Chương trình phổ thông mới: Triển khai nóng vội?
Nhiều chuyên gia lo ngại chương trình phổ thông mới khó khả thi vì ôm đồm, quá tải.
Chương trình tổng thể giáo dục phổ thông và chương trình từng môn học dự kiến sẽ được ký chính thức vào tháng 9.
Quá tải với học sinh tiểu học
Ban Soạn thảo chương trình giáo dục phổ thông mới cho hay cùng với việc xây dựng chương trình tổng thể, ban cũng đã xây dựng chương trình các môn học cụ thể.
Ngay trong tháng 5, ban soạn thảo sẽ trình dự thảo lần I chương trình môn học cho Hội đồng Thẩm định quốc gia.
Dự kiến tháng 9, chương trình tổng thể giáo dục phổ thông được ký chính thức, chương trình từng môn học cũng được ký ban hành. Nếu trong quá trình tập huấn triển khai có vướng mắc sẽ tiếp tục chỉnh sửa.
Nhiều ý kiến cho rằng không nên nhồi nhét quá nhiều kiến thức cho học sinh tiểu học như chương trình mới đặt ra.
Khác với chương trình hiện hành – những người xây dựng đảm nhận đồng thời việc soạn thảo sách giáo khoa (SGK) – ở chương trình phổ thông mới, ban soạn thảo chỉ có trách nhiệm xây dựng chương trình.
Tuy nhiên, vì quy định một chương trình có nhiều bộ SGK nên Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ biên soạn một bộ SGK.
Dự kiến, tháng 4, SGK lớp 1 và lớp 6 sẽ có để giáo viên (GV) tập huấn và triển khai vào năm học 2018-2019.
Trong khi Ban Soạn thảo chương trình giáo dục phổ thông mới đã đưa ra một lộ trình chi tiết thì các chuyên gia giáo dục vẫn cho rằng cần có nhiều sự thay đổi ở bản dự thảo chương trình phổ thông tổng thể.
Theo nhận xét của một số GV đứng lớp – những người trực tiếp tham gia giảng dạy, dự thảo chương trình mới vẫn ôm đồm và quá tải đối với học sinh (HS) cả 3 cấp, đặc biệt là tiểu học.
Một GV trường tiểu học Yên Hòa (Hà Nội) cho rằng ở bậc tiểu học, chỉ nên hướng tới mục tiêu dạy HS biết đọc và viết thông thạo tiếng Việt, làm quen với việc học ngoại ngữ, giáo dục kỹ năng sống và sự hiểu biết ban đầu về tự nhiên, xã hội chứ không phải nhồi nhét quá nhiều kiến thức như chương trình mới đặt ra.
Với tổng thời lượng lớp 1-3 là 1.147 tiết, lớp 4-5 là 1.184 tiết, chương trình mới nặng về kiến thức, quá tải hơn nhiều so với chương trình hiện hành.
Video đang HOT
Nên cắt giảm thời lượng một số môn
Hiệu trưởng một trường THPT tại Hà Nội tỏ ra rất băn khoăn về tính thực tế của chương trình phổ thông mới khi áp dụng.
Theo dự thảo, ở cấp THPT sẽ có thêm môn mỹ thuật, âm nhạc với thời lượng 3 tiết/tuần trong khi từ trước tới nay, các trường không dạy môn này.
Rõ ràng là không thể cấp tập tuyển một lứa GV tốt nghiệp trường nghệ thuật nào đó mà không có khả năng sư phạm để giảng dạy. Vậy GV sẽ lấy ở đâu?
Chương trình mới còn đưa vào hàng loạt môn học mới, như hoạt động trải nghiệm sáng tạo, thế giới công nghệ (ở tiểu học), công nghệ và hướng nghiệp (THCS), giáo dục kinh tế và pháp luật, thiết kế và công nghệ (THPT)…
Năm 2018, chương trình sẽ triển khai, liệu GV sẽ dạy như thế nào khi chính họ còn lơ mơ về các môn học?
GS Ngô Việt Trung (Viện Toán học) cho rằng chương trình phổ thông mới cắt giảm thời lượng học các môn truyền thống để đưa thêm vào những môn học rèn luyện kỹ năng.
Vì thế, thời lượng học kiến thức các môn truyền thống giảm đến mức báo động. Toán là môn học quan trọng nhất cho việc rèn luyện tư duy của HS nhưng số tiết học của chúng ta lại ít hơn các nước xung quanh.
Với thời lượng học như vậy, HS không được trang bị đầy đủ kiến thức cần thiết để vào đời.
GS Trung cũng đặt câu hỏi: Liệu các môn học mới của chương trình có thực sự nâng cao một số kỹ năng hay không?
Ví dụ, chúng ta sẽ dạy gì trong môn hoạt động trải nghiệm sáng tạo? Nếu nhìn vào chương trình thì đây là các hoạt động ngoại khóa nhưng lại đưa vào hoạt động chính khóa.
Theo GS Trung, một số môn học về nghệ thuật hay tin học nên đưa vào chương trình ở những mức độ nhất định.
“Việc học tập sâu hơn nên dành cho những HS có năng khiếu trong những nhóm học ngoại khóa. Bởi lẽ, việc học sâu hơn những môn này cần GV giỏi và cơ sở vật chất đầy đủ.
Môn nghệ thuật chỉ nên dạy các kiến thức sơ đẳng nhất về mỹ thuật và âm nhạc trong cấp tiểu học. Môn tin học chỉ nên dạy nguyên lý hoạt động máy tính và ngôn ngữ lập trình.
Không nên học sâu hơn về khoa học máy tính và tin học ứng dụng ở cấp THPT vì những kiến thức này chỉ phù hợp đối với giảng dạy ở ĐH” – chuyên gia toán học này nêu ý kiến.
GS Ngô Việt Trung cho rằng nên mạnh dạn bỏ môn giáo dục quốc phòng và an ninh để có thêm thời lượng học kiến thức cơ bản.
“Có lẽ Việt Nam là nước duy nhất có môn học này trong lúc đất nước chúng ta đang an bình.
Hãy học theo Hàn Quốc, một nước luôn ở trong tình trạng báo động chiến tranh, nhưng họ đã bỏ các tiết học về quốc phòng từ năm 1997″ – GS Ngô Việt Trung góp ý.
Theo Yến Anh / Người Lao Động
Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể mới: Giảm tải hay tăng tải?
Với số lượng giờ học lên tới hàng nghìn tiết cùng hàng chục môn và hàng nghìn sự lựa chọn, nhiều chuyên gia cho rằng chương trình học trở nên ôm đồm, quá sức với thực tế.
Ngoài việc nhận định tính thiếu khả thi của Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể mới về điều kiện liên quan, thời gian thực hiện, các chuyên gia tham dự Hội thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể do Hội Tâm lý giáo dục Việt Nam phối hợp cùng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam tổ chức cũng cho rằng số lượng giờ học lên tới hàng nghìn tiết với hàng chục các môn học và hàng nghìn sự lựa chọn đang khiến chương trình học trở nên ôm đồm, cồng kềnh và quá sức với thực tế.
Nhiều chuyên gia nhận định chương trình giáo dục mới nặng nề, ôm đồm. Ảnh: Hải Nguyễn.
Trong lần thay đổi chương trình giáo dục này, kỳ vọng được xã hội đặt ra là việc sắp xếp lại các môn học hợp lý, tránh dàn trải, giảm tải chương trình và có tính tập trung, hướng nghiệp cao cho học sinh.
Thế nhưng, các môn học được đưa ra trong Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể vừa được Bộ GD&ĐT công bố dường như chưa thực sự đáp ứng được kỳ vọng này.
Nhiều chuyên gia nhận định tổng số môn học dường như quá "đồ sộ" và số tiết học cũng quá lớn. Thậm chí, học sinh lớp 10 có tới 15 môn học bắt buộc và tự chọn bắt buộc, chưa tính 2 môn tự chọn. Tổng số tiết trong một năm học từ 985 tiết đến 1.184 tiết học.
TSKH Ngô Việt Trung - nguyên Viện trưởng Viện Toán học - nhìn nhận: Có cảm giác chương trình này bị ám ảnh bởi nghị quyết, chính sách nên đã đặt ra quá tham vọng, mang tính chất khẩu hiệu là chính.
Ở tiểu học số lượng môn học không giảm mà những môn như giáo dục lối sống, cuộc sống quanh ta, thế giới công nghệ, hoạt động trải nghiệm sáng tạo... khối lượng thời gian chiếm tới hơn 1/3 thời gian tiểu học. Trong khi yêu cầu của bậc tiểu học là học sinh chỉ cần nắm được kiến thức sơ đẳng nhất.
Đồng ý với quan điểm trên, GS Phạm Tất Dong - Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương - cho rằng chương trình tiểu học phải hết sức ổn định và căn cơ nhất, không thể học đủ các thứ trên đời.
TS Nguyễn Anh Dũng (Hội Khoa học Tâm lý Giáo dục Việt Nam) lại nhìn nhận chương trình học ở cấp THCS và THPT nếu học 29-30 tiết/tuần thì số lượng giờ cũng chiếm hết thời gian của một tuần, không còn thời gian dành cho sinh hoạt trường, lớp, sinh hoạt chuyên môn của giáo viên.
PGS.TS Nguyễn Thị Minh Phương - Phó Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục - đã giật mình khi xem thứ tự môn học trong hệ thống môn học mà dự thảo đưa ra, các môn giáo dục an ninh, quốc phòng được đặt lên trước một số môn khác.
"Điều này khiến tôi có cảm giác chúng ta dạy học sinh... hiếu chiến quá!", bà Phương cho hay.
Có ý kiến tương tự, GS Ngô Việt Trung cho rằng định hướng chương trình đặt môn giáo dục quốc phòng, an ninh lên hàng đầu, trước các nội dung giáo dục khác là không hợp lý. Cũng theo GS Trung, ở bậc tiểu học chỉ nên dạy học sinh những thứ sơ đẳng, chứ như dự thảo thì ôm đồm quá.
Yêu cầu về phẩm chất và năng lực của công dân mới.
Bên cạnh đó, theo chương trình, học sinh được học tập, rèn luyện theo chân dung của người công dân mới cần hình thành, phát triển ở học sinh 6 phẩm chất chính và 10 năng lực cốt lõi. 6 phẩm chất chính là: Yêu đất nước, yêu con người, chăm học, chăm làm, trung thực, trách nhiệm.
Về năng lực, đó là những năng lực mà ai cũng cần có để sống và làm việc trong xã hội hiện đại. Trong đó, 3 năng lực chung mà môn học và hoạt động giáo dục nào cũng cần và có thể hình thành, phát triển cho học sinh, gồm năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
Những năng lực chuyên môn được hình thành, phát triển chủ yếu thông qua một số môn học nhất định: Năng lực ngôn ngữ, năng lực tính toán, năng lực tìm hiểu tự nhiên và xã hội, năng lực công nghệ, năng lực tin học, năng lực thẩm mỹ, năng lực thể chất.
TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến - nguyên trợ lý Bộ trưởng Bộ GD&ĐT - cho rằng chương trình được xây dựng theo hướng mở nhưng việc thực hiện được nêu trong dự thảo chưa đảm bảo được tính mở này.
Về phẩm chất năng lực, ở đây mới chỉ liệt kê được những năng lực gì và biểu hiện của nó ra sao. Biểu hiện chỉ là cơ sở để đ.ánh giá phẩm chất năng lực chứ chưa phải là điều cần đạt về năng lực, ông Tiến nhấn mạnh.
"Làm thế nào để đạt được các phẩm chất, năng lực này?", đây là một câu hỏi lớn, chương trình được đưa ra không giải đáp được vấn đề đó. Các định hướng về nội dung các môn học không nêu lên được cách đi tới các phẩm chất, năng lực đó.
Các nhà viết nội dung chương trình học cần làm rõ điều này, học môn này thì xây dựng những phẩm chất năng lực nào. Vì ngày nay, việc xây dựng chương trình theo tiếp cận năng lực, cần làm rõ mối quan hệ nặng, nhẹ giữa từng năng lực chung với từng môn học/hoạt động giáo dục. Có như vậy mới định hướng được về kết quả đầu ra", ông Tiến phân tích.
Theo Tuệ Nhi / Lao Động
Chương trình giáo dục phổ thông mới: E ngại cả thầy và trò bị quá tải Chương trình giáo dục phổ thông mới còn nặng, mục tiêu quá tham vọng, môn học không giảm, thời gian thực hiện gấp gáp... Theo các chuyên gia giáo dục, những khó khăn này có thể khiến giáo viên và học sinh gặp nhiều áp lực. Quá tải, thiếu thực tế GS Phạm Tất Dong (Hội Khuyến học Việt Nam) cho rằng, chương...
