Chọn tác phẩm văn học khó như mời khách dự đám cưới
“Theo tôi, các tác phẩm càng lớn, càng dễ đi qua cổng trường để đến với học sinh. Vì vậy, cần tăng phần bắt buộc lên, không quá ít ỏi như hiện nay”.
Vào ngày 19/1/2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông trong đó có môn Ngữ văn để xin ý kiến toàn xã hội trong 2 tháng.
Theo kế hoạch, sau khi tiếp thu ý kiến các cấp, ngành, các nhà giáo, giới chuyên môn và toàn xã hội, chương trình sẽ được điều chỉnh, hoàn thiện và ban hành để chuẩn bị cho việc thay sách giáo khoa dự kiến bắt đầu từ năm 2019.
Theo dự thảo chương trình môn học mới, môn ngữ văn trung học phổ thông dự kiến chỉ còn 6 tác phẩm bắt buộc gồm: Bài thơ Thần, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Truyện Kiều, Văn tế nghĩa sĩ Cần giuộc và Tuyên ngôn độc lập.
Đóng góp ý kiến cho môn Ngữ văn trong chương trình giáo dục phổ thông mới về việc tăng các tác phẩm bắt buộc và giảm tác phẩm tự chọn, đồng thời tác phẩm tự chọn cần được ban soạn thảo tìm và đưa ra, Phó giáo sư Lê Quang Hưng – Trường Đại học sư phạm Hà Nội cho rằng, việc lựa chọn các tác phẩm để đưa vào giảng dạy khó như khách mời đám cưới.
Tuy nhiên, cần có quy định về phần “cứng” và phần “mềm”, trong đó quy định cụ thể chẳng hạn các em phải đạt trình độ gì đó ở khoảng bao nhiêu tiết, khoảng bao nhiêu tiết còn lại sẽ lựa chọn trong số các tác phẩm nào. Như thế theo vị giáo sư này, sẽ hợp lý hơn.
Chọn tác phẩm văn học khó như khách mời đám cưới (Ảnh minh họa: giaoduc.net.vn)
Còn theo Giáo sư Lã Nhâm Thìn – Trường Đại học sư phạm Hà Nội nhận định, năng lực thẩm mỹ gắn với văn chương, nên việc lựa chọn văn bản nào để dạy là rất quan trọng.
“Hiện tác phẩm bắt buộc đang quá ít trong khi văn bản tự chọn lại quá nhiều. Do đó, giáo viên có thể chọn các tác phẩm “làng nhàng” mà bỏ qua các tác phẩm kinh điển, quan trọng.
Theo tôi, các tác phẩm càng lớn, càng dễ đi qua cổng trường để đến với học sinh. Vì vậy, cần tăng phần bắt buộc lên, không quá ít ỏi như hiện nay”, ông Thìn cho hay.
Video đang HOT
Trong khi đó, theo Phó giáo sư Nguyễn Bá Thành – Đại học Quốc gia Hà Nội cũng nêu ý kiến: Nếu chỉ chọn 6 tác phẩm là bắt buộc học, còn lại là tự chọn thì sẽ tạo nguy cơ loạn về sách giáo khoa.
Mỗi trường, mỗi địa phương sẽ lựa chọn và biên soạn theo cách của mình. Các kỳ thi quốc gia về môn Ngữ văn sẽ khó đạt được sự thống nhất về định hướng đề thi.
Là người có nhiều năm nghiên cứu về văn học thiểu số, Phó giáo sư Trần Việt Trung, Đại học Thái Nguyên đề nghị:
“Dự thảo chương trình Ngữ văn mới hiện không có bóng dáng của các tác giả là người dân tộc thiểu số. Cần bổ sung một số tác phẩm văn học thiểu số ưu tú từ văn học dân gian đến hiện đại để đảm bảo sự cân đối giữa các dân tộc, vùng miền”.
Liên quan đến việc quy định 6 tác phẩm bắt buộc, Phó giáo sư Đỗ Ngọc Thống, Chủ biên chương trình môn Ngữ văn cho rằng, nếu chương trình chỉ học mỗi 6 tác phẩm này thì đúng đây là một điểm cần băn khoăn.
Nhưng như đã nói với hơn 4.000 giờ Ngữ văn, giáo viên sẽ phải giới thiệu thêm rất nhiều văn bản, gấp rất nhiều lần 6 tác phẩm này, vì thế sẽ có nhiều tác giả, tác phẩm lớn, có giá trị khác các em sẽ được học trong chương trình…
Thùy Linh
Theo giaoduc.net
Độ mở và lưới lọc trong chương trình mới Ngữ văn
Chương trình Ngữ văn mới không quy định cụ thể các văn bản được dạy trong từng lớp. Tuy vậy, một số tác phẩm có vị trí đặc biệt, bắt buộc dạy học trong nhà trường như: Nam quốc sơn hà (tương truyền của Lý Thường Kiệt), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn), Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi), Truyện Kiều (Nguyễn Du), Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (Nguyễn Đình Chiểu), Tuyên ngôn Độc lập (Hồ Chí Minh).
ảnh minh họa
Tất cả các văn bản còn lại, chương trình chỉ nêu gợi ý, khuyến nghị để tác giả sách giáo khoa và giáo viên tham khảo, hình dung được độ khó, độ dài và sự thích hợp về thể loại, đề tài của văn bản đối với từng lớp học. Một số ý kiến cho rằng, độ mở quá rộng này gây khó khăn trong thống nhất chương trình, kiểm tra, đánh giá cũng như trong kiểm soát các ngữ liệu được đưa vào dạy học.
Có nên chỉ quy định 6 tác phẩm bắt buộc?
Tại tọa đàm góp ý chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn do Hội đồng Lý luận và phê bình văn học nghệ thuật trung ương tổ chức ngày 22/3, có những ý kiến bày tỏ sự băn khoăn trước độ mở của chương trình Ngữ văn mới.
PGS.TS Nguyễn Bá Thành (ĐHQG Hà Nội) khi đánh giá về dự thảo chương trình môn Ngữ văn cho rằng đây là bản thảo rất công phu, rất bài bản và chi tiết. Có lẽ đây là lần đầu tiên trong lịch sử biên soạn sách giáo khoa, chương trình một môn học được dự thảo và trưng cầu ý kiến khá rộng của các nhà chuyên môn, các nhà giáo, nhà văn.
"Nếu tác phẩm bắt buộc chỉ chiếm 2-3% toàn bộ chương trình thì ý nghĩa cứng của chương trình sẽ mất đi và chương trình không đảm bảo yêu cầu định tính và định lượng"
PGS.TS Nguyễn Bá Thành
Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Bá Thành cho rằng, chương trình cần định tính và định lượng rõ hơn giữa các cấp học; cần mở rộng tác phẩm quy định dùng cho nhà trường qua cơ chế chọn lọc của các hội đồng, như Hội đồng lý luận phê bình, Hội Nhà văn, Hội Ngôn ngữ học và Hội đồng khoa học của Bộ GD&ĐT. Cần dựa vào c hương trình đang thực học hiện nay và tăng cường thêm các tác phẩm văn học có giá trị để góp phần bồi dưỡng nhân cách thế hệ trẻ.
"Nếu tác phẩm bắt buộc chỉ chiếm 2-3% toàn bộ chương trình thì ý nghĩa cứng của chương trình sẽ mất đi và chương trình không đảm bảo yêu cầu định tính và định lượng" - PGS.TS Nguyễn Bá Thành .
GS.TS Lã Nhâm Thìn (nguyên trưởng khoa Ngữ văn, Trường ĐHSP Hà Nội) đồng ý cần xây dựng chương trình theo hướng mở, nhưng cũng cho rằng nên cân nhắc lại quan niệm: giáo viên dạy môn Ngữ văn có thể không cần dựa vào bất cứ cuốn sách giáo khoa nào, có thể tùy chọn bất kỳ tác phẩm nào, miễn là đảm bảo mục tiêu, yêu cầu cần đạt.
Theo GS, văn học trong nhà trường là văn học mang định hướng tư tưởng, có tính giáo dục, nên "mở" để tạo nên tính đa dạng trong sự thống nhất như "mở" quá mức độ sẽ dẫn đến những khó khăn trong khâu kiểm tra, đánh giá".
PGS.TS Phạm Quang Long (ĐHQG Hà Nội) cũng bày tỏ băn khoăn nếu chỉ chọn 6 tác phẩm, còn lại do người viết sách và người dạy tự chọn sẽ gây khó khăn cho khâu tổ chức giảng dạy, đánh giá, thi cử. Bên cạnh đó, lựa chọn sai ngữ liệu sẽ dẫn đến những kết quả không mong muốn.
"Cần điều chỉnh theo hướng xác định rõ các tác phẩm được chọn như là những yêu cầu bắt buộc, hay ít nhất cũng chỉ hạn chế lượng tác phẩm tự chọn chiếm xấp xỉ 20-25% chứ không mở rộng như hiện nay. Số tác phẩm tự chọn này cũng phải được chương trình giới thiệu và những người viết sách hoặc tổ chức giảng dạy cũng chỉ được lựa chọn trong số ấy" - PGS.TS Phạm Quang Long đề nghị.
Mở nhưng có nhiều tầng lưới lọc
Theo PGS.TS Đỗ Ngọc Thống - Chủ biên chương trình môn Ngữ văn - chương trình đưa ra 6 tác phẩm bắt buộc không có nghĩa là chỉ dạy 6 tác phẩm ấy. Trong số 2.520 tiết, 6 tác phẩm nói trên chỉ chiếm 20 tiết, còn lại 2.500 tiết để dạy các tác phẩm khác.
Trước băn khoăn về việc tự chọn tác phẩm, PGS Đỗ Ngọc Thống cho rằng: Trước hết phải tin vào các tác giả viết sách, họ đều là các chuyên gia có học hàm, học vị cao đến từ các trường đại học lớn. Bên cạnh đó việc lựa chọn văn bản- tác phẩm phải tuân thủ các quy định về tiêu chí và yêu cầu của chương trình; rồi lại phải thông qua sự thẩm định của Hội đồng thẩm định quốc gia sách giáo khoa. Cuối cùng, trong cơ chế có nhiều bộ sách giáo khoa, nếu bộ nào kém chất lượng, chắc chắn cuốn sách đó sẽ bị các thầy cô giáo, các em HS đào thải.
"Cần điều chỉnh theo hướng xác định rõ các tác phẩm được chọn như là những yêu cầu bắt buộc, hay ít nhất cũng chỉ hạn chế lượng tác phẩm tự chọn chiếm xấp xỉ 20-25% chứ không mở rộng như hiện nay. Số tác phẩm tự chọn này cũng phải được chương trình giới thiệu và những người viết sách hoặc tổ chức giảng dạy cũng chỉ được lựa chọn trong số ấy" PGS.TS Phạm Quang Long.
Tổng chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông, GS Nguyễn Minh Thuyết trao đổi về vấn đề này cũng đưa ra 4 "lưới lọc" khi thực hiện một chương trình Ngữ văn mở. Thứ nhất là trong chương trình đã đưa ra các tiêu chí và yêu cầu lựa chọn văn bản (ngữ liệu). Thứ 2 là Thông tư của Bộ GD&ĐT về quy định tiêu chuẩn, quy trình biên soạn sách giáo khoa cũng như tổ chức và hoạt động của hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa. Tầng lọc thứ 3 là các nhà xuất bản; cuối cùng là Hội đồng thẩm định sách giáo khoa quốc gia.
Theo công bố của Ban soạn thảo, Chương trình Ngữ văn được xây dựng theo hướng mở; thể hiện ở việc không quy định chi tiết về nội dung dạy học và các văn bản cụ thể cần dạy mà chỉ quy định những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe cho mỗi lớp; quy định một số kiến thức cơ bản, cốt lõi về văn học, tiếng Việt và một số văn bản có vị trí, ý nghĩa đặc biệt của văn học dân tộc là nội dung thống nhất bắt buộc đối với học sinh toàn quốc.
Những văn bản khác được chương trình nêu lên trong phần phụ lục chỉ như một gợi ý về ngữ liệu, minh hoạ về thể loại, kiểu văn bản, đề tài và sự phù hợp với nhận thức, tâm lí lứa tuổi; nhằm đáp ứng các yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói, nghe ở mỗi lớp và nhóm lớp.
Căn cứ vào các yêu cầu bắt buộc này, các tác giả sách giáo khoa, cơ sở giáo dục và giáo viên môn Ngữ văn hoàn toàn chủ động, sáng tạo trong việc triển khai các nội dung dạy học cụ thể theo yêu cầu phát triển chương trình.
Giáo viên được lựa chọn sách giáo khoa, sử dụng một hay kết hợp nhiều sách, nhiều nguồn tư liệu khác nhau để dạy học, miễn là bám sát mục tiêu và đáp ứng yêu cầu cần đạt của chương trình. Việc đánh giá kết quả học tập cuối năm, cuối cấp không dựa vào các ngữ liệu đã học trong một cuốn sách giáo khoa Ngữ văn cụ thể mà lấy yêu cầu cần đạt nêu trong văn bản chương trình môn học làm căn cứ để biên soạn đề kiểm tra, đánh giá.
Theo Giaoducthoidai.vn
Tôi đã dằn được lòng khi học trò nói 'cô kể láo...' Tôi tâm niệm là nhà giáo, ta phải kềm chế tối đa cơn nóng giận. Và nếu cần, ta cũng nên mạnh dạn nhận lỗi với học sinh. ảnh minh họa Hơn 20 năm đứng lớp, câu 'khẩu quyết' của tôi là không nên phạt học sinh, không đem chuyện cá nhân, tâm trạng riêng vào lớp. Thế nhưng tôi cũng không tránh...











Tin đang nóng
Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi
Có thể bạn quan tâm

Sắp diễn ra hiện tượng 'Trăng máu' của năm
Lạ vui
11:16:05 06/03/2025
TSMC đầu tư 100 tỉ USD vào Mỹ, Đài Loan nói Mỹ sẽ không bỏ Indo-Pacific
Thế giới
11:14:56 06/03/2025
Loại quả giòn ngọt, được bán cực nhiều ở chợ Việt, hấp chín bổ ngang tổ yến
Sức khỏe
11:11:24 06/03/2025
Nói thật: Nhét 4 thứ này vào tủ lạnh chẳng khác nào "đào hố chôn mình", rước họa vào thân
Sáng tạo
11:06:00 06/03/2025
Keane được đề nghị trở lại MU theo cách gây sốc
Sao thể thao
11:05:32 06/03/2025
5 kiểu váy họa tiết cô nàng nào cũng phải có trong mùa nắng
Thời trang
10:59:31 06/03/2025
Chị Đẹp "phú bà" có tuyệt kỹ "phong ấn" netizen, đáp trả bình luận khiến fan còn mong idol mắng mình thêm đi!
Sao việt
10:58:57 06/03/2025
Mua ô tô cho bạn trai xong thì phát hiện bị "cắm sừng", cô gái có màn trả thù khiến cả phố náo loạn
Netizen
10:35:00 06/03/2025
Cuộc hôn nhân ngọt ngào của hoa hậu đẹp nhất Hong Kong và chồng đại gia
Sao châu á
10:29:59 06/03/2025
Nghệ sĩ Vân Dung: "Tôi nghĩ do mình xấu nên được mời đóng phim kinh dị"
Hậu trường phim
10:24:14 06/03/2025