Chuyên gia chia sẻ về nguy cơ thực phẩm gây ung thư

Để giúp người dùng hiểu hơn về chất gây ung thư trong thực phẩm, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh và TS.BS Trương Hồng Sơn chia sẻ chuyên môn xoay quanh vấn đề này.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh – nguyên giảng viên Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm, ĐH Bách Khoa Hà Nội và TS.BS Trương Hồng Sơn – Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, việc sợ hãi, căng thẳng, lo âu quá mức gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, khiến con người dễ mắc bệnh, trong đó có ung thư.

Mối liên hệ giữa ăn uống và ung thư

Hai chuyên gia cho biết ung thư xuất phát từ nhiều nguyên nhân như gen di truyền, tiếp xúc lâu với hóa chất độc hại, phóng xạ hoặc yếu tố liên quan đến lối sống (dùng nhiều chất kích thích, hút thuốc lá, căng thẳng, mất ngủ kéo dài…). Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng, thói quen ăn uống, sử dụng thực phẩm có thể ảnh hưởng. Điển hình, một số loại nấm mốc trong gạo, thực phẩm khô dễ tác động lên sức khỏe, thậm chí dẫn đến ung thư gan.

Tuy nhiên, theo chuyên gia, nhiều thông tin thiếu chính xác nhưng lại được truyền tai mọi người khá phổ biến như: Ăn thực phẩm đóng hộp, thịt xông khói, khoai tây chiên, mì gói gây ung thư.

Nhiều thông tin thiếu chính xác về mối liên hệ của thực phẩm và nguyên nhân gây ung thư.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh thực phẩm nào cũng có hai mặt tốt và xấu. Mọi người nên bình tĩnh, tránh tâm lý hoang mang trước thông tin thực phẩm chứa chất gây ung thư hoặc có hại cho sức khỏe. Theo ông, người dùng cần hiểu đúng rằng, một số thực phẩm có thể chứa thành phần, hàm lượng chất gây hại nhất định, nhưng ở ngưỡng cho phép.

“Quan trọng, con người tiếp xúc các chất gây hại ở mức độ, tần suất và hàm lượng nào. Nếu vượt trên ngưỡng cho phép, các chất này mới ảnh hưởng rõ ràng đến sức khỏe”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết thực phẩm nào cũng có hai mặt tốt và xấu.

Đơn cử, đa phần người dùng biết kim loại nặng như arsen, cadmi, chì, thủy ngân có thể gây ngộ độc cấp và mạn tính. Thế nhưng, những chất này vẫn có trong một số thực phẩm và được xem là an toàn nếu ở giới hạn cho phép.

Ông Thịnh lý giải thêm, mỗi ngày, chúng ta tiếp xúc một số chất gây hại trong các loại thực phẩm khác nhau. Tuy nhiên, hàm lượng này ở giới hạn cho phép theo quy định thì vẫn được đánh giá chưa thể gây hại cho cơ thể.

Ông Thịnh cho biết thêm, chúng ta không nên đánh giá chủ quan thực phẩm tốt hay xấu, lạm dụng ăn quá nhiều hoặc né tránh hẳn. Chế độ dinh dưỡng khoa học cần ăn đa dạng, kết hợp nhiều nhóm chất khác nhau. Ngoài ra, người dùng nên chú ý lối sống, vận động thường xuyên, tránh căng thẳng để bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa ung thư.

Quy định về chất gây ung thư trong thực phẩm

TS.BS Trương Hồng Sơn đưa ra góc nhìn về quy định chất gây ung thư trong thực phẩm ở các nước. Theo đó, mỗi quốc gia có quy định an toàn vệ sinh thực phẩm riêng, dựa trên khác biệt về môi trường, điều kiện khí hậu, nuôi trồng nguồn nguyên liệu. Quy định đặt ra để bảo vệ sức khỏe của người dân, trải qua quá trình nghiên cứu sâu rộng trên quần thể dân số cũng như đối chiếu với quy định quốc tế.

“Nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, chấp nhận dùng ethylene oxyde (EO) để khử trùng. EO được sử dụng cho máy móc, thiết bị y tế, giảm nguy cơ nhiễm khuẩn với gia vị và rau quả. Theo hướng dẫn của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), chất này phù hợp với mục đích tiệt trùng, bảo quản nông sản, nhất là rau gia vị. Chúng không làm xáo trộn giá trị dinh dưỡng hay biến đổi màu sắc, mùi vị, kết cấu gia vị”, ông Sơn lấy ví dụ.

Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, mỗi quốc gia có quy định an toàn vệ sinh thực phẩm riêng.

Chuyên gia cho biết, EO có thể ngăn ngừa tình trạng thực phẩm nhiễm khuẩn e.coli, samonella… Do đó, nhiều quốc gia vẫn dùng với phương châm “sử dụng chất hóa học trong phạm vi kiểm soát tốt hơn sản phẩm bị nhiễm khuẩn”. Hầu hết nước châu Á chưa có quy định về việc sử dụng EO.

TS.BS Trương Hồng Sơn nhấn mạnh: “Mục đích của các tiêu chuẩn được một quốc gia đưa ra để bảo vệ sức khỏe người dân quốc gia đó. Trên thực tế, một số quy định về thực phẩm của Việt Nam cao hơn nơi khác. Chẳng hạn, tiêu chuẩn về chất bảo quản acid benzoic trong quả khô Nhật là 1 g/kg trong khi Việt Nam chỉ 0,8 g/kg. Hay tiêu chuẩn về butyl hydroxy toluen (BHT – chất chống oxy hóa) ở hải sản đông lạnh của Nhật là 1 g/kg, trong khi nước ta ở mức 0,2 g/kg với cá, cá phi lê, thủy sản đông lạnh”.