Chăm sóc và nhận biết Covid-19 tăng nặng ở trẻ nhỏ

Theo Bộ Y tế, trẻ mắc Covid-19 nhẹ có thể được điều trị tại nhà, nhưng cần được theo dõi sát sao diễn biến sức khỏe.

13% trẻ không có triệu chứng

Bộ Y tế vừa ban hành Quyết định 5155/QĐ-BYT “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19 ở trẻ em”, áp dụng từ ngày 8.11.2021.

Theo hướng dẫn, Covid-19 có thời gian ủ bệnh từ 2 – 14 ngày, trung bình là 4 – 5 ngày. Ở trẻ mắc bệnh, khởi phát có một hay nhiều triệu chứng điển hình: sốt, mệt mỏi, đau đầu, ho khan, đau họng, nghẹt mũi, sổ mũi, mất vị giác, khứu giác, nôn và tiêu chảy, đau cơ. Tuy nhiên, trẻ thường không có triệu chứng.

Trẻ mắc Covid-19 nhẹ có thể được điều trị tại nhà . Ảnh SHUTTERSTOCK

Với các ca có triệu chứng, thường gặp nhất là sốt 63%, tiếp đó: ho 34%, buồn nôn/nôn 20%, tiêu chảy 20%, khó thở 18%, triệu chứng mũi họng 17%, phát ban 17%, mệt mỏi 16%, đau bụng 15%, triệu chứng giống Kawasaki 13%, triệu chứng thần kinh 12%, kết mạc 11% và họng đỏ 9%; không có triệu chứng 13%.

Các triệu chứng ít gặp hơn: tổn thương da (hồng ban các đầu ngón chi, nổi ban da…); rối loạn nhịp tim; tổn thương thận cấp; viêm thanh mạc (tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng bụng, tràn dịch màng tim); viêm gan; bệnh não (co giật, hôn mê hoặc viêm não).

2% trẻ tiến triển nặng

Theo hướng dẫn, hầu hết trẻ chỉ bị viêm đường hô hấp trên với sốt nhẹ, ho, đau họng, sổ mũi, mệt mỏi; hay viêm phổi và thường tự hồi phục sau khoảng 1 – 2 tuần.

Tuy nhiên, gia đình cần lưu ý theo dõi sát diễn biến, đề phòng tiến triển nặng, vì có khoảng 2% trẻ có diễn tiến nặng, thường vào ngày thứ 5 – 8 của bệnh. Trong đó, một số trẻ (khoảng 0,7%) cần điều trị tại các đơn vị hồi sức tích cực với các biến chứng nặng như: hội chứng nguy kịch hô hấp cấp, viêm cơ tim, nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm trùng, hội chứng viêm đa hệ thống…

Với trẻ có bệnh nền như: béo phì, chậm phát triển, bại não, bệnh phổi mạn, suy thận mạn, gan mật, dùng corticoid kéo dài, suy giảm miễn dịch, đái tháo đường, tim bẩm sinh… cần theo dõi sát vì dễ diễn tiến nặng.

Thời kỳ hồi phục thường trong giai đoạn từ ngày 7 – 10. Nếu không có các biến chứng nặng, trẻ sẽ hết dần các triệu chứng lâm sàng và khỏi bệnh. Tỷ lệ tử vong ở trẻ rất thấp (dưới 0,1%), hầu hết ca tử vong do bệnh nền.

Điều trị tại nhà và ngừa lây nhiễm

Trẻ mắc Covid-19 nhẹ điều trị tại nhà hoặc cách ly tại cơ sở thu dung, theo hướng dẫn của Bộ Y tế, của địa phương tùy từng thời điểm cụ thể.

Với các trường hợp nhẹ, có thể điều trị không dùng thuốc. Trẻ được nằm phòng cách ly, hoặc theo hướng dẫn cách ly tại nhà của Bộ Y tế.

Quá trình theo dõi sức khỏe, điều trị tại nhà, trẻ và các thành viên trong gia đình cần áp dụng phòng ngừa chuẩn (về cách ly, đeo khẩu trang, thu gom chất thải…) theo hướng dẫn của nhân viên y tế.

Trẻ lớn cần tập thể dục tại chỗ và tập thở ít nhất 15 phút/ngày. Đeo khẩu trang với trẻ từ 2 tuổi. Uống nhiều nước hoặc dung dịch điện giải oresol. Đảm bảo dinh dưỡng: bú mẹ, ăn đầy đủ. Vệ sinh thân thể, răng miệng, mũi họng…

Trẻ luôn cần được theo dõi sức khỏe: được đo thân nhiệt tối thiểu 2 lần/ngày hoặc khi cảm thấy trẻ sốt; đo SpO2 (nếu có) tối thiểu 2 lần/ngày hoặc khi cảm thấy trẻ mệt, thở nhanh/khó thở.

Triệu chứng bất thường

Các trẻ mắc Covid-19 trong quá trình điều trị tại nhà có sự hỗ trợ của nhân viên y tế, sẽ được chỉ định thuốc, chuyển viện trong trường hợp cần thiết.

Gia đình cần nhận biết các triệu chứng bất thường để báo nhân viên y tế: trẻ sốt trên 38 độ C; tức ngực; đau rát họng ho; cảm giác khó thở; tiêu chảy; SpO2

Dấu hiệu chuyển nặng cần báo cấp cứu 115 hoặc đội phản ứng nhanh tại xã phường để được cấp cứu tại nhà hoặc đưa trẻ đến bệnh viện ngay: thở nhanh; li bì, lờ đờ, bỏ bú/ăn uống; khó thở, cánh mũi phập phồng; tím tái môi, đầu chi; rút lõm lồng ngực; SpO2

Mức độ mắc Covid-19 nhẹ: trẻ không có triệu chứng lâm sàng hoặc triệu chứng không điển hình; nhịp thở bình thường, không có biểu hiện của thiếu ô xy; trẻ tỉnh táo, sinh hoạt bình thường, bú mẹ/ăn uống bình thường; X-quang phổi bình thường.