Cô sinh viên vượt qua bóng tối bằng ánh sáng tri thức
Số phận nghiệt ngã đã lấy đi ánh sáng từ đôi mắt của Ðào Thu Hương, SV năm thứ tư ÐH Sư phạm Hà Nội. 16 năm qua, với nỗ lực vượt bậc, cô gái 25 tuổi đã tự tin đi trong bóng tối để kiếm tìm một thứ ánh sáng khác – ánh sáng của tri trức.
Một ngày giữa tháng 4, Hương được mẹ đưa đến Trường THCS Nguyễn Ðình Chiểu để nhận kết quả thực tập tốt nghiệp. Chính tại ngôi trường này, bằng tình thương và trách nhiệm, thầy cô giáo đã trang bị cho em những kiến thức và kỹ năng sống để hòa nhập với cộng đồng và nuôi lớn những ước mơ ấp ủ trong em. Ðó là trở thành một cô giáo đứng trên bục giảng truyền bá tri thức cho các thế hệ học trò.
Thầy Phạm Hữu Quỳ, Hiệu trưởng nhà trường nhớ về cô trò nhỏ đặc biệt của mình: “Nói đến học sinh cũ trưởng thành từ nhà trường thì em Hương luôn là học sinh được nhắc tới như một tấm gương không chỉ cho các em khiếm thị mà còn cả những học sinh bình thường khác”.
MC Thu Hương trong một buổi làm từ thiện tại Khách sạn Melia Hà Nội.
Khi tận mắt chứng kiến không khí hào hứng trong môn học tiếng Anh của lớp học sinh 6A, chúng tôi không thấy bất kỳ sự ngăn cách nào giữa một cô giáo đặc biệt và đám học trò nhỏ. Quỳnh Mai, học sinh lớp 6A cho biết: “Ban đầu khi cô Hương bước vào lớp, cháu rất ngạc nhiên vì chưa bao giờ được một cô giáo khiếm thị dạy học. Nhưng qua giờ giảng của cô, cả lớp thấy rất hứng thú học bởi cách cô truyền đạt rất sinh động và dễ hiểu. Từ đó, cháu cảm thấy yêu thích môn tiếng Anh hơn”.
Bằng những sáng tạo trên những giờ lên lớp, kết quả thực tập của Hương đạt loại xuất sắc, các thầy cô giáo cũ ai cũng chúc mừng cho em. Ðó là thành công đến từ những nỗ lực phi thường với khối óc và lòng quyết tâm của những người không chịu khuất phục trước số phận như em.
Cô Nguyễn Thị Loan trước đây từng là giáo viên dạy tiếng Anh cho Hương, và là một trong những người phát hiện ra năng khiếu tiềm tàng trong Hương, vẫn nhớ như in những ký ức về cô học trò “cưng” của mình: “Dù luôn là học sinh giỏi của Trường tiểu học Quang Trung, nhưng cuối năm lớp bốn, khi đôi mắt không còn nhìn thấy mọi sự vật chung quanh mình, Hương chuyển về Trường Nguyễn Ðình Chiểu với một cú sốc lớn. Ban đầu, bỡ ngỡ và lo lắng khi sống trong tập thể những bạn cùng cảnh ngộ, phải chuyển học chữ bằng mắt sang bằng tay, Hương đã mất ba năm để học lại. Ðôi tay bé nhỏ của em không biết bao nhiêu lần bị bút đâm rớm máu trong khi học chữ nổi Brai. Hương học giỏi tất cả các môn và là một học trò có đức tính khiêm tốn”.
Nhìn lại hành trình đi tìm ánh sáng tri thức của cô sinh viên khiếm thị Ðào Thu Hương, chúng tôi càng nể phục. 12 năm học phổ thông Hương luôn đạt danh hiệu học sinh giỏi với điểm số dẫn đầu lớp. Năm học lớp 5, lớp 8 và lớp 9, Hương đại diện cho trường đi thi học sinh giỏi thành phố, là đại biểu dự Ðại hội tuyên dương học sinh giỏi Thủ đô. Học xong lớp 9, Hương là học sinh khiếm thính duy nhất của trường dự thi tốt nghiệp trung học phổ thông trong khi các bạn khác đều đăng ký thi bổ túc văn hóa. Tốt nghiệp cấp hai loại giỏi nhưng không một trường công lập nào dám nhận Hương vào học. Duy chỉ có thầy giáo Văn Như Cương, Hiệu trưởng Trường dân lập Lương Thế Vinh đã mở cho em lối đi, một cơ hội thắp sáng ước mơ của cô bé sống trong bóng tối.
Cầm tấm Bằng tốt nghiệp THPT loại giỏi của Hương, mẹ của Hương đến xin thầy hiệu trưởng trường Sư phạm xin trả mọi chi phí để em có phòng thi, giám thị và hội đồng chấm thi riêng. Nhìn bảng thành tích nổi bật của Hương, thầy hiệu trưởng đã nhận lời gia đình làm đơn gửi Bộ GD-ĐT đặc cách nhận Hương vào trường. Ước mơ của Hương một lần nữa được chắp cánh.
Video đang HOT
Kết thúc năm đại học đầu tiên, cô sinh viên khiếm thị duy nhất của lớp đạt điểm tổng kết cao nhất lớp 8,5. Cũng từ đó, Hương luôn đứng trong danh sách khen thưởng của trường, khoa cũng như khu nội trú. Cô trở thành tấm gương sáng cho các bạn sinh viên trong toàn trường noi theo.
Chu Thị Thu Huyền, sinh viên K56 A nói rằng: “Mỗi khi cảm thấy chán học hay mệt mỏi, em lại nhìn sang chị Hương. Ðã quá nửa đêm nhưng chị vẫn cặm cụi ngồi trên máy vi tính. Chị là người em hay hỏi ý kiến cả trong học tập lẫn trong cuộc sống. Em rất tự hào mỗi khi kể về tấm gương của chị cho bạn bè của mình”.
Chúng tôi đến thăm ngôi nhà nhỏ nhưng ấm cúng của Hương trong ngách ngõ Thiên Hùng, phố Khâm Thiên, Hà Nội và được bà Hạnh, mẹ Hương, cũng là người bảo trợ tuyệt vời của em tiếp đón niềm nở. Bao năm qua, khó có thể nói hết được nỗi lo toan và vất vả của một người mẹ có con khuyết tật, nhưng niềm tin ánh lên trên gương mặt của bà về một tương lai tươi sáng của cô con gái đầu lòng.
Bà kể: “Nuôi dạy một đứa trẻ bình thường nên người đã khó, dạy dỗ và định hướng cho một đứa trẻ khuyết tật càng khó hơn. Vậy nên gia đình luôn tâm niệm phải trang bị một kiến thức cơ bản và cuộc sống tự lập ngay từ bé cho Hương, để em có thể vững vàng trong cuộc sống ngay cả khi không còn bố mẹ ở bên cạnh”.
Ngoài giờ học, Hương còn nhiệt tình tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa, tích cực trong các hoạt động đoàn đội, phong trào văn nghệ do nhà trường, Ðoàn thanh niên và Hội Người mù quận Ðống Ða tổ chức. Mùa hè năm 2008, Hương tham gia dạy tiếng Anh tình nguyện cho các em học sinh khiếm thị Trường Nguyễn Ðình Chiểu. Cùng với một du học sinh Việt Nam tại Ba Lan, Hương đã thiết kế một đĩa CD dạy nói tiếng Anh cho các em khiếm thị tại đây.
Trong thời gian thực tập cũng là lúc Hương làm luận văn tốt nghiệp. Việc tìm kiếm tư liệu làm luận văn rất vất vả, chiếm nhiều thời gian khiến Hương luôn phải thức đêm để làm việc, nhưng em vẫn sẵn sàng tham gia làm MC trong các chương trình song ngữ Anh-Việt cho các buổi hòa nhạc từ thiện được nhiều khách quốc tế tham dự. Những nỗ lực phi thường của em đã được ghi nhận. Hương đã được Thành hội người mù Hà Nội, Thành ủy Hà Nội nhiều lần tuyên dương Người tốt, việc tốt và Tập đoàn Microsoft tặng thưởng danh hiệu “Anh hùng thầm lặng”.
Tháng ba vừa qua, Hương vinh dự được Thành hội người mù Hà Nội cử tham dự hội thảo về bình đẳng giới và sự phát triển cho người khuyết tật tại Bangkok. Hai tuần ở Thái Lan, cô sinh viên khiếm thị trong tà áo dài thướt tha đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn bè quốc tế khi em đại diện cho những phụ nữ khiếm thị Việt Nam lên tiếng đòi quyền bình đẳng giữa những người khuyết tật và những người lành lặn trong tiếp cận tri thức và cống hiến cho xã hội.
Dù vẫn đang trong thời gian làm luận văn tốt nghiệp, nhưng Hương đã được một số tổ chức trong và ngoài nước ngỏ ý nhận vào làm việc. Hương cho biết: “Các thầy cô Trường Nguyễn Ðình Chiểu luôn mở rộng vòng tay đón em về trường làm cô giáo. Cho dù thế nào đi nữa, em vẫn muốn làm một việc gì đó để đền đáp và cống hiến cho ngôi Trường Nguyễn Ðình Chiểu”.
Ðôi mắt Hương không còn nhìn thấy ánh sáng của thiên nhiên, nhưng bằng ý chí và nghị lực, Hương đã vẽ nên một thứ ánh sáng kỳ diệu. Ðó là ánh sáng của tri thức – nguồn sáng giúp em tự tin và vững vàng bước vào tương lai.
Theo Báo Nhân dân
Lớp học đặc biệt của thầy giáo đặc biệt
Lần đầu tiên, các trường đại học trong nước có một lớp học dành riêng cho người khiếm thị. Đó là lớp Tin học văn phòng cho người khiếm thị, thuộc Trường ĐH Văn Lang TPHCM, do thầy Trần Bá Thiện đảm nhiệm.
Thầy Trần Bá Thiện có nhiều đóng góp cho người khiếm thị tiếp cận tin học.
Giáo án đặc biệt
Dự án "Đào tạo công nghệ thông tin cho người khuyết tật", do Trường ĐH Văn Lang phối hợp với CRS (một tổ chức cứu trợ và phát triển) ra đời, thầy Trần Bá Thiện (trước đây vốn là Hiệp sĩ Công nghệ thông tin) được mời phụ trách. Nhiệm vụ của thầy là dạy kiến thức cơ bản của tin học văn phòng như Windows, Word, Excel, Internet cho sinh viên khiếm thị trong thời lượng 120 tiết một khóa. So với chuẩn chứng chỉ A Tin học cho người sáng mắt (75 tiết) thì chương trình học của sinh viên khiếm thị nặng hơn nhiều.
Để soạn giáo án cho sinh viên, thầy Trần Bá Thiện phải chạy đua, vừa soạn vừa dạy. Thầy mạnh dạn tổng hợp, dịch những tài liệu tin học cho người khiếm thị từ nguồn khác nhau của tổ chức SIDA (Thụy Điển), HadleySchool (Mỹ), Onnet (Mỹ, Nhật)... Thầy Thiện cho biết: "Tôi phải cập nhật và điều chỉnh kiến thức phù hợp cho các em. Các giáo trình quốc tế luôn có sự khác biệt.
Ví dụ, phần mềm Excel ở Mỹ ưu tiên giúp người mù tính toán trong công việc Kế toán doanh nghiệp, còn ở Việt Nam phần mềm này chủ yếu để giúp người mù quản lý điểm (nếu làm giáo viên), cơ sở kinh tế của mình (nếu làm kinh doanh)... Do vậy, không thể dịch tài liệu một cách nguyên xi mà cần linh động". Giáo án thầy soạn ra không chỉ cung cấp lý thuyết mà còn hướng dẫn cho các bạn sinh viên khiếm thị có thể soạn văn bản, làm đơn từ, tính toán bằng phần mềm không khác gì người sáng.
Thầy Trần Bá Thiện và sinh viên trong lễ tốt nghiệp.
Phương pháp học cũng lạ
Khó khăn đầu tiên thầy Thiện phải đương đầu là làm sao các bạn khiếm thị có thể "quan sát" được màn hình? Để giải quyết, thầy nhờ đến JAWS (Job Access With Speech - phần mềm đọc màn hình cho người khiếm thị mạnh nhất thế giới hiện nay) để sinh viên làm quen với những công cụ điều khiển máy tính. Tuy nhiên, giao diện của JAWS bằng tiếng Anh nên đòi hỏi các sinh viên khiếm thị phải có một khả năng nghe tiếng Anh nhất định. Sử dụng JAWS, các bạn sinh viên còn có thể phân biệt được màu sắc.
Khó khăn thứ hai với thầy Thiện là làm sao giúp sinh viên khiếm thị trình bày văn bản như người sáng. Đây là một điều hết sức trừu tượng, dễ dẫn đến tình trạng nói trước quên sau. Nhưng bằng phương pháp xoắn ốc của thầy Thiện, các bạn sinh viên đã nhớ được cách trình bày một văn bản hoàn chỉnh.
"Lúc đầu các bạn chỉ làm một cách máy móc mà không hiểu. Nhưng sau đó, các bạn thành thạo và hiểu rõ hơn khi bài giảng đi sâu và nhắc lại nhiều lần" - thầy Thiện chia sẻ.
Khi những văn bản đầu tiên ra đời, tuy không đẹp như do người sáng thực hiện, nhưng vẫn đầy đủ và rõ ràng. Giờ đây, các bạn đã tự "thực hành" luôn các mẫu văn bản thông dụng rất hữu ích đối với người khiếm thị như đơn nhập học, báo cáo gởi Hội Người mù...
Sau mỗi khóa học ba tháng, sinh viên khiếm thị sẽ được sát hạch và cấp bằng tin học văn phòng tương đương với chứng chỉ A Tin học của người sáng. Đến nay, đã có hai lớp "Tin học văn phòng cho người khiếm thị" tốt nghiệp, với hơn 30 bạn và đang tiếp tục khóa thứ ba. Đây được coi là bằng Tin học đầu tiên và duy nhất cho sinh viên khiếm thị. Theo thầy Thiện, việc mở lớp lấy chứng chỉ B cho sinh viên khiếm thị là chuyện hết sức khó khăn, từ phía nhu cầu người học, người dạy, giáo án. Nhưng, trong những buổi học, thầy Thiện cố gắng truyền niềm say mê của mình cho sinh viên để các bạn tiếp tục tự học Tin học trên các diễn đàn sau khi lấy bằng.
"Trong giờ giảng, có những điều tôi hướng dẫn các bạn sinh viên. Nhưng các bạn cũng chỉ lại cho tôi rất nhiều thủ thuật Tin học hay và thiết thực. Có lẽ, dạy và học với chúng tôi cũng là một cách chia sẻ cuộc sống" - thầy Thiện tâm sự. Có lẽ, đến đây thì các bạn đã nhận ra, thầy Thiện cũng là một người khiếm thị.
Giáo án của thầy Trần Bá Thiện được cộng đồng người khiếm thị trên mạng download và sử dụng miễn phí dưới dạng audio. Để chuyển giáo án từ dạng text sang audio, phải thu âm. Để cho người khiếm thị 3 miền có thể nghe và hiểu giáo án, thầy phải nhờ các bạn sinh viên tình nguyện thu nhiều bản audio với các giọng đọc khác nhau. Thầy Thiện đã được phong tặng danh hiệu "Hiệp sĩ Công nghệ Thông tin" năm 2004, nhờ những đóng góp cho cộng đồng người khiếm thị.
Theo Xuân Huy
Sinh Viên Việt Nam
Cô bạn tật nguyền ham mê học chữ, vẽ tranh Đã 20 tuổi, chưa một ngày được đến trường do nhà nghèo, bản thân Nguyễn Thị Hai lại bị tật nguyền. Bố mẹ đi làm ăn xa, Hai ở nhà với bà bội, nhưng với nghị lực của mình, cô bạn đã tự học và giờ đây đã học hết chương trình lớp 6. Cô bạn "đáng nể" ấy là Nguyễn Thị Hai,...