Chế giễu cách đánh vần bằng ô vuông, hình tròn: “Nhiều người hiểu nhầm cách của GS Hồ Ngọc Đại”
Tiến sĩ Đàm Quang Minh cho rằng nhiều người đã hiểu nhầm về phương pháp đánh vần của Giáo sư Hồ Ngọc Đại. Theo TS Minh, việc lấy một góc, một trang sách hay một clip để đưa lên chế giễu thì không phản ánh đầy đủ phương pháp luận giáo dục.
Vài ngày gần đây, một clip ghi lại cảnh cô giáo dạy học sinh đánh vần bằng ô vuông và hình tròn khiến nhiều người tranh cãi.
Đoạn clip có độ dài 4 phút, ghi lại hình ảnh cô giáo hướng dẫn học sinh đọc câu thơ: “Tháp Mười đẹp nhất bông sen / Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ” bằng cách nhìn vào dấu chấm, ô vuông.
Sau khi cô giáo đọc xong, một số học sinh được gọi lên bảng đọc lại theo cách cô giáo đã hướng dẫn.
Cô giáo dạy đọc bằng hình vuông, hình tròn
Được biết, hiện có hai cách đánh vần. Cách đánh vần theo truyền thống như hiện nay các trường phổ thông vẫn đang học. Cách thứ là là theo công nghệ giáo dục. Ở cách thứ hai, học sinh được dạy theo phương pháp của các nhà ngữ âm học nhưng không thay đổi hệ thống ký tự, chữ viết.
Theo TS Đàm Quang Minh (hiện công tác tại Tổ chức giáo dục Hoa Kỳ – IAE), nhiều người đã hiểu nhầm về phương pháp đánh vần của GS Hồ Ngọc Đại. Do đó, theo ông, lấy một góc, một trang sách hay một clip để đưa lên chế giễu không phản ánh đầy đủ phương pháp luận giáo dục.
Đánh vần bằng ô vuông trong sách Tiếng Việt Công Nghệ Giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại.
Theo TS Minh, tác giả cách đánh vần đang gây xôn xao dư luận hiện nay là nhà giáo Phạm Toàn. Hai nhà giáo Phạm Toàn và Hồ Ngọc Đại cùng nhau xây dựng được hết chương trình Tiếng Việt 1 – CNGD và sau đó không còn làm việc cùng nhau.
Triết lý căn bản của công nghệ giáo dục đã có từ trên 100 năm và đã trở thành thông dụng trên thế giới.
Gốc rễ của phương pháp chính này là học tập kiến tạo. Học tập kiến tạo cho rằng người học sẽ tự hình thành kiến thức dựa trên các trải nghiệm và suy luận mà không do thầy cô rót vào đầu. Chính vì vậy tăng cường xây dựng các trải nghiệm học tập sẽ giúp người học nhanh chóng có được kiến thức và kỹ năng.
Phương pháp học tập này cổ vũ việc thảo luận, tranh biện. Các bài tập hướng tới việc viết luận, suy diễn và hoàn thành các nhiệm vụ hơn là việc giải bài tập hay kiểm tra bằng các bài thi.
Sách Công nghệ giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại
Theo TS Đàm Quang Minh, không chỉ các trường dạy theo công nghệ giáo dục mới áp dụng phương pháp này. Thực tế, các trường quốc tế ở Việt Nam đã áp dụng từ lâu. Một số trường Việt Nam cũng thực hành phương pháp này như trường Đinh Thiện Lý, hệ thống trường Việt Úc (TP.HCM), trường phổ thông liên cấp quốc tế Gateway, Olympia (Hà Nội). Ngoài ra, nhiều trường chuyên ở các tỉnh như Lào Cai, Tây Ninh cũng khá thành công với công nghệ giáo dục.
Chia sẻ trên trang cá nhân, chuyên gia truyền thông Trần Chí Hiếu cho biết, mình cực kì thích cách đánh vần này. Và cho đến giờ, ông có thể đi 3 bước làm một bài thơ là nhờ phương pháp tượng hình này.
Theo ông Hiếu: “Những cái bạn đang chửi chỉ là cách nhận thức đánh vần – cách đánh vần khác so với cách dạy cũ. Tuy nhiên, kết quả đọc từ cuối cùng không khác. Do đó, bạn không phải sợ rằng Tiếng Việt sẽ bị ảnh hưởng.
Thứ hai, theo chuyên gia này, chúng ta đừng nhầm. Việc đánh vần tượng hình này không hề liên quan tới vụ cải cách ngôn ngữ của GS Bùi Hiền nên các video đọc tiếng Việt theo kiểu mới là hoàn toàn sai. Và nhiều người đang dùng điều này để chế giễu thầy Hồ Ngọc Đại”.
Nhà giáo Nguyễn Viết Sơn chỉ ra cách phân biệt TỪ, CHỮ và TIẾNG qua các ô vuông, hình tròn, hình tam giác: Thí dụ: “Ba ơi, mua siêu nhân cho con.” Nếu một chữ ghi vào một ô vuông: [BA] [ƠI] [MUA] [SIÊU] [NHÂN] [CHO] [CON], có 7 tiếng.
Cách phân biệt “TỪ”: Có từ đơn, từ ghép, từ láy… Từ đơn là từ có một chữ, từ ghép là từ có hai chữ trở lên. Trong câu trên, cứ một từ ghi vào một vòng tròn: (BA) (ƠI) (MUA) (SIÊU) (NHÂN) (CHO) (CON), sẽ có 7 từ đơn.
Cách phân biệt từ đơn và từ ghép: “Siêu nhân” là từ ghép. Nếu ghi vào ô tam giác cả từ đơn lẫn từ ghép, sẽ có:
Có 6 ô tam giác cho cả từ đơn và từ ghép.
M. Hà
Theo Dân trí
Đánh vần theo sách Công nghệ Giáo dục khác sách đại trà thế nào
Sách Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục dạy học sinh đánh vần theo tiếng, còn sách đại trà theo con chữ.
Tài liệu Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục của giáo sư Hồ Ngọc Đại gồm 3 tập với thứ tự là: âm-chữ, vần và tự học. Sách hướng dẫn học sinh đánh vần trên cơ sở phân tích cấu trúc ngữ âm của tiếng Việt, có phân biệt rạch ròi âm với chữ, ví dụ âm /cờ/ và chữ c, k, q...
Học tiếng trước chữ viết
Trình tự dạy đánh vần của tài liệu là: phát âm - âm - con chữ, tức là dạy tiếng trước dạy chữ. Đây là điểm khác biệt cơ bản nhất giữa tài liệu Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục và sách giáo khoa hiện nay . Theo quan điểm chủ biên, cách này thuận với tự nhiên là trẻ con biết tiếng (phát âm) trước khi biết chữ.
Bài học đầu tiên trong tập 1 "âm-chữ", học sinh sẽ được học tách câu thành từng tiếng, ví dụ "một ông sao sáng" gồm 4 tiếng: một/ông/sao/sáng. Với mỗi tiếng, sách ký tự thành một hình tròn/vuông/ngôi sao... Tiếng giống nhau được đánh màu sắc giống nhau, để học sinh dễ hình dung.
Lời được tách thành từng tiếng, mỗi tiếng được biểu thị bằng một ô vuông, theo phương pháp của sách Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục.
Do học tiếng trước học chữ nên với trẻ bắt đầu học lớp 1, khi nhìn vào mặt chữ sẽ không biết từ đó đọc là gì. Điều này khiến phụ huynh hoang mang, thậm chí có người bức xúc đến xé sách của con vì đã quen với phương pháp truyền thống là học chữ trước rồi nhìn vào con chữ để đánh vần và nhận diện từ.
Theo sách của GS Hồ Ngọc Đại, với mỗi tiếng, các em được hướng dẫn tách thành hai phần là đầu và vần, ví dụ tiếng "ba" có phần đầu là "b" và vần là "a". Song song đó, bài học đầu giới thiệu với học sinh sáu thanh trong tiếng Việt gồm: ngang, sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng và ký hiệu của các thanh này.
Ở phần âm (bài 2), Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục dạy học sinh theo khoa học của ngữ âm học. Sách hướng dẫn cách phân biệt nguyên âm với phụ âm; trong vần có âm chính, âm đệm và âm cuối.
Khi được học về âm đọc tròn môi (o, ô, u) và không tròn môi (a, e, ê, i/y, ơ, ư), học sinh sẽ được giới thiệu quy tắc ghép âm để tạo thành âm/vần mới. Ví dụ, ghép âm /a/ không tròn môi với âm /o/ tròn môi sẽ cho ra âm /oa/, hoặc vần "an" làm tròn môi bằng cách ghép với âm /o/ sẽ tạo thành vần "oan".
Ghi âm /cờ/ đứng trước âm đệm bằng chữ q; ghi âm /i/ đứng sau âm đệm bằng chữ y; dấu thanh đặt ở âm chính"... là một số luật chính tả được nêu trong Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục, buộc học sinh phải ghi nhớ và làm theo.
Chữ C/K/Q đều đọc là /cờ/
Có hai điểm khác biệt cơ bản trong cách phát âm chữ cái giữa tài liệu Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục với sách giáo khoa đại trà. Khác biệt đầu tiên là cách đọc ba chữ cái c, k, q đều là /cờ/ trong khi sách đại trà có cách phát âm lần lượt là /cờ/, /ca/ và /quy/.
Khác biệt thứ hai nằm ở các nguyên âm đôi. Trong sách Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục, có ba nguyên âm đôi là iê (đọc là /ia/) và có 4 cách viết là ia, ya, iê, yê. Trong khi sách giáo khoa đại trà chữ ia/ya, iê/yê phát âm lần lượt là /i-a/ và /i-ê/.
Nguyên âm đôi iê phát âm là /ia/ có 4 cách viết.
Nguyên âm đôi uô đọc là /ua/ có hai cách viếtlà ua và uô; trong khi trong sách phổ thông "ua" và "uô" cách đọc khác nhau. Nguyên âm ươ cũng có hai cách viết là ưa và ươ, đều đọc là /ưa/; khác với sách giáo khoa đại trà ươ sẽ đọc là 'ư-ơ/.
Với phát âm khác biệt này nên cách đánh vần trong Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục cũng khác. Từ "ke" sẽ được đánh vần là "cờ - e - ke" thay vì là "ca - e - ke" theo sách đại trà. Vần "uôn" sẽ được đánh vần là "ua - n - uôn" thay vì là "u-ô - n - uôn" như sách đại trà.
Video cô giáo dạy đánh vần theo sách của GS Hồ Ngọc Đại gây tranh cãi.
Trước đó, một video cô giáo hướng dẫn cách phát âm chữ cái c/k/q đều đọc là /cờ/, đánh vần chữ "qua" là "cờ-ua-coa"... gây xôn xao dư luận vì khác phương pháp được dạy đại trà cho học sinh lâu nay. Cách đánh vần đó được dùng theo cuốn sách Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục do giáo sư Hồ Ngọc Đại làm chủ biên và Bộ Giáo dục thông qua, cho phát hành.
Chủ tịch Hội đồng quốc gia thẩm định cuốn Tiếng Việt Công nghệ giáo dục - PGS Bùi Mạnh Hùng cho biết, tài liệu phần nào gây tranh cãi và còn có ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, thực tế cho thấy phương pháp dạy đánh vần trong đó đã giúp học sinh phát triển khá hiệu quả kỹ năng đọc thành tiếng và viết đúng chính tả.
Đây không phải là chương trình riêng mà là tài liệu dạy học của chủ biên GS Hồ Ngọc Đại, được nhiều địa phương tự nguyện áp dụng. Nó không có trong nội dung chương trình Tiếng Việt năm 2000 (chương trình hiện hành) được áp dụng đại trà và không có trong chương trình giáo dục phổ thông mới.
Quỳnh Trang
Theo Vnexpress
Đà Nẵng cấm dạy sách giáo khoa lớp 1 "Công nghệ Giáo dục" của giáo sư Hồ Ngọc Đại? Sách tiếng Việt lớp 1 - Công nghệ giáo dục của Giáo sư Hồ Ngọc Đại chỉ phù hợp với những vùng có học sinh gặp khó khăn về phát âm hoặc phát âm không chuẩn. Sở Giáo dục và Đào tạo Đà Nẵng cho hay, địa phương này không áp dụng thí điểm bộ sách tiếng Việt lớp 1 - Công nghệ...