai Đường bắt đầu tâm sự. Tôi chưa từng thấy ông già nào ở từng tuổi ấy mà kể về mối tình đầu mùi mẫn như đang yêu, lại kể trước mặt người vợ mình. Bác Hai gái chẳng những không buồn mà còn kể theo bằng tấm lòng chia sẻ: “Cũng tại cái bếp, chớ nếu không thì ổng với cô Dung thành vợ thành chồng rồi, đâu đến lượt tôi”.
Bác Hai Đường kể: Ngày trước, bác với cô Năm Dung yêu nhau say đắm. Mối tình kéo dài hơn hai năm trời nhưng cha mẹ bác nhất quyết không cho cưới. Mẹ bác nói rằng cô Dung tuy đẹp người đẹp nết nhưng chuyện bếp núc rất lôi thôi. Bước vào nhà sau lúc nào cũng thấy bụi tro, củi tàn đầy trên bếp, cái xoong một nơi, cái thau một nẻo, nồi niêu dính đầy lọ nghẹ. Cơm thừa cá cặn cứ để trong xoong chảo mặc cho mèo liếm chó tha.
Video đang HOT
Ở nông thôn, không chỉ ngày xưa mà ngay cả bây giờ, mấy ông già bà cả luôn xem cái bếp là tiêu chuẩn hàng đầu để làm thước đo công – dung – ngôn – hạnh của người con gái. Bác Hai Đường nói rằng cô Dung hồi ấy đúng là hơi bê bối trong việc bếp núc, cô hay đi sớm về khuya, suốt ngày cứ thấy cô trên xuồng chèo từ sông này qua rạch khác.
Một đêm nọ, cô Năm Dung hẹn bác Hai Đường đến một ngã ba sông để chia tay, không phải lấy chồng mà cô vào vùng căn cứ kháng chiến. Lúc bấy giờ, bác Hai mới hiểu ra rằng cô Dung không phải là người phụ nữ của gia đình. Dù đã muộn nhưng bác vẫn về thanh minh với mẹ cha. Nhưng bà cụ lại bảo: “Nhà mình là nông dân, cần phải có con dâu biết lo bếp núc”. Một năm sau, bác Hai bị ép cưới vợ, một người vợ có đủ tiêu chuẩn do cha mẹ mình lựa chọn. Bác không chê vào đâu được nhưng bác không yêu, mà vẫn còn nhớ cô Dung. Một hôm, bác đưa vợ về thăm cha mẹ. Chèo được một đoạn, bác ghé xuồng lại dưới bóng cây và nghiêm chỉnh nói: ” Mấy tháng qua, kể từ ngày cưới đến nay, tôi chưa bao giờ đụng tới người em, em có biết vì sao không? Vì tôi không yêu em nên tôi muốn giữ cho em còn nguyên vẹn để em lấy người chồng khác. Em đừng trách tôi, hãy tha thứ cho tôi. Tình cảm không thể nào miễn cưỡng”.
Bác trở về, thú thật với cha mẹ mình. Cuối cùng rồi cũng được bỏ qua mọi chuyện. Chỉ còn cô Dung là bác không tìm lại được.
Sau phong trào Đồng Khởi, xóm Bàu Dừa được chọn làm vùng căn cứ. Cô Dung có trở lại đôi lần nhưng bấy giờ mọi sự đã đổi thay, vợ chồng cô Dung trở thành em kết nghĩa của vợ chồng bác Hai Đường.
Rồi chồng cô Dung hy sinh, để lại ba đứa con, một trai hai gái. Sau giải phóng, cô về Bạc Liêu công tác và nuôi con ăn học. Thỉnh thoảng, vợ chồng bác Hai Đường vượt cả trăm cây số lên thăm; mang gạo, dừa, khô bổi lên làm quà.
Tôi kể cho bác Hai Đường nghe rằng hồi năm 1994, khi tôi làm bộ phim tài liệu Tấm lòng Đất Mũithì cô Năm Dung là một nhân chứng của câu chuyện cảm động về sự hy sinh của người phụ nữ trong chiến tranh. Tôi có đến nhà cô hai lần để thu hình, ăn hai bữa cơm. Tôi còn nhớ cái bếp nhà cô cũng sạch đẹp và ngăn nắp giống như cái bếp nhà bác Hai Đường. Chỉ có khác là cô xài than đước, ba cái lò than lồng trong xô nhôm trắng bóng.
Một năm sau, tôi được tin cô Năm Dung qua đời vì bệnh ung thư. Ngày cô Dung lìa trần, vợ chồng bác Hai Đường đã trực tiếp đứng ra lo ma chay.
Kể cho chúng tôi nghe câu chuyện tình hơn 50 năm ấy, trong đôi mắt trũng sâu của ông già vẫn còn đọng những ngấn nước long lanh. Bác Hai gái ngồi cạnh ông, buông một câu ngậm ngùi: “Tội nghiệp mấy đứa nhỏ con cô Dung, cả năm rồi tôi không lên thăm tụi nó”.
Trước lúc chia tay, tôi định hỏi bác gái rằng việc bác cất cái nồi điện và cái bếp gas trong tủ để xài bếp củi có liên quan gì đến câu chuyện tình năm cũ của bác trai không. Nhưng ngẫm đi ngẫm lại, tôi không dám hỏi…
Theo VNE
Gia đình cấm yêu chàng trai dân tộc thiểu số
Biết bạn trai tôi là người dân tộc, gia cảnh khó khăn, bản thân anh chưa có công ăn việc làm, bố mẹ tôi đã ra sức ngăn cấm - (Bích).
Em đến với anh khi bắt đầu bước vào giảng đường đại học và yêu nhau khoảng nửa năm nay. Chúng em đã có những quan hệ tình cảm như vợ chồng. Một năm sau, em dẫn anh về ra mắt bố mẹ. Sau lần ấy, gia đình em đã phản đối gay gắt vì anh là người dân tộc, nhà lại nghèo, chưa có việc làm. Bố một phần không muốn con gái được ăn học lại yêu một người không học thức và không nghề nghiệp như anh, một phần không muốn em lấy chồng xa và sợ những phong tục của người dân tộc.
Ảnh minh họa: wp.
Có lúc em muốn chia tay với anh vì sức ép gia đình và vì anh là một người quá ghen tuông và bảo thủ. Yêu anh, em phải thay đổi rất nhiều và có lúc em thấy không còn là mình nữa. Có lẽ quá yêu anh mà em không thể làm được điều mình nghĩ nên vẫn lén lút đến với anh mặc cho bố mẹ ngăn cấm. Mỗi lần bố mẹ hỏi chuyện tình cảm, em đều nói đã chia tay nhưng thực ra hai đứa vẫn duy trì tình yêu. Mỗi khi ở gần nhau cũng không tránh khỏi chuyện quan hệ tình dục.
Với em, đời người con gái quý giá nhất là sự trong trắng nhưng em đã lỡ trao cho anh rồi. Nếu bố mẹ biết được thì em không biết phải ăn nói và đối diện như thế nào. Lo lắng nhiều chuyện nên em không thể tập trung vào việc học được. Em có thể làm gì trong lúc này, xin hãy cho em lời khuyên - ( Bích).
Trả lời:
Bích thân mến,
Theo những gì em chia sẻ, hiện tại có hai vấn đề em cần đối diện để tìm cách tháo gỡ đó là sự cấm cản từ gia đình và tình cảm giữa em với bạn trai.
Về phía gia đình, em đang bị bố mẹ cấm đoán vì bạn trai là người dân tộc, nhà lại nghèo, không học thức và không công ăn việc làm. Chưa kể, bố mẹ không muốn em lấy chồng xa và sợ những phong tục tập quán của người dân tộc... Chắc hẳn em không hài lòng về thái độ của bố mẹ nhưng thử đặt vào vai trò của họ, em sẽ hiểu được lý do vì sao bố mẹ lại ngăn cản mình. Khi thấy "lý lịch" của anh ấy như vậy, việc bố mẹ không hài lòng với ý trung nhân của em là điều khó tránh khỏi.
Trước sự cấm đoán của gia đình, em đã nói chia tay nhưng thực sự vẫn duy trì tình cảm, thậm chí còn ở gần nhau và có những quan hệ như vợ chồng với anh ấy. Em cũng đang lo nếu bố mẹ biết mình đã "ăn cơm trước kẻng"... Về vấn đề này, em nên xem xét lại, liệu việc nói dối bố mẹ có phải là giải pháp hay và có lợi cho em trong lúc này không, vì trước hay sau em vẫn phải nói, vẫn phải đối diện với bố mẹ để tìm cách giải quyết chuyện tình cảm. Việc nói dối và bị phát hiện sẽ làm mất niềm tin nơi bố mẹ, khi ấy sẽ chẳng còn cơ hội để em có thể thuyết phục họ thay đổi quan điểm mà sẽ làm mọi việc trở nên phức tạp, khó giải quyết hơn.
Trước mắt, Bích nên khéo léo tìm dịp thuận tiện để bày tỏ quan điểm và nguyện vọng của mình với bố mẹ hoặc những người em tin tưởng để có thể nhận được sự đồng tình, chia sẻ. Bên cạnh đó, cần tập trung vào việc học và chia sẻ với bạn trai về những suy nghĩ của gia đình để cả hai tìm cách tháo gỡ. Nếu em chứng tỏ được bản thân cũng như anh ấy biết vươn lên thì những lo ngại của bố mẹ như lấy chồng xa hoặc sợ những phong tục tập quán có lẽ không phải là chuyện khó giải quyết.
Bích cũng nên tìm hiểu xem nguyên nhân chính của việc bố mẹ không muốn em tiến tới với anh ấy là gì. Bố mẹ không muốn em lấy chồng xa, không muốn em lấy người dân tộc hay do anh không có công ăn việc làm, không học thức, gia đình lại nghèo khó không thể lo cho tương lai và hạnh phúc của em sau này. Khi biết rõ nguyên nhân, em và bạn trai mới biết mình cần làm gì để thay đổi tình hình.
Từ xưa tới nay, những trắc trở trong tình duyên đến từ sự cấm cản của gia đình luôn là bài toán nan giải cho bất cứ ai. Em cũng nên tiên liệu ra các tình huống có thể xảy ra để có tâm thế sẵn sàng khi đón nhận. Việc bố mẹ thay đổi quan điểm hay không còn cần thêm thời gian và phụ thuộc rất nhiều vào tình cảm giữa em và anh ấy.
Về chuyện tình cảm, em nói rằng từng tính đến chuyện chia tay vì anh là người ghen tuông và bảo thủ, đến nỗi em không còn là mình khi yêu anh ấy. Về điểm này, em nên nghiêm túc xem lại vì yêu là giúp nhau trở nên tốt đẹp và hoàn thiện hơn. Việc "không còn là mình" khi yêu sẽ tạo ra những áp lực và cản trở vô hình đến tình cảm của cả hai. Thử hỏi đến một lúc em không thể gồng mình được nữa thì mọi chuyện sẽ thế nào?
Cũng vì nhà bạn trai nghèo, lại không có việc làm nên bố mẹ Bích lo lắng và không muốn em tiến tới. Thế còn Bích, em nghĩ gì khi ý trung nhân của mình không việc làm, không học thức như vậy? Vì còn đi học nên em không nghĩ tới hay do những dư vị ngọt ngào của tình yêu làm em quên đi thực tại và không có một chút định hướng cho tương lai?
Trong thư cũng không thấy em đề cập đến việc người yêu đang làm gì và có dự định gì cho tương lai hay không. Về điểm này, Bích nên mạnh dạn chia sẻ suy nghĩ của mình cũng như của gia đình để bạn trai hiểu. Nếu anh ấy thực lòng yêu em thì cần phải chứng tỏ được nghị lực, sự quyết tâm để ít ra em và gia đình cảm thấy an tâm và tin tưởng phần nào. Em cũng khéo léo đề cập để tránh gây sự hiểu lầm, tổn thương hoặc tự ái không đáng có.
Riêng Bích, thiết nghĩ nên biết cách bảo vệ mình nếu đang quan hệ như vợ chồng với người yêu. Giả như có những điều không may xảy ra, thật khó để em có thể ăn nói hoặc bao biện về những việc mình làm với bố mẹ. Cho nên, trước khi lo sợ bố mẹ biết chuyện, hãy biết cách chăm sóc và bảo vệ bản thân.
Bích cũng nên nghiêm túc suy nghĩ về những lo lắng của bố mẹ và nhìn lại tình cảm của mình để thấy được đâu là cái lý của bố mẹ, đâu là điều mình cần lắng nghe và cân nhắc. Có phải vì đã quan hệ với anh nên dù nhiều lần muốn chia tay mà Bích không làm được? Anh ấy có quan tâm đến những suy nghĩ và lo lắng của em không? Bích nên chia sẻ với anh ấy những lý do bố mẹ ngăn cản để tìm hiểu suy nghĩ, quan điểm cũng như những thay đổi từ phía bạn trai mình.
Hiện tại việc học của Bích là quan trọng hơn cả nên đừng vì chuyện tình cảm mà xao nhãng vấn đề học tập. Mong rằng những khó khăn hiện tại sẽ là động lực giúp em hoàn thành tốt việc học của mình cũng như lấy đó làm nền tảng, làm cơ sở để em và người yêu cùng phấn đấu để xây dựng ước mơ cho mình.
Một vài điều xin được chia sẻ với em, hy vọng giúp em phần nào trong việc suy nghĩ và cân nhắc kỹ càng trước khi đưa ra quyết định trong chuyện tình cảm của mình.
Theo VNE
Chồng tôi chỉ biết thu vén cho mình Chồng đã đứng tên hết tài sản, giờ tôi ly hôn thì coi như ra đi tay trắng. Kính gửi chị Hạnh Dung! Vợ chồng tôi cưới nhau đã hơn 10 năm, có hai con. Sống cùng nhà nội, tiền bạc không phải lo lắng nhiều, nên có chút ít dành dụm tôi đều gửi ngân hàng, sổ tiết kiệm do chồng tôi...