Chuyên gia Israel cảnh báo nguy cơ nổ ra xung đột với Thổ Nhĩ Kỳ
Các chuyên gia trong một ủy ban tư vấn về an ninh của Israel cảnh báo kịch bản nước này leo thang căng thẳng với quốc gia thành viên NATO Thổ Nhĩ Kỳ.
Binh sĩ Israel (Ảnh: AFP).
Israel cần chuẩn bị cho kịch bản xảy ra một cuộc đối đầu tiềm tàng với Thổ Nhĩ Kỳ vì sự hỗ trợ của Ankara đối với các phe phái tại Syria, một ủy ban được chính phủ Israel hậu thuẫn cảnh báo.
Vào đầu tuần, Ủy ban Nagel, tổ chức được thành lập vào tháng 8/2024 bởi chính phủ Israel để cố vấn về các vấn đề an ninh, đã công bố một báo cáo toàn diện về lập trường an ninh của phía Tel Aviv. Nhóm này được dẫn dắt bởi Giáo sư Jacob Nagel, cựu lãnh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia và cựu Cố vấn An ninh Quốc gia cho Thủ tướng Benjamin Netanyahu.
Báo cáo cho rằng Ankara đang muốn gia tăng tầm ảnh hưởng ở Trung Đông, đồng thời cảnh báo rằng một số phe phái ở Syria đang liên minh với Thổ Nhĩ Kỳ.
“Mối đ.e dọ.a từ Syria có thể phát triển thành một điều gì đó thậm chí còn nguy hiểm hơn mối đ.e dọ.a từ Iran”, ủy ban trên nhận định.
Báo cáo cũng đề xuất một sự thay đổi lớn trong chiến lược phòng thủ của Israel, chuyển từ việc răn đe sang một lập trường chủ động hơn. Điều này sẽ bao gồm việc tái phân bổ 70% nguồn lực quốc phòng vào các hoạt động tấ.n côn.g và tăng ngân sách quốc phòng năm 2025 thêm 9 tỷ shekel (2,5 tỷ USD), nâng tổng ngân sách lên 123 tỷ shekel (34 tỷ USD). Ủy ban khuyến nghị rằng Israel sẽ cần duy trì ngân sách cao cho đến năm 2030.
Sau sự sụp đổ của chính quyền ông Bashar Assad ở Syria vào cuối năm 2024, quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và chính quyền mới ở Syria do nhóm HTS tạm nắm quyền lãnh đạo đã trở nên nồng ấm hơn.
Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ hứa hẹn sẽ hỗ trợ tái thiết chính quyền mới ở Syria, kêu gọi dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế nặng nề và cân nhắc một chiến dịch chung chống lại lực lượng người Kurd, nhóm mà Ankara coi là lực lượng khủn.g b.ố.
Trong khi đó, sau sự sụp đổ của chính quyền ông Assad, Israel đã phát động một chiến dịch né.m bo.m toàn diện trên khắp Syria, nhắm vào cơ sở hạ tầng quân sự và vũ khí tiên tiến của nước này, với lý do ngăn chặn chúng “rơi vào tay kẻ xấu”.
Quân đội Israel cũng tiến hành kiểm soát thêm một phần lãnh thổ Syria được quốc tế công nhận, tiến vào khu vực vùng đệm do Liên Hợp Quốc thiết lập giữa hai quốc gia từ Cao nguyên Golan.
Quan hệ giữa Israel và Thổ Nhĩ Kỳ, bên ủng hộ Palestine, đã lao dốc kể từ khi xung đột ở Gaza bùng nổ vào tháng 10/2023.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã ch.ỉ tríc.h mạnh mẽ các động thái của Israel tại dải Gaza. Vào tháng 11 năm ngoái, ông Erdogan tuyên bố Ankara đã hoàn toàn cắt đứt quan hệ ngoại giao với Israel.
Trước đó, ông Erdogan từng kêu gọi thành lập một liên minh giữa các quốc gia Hồi giáo để giải quyết “mối đe dọa” đến từ Israel.
Ông cáo buộc Israel tìm cách mở rộng cuộc chiến ở Trung Đông để chinh phục và giành thêm nhiều lãnh thổ hơn. Ông ca ngợi lực lượng quân sự của người Palestine Hamas, tuyên bố rằng nhóm này đã chiến đấu với Israel “thay mặt cho người Hồi giáo” và “bảo vệ các vùng đất Hồi giáo”.
Israel cảnh báo sau khi Hamas phóng rốc két từ Gaza
Ông Israel Katz, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ngày 1.1 cảnh báo rằng Israel sẽ tăng cường các cuộc tấ.n côn.g vào Dải Gaza nếu Hamas tiếp tục phóng rốc két vào nước này.
Trong tuần qua, các thành viên Hamas đã nhiều lần phóng rốc két vào Israel, đặc biệt là từ phía bắc Dải Gaza, nơi binh sĩ Israel đang tiến hành một cuộc tấ.n côn.g lớn, theo AFP.
Những quả rốc két nói trên gây ra ít thiệt hại và được phóng với số lượng ít hơn nhiều so với giai đoạn đầu của cuộc xung đột, nhưng đó là một đòn chính trị đối với chính phủ Israel sau gần 15 tháng giao tranh.
Hamas, Israel cáo buộc nhau cản trở thỏa thuận ngừng bắ.n
"Đòn tấ.n côn.g dữ dội chưa từng thấy"
"Tôi muốn gửi một thông điệp rõ ràng từ đây đến những người đứng đầu những kẻ khủn.g b.ố ở Gaza: Nếu Hamas không sớm cho phép thả các con tin Israel khỏi Gaza... và tiếp tục bắ.n vào các cộng đồng người Israel, họ sẽ phải đối mặt với những đòn tấ.n côn.g dữ dội chưa từng thấy ở Gaza trong thời gian dài", ông Israel Katz, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, tuyên bố.
Ông Katz đưa ra cảnh báo trên sau chuyến thăm thị trấn Netivot của Israel, nơi gần đây đã trúng rốc két từ Gaza. Hiện chưa có thông tin về phản ứng của Hamas.
Binh sĩ Israel ngồi trên xe quân sự trên đường hướng tới Dải Gaza ngày 1.1.2025. ẢNH: REUTERS
Các thành viên Hamas vẫn đang giam giữ 96 con tin bị bắt giữ trong cuộc tấ.n côn.g vào miền nam Israel ngày 7.10.2023, và các vòng đàm phán liên tiếp để thả con tin và ngừng bắ.n đều thất bại.
Trong khi đó, các cuộc không kích của Israel tiếp tục diễn ra trên khắp Gaza trong ngày 1.1. "Thế giới chào đón năm mới bằng các lễ kỷ niệm và lễ hội, trong khi chúng tôi chứng kiến năm 2025 bắt đầu bằng vụ thả.m sá.t đầu tiên của Israel tại thị trấn Jabalia ngay sau nửa đêm", phát ngôn viên của cơ quan phòng vệ dân sự Gaza Mahmud Bassal nói với AFP.
Ông Bassal khẳng định "15 người đã thiệ.t mạn.g và hơn 20 người bị thương" trong cuộc tấ.n côn.g vào một ngôi nhà là nơi những người di tản đang sinh sống.
Quân đội Israel nói với AFP rằng họ đã "loại bỏ" một số thành viên Hamas hoạt động "trong một cấu trúc khủn.g b.ố" ở Jabalia.
Kể từ ngày 6.10.2024, quân đội Israel đã tiến hành một cuộc tấ.n côn.g trên bộ và trên không lớn ở phía bắc Gaza, đặc biệt là nhắm vào Jabalia và trại tị nạn liền kề. Quân đội Israel lập luận chiến dịch này nhằm ngăn chặn các thành viên Hamas tái tập hợp lực lượng trong khu vực.
Các chuyên gia nhân quyền của Liên Hiệp Quốc ngày 30.12.2024 thì cho rằng "cuộc bao vây" của Israel dường như nằm trong nỗ lực "di dời vĩnh viễn người dân địa phương, tạo tiề.n đề cho việc sáp nhập Gaza".
Gần như toàn bộ 2,4 triệu người dân Gaza đã phải di dời ít nhất một lần kể từ khi xung đột Hamas-Israel bùng nổ vào tháng 10.2023, theo AFP.
"Xung quanh tôi chỉ toàn là đống đổ nát"
Trong nhiều tuần, cuộc tấ.n côn.g của Israel vào Jabalia đã mở rộng ra khắp phía bắc Dải Gaza. Hôm 27.12.2024, quân đội Israel đã đột kích bệnh viện Kamal Adwan, khiến đội ngũ nhân viên và bệnh nhân cuối cùng phải rời khỏi đó.
Quân đội Israel tuyên bố đã tiê.u diệ.t hơn 20 người mà họ nghi là thuộc Hamas và bắt giữ hơn 240 người, trong đó có cả giám đốc bệnh viện, ông Hossam Abu Safiyeh.
"Xung quanh tôi chỉ toàn là đống đổ nát và sự tàn phá. Mọi người không biết phải làm gì, không biết phải đi đâu. Và họ không biết làm thế nào để sống sót", ông Jonathan Whittall, viên chức viện trợ của Liên Hiệp Quốc, nói trong một đoạn video được công bố sau khi ông đến thăm bệnh viện Indonesia ở phía bắc Gaza.
Khói bốc lên từ một cuộc không kích của Israel khi binh sĩ Israel tiến hành các hoạt động bên trong Dải Gaza ngày 1.1. ẢNH: REUTERS
Quân đội Israel đã nhiều lần cáo buộc Hamas sử dụng các bệnh viện làm trung tâm chỉ huy, trong khi Hamas phủ nhận cáo buộc này.
Một báo cáo do Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc công bố hôm 31.12 khẳng định "không đủ thông tin" để chứng minh cho những cáo buộc "mơ hồ" của Israel về việc bệnh viện ở Gaza được sử dụng cho mục đích quân sự.
Hai cuộc không kích tiếp theo của Israel vào Gaza hôm 1.1 đã giế.t chế.t thêm 10 người, theo lực lượng cứu hộ. Bom đạn đã gây thêm đau khổ cho những người dân Gaza mất nhà cửa, chật vật giữ ấm trong điều kiện thời tiết giá lạnh.
"Trong 3 ngày, chúng tôi không ngủ vì sợ con cái mình sẽ bị ốm vì mùa đông, cũng như sợ tên lửa rơi trúng chúng tôi", bà Samah Darabieh nói.
Cuộc chiến ở Gaza bắt đầu khi Hamas tấ.n côn.g miền nam Israel vào ngày 7.10.2023, làm 1.208 người thiệ.t mạn.g, chủ yếu là dân thường, theo thống kê của AFP dựa trên số liệu chính thức từ Israel.
Chiến dịch quân sự trả đũa của Israel đã giế.t chế.t ít nhất 45.553 người ở Gaza, hầu hết là dân thường, theo số liệu từ Cơ quan Y tế Gaza được Liên Hiệp Quốc xem là đáng tin cậy.
Hàng chục nghìn người biểu tình tại Istanbul phản đối cuộc chiến tại Gaza Ngày 1/1, hàng chục nghìn người đã tập trung tại Istanbul, thành phố lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ, để phản đối các hành động quân sự của Israel ở Dải Gaza và bày tỏ tình đoàn kết với người dân Palestine. Tòa nhà bị phá hủy sau cuộc không kích của Israel tại Rafah, Dải Gaza. Ảnh: THX/TTXVN Những người biểu tình...