Chỉ 10% giáo viên dạy ngoại ngữ bậc phổ thông đạt yêu cầu
Ngày 23/12, phát biểu tại hội thảo triển khai đề án ngoại ngữ 2020 trong các trường ĐH giai đoạn 2011-2020, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển khẳng định qua hai năm thực hiện Đề án, chất lượng đội ngũ giáo viên dạy ngoại ngữ ở bậc phổ thông còn yếu, chỉ khoảng 10% đạt yêu cầu.
Điều này cho thấy cần nhìn nhận lại trách nhiệm của các trường đại học đào tạo ra giáo viên dạy ngoại ngữ, trước hết là môn tiếng Anh.
Để thực hiện thành công đề án, theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển phải giải quyết được khâu giáo viên với năng lực ngoại ngữ và phương pháp dạy học. Việc thực hiện không thể đồng loạt nhưng các trường đại học phải chủ động hơn nữa.
(Ảnh minh họa)
Hiện nay, việc dạy và học ngoại ngữ trong các trường đại học còn nhiều hạn chế. Ông Nguyễn Ngọc Hùng, trưởng bộ phận thường trực Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020 cho rằng, thực tế dạy và học ngoại ngữ trong các trường đại học chưa hiệu quả, thời lượng khung dạy ngoại ngữ chưa nhiều, ngoại ngữ vẫn được dạy như một môn kiến thức chứ không phải môn học kỹ năng, phương pháp dạy học chưa lấy người học làm trung tâm. Quá trình dạy và học chủ yếu phục vụ cho các kỳ thi, tâp trung vào ngữ pháp, đọc và dịch.
Cách giảng dạy trong các cơ sở đào tạo còn chưa hiệu quả, dạy nhiều lý thuyết mà bỏ quên phần luyện tập, quá chú trọng văn bản mà bỏ quên ngôn bản địa. Giáo viên tiếng Anh từ nhiều nguồn khác nhau, nhiều người không có năng lực sư phạm. Bên cạnh đó, nhiều trường chưa có trang thiết bị hiện đại phục vụ dạy và học, chưa có phần mềm phù hợp…
Tại hội thảo, một số trường cũng nêu thực trạng việc dạy và học ngoại ngữ trong trường mình. Tiến sỹ Dương Bạch Nhật – Trưởng khoa Ngoại ngữ (Trường đại học Duy Tân), cho biết, việc dạy học ngoại ngữ tại trường gặp khó khăn trước hết do trình độ ngoại ngữ đầu vào của sinh viên khác nhau. Đa số sinh viên yếu về kỹ năng nghe-nói-viết luận.
Theo tiến sỹ Dương Bạch Nhật, các bộ giáo trình cấp 2 và 3 đều được biên soạn công phu gồm bốn kỹ năng nhưng do các bài kiểm tra giữa và cuối kỳ, thậm chí cả thi tốt nghiệp và thi đại học đều chỉ tập trung vào bài đọc hiểu và viết câu, ngữ pháp nên học sinh không có nhu cầu luyện tập các kỹ năng nghe nói, viết.
Video đang HOT
Một số trường đại học khác cũng cho rằng, bên cạnh khó khăn từ phía sinh viên còn có khó khăn từ phía giảng viên, tài liệu giảng dạy và trang thiết bị hỗ trợ dạy học. Đây cũng là khó khăn chung của nhiều trường đại học trong việc dạy và học ngoại ngữ.
Để giải quyết những khó khăn, khắc phục yếu kém trong dạy và học ngoại ngữ, một số trường đã đề xuất các biện pháp như tăng cường trao đổi tài liệu bằng tiếng Anh với các trường quốc tế, kết hợp giáo viên nước ngoài với giáo viên Việt Nam, tập huấn cho giáo viên Việt Nam, thay đổi cách dạy trong nhà trường để đạt hiệu quả cao.
Trong năm 2012, đề án ngoại ngữ quốc gia sẽ triển khai nhiều nội dung chính như thành lập khoa đào tạo ngoại ngữ ở những trường đại học, cao đẳng đủ điều kiện; phát triển mạng lưới các cơ sở đào tạo giáo viên ngoại ngữ trình độ cao đẳng, đại học ở các vùng Tây Bắc, Đông Bắc, Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nam Bộ; xây dựng các chính sách khuyến khích, thu hút người tham gia dạy ngoại ngữ trong các cơ sở đào tạo; xây dựng và ban hành các chính sách đầu tư, các tiêu chí xây dựng cơ sở vật chất đối với các cơ sở đào tạo ngoại ngữ; xây dựng chương trình đào tạo bằng tiếng Anh 15 môn của một số ngành; mở các khóa đào tạo ngắn hạn, bồi dưỡng và cấp chứng chỉ sư phạm ngoại ngữ…
Theo TTXVN/Vietnam
Sức sống mới từ cách dạy học hiệu quả
Không chỉ dừng lại tạo hứng thú và khả năng tư duy độc lập của học sinh, bản đồ tư duy còn được Ban giám hiệu các trường áp dụng linh hoạt trong việc quản lý. Sức sống mới từ phương pháp dạy học tích cực đã làm thay đổi bộ mặt của cấp học THCS.
Trước đây, với cách học truyền thống đã khiến tư duy của nhiều học sinh (HS) đi vào lối mòn, không kích thích được sự phát triển của trí não, điều đó làm cho một số HS tuy rất chăm học nhưng sự tiếp thu vẫn rất ít vì không biết liên kết các kiến thức với nhau, không biết vận dụng những kiến thức đã học trước đó vào phần sau. HS chỉ biết ghi mà không biết cách lưu thông tin sao cho khoa học, tự chủ, độc lập nhất.
Một tiết dạy học với bản đồ tư duy của cô và trò Trường THCS Nam Trung Yên, Hà Nội.
Trước thực trạng đó, TS Trần Đình Châu - giám đốc dự án giáo dục THCS II (Bộ GD-ĐT) đã chủ trì nhóm nghiên cứu một cách kĩ lưỡng và tham mưu được với Bộ GD-ĐT đưa thành chuyên đề ứng dụng bản đồ tư duy (BĐTD) hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy học tới các cán bộ quản lý và giáo viên THCS. Từ việc triển khai thí điểm ở một số huyện vùng cao như Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hòa Bình..., giờ đây phương pháp giảng dạy bằng BĐTD đã được áp dụng rộng rãi ở hầu hết các trường THCS trong cả nước.
Thay đổi tư duy trong cả dạy và quản lý
Các thầy, cô giáo trực tiếp giảng dạy bằng BĐTD đều có chung nhận xét rằng, vật liệu làm BĐTD dễ kiếm, cách làm đơn giản và có thể vận dụng với bất kỳ điều kiện nào của các nhà trường hiện nay, đặc biệt là đối với các trường vùng khó. BĐTD có thể được vẽ trên giấy bìa, bảng phụ, sử dụng bút chì, màu, phấn, tẩy... hoặc cũng có thể thiết kế trên powerpoint hay các phần mềm chuyên dùng để hỗ trợ thiết kế BĐTD. Với các trường có cơ sở hạ tầng thông tin tốt, có thể cài vào phần mềm máy tính cho cán bộ, giáo viên, HS sử dụng.
Tại Trường THCS Ngô Quyền - đơn vị đầu tiên được thí điểm dạy học bằng BĐTD ở Hải Phòng, cô Trần Thị Minh Thúy - hiệu trưởng nhà trường tâm sự: "Mặc dù mới triển khai được gần hai học kì nhưng hiệu quả thì đã thấy rõ. Nó được thể hiện ở sự say mê, sáng tạo của HS kèm theo chất lượng giáo dục của các em ngày càng được cải thiện. Có thể nói BĐTD là công cụ, kỹ thuật, là phương pháp dạy học vô cùng hữu hiệu. Nó góp phần dạy học hiệu quả, phù hợp với HS ở mọi địa phương, giúp HS phát triển tư duy, chủ động, sáng tạo, tự tin trong học tập".
Cùng chung quan điểm này cô Vũ Thị Ngân, tổ trưởng tổ bộ môn Xã hội Trường THCS Nam Trung Yên (Hà Nội) chia sẻ thêm: "Sau khi được tiếp cận với BĐTD, tôi thấy công việc của mình đỡ vất vả nhiều so với cách dạy truyền thống đọc - chép trước đây. Dạy học bằng BĐTD một cách linh hoạt giúp HS thuộc bài ngay tại lớp, nhớ nhanh, nhớ sâu, nhớ lâu và nhớ chính xác những nội dung bài học".
Không chỉ dừng lại việc đưa BĐTD vào dạy học mà nhiều trường THCS đã biết áp dụng trong khâu điều hành quản lý. Ưu điểm dễ nhận thấy nhất khi các trường áp dụng BĐTD trong quản lý đó là thay vì một chồng văn bản dày cộp về thời gian kiểm tra định kì của từng tuần, từng khối, từng môn, nhà trường đã đổi mới công tác quản lý kiểm tra đánh giá chỉ bằng 1 BĐTD quản lí quy chế điểm. BĐTD này chính xác và chi tiết đến từng tuần, từng khối, từng bộ môn với thời gian kiểm tra, số đầu điểm kiểm tra.
Thay vì quản lý nhà trường bằng chồng văn bản dày cộp thì giờ
"Cách đổi mới quản lý chỉ đạo sử dụng BĐTD sẽ giúp cán bộ quản lý nhà trường lập kế hoạch công tác và có cái nhìn tổng quát toàn bộ kế hoạch từ chỉ tiêu, phương hướng, biện pháp... và dễ theo dõi quá trình thực hiện đồng thời có thể bổ sung thêm các chỉ tiêu, biện pháp... một cách dễ dàng so với việc viết kế hoạch theo cách thông thường. BĐTD đã mang lại văn hóa quản lý, điều hành hoạt động giáo dục vừa thiết thực, vừa hiệu quả lại đỡ tốn nhiều thời gian và công sức như trước đây" - cô Đặng Thị Kim Thoa, hiệu trưởng Trường THCS Nam Trung Yên, cho biết.
"Hút hồn" HS lẫn phụ huynh
Dạy học bằng BĐTD giúp HS không nhàm chán về bài học mà luôn sôi nổi, hào hứng từ đầu đến cuối tiết học. Phương pháp dạy học này cũng có ích trong việc củng cố kiến thức và rèn luyện, phát triển tư duy logic, năng lực cho HS, nhất là những em khá, giỏi. HS có thể tự học ở nhà rất hiệu quả, không tốn kém.
Thầy Nguyễn Mạnh Hùng, giáo viên bộ môn Khoa học Trường THCS Thống Nhất (Hòa Bình), chia sẻ: "Ưu điểm của BĐTD rất lớn, đó là hạn chế chữ, chuyển sang các hình thức kênh màu, kênh hình. Chính các yếu tố này đã tạo cho HS hứng thú hơn khi tiếp cận với bài học".
Em Đặng Lê Tùng Linh - HS lớp 7C5 Trường THCS Ngô Quyền (Hải Phòng), người đoạt giải đặc biệt trong hội thi "Sáng tạo với BĐTD" do trường này tổ chức hóm hỉnh tâm sự: "Từ khi được học với BĐTD, kết quả học tập của em hơn trước rất nhiều. Em hiểu bài và nhớ bài lâu hơn, mỗi khi có tiết kiểm tra em chỉ cần mang BĐTD ra ôn tập là làm được bài".
Việc dạy học bằng BĐTD đã thúc đẩy sự sáng tạo của HS.
Còn em Nguyễn Anh Vũ - HS Trường THCS Nam Trung Yên (Hà Nội) cho biết: "BĐTD giúp tự em lập dàn ý nhớ toàn bộ cốt lõi bài học mà không sa vào chi tiết, học vẹt".
Chính sự hứng thú trong tiết học đã tạo động lực cho nhiều HS lâu nay "ngại học" cũng phấn chấn hơn. Trong một dịp tập huấn về phương pháp dạy và học, một giáo viên ở tỉnh Lâm Đồng tiết lộ: "Trước kia khi học theo kiểu "đọc-chép" một số em ở lớp không bao giờ chép bài. Khi thay đổi dạy học bằng BĐTD thì những HS này lại hứng thú đến kì lạ, lúc nào cũng hí húi vẽ và sáng tạo theo cách nghĩ của các em".
Không chỉ "hút hồn" HS, dạy học bằng BĐTD giờ đây cũng đã thu hút được sự quan tâm đặc biệt của nhiều bậc phụ huynh nhất là ở các thành phố lớn.
Anh Đỗ Tuấn Nghĩa (quận Lê Chân, Hải Phòng), một kiến trúc sư có con học lớp 7 đánh giá: "Ngày xưa khi chúng ta đi học thì thường phải hệ thống hóa kiến thức. Hiện nay thì kiến thức được nâng cao lên nên đòi hỏi phương pháp luận hay phương pháp tư duy, BĐTD là một trong những cách để thể hiện được điều đó. Cách làm này đã giúp cho các cháu hệ thống hóa được kiến thức trên một bố cục để làm sao dễ thuộc, dễ nhớ và nắm được một bài hoặc một chương học. Bên cạnh đó nó cũng rèn luyện tính tư duy độc lập để cho đứa trẻ thích, muốn và làm cái điều mà bản thân các em cảm nhận được. Chính những điều này làm cho các cháu tự giác hơn, chủ động hơn và nắm ngay được phần kiến thức cô giảng ở trên lớp. Ngoài ra nó cũng giúp cho các cháu tăng tính mĩ thuật lên khi phải nghĩ cách làm sao để trình bày cho sinh động nhưng vẫn nằm trong khổ giấy cho phép".
Còn chị Lê Lan (Hải Phòng) có con đang học lớp 9 tâm sự thêm: "Thấy con mình về nhà hý hoáy vẽ, sợ mất thời gian học của con, tôi theo dõi và kiểm tra bài, thấy cháu nhìn vào BĐTD trình bày bài rất thông hiểu, tôi nhìn vào bản đồ cháu vẽ thấy mình cũng đọc và hiểu được kiến thức đó mặc dù những bài học này tôi đã học rất lâu rồi. Tôi thấy cách học đó thật hiệu quả, mất ít thời gian, nhớ lâu, hiểu sâu và đặc biệt cháu ngày càng hứng thú học tập".
Trước thành công của việc đưa BĐTD vào dạy học ở cấp THCS, TS. Nguyễn Đình Châu - giám đốc dự án THCS II tâm sự: "Thật ra khi nghiên cứu, triển khai BĐTD chúng tôi chỉ mong muốn các em có thể hệ thống kiến thức một cách khoa học để có thể dễ nhớ, dễ thuộc chứ không nghĩ các em có thể sáng tạo, mở rộng đến như vậy".
Sự thành công dạy học BĐTD ở cấp THCS đang là tiến đề để nhiều Sở GD-ĐT nghiên cứu tiến đến lộ trình áp dụng vào cấp THPT. Việc triển khai đối với cấp tiểu học đang được nhiều Sở cân nhắc vì e rằng chưa phù hợp.
Theo DT
2 năm, gần 30.000 hiệu trưởng được bồi dưỡng kinh nghiệm quản lý Bộ GD-ĐT vừa tổng kết đề án "Xây dựng và triển khai chương trình hiệu trưởng trường phổ thông theo chương trình liên kết Việt Nam - Singapore". Theo đó, trong hai năm, các hiệu trưởng phổ thông trên phạm vi cả nước đều được tham dự chương trình với số lượng 29.493 người Phát biểu tại buổi tổng kết Thứ trưởng Bộ...