Châu Á đang trở thành khu vực siêu cường của giáo dục Đại học
(GDVN) – Mặc dù nằm ở trung tâm châu Á, Việt Nam cũng vẫn có khả năng bị bỏ rơi trong quá trình hội nhập và phát triển về giáo dục Đại học.
LTS: Tổng thư ký Liên đoàn các Hiệp Hội Tư vấn giáo dục và Ngôn ngữ quốc tế – FELCA, bà Đào Liên Hương đưa ra nhìn nhận và đánh giá về dòng thác chuyển dịch của giáo dục toàn cầu.
Tòa soạn trân trọng gửi tới độc giả.
Một bản báo cáo của Pricewaterhouse Coopers (PwC) đã dự đoán rằng, vào năm 2050, thế giới sẽ chứng kiến một sự đổi thay lớn của tiềm lực kinh tế toàn cầu – từ các nền kinh tế phát triển chuyển dịch sang châu Á và các nền kinh tế mới nổi.
Bản báo cáo của PwC được đưa ra vào tháng 2/2015, thì sau đó một tháng, Viên Giáo dục Mỹ IIE đã xuất bản cuốn sách: Châu Á – siêu cường giáo dục Đại học tiếp theo? Trong đó đưa ra những luận điểm về việc chuyển dịch của nền giáo dục Đại học thế giới sang Châu Á.
Cuốn sách chỉ ra rằng: chính sự chưa tương thích giữa sự phát triển kinh tế của Châu Á đã dẫn đến sự thay đổi của xã hội, việc ra đời ngày một nhiều tầng lớp trung lưu và sự mở cửa ra thế giới bên ngoài ,cũng như đi theo xu hướng thị trường của các nền kinh tế.
“Sự năng động này đã phản ánh rõ trong sự thay đổi của giáo dục Đại học, đặc biệt trong thời đại khi sự phát triển kinh tế tại nhiều nước trong khu vực châu Á đã gắn bó chặt chẽ với các sản phẩm trí tuệ, kỹ năng tiên tiến, và sự gia tăng nhu cầu giáo dục Đại học” – ông Rajika Bhanradi – Phó chủ tịch IIE phụ trách nghiên cứu đã nhận định như vậy.
Vào năm 2020, chỉ riêng Trung Quốc cũng sẽ chiếm 30% số lượng sinh viên tốt nghiệp Đại học có độ tuổi từ 25 – 34.
Mặc dù nằm ở trung tâm châu Á, Việt Nam cũng vẫn có khả năng bị bỏ rơi trong quá trình hội nhập và phát triển về giáo dục Đại học. (Ảnh: giaoduc.net.vn)
Tại Ấn Độ – nước có nền kinh tế lớn thứ 3 trên thế giới dự báo sẽ cung cấp thêm 300 triệu người cho nguồn nhân lực thế giới trong hai thập kỷ tới – bằng tổng dân số của nước Mỹ!
Ngay trong chương mở đầu cuốn sách, hai giáo sư của trường Đại học Quốc gia Singapore đã viết thẳng thế này:
Video đang HOT
“Thế kỷ 21 là thế kỷ của Châu Á. Điều này không thể thay đổi và đảo ngược. Một sự đầu tư lớn và vững chắc vào giáo dục đã bắt đầu để đồng hành cùng sự phát triển kinh tế giúp sự hình thành thế kỷ Châu Á này.”
Rõ ràng là các quốc gia trong khu vực đã có những chính sách và bước tiến nhằm cái cách và thúc đẩy giáo dục Đại học.
Trong đó có sự thay đổi về cách suy nghĩ trong việc lựa chọn trường – những trường hàng đầu ở Châu Á đã dần có vị trí trong sự lựa chọn của sinh viên tại khu vực này. – theo đánh giá của tạp chí University world news.
Alessia Lefebure – prof. của trường Đại học Columbia đã nhận định: “Sinh viên giờ đây không còn bị suy nghĩ sùng bái phương tây ngự trị nữa, và giáo dục Đại học cũng không nhất thiết phải bị cai trị và điều khiển bởi các trường danh giá của phương Tây”.
Một loạt các nước Châu Á đang cố gắng chuyển mình để biến đất nước họ trở thành trung tâm của khu vực là một minh chứng cho việc này.
Sự thật hiển nhiên là các hệ thống giáo dục Đại học tại các khu vực trong châu lục đã ngày càng đi gần với nền giáo dục có tên tuổi và lâu đời hơn của phương Tây, và tầm ảnh hưởng của chúng trong khu vực và quốc tế ngày càng tăng.
Đồng hành với chúng là những đầu tư lớn dành cho giáo dục, hội nhập khu vực, nhu cầu các nước được tiếp nhận sinh viên quốc tế, thông qua các chính sách học bổng và chương trình hợp tác song phương trong khu vực và toàn châu Á.
Chẳng hạn Trung Quốc, đã có những chương trình khuyến khích cấp học bổng cho sinh viên các nước trong khu vực như Hàn Quốc, Indonesia, Việt Nam… sang Trung Quốc học tập.
Hiện Trung Quốc cũng đang đứng hàng đầu trong danh sách lựa chọn của học sinh Việt Nam khi đi du học – khoảng hơn 5000 người/năm. Số lượng sinh viên Indonesia tại Trung Quốc cũng đang có khoảng 14.000 sinh viên, tăng 10% mỗi năm kể từ 2010.
Hàn Quốc trước đây là một trong những nước đứng đầu trong việc gửi sinh viên đi du học thì nay cũng đã giảm dần trong 3 năm trở lại đây.
Phần vì hệ thống các trường Đại học trong nước đang cải cách và phát triển vượt bậc so với trước đây với các phòng thí nghiệm hiện đại được hỗ trợ bởi các tập đoàn sản xuất lớn, phần vì Hàn Quốc đã có những chính sách khuyến khích các giảng viên, giảng viên giỏi đang giảng dạy tại Mỹ và các nước phương Tây trở về giảng dạy tại quê nhà…
Phần nữa vì một nguồn lớn sinh viên đang chuyển dịch sang các nước xung quanh như Trung Quốc, Nhật Bản.. số lượng sinh viên Hàn Quốc đang học tập tại Trung Quốc đã tăng 200% lên 62,855 vào năm 2012 so với năm 2003, so với tỷ lệ tăng 50% số du học sinh sang Mỹ – 73,351 trong cùng thời kỳ.
Chính phủ Nhật Bản cũng đã đưa ra chương trình nhằm giúp các trường Đại học trong trong nước đưa sinh viên Nhật bản tham gia chương trinh trao đổi sinh viên và thực tập sinh sang các nước xung quanh và lựa chọn 30 trường Đại học hàng đầu (mới chọn được 13 trường) vào nhóm G30 để tiếp nhận sinh viên quốc tế (dự kiến 320.000 sinh viên quốc tế trong 5 năm).
Sự tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế Trung Quốc và thị trường công việc hấp dẫn, đầy cạnh tranh của Hàn Quốc, Trung Quốc… và cuối cùng là giá cả hợp lý của nền giáo dục khu vực Châu Á đã góp tạo ra xu hướng dịch chuyển này.
Việt nam nằm giữa hai khu vực năng động và quan trọng của Kinh tế thế giới: Khu Đông Bắc Á và Đông Nam Á. Chúng ta sẽ trở thành nguồn cung cấp sinh viên du học hay thu hút sinh viên tới du học sẽ phụ thuộc rất nhiều vào chính sách mở cửa của các trường Đại học trong nước.
Phụ thuộc vào trình độ sử dụng tiếng Anh và các ngoại ngữ khác trong khu vực ở mức độ nào? Các chương trình, bằng cấp được liên thông, công nhận giữa các trường trong khu vực và thế giới.
Nếu chúng ta không chuyển nhanh thì sẽ không hội nhập được vào dòng thác chuyển dịch của giáo dục toàn cầu và như vậy mặc dù nằm ở trung tâm châu Á, Việt Nam cũng vẫn có khả năng bị bỏ rơi trong quá trình hội nhập và phát triển này.
Theo GDVN
Ngô Bảo Châu: 'Đại học Tôn Đức Thắng đánh đồng khái niệm giáo sư'
Các cơ sở giáo dục tự bổ nhiệm chức vụ giáo sư là xu hướng của thế giới, song GS Ngô Bảo Châu cho rằng Đại học Tôn Đức Thắng đã đánh đồng khái niệm này trong bối cảnh ở Việt Nam.
- Việc phong hàm giáo sư ở Việt Nam và nước ngoài khác nhau thế nào thưa ông?
- Đầu tiên là cách hiểu nghĩa từ "giáo sư" ở Việt Nam và nước ngoài không giống nhau. Ở nước ngoài, nội hàm của từ này là một vị trí làm việc tương đương với trách nhiệm và mức thu nhập nhất định. Việc phong giáo sư là quyết định tuyển dụng giữa cơ sở giáo dục với nhà khoa học - một cá nhân.
Còn ở Việt Nam, từ xưa tới nay giáo sư không phải là vị trí công tác mà là một học hàm, là sự công nhận của Nhà nước đối với nhà khoa học, rất danh dự. Ở đây, việc phong hàm giáo sư của Việt Nam hơi trái khoáy so với các nước khác. Theo tôi, chúng ta nên trả lại từ giáo sư về đúng nghĩa của nó, tức là một vị trí làm việc. Nhà nước cũng nên trao quyền bổ nhiệm này cho các cơ sở giáo dục bởi phù hợp với chủ trương chung là giao quyền tự chủ cho các trường đại học.
GS Ngô Bảo Châu: "Việt Nam nên trả từ giáo sư về với bản chất của nó". Ảnh:Nguyễn Loan
- Giáo sư nghĩ gì về việc trường Đại học Tôn Đức Thắng bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư?
- Trên thế giới các trường bổ nhiệm giáo sư là chuyện bình thường. Nhưng tôi nghĩ việc làm của trường Tôn Đức Thắng là đánh đồng nghĩa của từ giáo sư ở nước ngoài với Việt Nam. Rõ ràng những giảng viên của Đại học Tôn Đức Thắng nếu mang ra Hội đồng giáo sư Nhà nước sẽ không được công nhận.
Giáo sư họ bổ nhiệm đương nhiên là giáo sư của trường Đại học Tôn Đức Thắng, song ở Việt Nam dễ gây hiểu nhầm với học hàm giáo sư do Nhà nước phong. Đây là trường đã tránh tráo khái niệm. Nếu trường tự phong giảng viên xuất sắc của Đại học Tôn Đức Thắng thì không có vấn đề gì.
- Ông đánh giá thế nào về việc phong hàm giáo sư ở Việt Nam hiện nay?
- Nói thật, tôi thấy một số người được Hội đồng giáo sư Nhà nước phong hàm nhưng lại không xứng đáng vì chức danh giáo sư gắn liền với việc nghiên cứu khoa học. Vấn đề không phải là cần nới lỏng các tiêu chí hay quy trình để phong học hàm giáo sư cho nhiều người hơn nữa. Nhưng về quy trình thì theo tôi cần phải thay đổi để chức danh giáo sư tương xứng với công việc nghiên cứu khoa học của họ. Chứ giáo sư không phải liên quan tới những chức quyền như một số người ở Việt Nam.
- Quy trình phong hàm giáo sư ở một số nước trên thế giới như thế nào thưa ông?
- Pháp cũng có Hội đồng giáo sư quốc gia thẩm định những người đủ tiêu chuẩn ứng cử vào chức danh giáo sư. Những người đạt tiêu chuẩntrước đây do Tổng thống ký, còn hiện nay là do Bộ trưởng Giáo dục công nhận.Tuy nhiên, đây chỉ là vòng đầu, khá dễ.
Sau đó, từng cơ sở giáo dục sẽ tuyển chọn trong số người đã được Hội đồng giáo sư quốc gia công nhận để bổ nhiệm vào trường. Đây mới là vòng khó bởi có hay không được các cơ sở giáo dục uy tín chọn.
Nó giống với Việt Nam là quyết định phong giáo sư vẫn là của Hội đồng giáo sư Nhà nước quyết định. Nhưng về quy trình thì ngược lại. Ở Việt Nam những ứng cử viên được các trường đề cử lên, sau đó Hội đồng giáo sư nhà nước sẽ thẩm định, phong hàm.
Trong khi đó ở Mỹ ai muốn có chức danh giáo sư cũng được. Có những người không có bằng tiến sĩ, không có trình độ đại học cũng có thể là giáo sư miễn là họ được Hội đồng giáo sư trong trường công nhận. Khi họ có những nghiên cứu xuất sắc thì các trường sẽ tuyển và bổ nhiệm vào trường. Tất cả những quyết định phong hàm, bổ nhiệm đều do các cơ sở giáo dục quyết định.
- Chức danh giáo sư của ông được bổ nhiệm như thế nào?
- Tôi có nhiều chức danh giáo sư khác nhau. Một là giáo sư do Pháp phong vào năm 2004, quy trình bổ nhiệm giống như những gì tôi đã nói. Sau khi được Hội đồng giáo sư quốc gia công nhận tôi được bổ nhiệm làm giáo sư ở cơ sở giáo dục vào năm 2005. Đến năm 2010, khi tham gia giảng dạy ở Đại học Chicago (Mỹ) tôi được cơ sở giáo dục này phong làm giáo sư của trường thông qua Hội đồng giáo sư nhà trường.
Theo VNE
Sinh viên điều khiển robot bằng ý nghĩ Không cần dùng chuột, bàn phím hay thiết bị điều khiển bằng tay, con người có thể trực tiếp tương tác với máy móc bằng ý nghĩ, là đề tài nghiên cứu sáng tạo của nhóm sinh viên Kỹ thuật phần mềm, Đại học FPT. Đồ án tốt nghiệp "Điều khiển robot bằng sóng điện não" của nhóm sinh viên Đại học FPT...