Chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT: Đau đầu học lệch
Giữa tháng 5 mới là thời điểm kết thúc học kỳ II lớp 12. Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục, do học sinh được phép tự chọn môn thi tốt nghiệp nên việc duy trì sự nghiêm túc trong các tiết học theo thời khóa biểu là điều khó thực hiện.
Giáo viên chủ nhiệm khổ vì phải “canh” học sinh
Cô N. là giáo viên chủ nhiệm lớp 12 một trường THPT công lập ở ngoại thành Hà Nội cho biết, gần tháng nay cô cũng như nhiều đồng nghiệp làm chủ nhiệm khối 12 khác khốn khổ vì quá mất thời gian trong việc “bám lớp”.
Lớp cô chủ nhiệm là lớp ban A, tất cả học sinh đều thi ĐH khối A, một số em đăng ký thi cả đợt 2 nhưng lại thi khối D, do đó hầu hết các em đều xác định chỉ học hành nghiêm túc hai môn Lý, Hóa ngoài Văn và Toán. Các giờ Sinh, Sử, Địa… giáo viên bộ môn đều phải chật vật xoay xở do học sinh không chịu học. Trong những giờ này, nhiều em ngang nhiên ngồi làm bài tập những môn mình thi ĐH.
“Số giáo viên có bản lĩnh để thu hút các em cuốn theo giờ học là rất ít. Với lại, dẫu cô có tìm cách dạy thật hay, thật cuốn hút thì cũng chỉ được 1/2 lớp hào hứng. Còn lại các em cứ làm việc riêng trong khi cô giảng bài. Một số cô tính thỏa hiệp bằng cách “thả” nhưng rồi thấy không ổn vì quản lớp còn mệt hơn dạy. Cả tuần vừa rồi gần như buổi nào tôi cũng phải có mặt ở trường suốt 5 tiết để còn “canh” lớp giúp giáo viên bộ môn”, cô N. cho biết.
Theo kết quả thăm dò mới nhất ở Hà Nội, môn Sinh được học sinh ít chọn nhất để thi tốt nghiệp. Ảnh: Như Ý
Theo nhiều giáo viên, đó cũng là tình trạng chung ở các trường lân cận. “Trường chị N. là trường A, đầu vào cao so với các trường khác trong huyện, mà còn thế huống hồ những trường đầu vào thấp như trường tôi. Nhiều đồng nghiệp than thở, nếu cứ thế này cực kỳ nguy hại, vì cả nền giáo dục cứ luẩn quẩn trong vòng tròn dối trá. Học sinh không chịu học nhưng cô không thể phạt học sinh, vẫn cứ phải cho các em ít ra điểm 5, điểm 6″, cô A., giáo viên một trường THPT công lập khác nói.
Tình hình ở một số trường khu vực nội thành cũng không khá hơn. Hầu hết các trường công lập vẫn cố gắng gượng để duy trì thời khóa biểu kèm theo nhiều giải pháp tăng cường quản lý, giám sát việc đảm bảo lên lớp đúng phân phối chương trình của giáo viên.
Nhưng với các trường ngoài công lập, nhiều trường “linh động” cho một số môn học kết thúc sớm. Thầy Nguyễn Tùng Lâm, Hiệu trưởng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng – Ba Đình cho biết: “Sang tháng 4 trường tôi phải thay thời khóa biểu. Cũng may các trường ngoài công lập được vào học sớm hơn so với thông lệ một tháng nên việc này cũng không trái với chỉ đạo của Sở GD&ĐT”.
Kiểm tra học kỳ II từ giữa tháng 3
Vừa qua, Sở GD&ĐT Hà Nội đã tổ chức 5 đoàn kiểm tra tình hình thực hiện nhiệm vụ trọng tâm giáo dục phổ thông và triển khai thực hiện việc dạy học đảm bảo đúng chương trình. Cả 5 đoàn kiểm tra 28 trường THPT, trong đó có một nửa trường công, một nửa trường tư.
Kết thúc đợt kiểm tra, Sở GD&ĐT Hà Nội nhận xét nhìn chung các trường thực hiện nghiêm túc các quy định về dạy học và quy chế chuyên môn, không cắt xén chương trình, việc dạy học theo đúng phân phối chương trình môn học, thời khóa biểu bố trí đủ các môn. Đối chiếu giữa các sổbáo giảng, ghi đầu bài, phân phối chương trình và phỏng vấn học sinh thấy cơ bản khớp nhau.
Tuy nhiên, một số trường, đặc biệt là trường ngoài công lập vẫn không thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục phổ thông. Chẳng hạn như trường THPT Lương Thế Vinh – Cầu Giấy vẫn có hiện tượng cắt xén chương trình ở một số môn như Giáo dục Quốc phòng – an ninh, Công nghệ, Thể dục, Tin học. Các trường THPT Vạn Xuân – Long, THPT Đông Đô, THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm – Cầu Giấy… dạy dồn chương trình kết thúc sớm một số môn nói trên để luyện thi và tăng cường cho các môn khác mà tổng số tiết/môn/năm học không đảm bảo đủ theo quy định.
Còn trường THPT Marie Curie – Hoàn Kiếm thì chỉ thực hiện 1 tiết/tuần với môn Thể dục, có trang thiết bị và đồ dùng dạy học nhưng chưa sử dụng.
“Cá biệt, giữa tháng 3 mà trường THPT Lương Thế Vinh – Cầu Giấy đã kiểm tra học kì II môn Lịch sử. Trường này cũng cắt bỏ nội dung thực hành trong chương trình của các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học; không thực hiện giờ chào cờ, sinh hoạt lớp, giáo dục ngoài giờ lên lớp. Trường này còn xếp thời khóa biểu tùy tiện, ghép đôi, ghép ba các môn không đúng qui định. Giữa sổ ghi đầu bài, lịch báo giảng, thời khóa biểu không khớp”, cán bộ một đoàn kiểm tra của Sở GD&ĐT cho biết.
Theo thăm dò của một số trường THPT ở Hà Nội, môn được học sinh ít chọn để thi tốt nghiệp nhất lại là môn Sinh chứ không phải môn Sử. Chẳng hạn ở trường THPT Đinh Tiên Hoàng – Ba Đình: tỉ lệ thí sinh chọn thi môn Sinh chỉ xấp xỉ 4,5%; môn Sử 11,72%; Địa 12,41%; Hóa 42,76%; Ngoại ngữ 60,34% và Lý cao nhất là 64,83%. Trường THPT Hai Bà Trưng – Đoàn Kết: Sinh 3%; Sử 5%; Địa 35%; Hóa 36%; Ngoại ngữ 50% và Lý 67%.
Theo TNO
Đề xuất một dạng đề thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ môn Ngữ văn năm 2014
Ví dụ về đề thi năm 2014 (có tham khảo cách làm của PISA và đề thi tốt nghiệp tại bang California - Hoa Kỳ) của chuyên gia Phạm Thị Thu Hiền (Vụ Giáo dục Trung học - Bộ GD&ĐT).
Trong kì thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014, cần đổi mới cách ra đề theo hướng đánh giá năng lực Ngữ văn của người học và yêu cầu cao dần qua các năm theo hướng sau:
Đề thi gồm 2 phần: Phần 1 (5 điểm): Kiểm tra đánh giá (KTĐG) kĩ năng đọc của HS (theo hình thức của PISA); Phần 2 (5 điểm): KTĐG kĩ năng viết (làm văn) của HS (theo hướng mở, tích hợp).
Cụ thể là:
Video đang HOT
Phần 1 (5 điểm). Có 2 phương án ra đề thi:
Phương án 1: Đưa ra một số văn bản ngắn (gồm cả văn bản hoàn chỉnh và đoạn văn), lấy từ những nguồn khác nhau, ngoài chương trình SGK (như sách báo, Internet...); nội dung bàn về một vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa, nghệ thuật, y học, khoa học...; thuộc hai dạng: văn bản văn học và văn bản thông tin; được viết theo các phong cách ngôn ngữ mà học sinh THPT đã học, tập trung vào các phong cách ngôn ngữ nghệ thuật/văn học, khoa học, báo chí, hành chính.
Các văn bản phù hợp với trình độ nhận thức của HS; khuyến khích các văn bản có hình thức trình bày đa dạng (gồm cả chữ viết, hình ảnh...).
Xây dựng bộ câu hỏi gồm 5 loại câu hỏi của PISA (như đã nêu ở trên). Hạn chế các câu hỏi nhận biết, tăng cường các câu hỏi thông hiểu và vận dụng. Yêu cầu học sinh tìm kiếm thông tin từ văn bản; tích hợp và suy luận thông tin đã đọc; phản ánh và đánh giá, tìm hiểu văn bản và liên hệ với kinh nghiệm bản thân.
Mục đích của phương án này là kiểm tra kĩ năng đọc các loại văn bản khác nhau.
Phương án 2: Đưa ra một văn bản văn học (thơ hoặc văn xuôi, có thể là văn bản hoàn chỉnh hoặc một đoạn trích) không có trong chương trình, SGK nhưng cùng chủ đề hoặc đề tài và thể loại với các văn bản đã học. Xây dựng bộ câu hỏi như cách 1.
Mục đích của phương án này là kiểm tra đánh giá kĩ năng đọc văn bản văn học - loại văn bản mà học sinh được học nhiều nhất trong chương trình, SGK hiện nay.
Cả hai phương án này đều có thể sử dụng để ra đề thi tốt nghiệp THPT và thi tuyển sinh ĐH, CĐ
Phần 2 (5 điểm). Có 3 phương án ra đề thi:
Phương án 1: Yêu cầu HS viết bài văn nghị luận xã hội.
Dạng đề: Tự luận, theo hướng mở, tích hợp liên môn nhằm kiểm tra vốn hiểu biết, kinh nghiệm sống, khả năng giải quyết vấn đề của học sinh.
Phương án này phù hợp với đề thi tốt nghiệp THPT vì có thể học sinh sau khi tốt nghiệp không thi tuyển sinh ĐH, CĐ hoặc lựa chọn các ngành nghề liên quan đến văn học.
Phương án 2: Gồm 2 câu, HS chỉ lựa chọn 1 câu để làm bài:
Câu 1: Yêu cầu học sinh viết bài văn nghị luận xã hội.
Dạng đề: Tự luận, theo hướng mở, tích hợp liên môn nhằm kiểm tra vốn hiểu biết, kinh nghiệm sống, khả năng giải quyết vấn đề của học sinh.
Câu này dự kiến được nhiều học sinh không thi ĐH, CĐ hoặc không thi vào các trường/ngành khoa học xã hội lựa chọn vì nó phù hợp với trình độ khuynh hướng nghề nghiệp của các em. Học sinh lựa chọn câu này vẫn được đánh giá NL văn học vì ở Phần 1 của đề thi đã có những câu hỏi về VB văn học.
Câu 2: Yêu cầu học sinh viết bài văn nghị luận văn học.
Dạng đề: Tự luận, theo hướng mở, tích hợp trong môn hoặc liên môn nhằm kiểm tra năng lực tiếp nhận/cảm thụ văn học, khả năng trình bày, giải quyết vấn đề của học sinh.
Trước mắt, có thể hỏi về một hoặc toàn bộ các vấn đề liên quan đến văn bản văn học đã học hoặc đọc thêm trong chương trình, SGK nhưng không yêu cầu học sinh ghi nhớ máy móc.
Về sau, sẽ đưa vào đề thi văn bản văn học mới, có cùng chủ đề hoặc thể loại với các văn bản đã học trong chương trình, SGK. Câu này khuyến khích những học sinh thi tuyển sinh ĐH, CĐ vào các trường/ngành khoa học xã hội lựa chọn vì nó phù hợp với trình độ khuynh hướng nghề nghiệp của các em.
Phương án này có thể sử dụng trong cả kì thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ.
Phương án 3: Gồm 2 câu, HS chỉ lựa chọn 1 câu để làm bài:
Câu 1: Yêu cầu học sinh viết bài văn nghị luận văn học về tác phẩm thơ.
Câu 2: Yêu cầu học sinh viết bài văn nghị luận văn học về tác phẩm văn xuôi hoặc kịch.
Dạng đề: tương tự như Câu 2 của cách 2.
Phương án này dùng cho kì thi tuyển sinh vào các trường ĐH, CĐ có các ngành xã hội.
Ví dụ:
ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT
(Thời gian làm bài: 120 phút)
Mẹ và quả
Nguyễn Khoa Điềm
Những mùa quả mẹ tôi hái được
Mẹ vẫn trông vào tay mẹ vun trồng
Những mùa quả lặn rồi lại mọc
Như mặt trời, khi như mặt trăng
Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên
Còn những bí và bầu thì lớn xuống
Chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn
Rỏ xuống lòng thầm lặng mẹ tôi.
Và chúng tôi, một thứ quả trên đời
Bảy mươi tuổi mẹ đợi chờ được hái
Tôi hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi
Mình vẫn còn một thứ quả non xanh.
(Trích từ Mẹ của nhà thơ, NXB Phụ nữ, 2008)
Câu 2: Nêu chủ đề của bài thơ?
Câu 3: Trong nhan đề và bài thơ, chữ "quả" xuất hiện nhiều lần. Chữ "quả" ở dòng nào mang ý nghĩa tả thực? Chữ "quả" ở dòng nào mang ý nghĩa biểu tượng?
Câu 4: Nghĩa của "trông" ở dòng thơ Mẹ vẫn trông vào tay mẹ vun trồng là gì?
Câu 5: Trong hai dòng thơ Những mùa quả lặn rồi lại mọc - Như mặt trời, khi như mặt trăng, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh. Hãy nêu tác dụng của biện pháp so sánh đó.
Câu 6: Ở khổ thơ thứ nhất, hình ảnh người mẹ hiện lên như thế nào? Cảm xúc của nhà thơ dành cho mẹ là gì?
Câu 7: Đặc sắc nghệ thuật của hai dòng thơ: Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên - Còn những bí và bầu thì lớn xuống là gì? A. Sử dụng từ trái nghĩa. B. Sử dụng hình ảnh nhân hóa. C. Sử dụng thủ pháp miêu tả. D. Sử dụng phép tương phản, đối lập.
Câu 8: Biện pháp tu từ nào được tác giả sử dụng trong hai dòng thơ Chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn - Rỏ xuống lòng thầm lặng mẹ tôi? Ghi lại cảm xúc của em khi đọc hai dòng thơ này.
Câu 9: Ở khổ thơ thứ hai, hình ảnh người mẹ hiện lên như thế nào? Hãy ghi lại cảm xúc của nhà thơ mà em cảm nhận được?
Câu 10: Phần in đậm trong dòng thơ: Và chúng tôi, một thứ quả trên đời được gọi là: A. Phụ chú. B. Khởi ngữ. C. Tình thái. D. Gọi đáp.
Câu 11: Chữ "hái" trong dòng thơ Bảy mươi tuổi mẹ đợi chờ được hái có nghĩa là gì?
Câu 12: Chữ "mỏi" trong dòng thơ Tôi hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi có nghĩa là gì?
Câu 13: Những biện pháp tu từ nào được sử dụng trong hai dòng thơ cuối bài? Tác dụng của những biện pháp đó là gì?
Câu 14: Ở khổ thơ thứ ba, hình ảnh người mẹ hiện lên như thế nào? Hình dung và ghi lại tâm trạng của nhà thơ trong hai dòng thơ cuối bài.
Câu 15: Suy nghĩ, cảm xúc nào của nhà thơ để lại ấn tượng sâu đậm nhất với em?
Câu 16: Đọc xong bài thơ, em nghĩ đến câu tục ngữ hay ca dao nào? Hãy ghi lại câu tục ngữ hay ca dao đó.
Câu 17: Trong văn học có nhiều tác phẩm viết về tình mẫu tử. Hãy kể tên một số tác phẩm viết về đề tài này mà em đã học hoặc đã đọc. Từ đó, chỉ ra sự khác biệt lớn nhất về mặt nghệ thuật và nội dung của bài thơ Mẹ và quả (Nguyễn Khoa Điềm) với những tác phẩm ấy.
Câu 18: Đọc xong bài thơ, em có suy nghĩ gì về cách ứng xử với cha mẹ của một số người qua những mẩu tin sau?
- Sáng 26/3, Nguyễn Duy Linh (25 tuổi, trú huyện Thanh Oai) bị TAND Hà Nội xét xử về tội giết người. Nạn nhân là mẹ của bị cáo.(Theo http://vnexpress.net ngày 26/3/2014)
- Cụ Nguyễn Văn Quý (84 tuổi) và cụ Nguyễn Thị Chén (82 tuổi), ngụ thôn Đồng Lư, xã Đồng Quang, huyện Quốc Oai, Hà Nội đang sống trong góc nhà nhỏ hẹp khoảng dăm m2, chiếc giường xin được ở đâu nên hai chân còn, hai chân phải lấy gạch kê lên. Tám năm qua, cả 2 cụ bị con cái đẩy ra đường dù đã dựng vợ, gả chồng cho con cái yên ấm. Hiện tại, cụ ông ngày ngày ra đồng mò cua bắt ốc về nuôi cụ bà qua những ngày đói khổ. (Theo http://vietnamnet.vn ngày 27/12/2013)
- Đùn đẩy trách nhiệm không muốn phụng dưỡng mẹ già, các con đã đẩy cụ bà 77 tuổi ra đường trong đêm sương lạnh. (Theo http://ngoisao.net ngày 23/2/2013)
Phần II - Viết (5 điểm)
HS chọn 1 trong 2 câu sau để làm bài:
Câu 1: Các cơ quan quản lí du lịch ở nước ta cũng như nhiều quốc gia trên thế giới hàng năm đều dành rất nhiều tiền để ủng hộ, đầu tư cho những địa danh nổi tiếng của đất nước. Bằng cách sử dụng các phương tiện truyền thông như áp phích, tạp chí quảng cáo, truyền hình, đài phát thanh, các cơ quan này có thể gửi thông điệp về những cảnh đẹp, và hy vọng sẽ đón được nhiều khách du lịch tới đó. Giả sử bạn được thuê bởi một cơ quan quản lí du lịch, hãy viết một bài văn, trong đó chỉ ra một nơi trên đất nước ta mà khách du lịch có thể tìm thấy nhiều điều thú vị khi đến đó.
Câu 2: Mục đích của Nguyễn Minh Châu khi xây dựng nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa?
Theo GDTĐ
Không thi vẫn tốt nghiệp THPT: Bộ GD&ĐT nói gì? Có thể sẽ có những thí sinh giáo dục thường xuyên trượt tốt nghiệp năm 2013 lại đỗ tốt nghiệp THPT 2014 mà không cần phải thi, điều này cũng đúng, tuy nhiên tỷ lệ này rất ít. Trao đổi với PV Infonet, ông Mai Văn Trinh - Cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượnggiáo dục xác nhận điều này....