Cô bắt trò xé vở để rèn chữ đẹp
Việc chạy theo thành tích thi đua khiến cho cả cô và trò của nhiều trường vất vả trong việc rèn chữ viết đẹp. Những hành động thái quá như bắt trò xé vở, viết lại hay chuyện luyện “gà nòi” đi thi được chính người trong cuộc chia sẻ.
Bài viết chữ đẹp của học trò tại Hà Nội được cô cho điểm 10.
Phụ huynh than trời
Một phụ huynh chia sẻ: “Cháu tôi cấp 1 đi thi chữ viết, đoạt giải, lên cấp 2 thì than trời vì đã quen viết nắn nót nên không thể chép nhanh bài cô giảng. Cuối cùng thì cũng khắc phục được nhưng chữ thì xấu thảm hại. Nhìn trẻ con Tây viết, chữ không đẹp nhưng đầy đủ nét, dễ nhìn, thế mới là đúng!”.
Chị Phạm Thu Hà có con đang học tiểu học ở Hà Nội tâm sự: “Con tôi cũng đang là nạn nhân của việc luyện thi chữ đẹp, thi chữ đẹp để có thành tích cho cô giáo và nhà trường trong khi bình thường hàng ngày cháu viết rất xấu. Tôi mong các nhà làm giáo dục hãy nên sớm bỏ cuộc thi viết chữ đẹp mà tập trung dạy học sinh cách viết đúng chính tả, ngữ pháp”.
Chị Thu, có con học lớp 1 một trường tiểu học tại huyện Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc chia sẻ: “Chuẩn bị vào lớp 1 các cô đã yêu cầu các cháu đi học chữ từ trong hè. Vào năm học cháu về đến nhà là lao vào viết. Nhìn con cặm cụi tô từng chữ cái đến cả tối rồi ngủ quên trên bàn mà thương. Cháu bảo nếu không hoàn thành trang viết hôm nay thì mai cô chấm điểm thấp, bắt viết lại đến đẹp mới thôi”.
Chị Dao trăn trở: “Chúng ta cần gì cho thế hệ con, em? Cần tri thức, cần tay nghề, và bản lĩnh thực thụ khi ra đời. Viết đẹp để làm gì khi không có nổi một công việc để tự nuôi sống bản thân? Luyện viết đẹp làm gì khi thực tế xã hội không dùng đến?”.
Mệt vẫn phải làm
“Thường phải cuối năm phòng giáo dục tổ chức thi vở sạch chữ đẹp cho cả cô và trò. Nhưng để chuẩn bị tốt nhất trường sẽ tổ chức thi viết đẹp trong học kỳ I. Mỗi lớp, mỗi khối sẽ chọn ra những cô và trò viết đẹp nhất. Sau đó dựa vào kết quả chấm sẽ đề cử cô, trò đi thi cấp phòng rồi thành phố” – một lãnh đạo trường tiểu học tại Hà Nội bộc bạch.
Video đang HOT
Bà cho hay: “Cuối năm, ban giám hiệu các trường sẽ tổ chức chấm chéo, đ.ánh giá chất lượng giáo viên – học sinh trong đó có chữ viết. Việc rèn chữ vì vậy rất căng thẳng và kéo dài cả năm. Đội ngũ đi thi viết chữ đẹp được trường chuẩn bị kỹ lương, có đầu tư”.
Theo vị hiệu trưởng: “Việc phòng giáo dục tổ chức thi có xếp loại từ cao xuống thấp. Dù không đặt nặng vào thành tích thi đua nhưng nếu ở tốp dưới tự anh cũng phải xấu hổ, đốc thúc nhau làm để cải thiện vị trí. Để 100% học trò xếp loại A về chữ viết, có cô yêu cầu trò viết nháp trước sau đó mới viết vào vở chính sau. Bài tập làm văn cũng vậy, cô chấm trên giấy trò làm rồi để trò trình bày vào vở chính và chấm điểm lại cho sạch đẹp”.
“Mà không phải cháu nào cũng viết đẹp được ngay nên cô trò phải làm gấp đôi phần việc khiến cả hai mệt nhoài. Cô thì không hoàn thành tiến độ dạy. Trò thậm chí phải ở lại cuối buổi từ 15 đến 20 phút để hoàn thành bài viết. Nếu không xong mang về nhà làm tiếp. Lớp từ 50 đến 60 học sinh, muốn 100% học sinh vở xếp loại A, cô trò phải làm việc cật lực.Thậm chí có giáo viên thấy học sinh viết chưa đạt bắt xé bài đi, viết lại”.
Vở sạch chữ đẹp là một trong nhiều tiêu chí để đ.ánh giá xếp loại thi đua của giáo viên và nhà trường. Dù nhỏ nhưng theo vị này thì “không giáo viên, trường nào muốn đạt loại kém nên đều phải cố gắng dẫn tới có nơi làm thái quá vì bệnh thành tích”.
Một ví dụ khác được bà chia sẻ: “Có giáo viên vì quá mệt mỏi, sợ không kịp tiến độ bài giảng nên nghĩ ra cách làm chống đối. Đầu năm cô cứ cho học trò học và làm bài bình thường, không quan tâm chữ học trò đẹp hay xấu. Gần cuối kỳ, trường chuẩn bị kiểm tra, cô tức tốc cho học sinh cật lực chép lại bài ra vở khác. Nhưng khổ nỗi có trò viết nhanh, viết chậm nên không kịp tiến độ. Sự việc sau được phát hiện, nhà trường chấn chỉnh cô phải làm ngay từ đầu năm nếu không sẽ tính vào thành tích thi đua, xếp loại giáo viên của cô”.
Một giáo viên lâu năm dạy tiểu học ở Vĩnh Phúc tâm sự: “Những lần phòng, sở xuống kiểm tra vở sạch chữ đẹp thầy cô nháo nhác. Lớp nào có nhiều cháu viết đẹp thì nhờ viết cho các bạn để kịp tiến độ. Lớp không có thì cô phải ở lại cùng luyện với trò”..
Tâm sự của giáo viên dạy “gà nòi”
Một giáo viên tiểu học nhiều năm liền có học sinh thi vở sạch chữ đẹp đạt Nhất, Nhì cấp thành phố của Hà Nội tâm sự: “Giáo viên nào không muốn có trò đi thi đạt giải? Muốn trò có giải là một kỳ công và phải có ‘chiến thuật’. Có cháu viết đẹp long lanh nhưng thi vẫn không đạt giải. Cô phải sửa cho trò từng dấu chấm câu, nét nối, nét cong, nét thanh như thế nào cho chuẩn”.
Cô cho hay: “Đầu năm lớp 1 giáo viên sẽ nhìn nét chữ để lựa chọn trò có khả năng ‘ẵm giải’ để tập trung rèn. Trong các tiết học, cô quan tâm hơn đến nét chữ các trò này. Trước thi 1-2 tháng, cô phải xin gia đình kèm riêng trò sau mỗi buổi học. Ngày ngày trò cặm cụi viết, cô căng mắt ‘bới lông tìm vết’ để rèn chữ HS đạt đến độ chuẩn có giải”.
“Mình cũng phải nịnh, khen, hứa hẹn trao giải. Trò viết đẹp nhưng nếu không hợp tác không thể dạy được. Cũng có khi mình bực không tránh khỏi quát mắng trò” – cô tâm sự.
Theo cô: “Giáo viên nào tính không tỉ mẩn, muốn trò có giải cũng không được. Bản thân mình ngoài việc phải có vở rèn chữ như trẻ cũng phải đi học thêm ở các lò luyện chữ để nắm chắc phương pháp dạy cho trò”.
Là giáo viên nên chị không lạ việc một số đồng nghiệp “hóa phép” cho vở học sinh 100% loại A bởi: “Một lớp có cháu viết đẹp, cháu không. Gần 60 cháu mà tất cả đều đạt loại A là cực khó. Chuyện vở nháp, nhờ trò chép hộ… không phải hiếm”.
Theo Vietnamnet
Viết chữ đẹp đã lỗi thời?
Theo GS Nguyễn Ngọc Lanh, chuyện học sinh cả lớp, cả trường, cả huyện... phải rầm rộ đi thi "chữ đẹp" thể hiện triết lý rất lỗi thời.
Tại sao t.rẻ e.m Việt Nam cứ phải vung phí t.uổi xuân vào những cuộc đua - tuy rất bổ ích cho "thành tích" của người có quyền, nhưng - vô bổ đối với sự nghiệp tương lai của chính các em?
Các bài luyện và các bài thi cứ na ná như nhau về nét chữ.
Không có chữ, phải đi mượn; lại mượn phải thứ chữ rất khó viết
Ba ngàn năm không có chữ, tới thiên niên kỷ thứ tư, tổ tiên ta đành chấp nhận chữ Hán. Đây là thứ chữ tượng hình; viết chữ gần như "vẽ chữ". Sự sáng tạo chung quy chỉ là thay đổi cách đọc chữ Hán cho lọt tai người Việt - nghĩa là tạo ra các từ Hán -Việt. Viết như nhau, Trung Quốc đọc là "zẩn mỉn" còn ta đọc là "nhân dân". Tới nay, các từ Hán -Việt chiếm tới quá bán hoặc 2/3 kho từ vựng của ta. Vui hay buồn?
Cứ bảo chữ Hán thịnh hành suốt ngàn năm trước. Kỳ thực, nó độc tôn, nên chỉ 1% dân biết chữ? Nói khác, tới 99% dân ta không đọc nổi, mà nghe người khác đọc hộ cũng không hiểu.
Hẳn là, 99% các cụ ta thời xưa nghe đọc câu " Học nhi bất yếm, hối nhân bất quyện" (học không chán, dạy người không mỏi) và " Tiên giác giác hậu giác" (người biết trước dạy cho người biết sau) cũng giống như vịt nghe sấm?
Đã thế, dùng chữ Hán không thể ghi lại kho tàng văn hóa dân gian do người Việt sáng tạo. Lưu giữ bằng cách "truyền miệng" thì làm sao tránh khỏi thất thoát lớn?
Giải quyết bằng sáng tạo ra chữ Nôm: Vẫn rơi vào lẩn quẩn!
Chữ Nôm ghi lại tiếng Việt (ca dao, tục ngữ, văn thơ Việt). Nghĩa là khi đọc văn Nôm, người Việt mù chữ vẫn hiểu. Tổ tiên ta càng thêm hứng khởi sáng tác bằng chữ Nôm. Chính nhờ chữ Nôm mà truyện Kiều ra đời.
Nhưng đó là cái vòng lẩn quẩn. Vì cách phổ biến nhất để tạo ra chữ Nôm là ghép hai chữ Hán lại làm một: Trong đó, một chữ dùng để chỉ "nghĩa", còn chữ thứ hai để chỉ "âm".
Ví dụ, muốn viết chữ "tay" thì các cụ ghép chữ "thủ" (nghĩa là tay) với chữ "tây" (phương tây, phương Đoài). Người đọc phải... suy hoặc đoán, để mà đọc thành "tay". Khá phiền, cứ phải giỏi chữ Hán (và giỏi đoán) mới học được, đọc và viết được chữ Nôm. Số người biết chữ Hán vẫn chỉ 1%; biết Nôm càng dưới 1%.
"Văn hay" phải kèm "chữ tốt: Chuyện đương nhiên thời xưa
"Văn hay, chữ tốt" là câu cửa miệng của người xưa nói về thành công trong nghiệp học.
Thời xưa, học vấn của một người được đ.ánh giá ở "văn". Nhưng "văn" chứa trong... bụng (các cụ nghĩ thế), dù hay đến mấy vẫn phải thể hiện bằng chữ thì người khác (ví dụ, người chấm thi) mới đ.ánh giá được. Do vậy "văn hay" phải có cả "chữ tốt".
Luyện "chữ tốt" thời xưa gian khổ gấp trăm (hay ngàn) luyện chữ quốc ngữ thời nay. Viết chữ gần như "vẽ chữ", thiếu hay thừa một nét là thành vô nghĩa hoặc khác nghĩa (sai một ly đi một dăm). Hàng ngang, hàng dọc cứ đều tăm tắp. Tập viết chữ Hán là nỗi vất vả và sợ hãi của học trò xưa, vì đây là chính giai đoạn rất dễ bị "ăn roi" của thầy.
Nhưng trên mức "chữ tốt" còn có mức "chữ đẹp" (cực tốt) nữa. Nhưng đó là chuyện năng khiếu, "hoa tay"..., chỉ dành cho số ít người.
Thời ấy, chỉ cần "văn hay, chữ tốt" là đủ để công thành danh toại. Thời nay, nếu chỉ hành văn trơn tru và viết chữ đẹp - tuy vẫn là ưu điểm - nhưng chưa nói được gì nhiều. May mắn, từ năm 1915, nước ta đã thay chữ Hán bằng chữ quốc ngữ. Để thanh toán mù chữ, thuở xưa cần 3 năm; thì thời nay chỉ cần 3 tháng. Để luyện "chữ tốt" cũng vậy.
Thứ bậc giữa "văn hay" với "chữ tốt"
Một cách vắn tắt, làm văn là việc của cái đầu, viết chữ do tay. Khi vua muốn ban ra một chiếu chỉ, một đạo sắc phong, một lời khuyến dụ... thì các vị "văn hay" sẽ lĩnh ý và thảo ra văn bản. Họ phải dùng lời văn thích hợp và viết bằng thứ "chữ tốt" để vua duyệt. Sau đó, sẽ có những người "chữ cực tốt" sao chép thành nhiều bản để gửi đi các nơi. Như vậy, người "văn hay" là quan, gần gũi vua; còn người "chữ đẹp" chỉ là những thư lại, có khi cả đời không thấy long nhan.
Ở cấp địa phương (đạo, trấn, tỉnh, huyện) vị đứng đầu chính quyền vẫn là người "văn hay", còn trong số phụ tá có vài người "chữ tốt" (lo việc sổ sách, sao chép văn thư...).
Dẫu sao, thời xưa người "chữ tốt" (nhất là "chữ đẹp") vẫn có việc làm phù hợp. Còn thời nay, khó kiếm kế sinh nhai thuần túy chỉ bằng "chữ đẹp". Bởi vì, máy đã thay thế. Người viết đẹp nhất cả nước cũng chỉ "đẹp như chữ đ.ánh máy", hoặc "như chữ sách in"(!).
Thi chữ đẹp
Thời nay, máy đã thay thế ngày càng vượt trội sự khéo léo của bàn tay. Tuy nhiên, vẫn nên tổ chức thi chữ đẹp, để đáp ứng nguyện vọng của những người có năng khiếu muốn tranh tài - giống như nhiều cuộc thi năng khiếu khác.
Phải nói thêm: Viết chữ đẹp, thêm óc sáng tạo, tâm hồn nghệ sĩ... vẫn có thể "sống tốt" bằng nghề thư pháp. Thực tế, sản phẩm của các nhà thư pháp ở ta thường là để tặng.
Còn chuyện học sinh cả lớp, cả trường, cả huyện... phải rầm rộ đi thi "chữ đẹp", thì đấy là chuyện khác. Nó thể hiện một triết lý rất lỗi thời (mà người có quyền cứ tự ý áp đặt, dưới danh nghĩa nào đó - ví dụ, để rèn "nết người" - cho đại trà vài chục triệu đ.ứa t.rẻ), nguy hiểm hơn cả bệnh "thành tích", bệnh "phong trào".
Số người dựa vào "chữ tốt" để sinh nhai cứ hiếm dần. Vậy, các bậc cha mẹ thời nay nếu có ý định đầu tư t.iền của và công sức cho con cái về "chữ tốt" cần suy nghĩ cho kỹ.
Rèn chữ
Thời xưa, không rèn chữ sẽ thiệt thòi nhãn t.iền. Vì đó là thứ chữ khó viết và dễ sai sót dẫn đến sai nghĩa. Những người "văn hay" thì địa vị xã hội không thấp. Họ phải thảo ra những văn bản "chữ tốt", để cho đám "chữ cực tốt" khỏi nhầm lẫn khi sao chép.
Nếu họ là các bậc uyên thâm, họ còn sáng tác (Lê Hữu Trác, Lê Quý Đôn, Phan Huy Chú, Nguyễn Du...) và có cả một đội ngũ "chữ tốt" sao chép thành hàng trăm cuốn sách. Cho tới khi con người biết khắc chữ vào tấm ván để in ra hàng loạt thì bản gốc càng phải viết bằng thứ "chữ tốt" để thợ khác khỏi nhầm lẫn (rất khó sửa).
Thời cận đại, khi đã có chữ quốc ngữ, có máy chữ và máy in, các vị Nguyên Hồng, Nguyễn Huy Tưởng, Nam Cao, Vũ Trọng Phụng... vẫn phải rèn chữ để bản thảo đỡ tốn giấy (giấy rất đắt, phải viết bằng thứ chữ nhỏ li ti) và để thư ký gõ máy chữ khỏi nhầm lẫn; và để thợ in đỡ mắc lỗi khi xếp chữ. Điều khác xưa: người đ.ánh máy chữ và thợ xếp chữ in không cần "chữ tốt" nữa. Các nhà văn thế hệ sau làm việc lúc giao thời, nhưng thích nghi rất nhanh: từ viết tay, họ chuyển sang dùng bàn phím.
"Chữ đẹp" đến mức nào là đủ?
Đã đi học thì phải tập viết. Cứ cho rằng trong tương lai không xa, mỗi học sinh sẽ sở hữu một máy tính gọn nhẹ (mang theo tới lớp) trong chứa sẵn toàn bộ sách giáo khoa và tài liệu tham khảo; cứ cho rằng họ sẽ được dạy sử dụng bàn phím thành thạo tới mức gõ chữ nhanh hơn viết (quả vậy đấy: gõ một chữ trên bàn phím để nó hiện ra màn hình vẫn nhanh hơn viết chữ đó ra giấy)... Nhưng, dứt khoát, họ vẫn phải tập viết. Vì trong cuộc đời, có lúc họ phải viết chứ không chỉ trông cậy vào máy vi tính mà xong. Vậy, cần tập viết tới mức nào? Chẳng cần cãi nhau cho mất thì giờ; mà cứ xem "người ta" đã làm.
1) Dứt khoát học sinh phải viết đủ nét, đủ dấu, để ai cũng đọc được bản viết của mình. Họ viết ra là để người khác đọc (trước hết là để trả bài cho thầy, cô; sau này là lá đơn xin việc mà nơi tuyển chọn quy định "tự viết", tờ giấy biên nhận, đăng ký bút tích với cơ quan quản lý...). Còn việc ghi chép cho riêng mình, họ tha hồ tự ghi, tự hiểu.
2) Họ phải tập viết nhanh, vì thời công nghiệp đòi hỏi tiết kiệm thời gian.
3) Họ chỉ viết ngắn. Nếu cần viết dài, đã có vi tính và máy in.
Thế là đủ.
Nhưng khi cần viết nhanh, nét chữ lại trở về kiểu "vốn có".
Thời gian lẽ ra dành cho tập viết như hiện nay (nhất là để thi "chữ đẹp") liệu có nên dùng để dạy các cháu sử dụng bàn phím? Nhiều phụ huynh đã nhận ra lợi hại.
- Điều không lạ, những bài được giải "chữ đẹp" đều có nét chữ na ná như nhau, vì cùng được dạy theo một mẫu, mặc dù internet đã miễn phí rất nhiều mẫu chữ cực đẹp.
- Điều không lạ nữa: Khi phải viết nhanh, những người được giải lại trở về cách viết cố hữu của mình. Chữ là người. Chính do vậy, ta mới có thể " đoán tính cách con người theo nét chữ". Rút ra: nét chữ (để thi) chẳng liên quan gì tới "nết người". Chớ ngộ nhận.
Tại sao t.rẻ e.m Việt Nam cứ phải vung phí t.uổi xuân vào những cuộc đua - tuy rất bổ ích cho "thành tích" của người có quyền, nhưng - vô bổ đối với sự nghiệp tương lai của chính các em? Mà t.uổi thọ của dân ta chưa phải quá cao so với các dân tộc khác, để các cháu tiêu tốn t.uổi trẻ vào việc này.
Theo Vietnamnet
Thầy giáo viết chữ đẹp đến khó tin "Thấy ai chữ xấu chịu không có nổi" nên thầy Hà Văn Tiếp (39 t.uổi, Trường Tiểu học thị trấn Châu Thành, huyện Châu Thành, Bến Tre) quyết tâm rèn chữ và rèn cả tính cách cho các học trò của mình. Nói về việc luyện lại nét chữ, thầy Hà Văn Tiếp cho rằng người nào cũng có thể luyện được, không...
