Châu Âu đã bỏ qua nhiều dấu hiệu cảnh báo trước vụ tấn công Paris
Có rất nhiều cơ hội để ngăn chặn những kẻ khủng bố tấn công Paris hôm thứ 6 ngày 13 vừa qua nhưng các lực lượng an ninh châu Âu lại để lộ nhiều khe hở khiến các nghi phạm dễ dàng trốn thoát.
Hồi tháng 1, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt giữ một trong những kẻ đánh bom liều chết tại biên giới và trục xuất về Bỉ. Thổ Nhĩ Kỳ cho cảnh sát Bỉ biết, Brahim Abdeslam đã bị “tẩy não” vào muốn gia nhập tổ chức IS tại Syria.
Tuy nhiên trong quá trình thẩm vấn ở Bỉ, Abdeslam đã chối bỏ mọi liên quan đến phiến quân và được thả tự do. Em trai của Brahim là Salah cũng vậy, đây là một quyết định là chính quyền Bỉ cho rằng dựa trên những bằng chứng cho thấy hai anh em này không có ý định khủng bố.
Thế nhưng đến ngày 13/11, Abdeslam đã cho nổ bom tự sát tại quán bar Le Comptoir Voltaire ở Paris khiến nhiều người bị thương. Salah cũng là một nghi phạm trong vụ tấn công và đang trên đường chạy trốn.
Tại Pháp, trong danh sách “S” những đối tượng là mối đe dọa cho an ninh quốc gia của cảnh sát, có tên của Ismali Omar Mostefai, một trong những kẻ đánh bom liều chết định xông vào rạp hát Bataclan. Theo nguồn tin cảnh sát Pháp, Mostefai, một người Pháp gốc Algeri, đã có mặt trong danh sách trên từ năm 2010.
Cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ cũng coi Mostefai là một nghi phạm khủng bố có liên hệ với tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS. Ankara đã cung cấp thông tin cho Paris hồi tháng 12/2014 và tháng 6 vừa qua. Song những lời cảnh báo này không được ai chú ý tới và chỉ sau khi vụ tấn công xảy ra, Paris mới có câu trả lời.
Kẻ tấn công thứ tư cũng đã thâm nhập được vào Pháp trong vòng 4 tuần năm 2013 trước khi cảnh sát ra lệnh bắt giữ. Nhưng đến lúc đó, nghi phạm đã rời khỏi đất nước.
Các lực lượng an ninh châu Âu đã bỏ lọt nhiều nghi phạm khủng bố. Nguồn: Reuters
Trong bất kỳ trường hợp nào kể trên, cảnh sát, các lực lượng an ninh, tình báo đều có cơ hội bắt giữ ít nhất một trong số những kẻ khủng bố tiến hành tấn công liên hoàn tại Paris. Nhưng họ đã không làm được, điều này lý giải tại sao các phiến quân IS có thể tập hợp và tự do di chuyển giữa những biên giới mở, không yêu cầu hộ chiếu ở châu Âu.
Các lực lượng an ninh lập luận rằng, mỗi lần bỏ lỡ nói trên đều có nguyên nhân của riêng nó. “Chúng tôi đang ở trong tình huống mà các lực lượng đều quá tải. Họ cho rằng sẽ có điều gì đó xảy ra nhưng không biết là ở đâu”, Nathalie Goulet, đến từ Ủy ban điều tra Thượng viện Pháp, cho biết.
Rất nhiều người cho rằng Bỉ chính là một “liên kết yếu” trong mạng lưới an ninh châu Âu. Louis Caprioli, cựu lãnh đạo cơ quan chống khủng bố Pháp, phân tích: “Bỉ không có những phương tiện hay các cơ quan đặc nhiệm, chuyên biệt như MI5 của Anh hay DGSI (cơ quan tình báo) của Pháp”.
Trong những năm qua, các nhà điều tra gần như chỉ tập trung vào những người đàn ông và phụ nữ lớn lên ở châu Âu, có hộ chiếu châu Âu và tìm cách tới Syria để huấn luyện và chiến đấu. Khi con số chiến binh này tăng lên, giới chức khá vất vả để theo dõi lực lượng này.Tập trung vào phiến quân trở về từ Syria
Bộ Nội vụ Pháp ước tính khoảng 500 người mang quốc tịch Pháp đã tới Syria và gần 300 người đã quay lại. Giới chức Pháp liệt kê 1.400 người cần phải giám sát 24/24 nhưng nước này lại không có đủ số lượng cảnh sát để thực hiện nhiệm vụ đó.
Tại Bỉ, khoảng 350 người đã tới Syria, chiếm số lượng nhiều nhất châu Âu. Chính phủ Bỉ cho biết nước này đã có danh sách của 400 người đang sống ở Syria, đã quay trở về hoặc được cho là chuẩn bị tới đó. Ngoài ra còn có thêm 400-500 người mà các quan chức tin rằng đã bị IS “tẩy não”. Thế nhưng số lượng người trong các lực lượng an ninh thực hiện nhiệm vụ giám sát lại còn ít hơn cả số nghi phạm nói trên.
Một trong những tên khủng bố tổ chức vụ tấn công hôm 13/11 là Abaaoud sau đó đã bị đặc nhiệm Pháp truy đuổi và tiêu diệt cùng với một kẻ đánh bom liều chết và một phụ nữ được cho là em họ của Abaaoud. Trước đó Abaaoud đã bị giới chức để ý trong nhiều năm. Hồi tháng 2, Abaaoud nói trong một cuộc phỏng vấn trên tạp chí của IS rằng tên này đã quay trở lại Syria sau vụ tấn công ở thị trấn Verviers, Bỉ. Lúc này, Abaaoud biết mình đã rơi vào tầm ngắm của giới chức châu Âu.
Video đang HOT
Nếu việc Abaaoud đã quay trở lại Syria từ Verviers là thật thì chứng tỏ tên này đã quay lại châu Âu nhiều lần trước tháng 1. Các quan chức Pháp không hề biết gì đến hành tung của tên khủng bố cho đến khi các vụ tấn công liên hoàn xảy ra.
“Nếu Abaaoud có thể đi từ Syria tới châu Âu, đó chắc chắn là một thất bại lớn cho toàn bộ hệ thống an ninh ở lục địa văn minh này”, Bộ trưởng Ngoại giao Pháp, Laurent Fabius nói.
Những người đàn ông đến từ quán bar
Cảnh sát vẫn đang lùng sục nghi phạm Salah Abdeslam. 6 tháng trước khi vụ tấn công xảy ra, Salah và anh trai của mình là Brahim, điều hành một quán bar có tên Les Beguines trên một tuyến phố yên ắng ở Molenbeek, Bỉ, nơi từng xảy ra một số vụ tấn công.
Sau vụ khủng bố liên hoàn ở Paris, Salah Abdeslam đã trốn thoát thành công. Giới chức cho biết tên này đã bị chặn lại trên đường trở về Bỉ nhưng sau đó lại được thả đi. Cho đến nay vẫn chưa rõ vai trò của Salah trong đêm tấn công tại Paris và tại sao anh ta lại sống sót.
Hai người đàn ông bị bắt sau đó là Mohamed Amri, 27 tuổi và Hamza Attou, 21 tuổi, cho biết họ đã đưa Abdeslam quay trở về Brussels sau khi nhận được cuộc gọi thông báo xe của anh ta bị hỏng. Điều này có nghĩa là Abdeslam đã lọt qua tới 3 cửa kiểm soát an ninh trên đường từ Pháp về Bỉ.
Những bước bỏ lọt khủng bố đó không chỉ diễn ra ở Pháp và Bỉ.
Một cuốn hộ chiếu Syria đã được tìm thấy gần xác của một kẻ đánh bom liều chết ở sân vận động Stade de France của một người đàn ông đăng ký là người tị nạn ở đảo Leros, Hy Lạp ngày 3/10. Người đàn ông này đã đi qua Macedonia và xin tị nạn ở Serbia.
Hiện chưa rõ cuốn hộ chiếu có tên Ahmad al-Mohammad, 25 tuổi, đến từ thành phố Idlib, Syria, này là của chủ nhân đánh bom Paris hay bị đánh cắp từ một người tị nạn. Dù sự thật là gì thì nó cũng làm dấy lên một làn sóng chỉ trích việc châu Âu mở cửa đón người nhập từ từ đầu năm đến nay.
Nội dung được thực hiện qua thảm khảo nguồn tin Reuters (Anh), một trong những hãng tin lớn nhất thế giới. Reuters cung cấp bài viết, hình ảnh, đồ họa và video cho rất nhiều tờ báo, đài phát thanh, đài truyền hình, Internet và các phương tiện truyền thông khác trên toàn thế giới.
Theo Infonet
5 lưỡi kiếm có thể chặt đứt vòi bạch tuộc IS
Các chuyên gia nhận định để tiêu diệt tận gốc IS cần phải phối hợp nhiều biện pháp trên các lĩnh vực ngoại giao, quân sự, tình báo, kinh tế và tôn giáo.
Chiến đấu cơ Pháp tham gia chiến dịch không kích IS. Ảnh: AFP
Sau khi Pháp hứng chịu vụ khủng bố đẫm máu ở Paris, và các quốc gia láng giềng đang bị đặt trong tình trạng báo động cao vì nguy cơ khủng bố, nhiều nước phương Tây mới nhận ra rằng phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) không hề suy yếu sau hơn một năm liên quân do Mỹ đứng đầu thực hiện chiến dịch không kích liên tục ở Iraq và Syria, mà chúng thậm chí đang vươn vòi bạch tuộc sang châu Âu.
Các chuyên gia phân tích cho rằng thực tế này đòi hỏi các quốc gia phương Tây cần có những giải pháp đồng bộ, toàn diện hơn nữa trong cuộc chiến chống khủng bố, và họ đề xuất 5 lưỡi kiếm có thể giúp chặt đứt vòi bạch tuộc đang ngày càng vươn xa của IS, theo La Croix.
Lập liên minh chống IS duy nhất
Phát biểu trước quốc hội hôm 16/11, Tổng thống Pháp Franois Hollande đã lần đầu tiên khẳng định kẻ thù của Pháp ở Syria chính là IS, đồng thời khẳng định tất cả lực lượng có thể thực sự đấu tranh chống IS cần tập hợp lại trong một liên minh duy nhất.
Theo ông Franois d'Alanon, chuyên gia về an ninh quốc tế của NATO, để làm được điều này, các bên liên quan cần phải vượt qua được khó khăn lớn nhất hiện nay là sự khác biệt về quan điểm đối với tương lai Tổng thống Syria Bashar al-Assad và mục tiêu chiến dịch không kích tại Syria.
Tuyên bố của Tổng thống Hollande cho thấy tương lai của ông Assad không còn quan trọng đối với điện Élysee và Pháp từ nay sẵn sàng hợp tác với Nga và Iran, hai đồng minh quan trọng nhất ủng hộ ông Assad.
Các cường quốc như Mỹ, Nga và Liên minh châu Âu (EU), các quốc gia Arab, Iran hôm 14/11 đã thỏa thuận về lịch trình chuyển giao quyền lực tại Syria để lập ra một chính phủ chuyển tiếp trong vòng 6 tháng tới, hướng tới bầu cử tổng thống trong vòng 18 tháng.
Tăng cường can thiệp quân sự
Liên quan đến các hoạt động quân sự, ông Alanon nhấn mạnh rằng nếu Pháp và các bên liên quan vẫn giữ mức độ can thiệp như hiện nay, họ khó có khả năng xóa sổ hoàn toàn IS.
Để đáp trả lại các cuộc tấn công đẫm máu nhằm vào Paris, đêm 16/11 Pháp đã tiến hành một chiến dịch oanh kích mạnh mẽ nhất từ trước đến nay vào Raqqa, sào huyệt của phiến quân IS, với 24 máy bay tiêm kích ném bom.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, các đợt không kích của Pháp và liên quân đến nay vẫn được đánh giá có hiệu quả rất hạn chế và cần phải được cải thiện về cường độ và chất lượng.
Kể từ khi bắt đầu chiến dịch chống IS vào ngày 19/9/2014, không quân Pháp đã xuất kích 288 lượt, trong đó chỉ có 8 lượt trên lãnh thổ Syria, chiếm 3,5% trong toàn liên quân, hết sức khiêm tốn nếu so với tỷ lệ không kích của Mỹ là 80%.
Về phía Mỹ, tuy có số lần xuất kích nhiều, có đến 75% trong số những lần cất cánh đó máy bay Mỹ không thả bom vì sợ gây thương vong cho dân thường.
Ông Alanon cho rằng để đối phó với các đợt không kích, phiến quân đã trà trộn vào dân thường, hạn chế liên lạc và di chuyển bằng xe bọc thép. Tình trạng này đòi hỏi liên quân phải tiến hành một chiến dịch can thiệp trên bộ, giải pháp mà đến nay không một quốc gia chống IS nào sẵn sàng thực hiện.
Tăng cường hợp tác tình báo
"Để đối phó với tổ chức khủng bố IS trong cuộc chiến phi đối xứng giữa một quốc gia với một tổ chức không có lãnh thổ và quân đội cụ thể, tình báo là chìa khoá của mọi thành công", ông Gilles Biassette, chuyên gia thuộc viện Nghiên cứu chính trị Paris (ESSEC), đánh giá.
Giám đốc CIA John Brennan nhận định các mạng lưới khủng bố hiện nay đều được huấn luyện bài bản và biết cách che giấu các hoạt động rất tốt. Để giám sát các phần tử thánh chiến từ Iraq và Syria trở về, các nước châu Âu cần phải có sự hợp tác nhịp nhàng về mặt thông tin, đặc biệt là Thổ Nhĩ Kỳ, nước có chung biên giới với Syria, là nơi phiến quân IS thường xuyên xâm nhập.
Thủ tướng Pháp Manuel Valls cho rằng để tăng cường năng lực tình báo, các nước cần phải tăng ngân sách, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho lực lượng an ninh và các cơ quan tình báo. Tại Anh, Thủ tướng David Cameron ngày 15/11 cũng thông báo ý định tuyển thêm 1.900 nhân viên cho các cơ quan an ninh như MI5, MI6, GCHQ.
Cắt đứt nguồn tài chính
Về kinh tế, chuyên gia về Trung Đông, giảng viên đại học Mohyla tại Kiev, Alain Guillemoles cho rằng để làm suy yếu tiến tới tiêu diệt tận gốc IS, điều kiện tiên quyết là phong tỏa và cắt đứt các nguồn thu tài chính dồi dào của chúng.
Theo hai nhà nghiên cứu Jean Charles Brisard và Damien Martinez, phiến quân IS có tiềm lực tài chính rất mạnh với thu nhập hàng năm lên đến 2,9 tỷ USD. Số tiền này đến từ các hoạt động như buôn bán dầu mỏ, buôn lậu cổ vật, bắt cóc con tin đòi tiền chuộc và đánh thuế người dân sống trong khu vực kiểm soát, trong đó buôn lậu dầu mỏ là lĩnh vực sinh lợi nhiều nhất, chiếm tới 55% nguồn thu.
"Việc cắt đứt các nguồn tài chính này là hoàn toàn khả thi. Các chiến đấu cơ của đồng minh có thể oanh kích phá hủy các xe chở dầu của IS ", ông Guillemoles cho hay.
Các cuộc không kích dữ dội phá hủy nhiều cơ sở dầu mỏ của IS. Ảnh: IBTimes
Một nguồn tin ngoại giao giấu tên tiết lộ với tờ Le Monde rằng Pháp từ lâu đã ủng hộ biện pháp này, nhưng Mỹ lại phản đối vì sợ gây thương vong cho các tài xế, hầu hết là người Thổ Nhĩ Kỳ, một đồng minh của Mỹ. Nhưng sau làn sóng khủng bố vừa rồi ở Paris, Nhà Trắng đã thay đối quan điểm. Trong ngày 15/11, các chiến đấu cơ của Mỹ đã phá hủy 116 xe chở dầu của IS.
Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia trung chuyển chủ yếu, có thể áp dụng biện pháp quyết liệt như đóng cửa biên giới, không cho các xe bồn chở dầu chạy qua. Biện pháp này sẽ là thước đo thể hiện sự quyết tâm của Ankara trong cuộc đấu tranh chống khủng bố IS.
Hóa giải tư tưởng Hồi giáo cực đoan
Những năm gần đây, hàng nghìn người châu Âu đã tới Syria chiến đấu cho IS sau khi trở nên cực đoan vì bị đầu độc bởi các luận điệu đầy thù hận trên Internet, bị ảnh hưởng từ các giáo sĩ, hay tiếp xúc với khủng bố trong nhà tù.
Theo ông El Difraoui Asiem, chuyên gia về jihad thuộc đại học Lyon, để giải độc hoàn toàn tư tưởng này cần phải áp dụng nhiều biện pháp phối hợp như trợ giúp xã hội, tư vấn tôn giáo, huy động các chuyên gia tâm lý, tâm thần và cuối cùng mới là các biện pháp giám sát an ninh.
Các chuyên gia đánh giá nước Pháp đã bị chậm trễ trong vấn đề này đến 10 năm so với Đức, Anh và 15 năm so với các nước Bắc Âu.
Chẳng hạn hiệp hội Wegweiser ở Đức thành lập các văn phòng đối diện đền thờ Hồi giáo trong các khu phố bình dân, với thành viên là các nhân viên xã hội theo đạo Hồi được Bộ Nội vụ trả lương, và các tình nguyện viên. Họ thường xuyên cảnh báo cho cộng đồng về mối nguy của jihad tại các nơi cầu nguyện, trường học, câu lạc bộ thanh niên.
Tại Anh và Hà Lan, chính quyền không ngần ngại nhờ đến những nhà thuyết giáo, với những bài giảng đạo khác hẳn những kẻ tuyển mộ quân thánh chiến.
Các chuyên gia phân tích cho rằng khi kết hợp cả 5 lưỡi gươm trên, phiến quân IS sẽ nhanh chóng bị chặn đứng và lụi tàn, cũng như không có cơ hội hồi sinh trên mảnh đất chiến sự. Nếu phương Tây và các đối tác không quyết tâm thực hiện các biện pháp đó, họ sẽ không bao giờ thành công trong cuộc chiến chống IS.
"Để giải quyết vấn đề này, các biện pháp an ninh đơn thuần sẽ không đem lại bất cứ hiệu quả nào", Olivier Talles, bình luận viên về Trung Đông của La Croix, nhấn mạnh.
Nguyễn Hoàng
Theo VNE
Guồng máy an ninh, tình báo tinh vi của IS Để duy trì sự vận hành của một "Nhà nước" liên tục bị nhiều lực lượng nhòm ngó, tấn công, IS đã cho thiết lập một guồng máy an ninh, tình báo tinh vi, với nòng cốt là những cựu sĩ quan trong chính quyền Saddam Hussein. Người xây dựng lên mô hình tổ chức của IS chính là Haji Bakr, một cựu...