Chương trình mới môn Ngữ văn có thực sự giảm tải?
Có ý kiến băn khoăn dự thảo chương trình mới môn Ngữ Văn có thực sự giảm tải khi nhiều văn bản ở lớp trên chuyển xuống lớp dưới và khá nhiều văn bản mới buộc thầy trò phải đọc – hiểu để cảm nhận, phân tích, bình giảng…
ảnh minh họa
Chia sẻ về điều này, TS. Nguyễn Thị Chính (Trường ĐH Đồng Tháp) cho rằng: Chương trình mới môn Ngữ văn được xây dựng theo hướng mở; không quy định chi tiết về nội dung dạy học và các văn bản cụ thể cần dạy mà chỉ quy định những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe cho mỗi lớp; quy định một số kiến thức cơ bản, cốt lõi về văn học và tiếng Việt cùng với 06 văn bản văn học bắt buộc.
Trong thiết kế chương trình mới, giáo viên dạy Ngữ văn không phải chủ yếu giảng cho học sinh về các tác phẩm mà cái chính là trang bị cho học sinh phương pháp tiếp cận tác phẩm thông qua ngữ liệu mẫu.Nhiệm vụ của giáo viên giờ đây là thông qua ngữ liệu mẫu để phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh. Mục tiêu đánh giá kết quả của học sinh là năng lực chứ không phải là tri thức như trước đây. TS. Nguyễn Thị Chính
Những văn bản khác được chương trình nêu lên trong phần phụ lục chỉ như một gợi ý về ngữ liệu, minh họa cho sự thích hợp về kiểu loại và đề tài, mức độ và dung lượng của văn bản, nhằm đáp ứng các yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói, nghe ở mỗi lớp và nhóm lớp.
Do đó, văn bản lớp trên có chuyển xuống lớp dưới khi khai thác cũng chỉ nhằm đáp ứng các yêu cầu cần đạt ở khối lớp đó, nghĩa là sẽ được khai thác ở mức độ phù hợp với trình độ học sinh.
“Ở đây yêu cầu cần đạt mới là đích cần đến còn nội dung dạy học chỉ là phương tiện để đạt được đích ấy. Còn với văn bản mới nếu có áp lực thì chỉ với thầy chứ với trò văn bản nào cũng là mới.
Hơn nữa, những văn bản mới đó cũng sẽ được các tác giả sách giáo khoa, sách tham khảo đưa vào, và vì giáo viên được chủ động chọn bài để dạy, nên nếu không thích, không đủ tự tin thì có thể chọn tác phẩm khác miễn nó có thể đáp ứng được yêu cầu cần đạt” – TS. Nguyễn Thị Chính cho biết
Video đang HOT
Cũng theo TS. Nguyễn Thị Chính, trong thiết kế chương trình mới, giáo viên dạy Ngữ văn giờ không phải chủ yếu giảng cho học sinh về các tác phẩm mà cái chính là trang bị cho học sinh phương pháp tiếp cận tác phẩm thông qua ngữ liệu mẫu.
Nói cách khác nhiệm vụ của giáo viên giờ đây là thông qua ngữ liệu mẫu để phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh. Mục tiêu đánh giá kết quả của học sinh là năng lực chứ không phải là tri thức như trước đây.
Như vậy nếu nhìn vào số tác phẩm được gợi ý đưa vào chương trình mà cho là sức ép, là áp lực và chương trình vì vậy chưa thật sự giảm tải là hiểu chưa đúng với tinh thần hay quan điểm xây dựng chương trình mới của Bộ GD&ĐT.
Theo Giaoducthoidai.vn
Đề thi minh họa và định hướng ôn tập môn Ngữ văn năm 2018
Nhìn chung, đề thi minh họa môn Ngữ văn cho Kì thi Trung học phổ thông Quốc gia năm 2018 không nhiều thay đổi so với đề thi chính thức năm 2017. Đây là một điểm cộng rất lớn, vì chính điều này đã khiến cho người dạy thở phào nhẹ nhõm, như không còn phải lo lắng về tài liệu tham khảo phục vụ giảng dạy, cũng như kinh nghiệm đã được tích lũy ôn luyện đề theo cấu trúc năm rồi...
ảnh minh họa
Về điểm mới nhất trong đề thi minh họa lần này chính là phần Làm văn, câu nghị luận văn học. Tôi xin trích dẫn ra đây để bạn đọc dễ theo dõi:
"Câu 2 (5.0 điểm)
Cảm nhận của anh/chị về hình tượng người lái đò trong cảnh vượt thác (Người lái đò sông Đà - Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016).
Từ đó liên hệ với nhân vật Huấn Cao trong cảnh cho chữ (Chữ người tử tù - Nguyễn Tuân, Ngữ văn 11, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016) để nhận xét quan niệm của nhà văn về vẻ đẹp con người".
Theo đúng giới hạn ôn thi Trung học phổ thông Quốc gia dành cho môn Ngữ văn (và tất cả các môn khác) bao gồm chương trình lớp 11 và lớp 12 nhưng tập trung hơn cả vào chương trình lớp 12: đề ra dạng nghị luận về một vấn đề trong tác phẩm văn học 12 và liên hệ với một vấn đề trong tác phẩm văn học (hiện đại) lớp 11. Vì có rất nhiều anh chị đồng nghiệp và học sinh nhầm lẫn giữa dạng đề so sánh tổng hợp và dạng đề liên hệ, do vậy, cũng xin lưu ý:
1) Dạng đề nghị luận văn học trong đề thi minh họa là dạng đề liên hệ - liên hệ làm rõ một vấn đề nào đó như:
- Nhận xét/bình luận/... về phong cách nghệ thuật hoặc quan điểm sáng tác của tác giả thể hiện trong tác phẩm/
đoạn trích/...
- Nhận xét/bình luận/chỉ ra... những yếu tố làm nên cái hay của tác phẩm/đoạn trích.
Là liên hệ chứ không cần phân tích kĩ lưỡng đối tượng được liên hệ như trong dạng đề so sánh tổng hợp.
Cụ thể trong đề trên, yêu cầu cơ bản là "Cảm nhận của anh/chị về hình tượng người lái đò trong cảnh vượt thác (Người lái đò Sông Đà - Nguyễn Tuân)" và yêu cầu (nâng cao) là "liên hệ với nhân vật Huấn Cao trong cảnh cho chữ (Chữ người tử tù, Nguyễn Tuân)" nhằm mục đích "nhận xét quan niệm của nhà văn về vẻ đẹp con người". Nghĩa là học sinh chỉ cần làm yêu cầu phân hóa - vế thứ hai. Tham khảo gợi ý dưới đây:
Cả hai nhân vật, người lái đò trong cảnh chèo đò vượt thác (Người lái đò sông Đà) và Huấn Cao trong cảnh cho chữ (Chữ người tử tù)đều toát lên vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ. Đó là quan niệm về vẻ đẹp con người mà Nguyễn Tuân suốt đời theo đuổi.
Tuy nhiên, đối tượng con người trong cảnh cho chữ - nhân vật Huấn Cao (Chữ người tử tù) mà Nguyễn Tuân lựa chọn khắc họa vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ lại là người tri thức, chữ nghĩa và có thiên lương trong sáng (chân - thiện - mỹ). Đó là vẻ đẹp tài hoa một thời còn vang bóng - một vẻ đẹp vượt thời gian như một thứ đồ cổ, càng cổ càng có giá trị.
Còn trong cảnh chèo đò vượt thác (Người lái đò sông Đà), đối tượng con người mà Nguyễn Tuân lựa chọn khắc họa vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ lại là một người lao động vô danh, bình dị. Đó là vẻ đẹp được tuyệt đối hóa nhằm ca ngợi phẩm chất và quá trình chinh phục trong thời kì xây dựng xã hội mới của con người lao động.
Nhìn chung, dù là đối tượng con người được lựa chọn để khắc họa vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ có khác nhau do bối cảnh lịch sử, thời đại. Vì "văn học là hơi thở cuộc sống, thời đại" và một phần do thể loại mà ông lựa chọn - một là truyện ngắn, một là tùy bút. Nhưng thông qua hai nhân vật này, chúng ta có thể dễ dàng nhận ra quan niệm về vẻ đẹp con người của Nguyễn Tuân không có gì thay đổi. Ông vẫn hướng đến khắc họa con người mang vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ.
2) Đồng thời, vế liên hệ trong đề nghị luận văn học có tính phân hóa cao để đánh giá năng lực học sinh một cách khách quan nhất.
3) Về thang điểm, cũng như những năm trước đây, thang điểm dành cho phần nghị luận văn học là 5,0 điểm. Trong đó, về hình thức sẽ chiếm 0,5 điểm (10%), kỹ năng 0,5 điểm (10%), sáng tạo 0,5 điểm (10%), kiến thức cơ bản 2,5 điểm (50%) và kiến thức nâng cao là 1,5 điểm (25%). Để dễ hình dung hơn, mời bạn đọc xem biểu đồ.
Theo hướng này, thì rõ ràng đề minh họa lần này cũng rất hợp lý, hợp lý về dung lượng thời gian làm bài lẫn đảm bảo về giới hạn khung kiến thức chương trình Ngữ văn 11 và 12.
Tuy nhiên, khách quan mà nói, để liệt kê ra những vấn đề trong các tác phẩm trong chương trình 12 và 11 lại rất ít hoặc buộc phải đi sâu vào từng chi tiết, khía cạnh để tìm ra vấn đề có thể liên hệ.
Có thể nói, đây vừa là một thử thách, vừa là một lợi thế. Thử thách vì rất ít vấn đề có thể liên hệ cho yêu cầu nâng cao, phân hóa năng lực học sinh. Lợi thế vì càng ít vấn đề liên hệ, giới hạn trọng tâm theo đó cũng thu hẹp lại, nghĩa là chỉ cần ôn theo hướng liên hệ mà thôi.
Theo Giaoducthoidai.vn
Đề thi môn Ngữ văn sẽ hấp dẫn hơn? Nhìn chung, đề thi minh họa môn Ngữ văn cho Kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia năm 2018 không nhiều thay đổi so với đề thi chính thức năm 2017. ảnh minh họa Đảm bảo khung kiến thức mà vẫn hấp dẫn Nhìn từ góc độ giáo viên và học sinh thì rõ ràng đây là một điều đáng mừng khi...