Chàng trai khiếm thị học báo và viết “dự án ánh sáng”
Là một người khiếm thị bẩm sinh, anh Hoàng Văn Lý hiểu hơn ai hết câu nói “ giàu đôi con mắt, khó hai bàn tay”. Sống trong bóng tối, anh vẫn mỉm cười vì biết rằng thứ “ánh sáng” từ những tác phẩm báo chí do mình sản xuất đã và đang là “đôi mắt”, “đôi tai”, “đôi chân” cho những người khuyết tật.
Anh Hoàng Văn Lý mong muốn sớm gửi đến những người khuyết tật cả nước những thông điệp đáng trân quý của sự vươn lên để chiến thắng chính bản thân mình. Ảnh: Hoàng Duyên
Nhờ đôi mắt của mẹ!
Hoàng Văn Lý (SN 1982, trú tại xã Võng Xuyên, huyện Phúc Thọ, Hà Nội) sinh ra trong một gia đình có bố là người khiếm thị bẩm sinh. Và như là trò đùa trớ trêu của số phận, anh Lý và người em trai sinh sau đó 2 năm cũng bị khiếm thị bẩm sinh từ gen di truyền của bố. Anh Lý nhớ như in những ngày tháng tuổi thơ ở quê hương, mẹ một mình vất vả chợ búa lo cho cả gia đình.
Hai anh em Lý bị một căn bệnh giống nhau: Bệnh đục thủy tinh thể. Từ đôi mắt trong veo tuổi thơ, dần dần màng đục che phủ toàn bộ con ngươi, dù gia đình đã vay mượn tiền bạc để đến các bệnh viện lớn trong nước chữa trị, song dường như số phận đã an bài, một mắt của Lý bị hỏng vĩnh viễn. Mắt còn lại, cố gắng lắm Lý cũng chỉ nhìn thấy những hình khối mờ mờ, ảo ảo.
Vì khuyết tật bẩm sinh nên đối với Lý, không có điều gì khủng khiếp hơn khi trước mắt mình là một màn tối thăm thẳm. “Bố, tôi và em trai phải trông nhờ vào đôi mắt của mẹ”, anh Lý cho hay.
Trong gia đình, cái gì để đâu sẽ chỉ để ở đúng vị trí ấy để 3 người khiếm thị không phải khổ sở kiếm tìm. Mọi thứ vẫn bình yên theo sinh hoạt của gia đình, nhưng nó bắt đầu thay đổi khi Lý bắt đầu đi học mẫu giáo.
Anh luôn ý thức sự khác biệt của mình khi tham gia trò chơi cùng các bạn. Khi đó, thay vì tự chạy bằng chính đôi chân của mình, Lý phải nhờ cô giáo dắt tay đưa đến chỗ ngồi. Từ lúc này, anh cũng bắt đầu thấy được sự bất tiện trong việc không thể nhìn thấy đường sá, không thể tự lập làm mọi việc.
Sau đó, anh Lý được lên Hà Nội học Trường trẻ khiếm thị Nguyễn Đình Chiểu theo sự giới thiệu của xã. Sự thay đổi môi trường vừa là động lực và cũng là nỗ lực không mệt mỏi của anh để thay đổi chính cuộc đời mình.
Anh Lý kể lại rằng, đó là khoảng thời gian khó khăn nhất đối với anh, khi mọi thứ trước mắt quá khó khăn. Sống xa gia đình, bạn bè mới, môi trường mới, một đứa trẻ khiếm thị 7 tuổi phải tự lập tất cả. Anh bị trầm cảm một năm trời, gầy yếu, suy dinh dưỡng. Mẹ anh đến thăm, thương con nhưng bà cũng chỉ biết động viên con cố gắng để học tập và hòa nhập cùng bè bạn, thầy cô, trường học. Vì nếu không ở đây, trở về nhà, anh chỉ mãi mãi là một người khuyết tật chứ không ai có thể nâng đỡ anh đứng trên đôi chân của mình.
Ước mơ thành hiện thực
Anh Hoàng Văn Lý quây quần bên gia đình (ảnh nhân vật cung cấp).
Video đang HOT
Năm ấy, anh Lý phải học lại lớp 1. Nhưng sau khi ý thức được về bản thân mình, anh nỗ lực gấp nhiều lần và đã đạt điểm số cao nhất lớp. Song hành với học văn hóa, anh học đàn bầu, ghi-ta… và tham gia đội văn nghệ của trường. Cũng bắt đầu từ đây, cuộc đời của Hoàng Văn Lý có một khởi đầu mới. Anh bắt đầu đọc những trang sách văn học đầu tiên, mộng mơ và nghĩ đến một cuộc sống tương lai.
Năm 12 tuổi, anh lấy tiền tiết kiệm là khoản thù lao trong những chuyến đi biểu diễn mua một cái đài nhỏ để nghe những chương trình phát thanh, tiếp xúc với thế giới. Lên cấp 3, anh Lý vào học tại trường tư thục dành cho người khiếm thị. Nhà trường có một máy đánh chữ dành cho dự án học sinh khiếm thị. Và thế là các học sinh thay nhau thực hành. Và cũng từ chiếc máy này, nguyệt san Hoa Nắng được xuất bản đều đặn mà anh Lý là một trong những biên tập viên chính. Có một số nhà báo đến thăm trường, đọc những cuốn nguyệt san kia và khen ngợi anh rất nhiều. Từ đó, ước mơ cháy bỏng được làm báo chuyên nghiệp dấy lên trong lòng chàng trai trẻ Hoàng Văn Lý.
Sau này, anh thi đỗ khoa Báo chí (Đại học KH-XH&NV, Đại học Quốc gia Hà Nội). Ngay ở giảng đường đại học, anh Lý bắt đầu viết bài gửi một số cơ quan báo chí. Khi ra trường, anh xin làm cộng tác viên, rồi biên tập viên chính một chương trình cho người khuyết tật của Đài Tiếng nói Việt Nam có tên gọi “Niềm tin ánh sáng”.
Mỗi thử thách là một cánh cửa
Vợ chồng anh Hoàng Văn Lý trong buổi nhận bằng khen của Bộ VH-TT&DL dịp tôn vinh 30 cặp gia đình khuyết tật tiêu biểu trên cả nước vào năm 2016 (ảnh nhân vật cung cấp).
Gắn bó với nghề báo, anh Lý đã nảy ra ý tưởng làm dự án truyền thông “Đom đóm Studio” với tiêu chí “nghe một chương trình, từ lần sau ra đường mọi người có thể biết cách giúp đỡ người khuyết tật”.
Anh Lý nói rằng, dự án truyền thông dành cho “người khuyết tật online” được anh ấp ủ từ chính những tháng ngày làm cho chương trình “Niềm tin ánh sáng” trên hệ VOV. Tuy nhiên, đây là chương trình chuyên biệt dành cho người khiếm thị. Cho nên, gần 10 năm sau, gặp gỡ nhiều người, nhiều dạng khuyết tật khác nhau, anh hiểu hơn hết những khó khăn của họ.
Anh cho rằng, thực tế các chương trình dành riêng cho người khuyết tật được lồng ghép các chương trình khác, chưa có kênh truyền thông chính thức, đồng thời hình ảnh của người khuyết tật được viết theo hướng là “anh hùng hóa” và “bi thương hóa”.
“Đó là điều chúng tôi không mong muốn. Bởi bản thân người khuyết tật luôn mong muốn trở thành người có cuộc sống bình thường. Họ chỉ khác là hoàn thành các mục tiêu cuộc sống bằng phương thức khác mà thôi. Chẳng hạn đối với người sáng mắt, chỉ cần một click chuột đơn giản có thể truy cập máy tính thì đối với người khiếm thị, bắt buộc phải sử dụng tính năng phần mềm nghe, các phím nóng, phím tắt”, anh Lý cho hay.
Cũng theo lý giải của anh Lý, mỗi dạng khuyết tật cần sự hỗ trợ khác nhau. Thông qua dự án truyền thông “Đom đóm studio”, đó không chỉ là kênh thông tin hữu ích cho cộng đồng người khuyết tật mà còn là nơi những người bình thường có thể thấu hiểu, chia sẻ và giúp đỡ được người khuyết tật khác nhau.
Bắt đầu chạy thử nghiệm dự án truyền thông đặc biệt từ cuối năm 2016, ê-kíp chương trình đã lựa chọn những nhân vật điển hình như: Hiệp sĩ công nghệ thông tin Nguyễn Sơn Lâm, stylist tóc Nguyễn Thái Thành, nhạc sĩ khiếm thị Nguyễn Thanh Bình… Họ đều là những tấm gương vượt lên hoàn cảnh và những việc làm của họ khiến nhiều người nể phục.
Thành công của dự án nhờ vào chính những nỗ lực hằng ngày, bằng niềm đam mê, nhiệt huyết cháy bỏng của một ê-kíp trẻ và trong đó phải kể đến vai trò của đạo diễn, nhà sản xuất Hoàng Văn Lý, nữ MC khiếm thị xinh đẹp Hương Giang. Hẳn nhiều người khi nghe, xem chương trình talkshow “Cửa không cánh” đều dâng niềm xúc động về lời ngỏ: “Cuộc đời là một chuỗi những thử thách, mỗi thử thách là một cánh cửa. Có những cánh cửa không dành cho bạn, nhưng có những cánh cửa đang chờ bạn bước tới và mở nó ra theo cách của riêng mình”.
Anh Lý nói rằng, với người khuyết tật thì mở những cánh cửa thử thách bao giờ cũng khó khăn. Người khuyết tật không cần những ánh mắt thương hại, nhưng cần những cái nắm tay đồng cảm. Bởi vì, với những người đã thiệt thòi bao giờ cũng mang nặng cảm giác tự ti, cho nên điều họ sợ nhất là những cái nhìn soi mói, những tiếng cười nhạo báng. Điều đó có khi còn đáng sợ hơn cả sự vô cảm.
Anh Hoàng Văn Lý đang là Chủ tịch Hội người mù quận Hoàn Kiếm (Hà Nội). Hàng ngày anh vẫn mầy mò với những con chữ, gửi đến người khuyết tật cả nước những thông điệp đáng trân quý của sự vươn lên để chiến thắng chính bản thân mình.
Theo giaidnh.net
Những bước chân không mỏi
Dáng người nhỏ như học sinh lớp 5, bàn chân thoăn thoắt cầm bút xóa đi những từ tiếng Anh viết sai, Thắm cất giọng trìu mến nhắc nhở lũ trẻ phát âm cho đúng. Mới gặp, chẳng ai nghĩ cô là sinh viên năm thứ ba Trường ĐH Hồng Đức (Thanh Hóa).
Lê Thị Thắm dạy Tiếng Anh cho các em nhỏ tại nhà riêng. Ảnh: T.G
Nghị lực của cô bé "chim cánh cụt"
Chị Nguyễn Thị Tình (40 tuổi, thôn Đoàn Kết, xã Đông Thịnh, huyện Đông Sơn, Thanh Hoá) - mẹ Lê Thị Thắm, bùi ngùi, kể: Ngày 1/3/1998, khi sinh con ra, chị không hay biết đứa con gái bé bỏng của mình lại không có cả hai tay, vì bà nội lẫn bà ngoại và mọi người đều giấu. Nhưng linh cảm người mẹ mách bảo con gái phải có chuyện gì thì dân làng mới kéo nhau đến thăm và xem nó đông như vậy.
Nhân lúc bà ngoại ngủ, chị Tình lật từng lớp chăn quấn trên người con. Khi nhìn thấy đứa con chỉ có hai chân mà không có tay. Không tin vào mắt mình, chị thét lên một tiếng, rồi ngất xỉu. Khi tỉnh dậy, tinh thần chị bắt đầu hoảng loạn. Có nhiều lúc, chị đã nghĩ dại trong đầu. Nhưng rồi được sự động viên, an ủi của mọi người, nhất là chồng chị, anh Lê Xuân Ân, luôn quan tâm đến hai mẹ con. Dần dà, chị cũng gượng dậy để nuôi con. Chị tâm sự: "Cảm ơn trời phật. Tuy cháu không có tay, nhưng lúc nhỏ, cháu không quấy bố mẹ, chịu ăn và chơi như những đứa trẻ khác".
Cuộc sống cứ thế trôi đi, Thắm lớn lên trong sự đùm bọc, yêu thương của cha mẹ, ông bà và người thân gia đình. Mẹ Thắm, kể: "Vì gia đình khó khăn, bố cháu phải đi làm phụ hồ để kiếm tiền nuôi mấy mẹ con. Một hôm, tôi thấy chân của cháu có vẻ là lạ, nó ngoe nguẩy, lúc lắc và giơ giơ lên tai gãi, rồi vắt đi, vắt lại dẻo như cánh tay. Tôi không dám nói với ai, mà đợi chồng về mới kể. Lúc đầu, bố cháu cũng không tin, bèn hỏi Thắm: Đầu, mắt, mũi, tai trái, tai phải... của con ở đâu? Thấy con gái đều giơ chân lên chỉ tận nơi... anh ôm lấy hai mẹ con mà bảo: "Lạy trời, như vậy là con gái mình có thể lấy chân thay cho tay được em ạ...".
Do chồng đi làm thuê ở xa vài ba tuần mới về, chị Tình đành gửi liều con đến lớp mẫu giáo trong thôn. Thắm cũng đến lớp nhưng không được đều đặn như các bạn khác. Nhưng sau mỗi buổi học về Thắm đều tập viết... bằng chân trái. Thấy con tập viết, chị Tình mượn bút chì và viết mẫu cho con. Vậy là hằng ngày,
Thắm cặm cụi tập viết chữ một mình trên giường...
Sáu tuổi, em đòi mẹ cho đi học. Biết nguyện vọng của con là chính đáng nhưng vợ chồng anh Ân, chị Tình bối rối vì không biết phải giải thích cho con hiểu thế nào. Nghĩ đến cảnh con mình không có tay mà đi học, lòng người mẹ lại rối như tơ vò bởi lành lặn như con người ta còn chưa học được, con gái mình không có cả hai tay thì sẽ như thế nào. Tuy nhiên, Thắm cứ nằng nặc đòi đi học bằng được. Chiều lòng con, chị Tình bàn với chồng cứ cho con đến trường xem sao. Khi đến trường, Thắm thấy các bạn tập viết chữ, em cũng tập viết bằng chân trái. Lúc về nhà, bố mẹ viết mẫu và cứ thế em ngồi trên giường chăm chỉ tập viết.
Chữ viết của Thắm đẹp hơn rất nhiều so với chữ của các bạn cùng học. Thắm tiếp thu nhanh và có trí nhớ rất tốt. Đặc biệt, Thắm có năng khiếu học môn Mỹ thuật. Những năm học tiểu học, THCS rồi lên THPT, Lê Thị Thắm đều đạt danh hiệu học sinh giỏi của trường. Tuy không có tay, nhưng em chịu khó và chăm học, hòa đồng với các bạn. "Những năm học tiểu học, nhiều lần tưởng chừng Thắm không viết nổi nữa, vì các đầu ngón chân sưng tấy lên, con bé ngồi khóc. Nhưng rồi không hiểu vì sao, con bé lại cặm cụi tập viết và quyết tâm đi học bằng được" - chị Tình tâm sự.
Trải qua bao sóng gió, thăng trầm của cuộc đời cũng đến ngày Thắm tốt nghiệp THPT với thành tích 12 năm là học sinh giỏi. Năm 2016, trước khi vào Trường Đại học Hồng Đức, mẹ phải chở Thắm xuống gặp thầy hiệu trưởng để hỏi xem, với thể trạng bị tật nguyền như vậy, nhà trường có nhận sinh viên không. Khi PGS.TS Nguyễn Mạnh An - Hiệu trưởng Trường Đại học Hồng Đức nhìn thấy cô bé "chim cánh cụt" Lê Thị Thắm, đã không ngần ngại nhận em vào trường, nếu kết quả thi của em đủ điều kiện. Hai mẹ con vui đến chảy nước mắt vì cánh cửa tri thức rộng mở đón nữ sinh khuyết tật.
"Bác Nguyễn Mạnh An nhìn thấy hai mẹ con, đã hứa và động viên cháu nhiều lắm. Bác bảo, từ trước tới nay, Khoa Sư phạm Ngoại ngữ của trường không nhận học sinh tật nguyền như vậy, nhưng đối với Thắm, bác sẽ đứng ra làm tờ trình, đề nghị hội đồng nhà trường và các đơn vị liên quan chấp nhận Thắm thi vào Khoa Sư phạm Ngoại ngữ"- chị Tình nhớ lại.
Hành trình gian khó
Mẹ - người đồng hành của Thắm trong hành trình chinh phục ước mơ. Ảnh: T.G
Ba năm theo học tại Trường Đại học Hồng Đức, Lê Thị Thắm luôn là sinh viên giỏi của trường và được nhận học bổng. Để tạo điều kiện và giúp đỡ Thắm yên tâm học tập, nhà trường đã cho hai mẹ con mượn một phòng ký túc miễn phí. Không chỉ vậy, Trường Đại học Hồng Đức còn nhận mẹ Thắm vào làm lao công, quét dọn sân trường với mức thù lao hàng tháng 2,5 triệu đồng. Thắm cũng được nhà trường miễn toàn bộ học phí và các khoản đóng góp. "Thật lòng, tôi không biết nói gì hơn ngoài sự ghi ơn đối với bác Nguyễn Mạnh An, các thầy, cô giáo. Ba năm qua, nếu không có sự giúp đỡ ấy, chắc rằng con gái tôi không thể theo học" - chị Tình bộc bạch.
Ngồi trò chuyện với Thắm, tôi mới biết cô bé này có một ý chí, nghị lực phi thường. Dù không có hai tay, cơ thể nhỏ thó (cao 1,4 mét, nặng 26 kg) nhưng không vì thế mà Thắm tự ti với người khác. Thắm tâm sự: "Trước đây, con rất thích học Công nghệ thông tin. Khi đang học phổ thông, ước mơ của con là trở thành kỹ sư tin học. Thế nhưng, khi chuẩn bị bước vào đại học, con lại chuyển hướng sang học ngoại ngữ. Biết điểm yếu của mình không lành lặn như người khác, lại đau ốm liên miên, nếu theo học Công nghệ thông tin, sau này ra trường khó xin việc. Mặc dù trước đó, có rất nhiều cô, bác động viên, khuyến khích và hứa sẽ nhận con vào làm công ty. Thế nhưng, mẹ không thể đi theo con suốt cuộc đời. Vì thế, con chọn nghề sư phạm, để sau khi ra trường, dù con không đi dạy ở trường nào, vẫn có thể tự mở lớp dạy ngoại ngữ cho các em nhỏ ở quê mình ".
Không chỉ có trí nhớ khác thường,Thắm cũng có phương pháp sư phạm rất tốt, nên dù mới học hết năm thứ 3, cô nữ sinh này đã có thể nhận học sinh về dạy tại nhà. "Hai năm trước, Thắm nhận dạy miễn phí cho khá nhiều học sinh từ lớp 2 - 6, là con em của xã và một số xã bên. Vì cháu quyết tâm không nhận thù lao, nên bố mẹ học sinh đưa con đến học, ai cũng mua hộp sữa, mang quả trứng cho cháu. Sang năm nay, nhiều người đề nghị được trả thù lao cho Thắm, nên mỗi học sinh, Thắm chỉ nhận 10 - 15.000 đồng/buổi" - chị Tình cho biết.
Điều nan giải đối với Thắm hiện nay là sức khỏe ngày một giảm sút, nhiều bệnh mới phát sinh. Thắm vừa được mẹ đưa đi Hà Nội để chữa bệnh dạ dày và đại tràng. "Khổ thân con bé, mấy năm nay, cháu lại bị viêm đa khớp, phình đĩa đệm, thoái hóa đốt sống thắt lưng, viêm khớp háng, đau dạ dày và cả viêm nang buồng trứng.
Năm 2016, sau khi đậu vào Trường Đại học Hồng Đức, nhập học một thời gian, tôi phải đưa cháu đi phẫu thuật để tháo bớt xương đòn vai. Bởi, đến tuổi phát triển, nên xương đòn của cháu cứ ngày càng trồi ngược lên, phải phẫu thuật để tháo bỏ. Bác sĩ bảo, nếu còn phát triển nữa, thì vẫn phải tiếp tục phẫu thuật. Bây giờ, tháng nào Thắm cũng phải dùng một đơn thuốc với số tiền 6 triệu đồng. Ngoài ra, cứ 3 tháng một lần ra Hà Nội đi tiêm, mỗi lần hơn 3 triệu đồng tiền thuốc. Nếu không uống thuốc, thì bệnh tình ngày càng phát triển" - mẹ Thắm lo lắng.
Nghe tôi hỏi, với số tiền 6 triệu đồng mỗi tháng để mua thuốc cho Thắm, liệu gia đình có cáng đáng nổi không. Chị Tình bảo: Không bao giờ dám lấy đủ đơn thuốc, mà chỉ mua nửa thôi. Thù lao của chị mỗi tháng quét dọn lá cây ở sân trường, được 2,5 triệu đồng, mỗi tháng Thắm được hưởng phụ cấp 540.000 đồng và chị được 270.000 đồng chế độ chăm sóc người tàn tật đặc biệt. Còn lại bao nhiêu, trông chờ vào bố của Thắm đi làm phụ hồ.
Nhiều người đến thăm, động viên và hứa sẽ hỗ trợ một số dụng cụ như, máy chiếu, máy trợ giảng... để Thắm có điều kiện thuận lợi dạy học tại nhà. Thế nhưng, muốn có một cái phòng để làm lớp học, thì phải xây dựng lên. "Vợ chồng tôi đang bàn tính vay mượn, rồi xây một cái phòng cấp bốn khoảng chục mét vuông, đóng vài chiếc bàn ghế làm chỗ cho Thắm dạy học, nhưng chưa thể thực hiện vì khó khăn quá. Vừa rồi, tôi lại bị ung thư tuyến giáp, phải đi phẫu thuật, xạ trị... nên mọi dự tính cho con đành tạm dừng lại", chị Tình bùi ngùi chia sẻ.
Chia tay cô bé "chim cánh cụt" Lê Thị Thắm, lòng tôi nặng trĩu. Giá như, mẹ của Thắm, đừng mắc bệnh hiểm nghèo trong thời điểm này, để có sức khỏe đồng hành cùng cô con gái. Tôi cũng thầm cầu mong cho nữ sinh tật nguyền Lê Thị Thắm luôn có nghị lực phi thường như từ trước đến nay, để em có thể đạt được ước mơ của mình.
Hồng Đức
Theo GDTĐ
"Bạn bè đến lò nọ lớp kia, Bích cặm cụi tự học ở nhà..." Bố mất sức lao động, mẹ đi dọn dẹp, bưng bê ở quán ăn với mức lương 80.000 đồng/ngày. Sau Bích còn 3 em nhỏ đang tuổi đi học. Là chị cả trong nhà, nhiều lần Bích toan nghỉ học để phụ giúp mẹ. Những lúc như thế, người mẹ nghèo lại rưng rưng: "Đời mẹ đã khổ lắm rồi! Vậy nên con...