Chuyện “ngược đời” của một giáo viên xã Cư San
Khi đồng nghiệp nhiều người đã về thị trấn làm việc sau đủ năm công tác ở vùng sâu, cô giáo Nguyễn Vân Nhi vẫn làm chuyện “ngược đời”, đó là viết đơn xin ở lại gắn bó, không muốn rời xa ngôi trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Tô Hiệu, xã Cư San, huyện M’Đrăk, tỉnh Đăk Lăk.
Là một trong những huyện đặc biệt khó khăn của tỉnh Đăk Lăk, M’Đrăk cách xa trung tâm huyện hơn 50km đường rừng núi, người dân chủ yếu là đồng bào dân tộc H’Mông, dân tộc Dao. Nhớ những ngày đầu năm 2012, khi cô nhận quyết định giảng dạy tại đây, tâm thế phấn khởi 10km đầu tiên đã thay thế bằng những cuộc vật lộn với ổ voi, ổ gà, vũng bùn sâu hoắm trơn trượt hay đá lởm chởm. Sau 4 tiếng đồng hồ, gần 11h trưa cô cũng lên tới trường, nhìn lại mình lúc này người bê bết bùn, nhếch nhác như đi cày ruộng về, cô không khỏi bật cười.
Những đứa trẻ nơi đây đã coi cô là mẹ. Ảnh: Vân Nhi
Về sau, tôi được trải nghiệm nhiều cung đường đến trường còn “thú vị” hơn, lúc đi băng rừng hoặc vượt đò qua suối lớn, đến được trường cũng hết 8 giờ đồng hồ.
Vượt qua những khó khăn về đường xá, cô lao vào “cuộc chiến” chống lại nạn bỏ học của học sinh. Để lôi kéo học trò đến lớp, cô thường xuyên bám trường bám lớp, gần gũi với học trò để tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của các em, ghé thăm nhà học sinh để biết thêm về phong tục tập quán nơi đây. Cùng với đó là sự tìm tòi những phương pháp mới để khơi gợi sự sáng tạo, hứng thú cho học trò với môn học.
Cùng với đó, trong vai trò làm Tổng phụ trách Đội, cô Nhi có thêm cơ hội gần gũi với học trò của mình qua các hoạt động ngoài giờ, các hội thi, hội diễn. Những hoạt động đó khiến học trò của cô dần tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp và ham học học hỏi thêm nhiều điều mới lạ.
Cuộc sống có lẽ cứ thế trôi qua êm đềm ở một ngôi trường xa xôi hẻo lánh đó, nếu thử thách cuộc sống không một lần nữa khiến cô phải đấu tranh để được ở lại bản, ở lại với những học trò thân yêu của mình. Đó là khi cô có mang lần thứ hai, để đảm bảo an toàn sau lần sảy thai đầu tiên, cô không về mà ở lại trường. “Cuối tuần khi đồng nghiệp về nhà hết, ngôi trường vắng tanh buồn hiu quạnh, hai vợ chồng động viên nhau cùng cố gắng vượt qua mọi thử thách để con khỏe mạnh”, cô kể.
Cuối năm 2016, khi đứa bé ra đời khỏe mạnh, những tưởng hạnh phúc sẽ trọn vẹn thì cô phát hiện con có những cơn co giật bất thường. Một lần nữa tim cô lại đau thắt khi bế con đi các bệnh viện khám chữa bệnh. Bác sĩ kết luận đứa trẻ có điểm bất thường ở não bộ nên gây ra các cơn co gồng mất ý thức. Thương con, hai vợ chồng không dám để bé cho ai trông mà mang vào trường, thay phiên nhau vừa dạy vừa trông con.
Cả gia đình đón chào năm học mới. Ảnh: Vân Nhi
“Tối đó chồng tôi lên huyện công tác, tôi phụ trách tổ chức trung thu cho các cháu ở trường, nên nhờ ông ngoại vào trông cháu. Vừa về đến nhà thì con lên cơn co giật. Mọi khi con chỉ co giật tầm 1-2 phút nhưng sao đêm đó gần 10 phút vẫn chưa hồi tỉnh, tôi hoảng loạn khóc ngất, định ẵm con chạy qua trạm xá cấp cứu, may thay cháu dần hồi tỉnh”, cô Nhi sợ hãi nhớ lại và nghĩ “đêm hôm đến được bệnh viện huyện là một vấn đề lớn”.
Thời gian trôi qua, những cơn co giật của con cũng giảm dần nhưng lại ảnh hưởng đến sự phát triển trí não và vận động nên chậm hơn các bạn cùng lứa tuổi. Để tiện cho con đi học mẫu giáo, cô gửi con ở lại thị trấn cùng ông bà và chỉ tranh thủ cuối tuần về thăm để rồi sáng hôm sau lại lên trường từ 4 giờ sáng.
Cô kể: “Những đợt luân chuyển giáo viên vào cuối năm học, vợ chồng tôi nhiều lần tranh cãi nhau vì anh muốn tôi chuyển về gần nhà, nhưng nguyện vọng của tôi muốn được tiếp tục công tác nơi đây. Lúc đó không một ai hiểu được trừ mẹ tôi. Bà cũng là một hiệu trưởng về hưu, nên luôn động viên “con hãy làm theo những gì lương tâm con mách bảo, mẹ sẽ giúp trông cháu”. Thế là nhiều dịp viết đơn xin về gần nhà luôn luôn không có đơn của tôi, nhìn đồng nghiệp lần lượt chuyển trường, người mới đến, rồi lại chuyển về, đôi lúc tôi cũng chạnh lòng nhưng thực sự chưa bao giờ hối hận với quyết định của mình cả.
Các em học sinh bán trú tự túc nấu cơm sáng. Ảnh: Vân Nhi
Video đang HOT
Tạm gác những lo toan gia đình, cô Nhi thường xuống khu nhà bán trú của học sinh để hòa vào cuộc sống thường ngày của các em. Nhìn những đứa trẻ, chỉ lớn hơn con cô vài tuổi thôi nhưng cứ 4-5 giờ sáng, các em dậy gọi nhau đi nấu cơm, nấu canh cho bữa sáng. Thức ăn là là mắm muối dầm với ớt, rau luộc, bí xào, nhiều hôm “cao cấp” hơn là có cá khô, trứng hoặc mì tôm, cô nảy ra ý tưởng vận động bạn bè, người thân chia sẻ cho các em những vật dụng cũ. Món quà đầu tiên cô vận động được từ bạn bè là 100 cái mũ, 100 đôi dép mới và 100 cây bút. Về sau chuyện đó như là một nhiệm vụ thường niên mà cô tự đặt ra cho chính mình để giúp các em trên mảnh đất Cư San cằn cỗi này.
Từ một ngôi trường bé nhỏ, với những tấm lòng như cô Nhi, các thầy cô giáo Trường PTDTBT THCS Tô Hiệu đã góp phần từng bước cải thiện cuộc sống và điều kiện học tập của học trò nơi đây. Cô tin, dù ở trong những điều kiện khắc nghiệt nhất, nhưng với sự đam mê, yêu nghề thì người đó ắt sẽ gặt trái ngọt, và mong rằng có thật nhiều giáo viên giàu lòng nhiệt huyết chọn đến đây công tác để bù đắp những thiếu thốn, mang lại kiến thức cho các em, giúp các em mai này có thể làm chủ cuộc sống của mình, thoát khỏi cảnh đói, nghèo đã đeo bám gia đình, thôn quê nhiều đời nay.
KHÁNH HÀ
Theo QĐND
Xây thư viện, thắp sáng tương lai cho học trò nghèo vùng khó
Cách Hà Nội hơn 500km, xã Nậm Chà (Nậm Nhùn, Lai Châu) là một trong những xã vùng cao còn nhiều khó khăn, đặc biệt là trong việc gieo con chữ cho đồng bào.
Từ thị trấn Nậm Nhùn vào đến xã Nậm Chà, phải vượt qua cung đường đèo dốc gần 60km và đầy nguy hiểm. Ngày nắng là đối diện với chênh vênh vực thẳm đầy mây phủ. Ngày mưa, thêm mối nguy hiểm đất đá dễ dàng sạt lở, mặt đường lầy lội khó phương tiện giao thông nào có thể vượt qua.
Trường PTDTBT Tiểu học Nậm Chà nằm bên bờ con suối lớn với một cây cầu tạm bắc qua suối. Đây là cây cầu tạm thứ 3 được bắc lên với những thân gỗ đeo đá nặng làm trụ đỡ, học sinh chạy qua là khẽ rung lên. Mặt cầu đan kết bằng nứa, tre ẽo uột, ọp ẹp.
Học sinh nơi đây chủ yếu thuộc các dân tộc: Cống, Dao, H'Mông. Ở đây phụ nữ đa phần không biết nói tiếng phổ thông, nên các thầy cô thuyết phục cho trẻ đến trường không hề dễ. Và để dạy cho trẻ, các thầy cô giáo từ dưới xuôi lên phải học tiếng của trẻ - tiếng Mông, tiếng Dao rồi mới dạy được tiếng Kinh.
Không chỉ gặp khó khăn bởi địa hình, địa bàn xã hiểm trở, trường PTDTBT Tiểu học Nậm Chà còn phải đối mặt với những khó khăn do cơ sở vật chất thiếu thốn, buộc các em phải chơi đùa với những trò nguy hiểm và kém vệ sinh như: Chơi với phế liệu trên bãi rác ngay cổng trường sát lòng suối, trèo leo lên cột và trượt xuống, chơi bi trên nền đất bẩn, hoặc tụm lại bắt chấy cho nhau.
Sân chơi lý tưởng nhất là chiếc xích đu cũ với 2 chiếc lốp ô-tô lớn trong sân khu nội trú.
Ngày 19/9, giấc mơ về một "thiên đường" chăm sóc đời sống tinh thần cho học sinh nơi đây của các thầy cô giáo nhà trường đã trở thành hiện thực. Một thư viện mới, khang trang nhất xã vừa được xây dựng và hoàn thiện trên bãi đất trống ngay sát cổng trường, có tên gọi là Thư viện The morning do các thầy cô giáo của Hệ thống giáo dục Ban Mai (Hà Đông, Hà Nội) phối hợp cùng một số đơn vị hảo tâm thực hiện, trị giá 253 triệu đồng.
Hơn 2.500 đầu sách mới đã có mặt trên các giá sách của thư viện, gồm các loại: Sách truyện thiếu nhi, sách kỹ năng và sách tham khảo do NXB Kim Đồng, NXB Giáo dục tài trợ. Niềm vui được mở ra theo từng trang sách mới, thắp lên ngọn lửa tri thức để các em tự khám phá, thắp sáng cho tương lai.
Không gian thư viện cũng đang được các thầy cô trang trí với những mảng màu tươi sáng của hy vọng, những bức tranh ấm áp về hoa và làng quê.
Thầy Phạm Văn Ninh (Phó Hiệu trưởng, quê Hải Dương) vừa treo biển trang trí thư viện, vừa chia sẻ: "Thư viện được xây trên bãi đất đầy đá sỏi của trường, là một niềm vui mừng khôn xiết cho học trò vùng cao khó khăn như Nậm Chà, tiếp thêm động lực để các thầy cô bám bản bám trường vì các em. Tuy nhiên, một trở ngại lớn trong học tập tại các trường ở Nậm Chà là vấn đề về sách giáo khoa, đặc biệt ở các trường cấp 2 và cấp 3. Phần lớn là từ 6-8 em chung nhau một quyển. Vì thiếu thốn phương tiện học tập nên vấn đề chất lượng đào tạo luôn là bài toán nan giải với cả thầy và trò nơi vùng cao này".
Những yêu thương của học sinh Ban Mai (Hà Nội) được gửi đến học sinh vùng cao không chỉ qua các hoạt động thiện nguyện như: Nuôi lợn đất đầu năm, kế hoạch nhỏ, gây quỹ trung thu... để góp phần xây dựng thư viện The morning, mà còn thể hiện qua từng lá thư, tấm thiệp ấm áp.
Em Lò Thị Thư (9 tuổi, dân tộc Cống - áo trắng) được một cô giáo Ban Mai tranh thủ dạy một số câu chào bằng tiếng Anh. Thư tiếp thu rất nhanh, phát âm khá chuẩn, được cô khen, ánh mắt em lấp lánh niềm vui. "Con rất thích được đi học. Thư viện nhiều sách thế này, con sẽ đọc mỗi tuần 1-2 quyển để hiểu biết về cuộc sống bên ngoài nhiều hơn nữa". - Thư hào hứng chia sẻ.
Là một người con của Lai Châu đến từ huyện Mường Mô, về công tác và gắn bó với Nậm Chà từ năm 2010, thầy Lò Văn Lượng hiện đang là giáo viên thể dục và phụ trách công tác Đội ở trường. Thầy bày tỏ niềm vui khi trường có thư viện mới khang trang nhất cả huyện Nậm Nhùn. Tuy nhiên, thầy và trò nơi đây vẫn trăn trở với nhiều khó khăn cần phải vượt qua.
Hiện tại trường PTDTBT tiểu học Nậm Chà có hơn 170 học sinh nội trú trong tổng số gần 500 học sinh toàn trường. Hơn 200 em thuộc hộ nghèo được hỗ trợ 70.000 đồng/tháng/em, các em ở bán trú được hỗ trợ 460.000 đồng/tháng/em nuôi ăn ở tại trường.
Tuy nhiên, do đường sá xã quá xa xôi, hiểm trở nên thực phẩm khan hiếm và khi vận chuyển lên đến nơi cũng đắt gần gấp đôi so với giá gốc. Các thầy cô phải đau đầu chi li, tính toán số tiền này để trang trải đủ thức ăn cho các em.
Ngoài ra là những khó khăn, thiếu thốn về các đồ dùng phục vụ cho sinh hoạt cá nhân, đảm bảo an toàn và vệ sinh cho học sinh.
Một góc phơi đồ của học sinh nội trú.
Không gian phòng nội trú những ngày tháng 9. Dù không phải giữa những ngày hè đỏ lửa, nhưng cái nắng vùng cao vẫn buộc các em phải chọn cho mình cách nằm lăn trên sàn, chui dưới gầm giường để giấc ngủ bớt phần oi nóng...
Và dù không phải mùa mưa lũ nước dâng cao, thì những nguy hiểm vẫn luôn thường trực cả trong lòng suối mùa cạn khi những học sinh không ở nội trú, nhà gần trường thì tự do tắm lội, bơi nhảy ở suối, không có bố mẹ nào quan tâm.
Năm 2012, Nậm Chà mới có đường xe máy để đi, năm 2014 mới có sóng điện thoại, có chuyến xe ô tô đầu tiên lên với xã, và đến năm 2016 mới có điện để thắp sáng. Bệnh viện ở xa - cách điểm trường trung tâm gần 100 cây số, đi bộ mất khoảng 6 - 7 tiếng đồng hồ mới ra được đường lớn để bắt xe.
Xác định rõ trẻ em Nậm Chà là tương lai của Nậm Nhùn, và chỉ có giáo dục mới thay đổi được cuộc đời của chính các em nên trong nhiều năm qua, các thầy cô giáo miền xuôi lên công tác tại Nậm Nhùn không ngừng cố gắng trong công tác xóa mù chữ, phổ cập các chương trình giáo dục phổ thông, kết nối với những đơn vị thiện nguyện để chăm sóc và giáo dục con em dân bản được tốt hơn. Tuy nhiên, để thực sự có kết quả về lâu dài, học sinh Nậm Nhùn vẫn rất cần sự quan tâm hơn nữa để phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần, cũng như những cây cầu an toàn đến trường trong mùa lũ.
Theo VTC
Chuyện cô giáo Hà Nhì nặng tình với học sinh dân tộc Dao Câu chuyện về cô giáo Khoàng Hà Pơ điểm trường Huổi Lính A, trường Mầm Non xã Nậm Chà, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu đã khiến nhiều người xúc động tại chương trình Thay lời tri ân 2019. Cô Khoàng Hà Pơ vui mừng nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Gia đình cô Khoàng Hà Pơ ở xã Mù Cả,...