Có gì trong kế hoạch hoà bình Trung Quốc, Brazil đề xuất cho Ukraine?
Đại diện hai nước ngày 24/5 đã cùng nhau ký một văn bản chung thống nhất về kế hoạch giải quyết xung đột Ukraine.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đón tiếp cố vấn cấp cao của Tổng thống Brazil Celso Amorim tại Bắc Kinh ngày 23/5. Ảnh: THX
Hai nước đều khẳng định một hội nghị hoà bình quốc tế giải quyết xung đột Ukraine cần được tổ chức vào thời điểm thích hợp được cả Nga và Ukraine công nhận, với sự tham gia bình đẳng của tất cả các bên cũng như thảo luận công bằng về tất cả các kế hoạch hòa bình.
Theo đài phát thanh Sputnik, tuyên bố chung do Celso Amorim, cố vấn cấp cao của Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ký bao gồm những nội dung như khẳng định đối thoại và đàm phán là giải pháp khả thi duy nhất cho cuộc khủng hoảng Ukraine; cần tạo điều kiện để nối lại đối thoại trực tiếp, đồng thời giảm căng thẳng cho đến khi lệnh ngừng b.ắn toàn diện có hiệu lực; một hội nghị hòa bình quốc tế nên được tổ chức với sự tham gia của cả Nga và Ukraine; phải tránh các cuộc tấn công vào dân thường và các cơ sở dân sự; phản đối việc nhắm mục tiêu vào các nhà máy điện hạt nhân và các cơ sở hạt nhân hòa bình khác; nghiêm cấm sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt, đặc biệt là vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và sinh học; thực hiện mọi nỗ lực có thể để ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân và tránh khủng hoảng hạt nhân và thế giới không nên bị chia thành “thành các nhóm chính trị hoặc kinh tế biệt lập”.
Sáng kiến này của Brazil và Trung Quốc được đưa ra sau khi các nhà lãnh đạo hai nước này từ chối tham dự hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine dự kiến diễn ra trong hai ngày 15-16/6 tại Thuỵ Sĩ. Cho đến nay, Nga không được mời đến tham dự trong khi Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng chưa xác nhận sẽ tham dự sự kiện.
Ngoài lãnh đạo Brazil và Trung Quốc, Nam Phi cũng từ chối tham dự hội nghị này. Về phần mình, Moskva gọi hội nghị do Thụy Sĩ đề xuất là “vô nghĩa” và cho biết họ sẽ không tham gia, ngay cả khi được mời.
Liên quan đến các cuộc đàm phán sắp tới ở Thụy Sĩ, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhấn mạnh trong cuộc họp báo ngày 24/5 rằng Nga vẫn sẵn sàng nối lại các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine, bao gồm cả việc dựa trên các dự thảo thỏa thuận được ký kết trong các cuộc đàm phán ở Belarus và ThổNhĩ Kỳ vào mùa xuân năm 2022, nhưng phải tính đến tình hình thực tế hiện tại.
Ngoại trưởng Sergey Lavrov ngày 22/5 lưu ý Mỹ đang áp đặt công thức hoà bình 10 điểm của Tổngthống Ukraine Zelensky lên tất cả mọi người, mời các quốc gia ở Nam bán cầu tham gia. Công thức hòa bình 10 điểm của Kiev – được Tổng thống Zelensky đưa ra lần đầu vào mùa thu năm 2022 – yêu cầu lực lượng Nga rút hoàn toàn và vô điều kiện khỏi tất cả các vùng lãnh thổ của Ukraine, Moskva trả t.iền bồi thường. Nga đã bác bỏ các đề xuất này vì cho rằng nó không thực tế và là dấu hiệu cho thấy Kiev không sẵn sàng tìm kiếm giải pháp ngoại giao cho cuộc xung đột.
Ngoại trưởng Nga đ.ánh giá các đề xuất hòa bình cho xung đột Ukraine
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng đề xuất của Trung Quốc về giải quyết cuộc khủng hoảng ở Ukraine là phù hợp hơn so với đề xuất của các nước khác, song lại không nhận được sự quan tâm của phần lớn các nước phương Tây.
Ngoại trưởng Sergei Lavrov. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng thông tấn TASS của Nga, ông Lavrov đã nói như vậy tại cuộc gặp với các đại sứ nước ngoài ngày 4/4.
Tại cuộc gặp này, người đứng đầu ngành ngoại giao Nga cũng cho rằng các đề xuất của Nam Phi, Brazil và Liên đoàn Arab (AL) về vấn đề nói trên cũng mang tính thực tế song cũng không nhận được mối lưu tâm của phần lớn các nước phương Tây.
Đề cập riêng về đề xuất của Trung Quốc, ông Lavrov cho rằng điều quan trọng nhất là tài liệu này đã phân tích lý do dẫn đến những gì xảy ra hiện nay và đề cập đến sự cần thiết giải quyết những nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng. Hồi tháng 2/2023, Trung Quốc công bố kế hoạch hòa bình 12 điểm, trong đó nêu hàng loạt giải pháp từ ngừng b.ắn, hòa đàm đến từ bỏ tư duy Chiến tranh Lạnh, các lệnh trừng phạt và đảm bảo chuỗi cung toàn cầu.
Trước đó, Thụy Sĩ đã đề xuất tổ chức hội nghị hòa bình Ukraine dựa trên kế hoạch hòa bình của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky mà không có sự tham gia của Nga - điều mà Nga phản đối. Ngoại trưởng Nga cho biết trong cuộc gặp với người đồng cấp Thụy Sĩ vài tháng trước tại New York, ông đã nhấn mạnh rằng Moskva không coi Thụy Sĩ là lựa chọn phù hợp để tổ chức hội nghị, xét về mức độ trung lập do nước này tham gia các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga. Ông Lavrov khẳng định sẵn sàng tham gia bất kỳ hội nghị hòa bình nào về Ukraine song phải dựa trên điều mà Moskva gọi là "những thực tế mới" trên thực địa.
Dự báo chính sách đối ngoại mới của Brazil dưới thời tân Tổng thống Lula Khi Brazil muốn từ bỏ chính trị cánh hữu sau 4 năm, chính sách đối ngoại của chính quyền tổng thống mới đắc cử Lula lần thứ ba có ý nghĩa thế nào đối với khu vực và thế giới? Ông Luiz Inacio Lula da Silva. Ảnh: AFP Sự trở lại của ông Luiz Inacio Lula da Silva cho nhiệm kỳ thứ ba...