Chia sẻ của nữ giáo viên muốn mang Văn đến gần hơn với đời

Cô giáo Nguyễn Kim Anh, Trường THPT Phan Huy Chú (Đống Đa, Hà Nội) dạy Văn thông qua những trải nghiệm thực tế dành cho học trò.

Không có quá nhiều thăng trầm trong việc chọn lựa nghề, cô Kim Anh yêu thích và kiên trì theo đuổi ước mơ trở thành giáo viên dạy Văn từ khi còn trẻ. 27 năm công tác, cô dành trọn vẹn tâm huyết và không ngừng thay đổi phương pháp truyền đạt môn học này tới học trò.

Cô chia sẻ, việc áp dụng các phương pháp mới trong dạy bộ môn Văn rất quan trọng giúp cho giờ học có sinh khí, dễ tiếp nhận và tăng sức gợi mở. Trong đó phải kể đến những tiết mà học sinh được trải nghiệm thực tế tại những địa điểm lịch sử hay ngay tại lớp học bằng bài giảng mà cô dày công tìm tòi, nghiên cứu và thiết kế.

“Bài học dạy người trẻ nên tôi không dại gì mà từ chối dùng phương tiện, công cụ hỗ trợ”, cô Kim Anh nói.

Cụ thể, học sinh lớp 12 các khóa của cô đều được tham gia trải nghiệm Hành trình tri ân. Gần đây nhất là “Hành trình yêu thương, thắp lửa tri ân giữa lòng đất nước” tại các nghĩa trang dọc dải đất miền Trung Việt Nam kéo dài 3 ngày 2 đêm. Sau chuyến đi, rất nhiều học sinh đã làm thơ, tản văn cảm động về nơi các em đến. Đằng sau những bài thơ, bài văn ấy là cả trường cảm xúc mà không bài học, sách vở nào có thể mang lại.

“Hay như chuyến đi thực tế có cả học sinh và phụ huynh trên cầu Hiền Lương. Tôi cùng toàn bộ học sinh và phụ huynh đứng ở một bên vạch trắng, cả đoàn vừa hát vừa chạy về phía bên kia cầu. Giây phút ấy rất cảm động, chúng tôi trào nước mắt và thấu hiểu giá trị lịch sử thiêng liêng. Tôi nghĩ, những chuyến đi ấy sẽ ý nghĩa, sâu sắc hơn biết bao nhiêu bài văn, bài sử mà các con học trên lớp”, cô Kim Anh chia sẻ thêm.

Chị Minh An, một phụ huynh bày tỏ, chị thấy may mắn khi có con là học trò của cô Kim Anh. Thông qua chuyến trải nghiệm cùng cô giáo, các con được trải nghiệm, cảm nhận cuộc sống, xây đắp tâm hồn, biết sống nhân văn hơn.

“Cho đến tận hôm nay, tôi vẫn chưa thể quên chuyến trải nghiệm cùng các con ở cầu Hiền Lương. Khoảnh khắc ấy, chúng tôi cảm nhận được giá trị lịch sử một cách sống động nhất. Tôi vui vì các con cảm nhận rõ ràng hơn bao giờ hết những điều mà thường ngày chúng tôi khó lòng có thể dạy được”, chị Minh An nói.

Tuy nhiên, kinh phí cũng là vấn đề lớn nên không thể liên tục tổ chức nhiều chuyến trải nghiệm cho học sinh. Theo đó, cô hướng cho học sinh cách trải nghiệm gần gũi hơn, thông qua hoàn cảnh của học sinh hay cho đề văn hơi “bẫy” và đề nghị các em viết sự thật. Cô chấm cả những phần học sinh đã gạch đi, nhất là những phần gạch dài. Cô bảo, đấy mới là tâm sự, chia sẻ thật và là tiếng lòng của các con.

Khi được hỏi ý kiến về việc áp dụng phương pháp mới trong dạy Văn, cô Kim Anh bày tỏ, làm thầy thời nay nên sẵn sàng làm bất cứ việc gì có thể để việc dạy học tốt hơn. Dạy Văn càng cần vậy.

“Nếu tôi hát hay tôi sẽ hát một bài thơ được phổ nhạc khi giảng bài thơ ấy. Nếu tôi có tư liệu phim hay hình ảnh quý tôi sẽ chia sẻ cho học sinh. Tôi trọng cách dạy truyền thống vì văn là ngôn từ, là cảm thụ, là bồi dưỡng tâm hồn, là rèn tư duy, rèn cách lập luận… Nhưng tôi cũng luôn nghĩ, văn trước hết là đời, nên tôi không khước từ những gì làm cho văn gần với đời hơn. Bài học dạy người trẻ nên tôi không dại gì mà từ chối dùng phương tiện, công cụ hỗ trợ tốt để học trò thấy học Văn không già, không cũ”, cô Kim Anh chia sẻ.

Nuôi dưỡng tâm hồn học sinh qua văn hóa đọc

Không chỉ là người đi đầu trong các hoạt động sáng tạo và truyền cảm hứng khi giảng dạy môn Văn, cô Kim Anh còn là người đi đầu trong việc xây dựng và là trưởng nhóm câu lạc bộ “Văn hóa đọc” cho học sinh tại trường THPT Phan Huy Chú.

Cô Kim Anh chia sẻ, học sinh bây giờ lười đọc sách bởi đây là hoạt động cô đơn. Thêm vào đó, mạng xã hội cũng như nhiều hình thức giải trí hiện đại khác đang cuốn các em đi. Cô mong muốn, thông qua đọc sách, các em ngẫm, sống chậm và sâu sắc hơn. Tuy nhiên, để thu hút các em đến với hoạt động này không dễ dàng.

Cô Kim Anh trình bày báo cáo trước Hội đồng chuyên môn của Giải thưởng “Nhà giáo Hà Nội tâm huyết sáng tạo” lần thứ 2.

Trăn trở rất nhiều về cách làm thế nào thu hút học sinh với hoạt động đọc sách, cô Kim Anh quyết định xây dựng quy trình trước, trong và sau đọc sách cho học sinh. Mỗi em sẽ có nhật ký cho việc đọc sách. Không chỉ dừng lại ở việc đọc sách đơn thuần, sau quá trình đọc, học sinh sẽ sáng tác nhạc, thơ, vẽ tranh, thuyết trình về nội dung cuốn sách, về nhân vật, về tác giả… tùy vào khả năng. Ở trường THPT Phan Huy Chú, văn hóa đọc đã trở thành môn học và được tính vào điểm Giáo dục công dân nhằm thúc đẩy học sinh tham gia tích cực hơn vào hoạt động này.

“Thông qua hoạt động đọc sách, tất cả khả năng đều được huy động. Trang sách trở thành nhịp cầu kích thích phát triển sự sáng tạo, tư duy và kỹ năng toàn diện cho các con. Con giỏi vẽ, con mong muốn mọi người nhìn thấy tranh của con thì con phải đọc sách để vẽ. Con mê âm nhạc, con cũng phải đọc sách thì mới có thể tìm ra chất liệu để sáng tác. Con thích thơ, con cũng cần đọc cuốn sách đó để tìm ra tứ thơ… Cứ thế, tất cả học sinh cùng khả năng tiềm ẩn của mình bị cuốn hút vào hoạt động đọc”, cô Kim Anh chia sẻ.

Liên quan đến việc làm sao để nâng cao hiệu quả học Văn của học sinh hiện nay, cô Kim Anh cho biết, học sinh học Văn chưa tốt một phần do cách dạy. Ở đâu cách dạy Ngữ văn vẫn còn trong vòng đọc chép, hay nhìn màn hình mà chép bài mẫu thì sẽ chưa thể thuyết phục người học. Thêm vào đó, công nghệ thông tin phát triển, cuộc sống hiện đại, sôi động đã kéo người ta ra khỏi vùng nội tâm và văn chương. Lúc này, người thầy đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng và thu hút các em.

Với những tâm huyết và sáng tạo của mình, cô giáo Kim Anh đã được chọn tham gia xét giải thưởng “Nhà giáo Hà Nội tâm huyết, sáng tạo” năm học 2017 – 2018. Hồ sơ tham dự của cô được đánh giá là một trong những hồ sơ có nhiều đóng góp giá trị cho việc dạy và học môn Văn trong nhà trường phổ thông. Đại diện Hội đồng chuyên môn, bà Nguyễn Thị Quỳnh Mai, Trưởng phòng Đào tạo Hệ thống Giáo dục Hocmai nhận định, sự sáng tạo, nhiệt huyết của cô Kim Anh đã góp phần mang lại sức sống cho môn Văn. Với cách dạy giàu trải nghiệm, hướng học sinh tới cách sống và cảm nhận sâu sắc của cô, các em sẽ dần yêu môn Văn theo cách tự nhiên nhất.

Thế Đan

Theo VNE