Chứng bệnh khiến người mắc bị lộn ngược đầu
Hội chứng co cứng khớp bẩm sinh khiến Claudio, ở Monte Santo, Brazil, sinh ra với dị tật đầu lộn ngược, tứ chi biến dạng. Vượt qua nghịch cảnh, ông trở thành diễn giả nổi tiếng.
Vừa chào đời, các bác sĩ chẩn đoán Claudio Vieira de Oliveira mắc chứng rối loạn đa năng arthrogryposis hay còn gọi là co cứng khớp bẩm sinh. Ở thời điểm đó, tình trạng hiếm gặp khiến các bác sĩ nhận định em bé có chiếc đầu lộn ngược không thể sống sót sau 24 giờ.
Tuy nhiên, sau 44 năm, bệnh nhân đến từ Monte Santo, Brazil, đã vượt qua mọi khó khăn và tốt nghiệp kế toán, trở thành một diễn giả. Ông đã truyền cảm hứng, lan tỏa sự lạc quan tới cộng đồng.
Kiên cường hơn trong đại dịch Covid-19
Căn bệnh hiếm gặp khiến toàn bộ cơ tay và chân của Claudio co lại, nối với nhau, khiến chúng không thể duỗi ra đúng cách. Đầu của ông cũng bị gập ngược ra sau, không thể đứng thẳng người. Nhưng bất chấp nghịch cảnh, Claudio vẫn sống sót và vượt qua số phận.
Theo NY Post, Claudio tiết bộ cuộc sống thay đổi nhiều khi Covid-19 ập đến. Những khiếm khuyết về cơ thể trước đó chưa từng là trở ngại khiến ông dừng lan tỏa năng lượng tích cực.
Tuy nhiên, Brazil đang là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất vì đại dịch. Liên tiếp nhiều ngày, đất nước này ghi nhận số ca mắc Covid-19 kỷ lục. Số ca tử vong vì Covid-19 trong một ngày tại Brazil được công bố hôm 23/3 là 3.251 trường hợp – mức cao chưa từng thấy từ thời điểm đại dịch bùng phát tại quốc gia Nam Mỹ đến nay.
Vượt qua nghịch cảnh, Claudio trở thành diễn giả nổi tiếng, lấy bằng đại học chuyên ngành kế toán. Ảnh: NY Post.
Vì lo sợ Covid-19, Claudio hầu hết ở nhà và chỉ ra ngoài làm một số việc bắt buộc như tới ngân hàng, mua thực phẩm. Đại dịch cũng khiến ông phải tạm dừng một số công việc yêu thích là diễn giả, tới nhiều nơi để lắng nghe, truyền cảm hứng tích cực cho người xung quanh.
“Tôi nhớ những căn phòng và khoảng thời gian gặp gỡ nhiều người. Ngày 28/4, tôi sẽ chia sẻ tại thị trấn Bezerra, thuộc bang Pernamubco. Tuy nhiên, đại dịch đang khá căng thẳng. Nếu tình hình dịu đi, chúng tôi sẽ tiếp tục”, Claudio chia sẻ.
Từ năm 2000, Claudio đã phát hành một DVD, một tự truyện và nhiều bài phát biểu động viên người có hoàn cảnh khó khăn, khuyết tật. Tình trạng bệnh khiến ông phải học cách đi bộ bằng đầu gối từ năm lên 7 tuổi. Mẹ là người dạy ông cách đọc, viết.
Claudio từng tâm sự: “Từ khi còn nhỏ, tôi đã luôn muốn bản thân bận rộn. Tôi không muốn dựa dẫm hoàn toàn vào người khác. Tôi đã học cách bật tivi, cầm điện thoại, dùng máy tính và Internet”.
Nhờ nghị lực này, người đàn ông 44 tuổi đã tốt nghiệp chuyên ngành kế toán tại Đại học bang Feira de Santana. Ông có thể gõ bàn phím bằng một cây bút ngậm trong miệng, sử dụng điện thoại và chuột máy tính bằng môi, thậm chí còn làm ra một đôi giày đặc biệt giúp mình đi lại quanh thị trấn.
Video đang HOT
Claudio đã phát hành một DVD, một tự truyện và nhiều bài phát biểu động viên người có hoàn cảnh khó khăn, khuyết tật. Ảnh: NY Post.
Căn bệnh chưa tìm ra nguyên nhân và cách điều trị
Hội chứng co cứng khớp bẩm sinh (Arthrogryposis) là tình trạng khiến bệnh nhân bị giới hạn trong vận động. Các khớp không thể kéo giãn, uốn cong hoàn toàn hoặc một phần.
Theo Johns Hopkins Medicine, nguyên nhân gây ra hội chứng này vẫn chưa được tìm ra. Một số giả thuyết cho rằng co cứng khớp bẩm sinh có thể xuất phát từ hiện tượng không đủ nước ối và thể tích trong tử cung cho bào thai.
Triệu chứng khi mắc co cứng khớp bẩm sinh khác nhau giữa những bệnh nhân. Hầu hết đều liên quan khớp, cơ tay và chân. Trong đó, co cơ khớp tay thường xảy ra tại cổ tay, bàn tay, khuỷu và vai hai bên. Co cơ khớp chân dễ liên quan hông, đầu gối, mắt cá nhân. Ngoài ra, bệnh còn gây ra tình trạng yếu, liệt cơ toàn bộ cơ thể và cong vẹo cột sống.
Tài liệu của Johns Hopkins Medicine cũng cho thấy rất khó để chẩn đoán sớm trẻ bị co cứng khớp bẩm sinh. Xét nghiệm, siêu âm sàng lọc trước sinh cũng không dễ phát hiện trẻ bị bệnh. Chỉ khi bệnh có triệu chứng, các bác sĩ mới có thể chẩn đoán thông qua biểu hiện lâm sàng và xét nghiệm di truyền.
Hội chứng co cơ khớp bẩm sinh không có cách điều trị dứt điểm. Ảnh: Freepik.
Hiện nay, hội chứng này không có cách điều trị. Bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật nhằm cải thiện chức năng cơ.
Bên cạnh đó, họ có thể điều trị không phẫu thuật bằng các bài tập vật lý trị liệu để tăng cường sức mạnh cơ bắp. Tuy nhiên, nó cần thực hiện ngay từ giai đoạn sơ sinh của trẻ. Trong quá trình đó, bệnh nhi cũng cần được nẹp, bó bột để kéo giãn dần các cơ.
Với phẫu thuật, trẻ sẽ được chỉnh hình để giảm co cứng chi dưới ở đầu gối, hông. Trẻ bị cong vẹo cột sống nghiêm trọng có thể được dùng nẹp, phẫu thuật chỉnh hình để nắn lại. Điều này phụ thuộc nhiều yếu tố như độ tuổi, vị trí, mức độ cong gập của trẻ.
Nhìn chung, các biện pháp chữa trị cho bệnh nhân bị hội chứng co cứng khớp bẩm sinh chỉ có thể sử dụng khi còn trẻ.
Căn bệnh được điều trị bằng loại thuốc đắt nhất thế giới
Teo cơ tủy sống bẩm sinh là căn bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao ở trẻ em. Một trong những loại thuốc giúp điều trị tình trạng này có giá hơn 2 triệu USD mỗi liều.
Teo cơ tủy sống bẩm sinh (spinal muscular atroph - SMA) ở trẻ em là bệnh hiếm gặp, liên quan tình trạng mất khả năng vận động, yếu - liệt cơ ở trẻ sơ sinh. Đầu tháng 3, Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh phê duyệt thuốc Zolgensma cho mục đích ngăn chặn sự phát triển của bệnh teo cơ tủy sống bẩm sinh ở trẻ em.
Theo Guardian , trị giá của mỗi liều thuốc này là 1,79 triệu bảng Anh, tương đương 2,5 triệu USD. Tại Mỹ, nó có giá 2,1 triệu USD. Đây là loại thuốc có thể giúp ích cho bệnh nhân mắc chứng teo cơ tủy sống bẩm sinh.
Bệnh hiếm gặp do di truyền
Teo cơ tủy sống bẩm sinh là nhóm các rối loạn di truyền, trong đó, bệnh nhân không thể kiểm soát chuyển động của các cơ do mất tế bào thần kinh trong tủy sống và thân não. Theo Medical News Today, SMA là tình trạng thần kinh vận động. Nó khiến cơ bắp bị teo lại, yếu dần.
Người bị teo cơ tủy sống bẩm sinh có thể gặp khó khăn khi đi, đứng, kiểm soát chuyển động của đầu. Thậm chí, nhiều trường hợp khó thở, nuốt. Thống kê từ Genetics Home Reference cho thấy tỷ lệ mắc bệnh là 1/10.000 ca sinh và 90% sẽ tử vong.
Nguyên nhân gây ra tình trạng này là các tế bào thần kinh vận động trong tủy sống, thân não không hoạt động hoặc ngừng hoạt động. Nó là kết quả của những thay đổi trong gene thần kinh vận động SMN1 và SMN2. Một người chỉ có thể mắc bệnh khi cả cha và mẹ bị đột biến gene này. Tuy nhiên, ngay cả khi cả cha và mẹ cùng có gene lỗi, tỷ lệ đứa trẻ chào đời mắc bệnh cũng chỉ có 25%.
Teo cơ tủy sống bẩm sinh là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho trẻ em. Ảnh: SMA News Today.
Phân loại
Theo tài liệu của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh, SMA có 4 loại, được phân chia theo thời điểm các triệu chứng xuất hiện và cách chúng ảnh hưởng tuổi thọ, chất lượng sống.
Loại 1
Teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 1 còn được gọi là bệnh Werdnig-Hoffmann. Đây là tình trạng nghiêm trọng, thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi. Trẻ vừa chào đời có thể gặp các vấn đề về hô hấp, thậm chí, tử vong trong vòng một năm nếu không được điều trị.
Các triệu chứng của teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 1 là yếu cơ, co giật, không có khả năng cử động các chi, khó ăn - bú và cong cột sống theo thời gian. Bác sĩ có thể phát hiện trẻ bị teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 1 trước sinh thông qua các xét nghiệm mức độ cử động của thai nhi trong những tháng cuối thai kỳ. Ngoài thuốc điều trị, bệnh nhi có thể được chỉ định liệu pháp điều chỉnh để học cách ngồi, đi bộ.
Loại 2
Triệu chứng của teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 2 thường xuất hiện khi trẻ từ 6-18 tháng tuổi. Trẻ sơ sinh có thể học được cách ngồi nhưng không thể đứng, đi lại. Trong một số trường hợp, nếu không được điều trị, bệnh nhi sẽ mất khả năng ngồi.
Tuổi thọ của trẻ mắc teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 2 phụ thuộc bệnh có ảnh hưởng đường hô hấp hay không. Hầu hết bệnh nhi mắc loại này đều có thể sống đến tuổi vị thành niên hoặc dưới 18 tuổi.
Loại 3
Loại này còn được biết đến với cái tên bệnh Kugelberg-Welander, xuất hiện sau 18 tháng tuổi, khi trẻ được 2-17 tuổi. Đây là dạng bệnh nhẹ nhất. Trẻ có thể bị cong vẹo cột sống, co cứng, rút ngắn cơ, gân. Điều này dẫn tới hậu quả là các khớp không thể cử động tự do.
Hầu hết bệnh nhân có thể tiếp tục đi bộ, nhưng họ không thể đứng thẳng hoặc đi như bình thường, gặp khó khăn khi chạy, leo hoặc đứng dậy khỏi ghế. Bệnh nhân cũng gặp tình trạng run tay nhẹ. Bệnh trở nặng có thể gây biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng đường hô hấp.
Loại 4
Teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 4 là rất hiếm, chỉ xảy ra ở người trưởng thành, sau 21 tuổi. Nó khiến nạn nhân yếu dần các cơ, mức độ nhẹ đến trung bình. Loại 4 không gây ảnh hưởng tuổi thọ.
Bệnh thường ảnh hưởng trẻ em và gây nhiều biến chứng về vận động, hô hấp. Ảnh: Jessica Rinaldi.
Triệu chứng
Triệu chứng mắc teo cơ tủy sống bẩm sinh phụ thuộc loại và mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng như độ tuổi bệnh nhân. Một số triệu chứng phổ biến như yếu cơ, co giật; khó thở, nuốt; biến dạng tay chân, cột sống, ngực do yếu cơ; khó đi, đứng, ngồi...
Tình trạng yếu cơ xảy ra do các dây thần kinh vận động không thể cung cấp tín hiệu cho các cơ để co lại. Điểm yếu có xu hướng ảnh hưởng các cơ gần trung tâm cơ thể. Tế bào thần kinh vận động thường gửi tín hiệu từ tủy sống đến cơ thông qua sợi trục của tế bào. Khi bị teo cơ tủy sống bẩm sinh, tế bào thần kinh vận động hoặc sợi trục không hoạt động.
Khi vừa chào đời, trẻ sơ sinh mắc teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 1 có cơ yếu, cơ trương lực tối thiểu, gặp các vấn đề về bú và thở. Với teo cơ tủy sống bẩm sinh loại 3, các triệu chứng có thể không xuất hiện cho đến năm trẻ bước sang tuổi thứ 2. Đây là bệnh thoái hóa, các triệu chứng có diễn biến xấu theo thời gian.
Hiện nay, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ phê duyệt 3 loại thuốc điều trị teo cơ tủy sống bẩm sinh. Đó là nusinersen (Spinraza ), onasemnogene abeparvovec-xioi (Zolgensma ) và risdiplam (Evrysdi). Chúng đều dựa trên cơ chế tác động, chỉnh sửa gene SMN1, SMN2 nhằm loại protein giúp kiểm soát chuyển động của cơ bắp.
Anh là quốc gia mới nhất phê duyệt sử dụng thuốc Zolgensma với giá 1,79 triệu bảng mỗi liều. Ảnh: NPR.
Trong đó, Zolgensma được cho là giúp khoảng 80 trẻ sơ sinh tại Anh thoát khỏi tình trạng nguy kịch mỗi năm. Với một liều duy nhất, Zolgensma sẽ thay thế chức năng của gene bị lỗi trong cơ thể các bệnh nhi. Thành phần hoạt chất của Zolgensma có onasemnogene abeparvovec, giúp phục hồi gene và sản xuất protein cần thiết cho chuyển động cơ, chức năng thần kinh.
Thực tế, Zolgensma không chữa khỏi bệnh hoàn toàn nhưng nó giúp ngăn chặn tình trạng bệnh diễn biến nặng. Với một liều duy nhất, trẻ có thể tự thở mà không cần dùng máy hỗ trợ. Các em cũng tự ngồi dậy, bò, thậm chí đi bộ.
Trên thế giới, mỗi năm, hơn 60.000 trẻ em được chẩn đoán mắc chứng teo cơ tủy sống bẩm sinh. Zolgensma đã được phê duyệt ở hơn 38 quốc gia và khoảng 1.000 trẻ em sử dụng thuốc này.
Người từng theo học ông Võ Hoàng Yên: Phương pháp của ông Yên là kết hợp Đông y với võ thuật Người từng theo học ông Võ Hoàng Yên cho hay, với bệnh nhân khi mới được ông Yên bấm, bóp, nắn, chỉnh xong thường cảm thấy dễ chịu nhưng sau lại gặp phải tổn thương mới. Phương pháp của ông Võ Hoàng Yên có thô bạo, khiến bệnh nhân rất đau Chia sẻ với PV vào chiều 10/3, anh L.Đ.N (đang là bác...