Có nên uống bổ sung collagen?

Collagen là “gia đình protein”, thành tố cấu trúc ban đầu của các mô liên kết, như da và sụn – theo Đại học Yale.

Collagen cấu thành 1/3 các protein trong cơ thể người, nhiều hơn bất kỳ loại protein nào trong cơ thể, tính theo khối. Có khoảng 28 loại collagen, mỗi loại được phân nhóm dựa trên thành phần amino acid bên trong. Khoảng 90% collagen trong cơ thể là loại 1, được tìm thấy trong da, gân, nội quan và các phần hữu cơ của xương, theo Healthline.

Collagen được phối hợp với các protein cấu trúc và kháng sinh, thúc đẩy làm lành và ngăn chặn viêm nhiễm

Collagen có từ đâu?

Cơ thể tự tạo ra collage bằng cách phân giải protein trong chế độ ăn thành các amini acid. Các amino acid tạo thành nhiều loại protein khác nhau trong cơ thể, trong đó có collagen – theo trường Y tế Công cộng, Đại học Texas (Houston).

Chúng ta có thể tạo ra collagen bằng cách duy trì chế độ ăn cân bằng các thực phẩm giàu protein (trứng gà, bơ sữa, cây họ đậu, các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám) và rau củ quả tươi các loại, thông tin từ Bệnh viện Cleveland.

Chế độ ăn giàu rau củ quả tươi chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ cơ thể khỏi bị stress oxy hóa làm suy yếu collagen. Khả năng sản xuất collagen của cơ thể suy giảm tự nhiên theo tuổi tác nhưng tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời, hút thuốc lá và chế độ ăn kém dưỡng chất cũng đều làm giảm khả năng sản xuất collagen của cơ thể.

Collagen có tác dụng gì với cơ thể?

Viêm khớp làm cho collagen trong các khớp bị phân giải nhanh hơn mức được bổ sung, dẫn đến đau khớp và hạn chế khả năng di chuyển. Các nhà khoa học đã thử nghiệm điều chỉnh mức collagen trong điều trị viêm khớp từ thập niên 1980; tuy nhiên phương pháp này không chứng minh được hiệu quả.

Một nghiên cứu năm 2017 phát hành trên tạp chí Viêm khớp cho thấy bổ sung các chế phẩm collagen bằng đường uống giúp giảm đau ở bệnh nhân viêm khớp nhưng không hiệu quả bằng các thuốc chuyên điều trị viêm khớp.

Nghiên cứu năm 2016 trên tạp chí Dinh dưỡng gợi ý các chế phẩm bổ sung giúp giảm đau ở bệnh nhân viêm khớp. Collagen cũng giúp điều trị vết thương thành công hơn và đã được sử dụng cách đây hơn 2.000 năm, theo tạp chí Điều chỉnh Y sinh Online.

Collagen được phối hợp với các protein cấu trúc và kháng sinh để thúc đẩy làm lành và ngăn chặn viêm nhiễm.

Collagen có tác dụng duy trì môi trường ẩm ướt để để vệ vết bỏng khỏi nhiễm trùng, hỗ trợ sự sinh sôi trở lại của tế bào và sản xuất ra collagen mới.

Có nên uống các chế phẩm collagen bổ sung?

Collagen là nguyên liệu được yêu thích trong các chế phẩm bổ sung qua đường uống và các loại kem bôi trên da nhưng không có nhiều bằng chứng khoa học về hiệu quả điều trị.

Một số chế phẩm collagen tự tiếp thị khả năng cải thiện sức khỏe của da, giảm đau khớp, ngăn tình trạng mất xương, thúc đẩy các khối cơ, thúc đẩy sức khỏe tim mạch, tăng mọc tóc và sức khỏe móng, cải thiện đường ruột và sức khỏe trí não, hỗ trợ giảm cân – theo Healthline.

Dù collagen có tác dụng trị lành vết thương nhưng chưa có nhiều căn cứ khoa học về tác dụng của các chế phẩm bổ sung này cũng như tác dụng y khoa với tóc, móng hay da – theo Trung tâm Khoa học Y khoa Đại học Texas. Sử dụng kem chống nắng và kem dưỡng ẩm hàng ngày có chứa các retinoid, retinol, ceramide và salicylic acid hiệu quả hơn với sức khỏe da.

Các collagen trong nhiều chế phẩm bổ sung (có nguồn gốc từ động vật làm từ xương bò và da cá) được chế biến công nghiệp, phá hủy cấu trúc của collagen tạo ra một loại collagen mới – gọi là collagen thủy phân, dễ hòa vào các loại kem hoặc dễ khô hơn.

Theo các chuyên gia, trước khi uống bổ sung collagen, yếu tố đầu tiên cần xem xét là chế độ ăn và lối sống của bạn có đang ảnh hưởng thế nào đến việc sản xuất collagen của cơ thể. Bổ sung collagen vào chế độ ăn kém dinh dưỡng và lối sống thiếu khoa học không mang lại lợi ích sức khỏe gì cả. Điều quan trọng là duy trì chế độ ăn cân bằng và không cần uống bổ sung gì cả.

Trần Trọng Hiếu