Cảnh tượng như tận thế trong lò hỏa táng Ấn Độ
Các giàn hỏa thiêu đỏ lửa tới tận đêm khuya vẫn không thể xử lý hết những thi thể nạn nhân Covid-19. Cảnh tượng “không khác gì ngày tận thế”.
Sau khi bệnh nhân Covid-19 qua đời tại nhà, thi thể họ được các tình nguyện viên uể oải đón đi, chuyển cho nhân viên y tế chất lên xe cứu thương hoặc được người thân chở trên xe kéo tới lò hỏa táng.
Tại khu hỏa táng, nơi lửa chỉ tắt vào đêm khuya, thân nhân chờ hàng giờ để đến lượt tiễn biệt. Hình ảnh được chụp lại, quay phim hay phát trực tiếp rồi gửi đến những người thân khác đang bị cách ly trên khắp Ấn Độ. Chúng cũng được đăng lên các trang tin tức và báo chí trên khắp thế giới, đưa những bi kịch của các gia đình Ấn Độ đến với dư luận toàn cầu.
Những giàn thiêu đỏ lửa bên trong khu hỏa táng Seemapuri. Ảnh: NYTimes.
Cư dân địa phương ghi lại các đám hỏa táng từ mái nhà để cho thế giới thấy vì sao họ phải đeo khẩu trang ngay cả khi ở trong nhà mình. Khói và mùi chết chóc bốc lên không ngừng, dày đặc, bao phủ khắp các ngõ hẹp suốt cả ngày, len lỏi cả qua những ô cửa sổ đóng chặt.
Theo truyền thống, khi ai đó mất đi, người thân, họ hàng sẽ họp mặt lại với nhau để cùng san sẻ nỗi buồn. Giờ đây, nỗi sợ lây nhiễm Covid-19 buộc hầu hết thân nhân phải tránh xa. Nhiều đám tang không có bất cứ ai tới dự.
“Tôi thậm chí không thể cho các thành viên trong gia đình thấy những giây phút cuối cùng ấy”, Mittain Panani, một doanh nhân 46 tuổi, chia sẻ. Ông và em trai mình là hai người duy nhất dự lễ hỏa táng của cha họ ở Mumbai hồi tuần trước. Mẹ ông vẫn nằm viện vì nhiễm Covid-19.
“Bạn có thể có mọi thứ: Tiền bạc, quyền lực, ảnh hưởng. Nhưng ngay cả với tất cả những điều đó, bạn vẫn không thể làm gì. Cảm giác thật đau đớn”, Panani nói.
Virus lây lan nhanh đến mức không ngóc ngách nào của Ấn Độ là không bị ảnh hưởng. Nước này trong 4 ngày qua ghi nhận liên tiếp hơn 400.000 ca nhiễm mới một ngày và con số kỷ lục liên tục bị phá vỡ. Khủng hoảng đặc biệt nghiêm trọng ở New Delhi, với hơn 300 người chết mỗi ngày, theo số liệu từ chính phủ. Song giới quan sát cho rằng con số thực tế nhiều khả năng còn cao hơn thế.
“Trước dịch, tôi thường nhận 6-8 thi thể mỗi ngày”, Jitender Singh Shunty, người sáng lập một tổ chức tình nguyện đang điều hành khu hỏa táng Seemapuri ở phía đông New Delhi, cho hay. “Hiện tại, tôi nhận khoảng 100 thi thể hỏa táng mỗi ngày”.
Thông qua tổ chức của mình, Shunty đã cung cấp dịch vụ hỏa táng giá rẻ, thậm chí miễn phí cho người nghèo suốt 25 năm qua. Khi nhu cầu tăng lên, đội ngũ nhân viên của Shunty gặp không ít khó khăn. Họ đã phải lập thêm hàng chục giàn hỏa thiêu mới trên cánh đồng gần kề.
Theo truyền thống Hindu giáo, hỏa táng là phương pháp an táng được ưa thích đối với người chết, giúp linh hồn được thoát khỏi “xác phàm”. Mỗi ngày, Shunty đều cặm cụi giúp vận chuyển thi thể và sắp xếp hỏa táng, thay áo bảo hộ, khẩu trang và găng tay hàng chục lần. Ban đêm, ông ngủ trong xe hơi. Vợ và con ông đang ốm ở nhà. Ba tài xế cũng bị virus tấn công. Quản lý của ông đang nằm trong phòng chăm sóc tích cực.
“Nhưng vẫn còn lại 16 người chúng tôi và chúng tôi vẫn làm việc ngày đêm”, Shunty nói. “Bây giờ là 8h30 sáng, tôi đã nhận được 22 cuộc gọi nhờ đến đón thi thể rồi”.
Sau khi hoàn thành lễ hỏa táng, người thân được hướng dẫn lấy tro cốt ngay lập tức nhằm tránh nhầm lẫn. Tro cốt vô thừa nhận, theo lời Shunty, sẽ được lưu giữ hai tháng rồi rải xuống sông Hằng.
Video đang HOT
Thân nhân thực hiện các nghi thức cuối cùng trước khi đưa người quá cố lên giàn thiêu tại khu hỏa táng Seemapuri hôm 6/5. Ảnh: NYTimes.
“Lửa bốc lên ngùn ngụt từ các giàn thiêu, mọi người mặc đồ bảo hộ và thi thể được gói kín trong các túi nhựa. Cảm giác như ngày tận thế vậy”, nhà sản xuất phim Dimple Kharbanda mô tả. Cô tuần trước vừa từ Mumbai bay đến New Delhi để tổ chức tang lễ cho người cha quá cố của mình.
Dharamvir Kharbanda, cha Dimple, một doanh nhân về hưu, không nhiễm Covid-19 nhưng các nghi thức tang lễ của ông cũng bị hủy bỏ vì đại dịch. Con gái ông đã phải cầu xin người thân không tới Delhi nhằm tránh nguy cơ lây nhiễm. Thay vào đó, họ xem buổi hỏa táng qua video call.
“Khi ai đó qua đời ở Ấn Độ, chúng tôi thường tụ tập lại nói về họ, về cuộc đời, thói quen, những điều tốt đẹp của họ. Giờ đây, ngay cả điều này chúng tôi cũng không thể làm. Khi tôi xem lễ hỏa táng qua điện thoại, tôi cảm thấy như một phần cơ thể mình đang bị cắt bỏ. Tôi muốn xoa đầu, vuốt mặt và ôm anh ấy lần cuối nhưng không thể”, em gái ông chia sẻ.
Với gia đình các nạn nhân Covid-19, lễ hỏa táng có thể là điểm dừng cuối cùng của một thử thách đầy khó khăn, sau khi họ phải đưa người nhà mình hết từ bệnh viện này tới bệnh viện khác để tìm kiếm nơi chịu tiếp nhận và xếp hàng nhiều giờ chờ nguồn cung oxy.
Trước khi thi thể của Darwan Singh, 56 tuổi, được đưa tới khu hỏa táng Seemapuri, gia đình đã làm mọi thứ nhằm cứu ông khỏi cửa tử. Singh sốt triền miên. Lượng oxy trong máu đã giảm xuống 42%, mức nguy hiểm đến tính mạng. Trong hai ngày đằng đẵng, gia đình không thể tìm nổi cho ông cả giường bệnh lẫn bình oxy.
Khi tìm ra, ông được thở oxy khoảng một tiếng trước khi bệnh viện hết nguồn cung. Gia đình đưa Singh về nhà trong đêm. Ngày hôm sau, họ chờ 5 tiếng tại bãi đỗ xe của một bệnh viện khác. Gia đình đã phải hối lộ khoảng 70 USD để có được một chiếc giường cho ông nhưng đêm đó, ông qua đời, Kuldeep Rawat, cháu trai của Singh, kể.
Vì khu hỏa táng Seemapuri đã kín chỗ, bệnh viện không thể bàn giao thi thể ngay lập tức. Ngày 25/4, thi thể Singh mới được đưa lên xe cứu thương cùng 5 người khác và chở đến bãi hỏa táng.
Rawat cho biết anh phải vào trong xe cấp cứu để nhận diện chú của mình, sau đó đưa ông vào bên trong lò hỏa táng, nơi họ phải chờ 5 tiếng trước khi tới lượt. Chi phí gồm: 25 USD tiền vật liệu, trang bị cần thiết cho nghi lễ cuối cùng, 34 USD tiền gỗ, 14 USD phí cho thầy cúng và 5 USD tiền đồ bảo hộ cho thành viên gia đình.
Mẹ, vợ, con gái và con trai Singh đều nhiễm Covid-19 nên không thể tới tiễn biệt ông mà chỉ có thể xem qua điện thoại.”Tôi bây giờ còn bị cách ly”, Rawat nói, lo sợ rằng mình đã bị nhiễm virus khi thực hiện các nghi lễ cuối cùng cho chú.
Đối với những gia đình sống xung quanh các lò hỏa táng, việc chứng kiến khói đen nghi ngút bốc lên mỗi ngày không khỏi khiến họ cảm thấy ám ảnh và tâm trí luôn lẩn khuất với câu hỏi: “Bao giờ thì tới lượt mình?”.
Người dân sống gần khu hỏa táng Seemapuri phải đeo khẩu trang ngay cả ở trong nhà. Ảnh: NYTimes.
Tại khu dân cư Sunlight Colony sát cạnh khu hỏa táng Seemapuri, người dân phải đeo khẩu trang ngay cả khi ở trong nhà. Trẻ em được cho súc miệng bằng nước nóng trước khi đi ngủ và đồ giặt được sấy khô trong nhà.
“Bếp của chúng tôi ở trên lầu nhưng không thể chịu đựng nổi khi ở trong đó”, Waseem Qureishi, cư dân sống gần Seemapuri, cho biết. “Nếu gió thổi hướng về phía nhà chúng tôi, mọi chuyện còn tồi tệ hơn”.
Anuj Bhansal, một tài xế xe cấp cứu sống gần nhà hỏa táng Ghazipur, cũng ở phía đông thủ đô New Delhi, cho hay ông rất lo lắng cho 4 đứa con của mình.
Theo lời ông, các đám hỏa táng tại Ghazipur đã lên tới 100 ca mỗi ngày. Trẻ con trong khu phố thường kéo nhau tới một bãi rác gần đó để xem.”Khi chúng nhìn lửa và khói bốc lên từ khu hỏa táng, chúng hỏi tại sao nó không kết thúc. Chúng khó có thể hiểu chuyện gì đang diễn ra”, ông nói.
Người giàu cũng khóc giữa đại dịch ở Ấn Độ Những siêu lò ấp biến chủng nCoV Người Ấn từ tâm dịch: Thất vọng với chính phủ, sợ cả vaccine Những người tiếp nguồn sống cho bệnh nhân Covid-19 Ấn Độ
Các đại sứ quán ở Ấn Độ lao đao trong đại dịch
Chật vật tìm bệnh viện điều trị, lên mạng cầu cứu nguồn oxy, nhiều đại sứ quán ở Ấn Độ cũng đang cố tìm cách xoay xở giữa đại dịch.
Tuần trước, một nhân viên ngoại giao cấp cao của Tanzania ở New Delhi bị nhiễm nCoV, nhưng bệnh viện thành phố từ chối tiếp nhận vì quá tải. Nhà ngoại giao này sau đó qua đời, dù được chuyển tới điều trị khẩn cấp tại một bệnh viện quân đội. Vài ngày sau, cơ quan ngoại giao của New Zealand và Philippines đăng tin trên mạng xã hội để tìm nguồn cung cấp oxy, giữa lúc Ấn Độ đối mặt tình trạng thiếu hụt thuốc men và giường bệnh.
Một số nhà ngoại giao của một quốc gia Trung Đông đã rời Ấn Độ trong 10 ngày qua. Một người còn ở lại New Delhi cho biết việc rời đi "dễ dàng hơn" cho họ so với việc ở lại thủ đô Ấn Độ. Truyền thông Ấn Độ cho hay các ca nhiễm nCoV cũng đã được phát hiện tại sứ quán của một số nước khác.
Những câu chuyện như vậy cho thấy các nhà ngoại giao nước ngoài tại Ấn Độ cũng không thể tránh khỏi đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng ở quốc gia Nam Á này. Ấn Độ đã báo cáo hơn 21 triệu ca nhiễm và hơn 230.000 ca tử vong vì Covid-19, với hàng trăm nghìn người nhiễm và hàng nghìn người vong mỗi ngày.
Một khu hỏa táng người chết vì Covid-19 ở New Delhi đầu tuần này. Ảnh: NYTimes.
Khi những người Ấn Độ chạy đua để thành viên gia đình hoặc bạn bè nhiễm bệnh có cơ hội điều trị tại các cơ sở y tế, nhiều nhân viên ngoại giao nước ngoài cũng phải tự xoay xở để sống sót qua đại dịch. Tuy nhiên, những lời cầu cứu của họ vô tình làm xấu thêm hình ảnh chính phủ Thủ tướng Narendra Modi, vốn đã vấp nhiều chỉ trích vì để đại dịch nhấn chìm đất nước.
Chính phủ của ông Modi cho rằng biến chủng nCoV là thủ phạm gây ra đợt bùng phát tồi tệ, nhưng nhiều nhà chỉ trích nhận định việc cho phép hàng triệu người tụ tập tại các lễ hội và buổi vận động chính trị "siêu lây nhiễm" là nguyên nhân chính.
Tuần trước, Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar cáo buộc Jairam Ramesh, thành viên đoàn thanh niên của đảng Quốc đại đối lập, tìm cách "thu hút sự ủng hộ rẻ tiền" bằng cách đăng video tình nguyện viên của họ gửi bình oxy tới đại sứ quán Philippines. Đảng Quốc đại trước đó nói rằng họ đáp ứng lời cầu cứu trên mạng xã hội của đại sứ quán Philippines.
Jaishankar cho hay Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã kiểm tra thông tin với đại sứ quán Philippines và những gì đoàn thanh niên đảng Quốc đại cung cấp không cần thiết vì cơ sở ngoại giao này chưa ghi nhận ca nhiễm. "Cho đi những bình oxy như thế trong khi có rất nhiều người khác đang rất cần oxy thực sự là việc làm kinh khủng", Jaishankar nói.
Đại sứ quán New Zealand sau đó đăng Twitter, đề nghị được cung cấp oxy và gắn thẻ Srinivas B.V, lãnh đạo đoàn thanh niên đảng Quốc đại. Tuy nhiên, sứ quán sau đó gỡ bài đăng, nói rằng họ đang cố gắng tìm kiếm oxy nhưng lời kêu gọi giúp đỡ này đã bị "hiểu nhầm".
"Một bài viết đã được đăng nhầm trên tài khoản Twitter của cơ quan ngoại giao New Zealand. Do đó nó đã được gỡ và cơ quan ngoại giao New Zeland đã xin lỗi chính phủ Ấn Độ. Chúng tôi cảm ơn chính phủ Ấn Độ về mức độ hợp tác khi chúng tôi chia sẻ những thách thức trong tình hình hiện tại", Bộ Ngoại giao New Zealand ngày 4/5 đăng Twitter.
Song Harish Pawar, người lãnh đạo chi nhánh ở New Delhi của Youth Congress, nói nguồn cung oxy đã được gửi tới đại sứ quán New Zealand, nhân viên tại đây đã nhận và cảm ơn các tình nguyện viên.
Pawar nói rằng Youth Congress đã nhận hơn 10.000 yêu cầu hỗ trợ về oxy, thuốc men, huyết tương và hỏa táng hàng ngày từ nhiều khu vực khác nhau ở Ấn Độ. "Thật buồn khi chính phủ Ấn Độ đang chính trị hóa sự giúp đỡ mà chúng tôi đang muốn mang tới cho mọi người", Pawar nói.
Ngày 2/5, Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết đã liên hệ với nhiều đại sứ quán nước ngoài và sẽ đáp ứng nhu cầu y tế của họ. Cơ quan này cũng kêu gọi họ không "tích trữ oxy".
Trang tin Ấn Độ Scroll ngày 3/5 báo cáo trong 5 ngày trước đó, 25 chuyến bay chở hơn 300 tấn hàng viện trợ khẩn cấp nước ngoài, như oxy đóng chai hay máy tạo oxy, đã tới quốc gia Nam Á này nhưng giới chức y tế tại ít nhất 6 bang cho biết họ chưa nhận được bất kỳ thứ gì.
Các đại sứ quán cho biết họ phải "tự dựa vào mình" để đảm bảo chăm sóc sức khỏe cho nhân viên. Shaban Mahmood, người phụ trách báo chí của cơ quan ngoại giao Bangladesh ở New Delhi, cho biết hai tuần trước, khi vợ của một quan chức bị nhiễm nCoV, họ đã phải liên hệ trực tiếp với giới chức bệnh viện để giúp người này được nhập viện.
"Hai tuần trước, Cao ủy Muhammad Imran đã trực tiếp liên hệ với bốn bệnh viện tư hàng đầu ở New Delhi để đảm bảo nhân viên của ông được tiếp nhận điều trị trong trường hợp khẩn cấp", Mahmood nói.
Khi cố vấn truyền thông của đại sứ quán Palestine Abd Elrazeg Abu Jazer và vợ bị nhiễm virus vài ngày trước, họ cũng phải tự tìm bác sĩ ở bệnh viện tư để lấy đơn thuốc điều trị.
Tháng trước, Faiq Hamza, 63 tuổi, tổng lãnh sự tại đại sứ quán Palestine chết vì Covid-19 sau khi điều trị 14 ngày ở bệnh viện, trong khi ba nhân viên ngoại giao khác và thành viên gia đình, gồm hai trẻ nhỏ, cũng bị nhiễm bệnh.
"Một số nhân viên có thể trở về Palestine sau khi hồi phục hoàn toàn trong vài ngày tới", Jazer nói.
Đại sứ Afghanistan tại Ấn Độ Farid Mamundzay chia sẻ giống nhiều người khác ở Ấn Độ, họ thực sự lo ngại về tình hình hiện tại và cách xử lý của Bộ Ngoại giao Ấn Độ, khi cung cấp hỗ trợ oxy và thuốc men cho nhân viên nhiễm nCoV nhưng không có kế hoạch cho hồi hương.
Hình ảnh của Thủ tướng Narendra Modi được treo trên đường phố ở bang Kolkata trước cuộc bầu cử cấp bang. Ảnh: NYTimes.
Ashok Swain, giáo sư về hòa bình và xung đột tại Đại học Uppsala ở Thụy Điển, cho biết trong các tình huống khẩn cấp trước đây, chính phủ Ấn Độ luôn ưu tiên các cơ quan ngoại giao ở New Delhi, bằng cách cung cấp thêm lực lượng an ninh bảo vệ và các hỗ trợ cơ bản khác thông qua nhiều cơ quan khác nhau.
"Thật không thể tưởng tượng nổi đại sứ quán nước ngoài phải cầu xin công chúng và phe đối lập hỗ trợ các nhu cầu y tế cơ bản", Swain nói. "Hình ảnh của Modi trên sân khấu quốc tế đã sụp đổ cùng với thảm kịch khủng hoảng mà Ấn Độ đang phải đối mặt, và việc các đại sứ quán nước ngoài phải cầu xin oxy càng khiến tình hình thêm tệ hơn".
Nhiều chuyên gia và nhà phân tích cho rằng sự tự tin thái quá và phong cách lãnh đạo của Thủ tướng Modi đã yếu tố góp phần vào thất bại của ông. Các nhà chỉ trích nói chính quyền của ông đã quyết tâm xây dựng một hình ảnh Ấn Độ mở cửa trở lại nhanh chóng bất chấp nhiều rủi ro. Thậm chí nhiều quan chức chính quyền đôi khi còn phớt lờ cảnh báo từ các nhà khoa học rằng dân số Ấn Độ vẫn chưa thoát khỏi nguy hiểm và chưa đạt "miễn dịch cộng đồng" như tuyên bố.
"Phần lớn trách nhiệm nằm ở phong cách điều hành của Modi", Asim Ali, thành viên của Trung tâm Nghiên cứu Chính sách ở New Delhi, nói. "Với cách quản trị đó, khi Modi phạm sai lầm như đã làm với Covid-19, những hậu quả khủng khiếp có thể xảy ra".
Nhảy vào giàn thiêu khi hỏa táng cha Người phụ nữ 34 tuổi ở Rajasthan bị bỏng nặng vì nhảy vào giàn thiêu trong lễ hỏa táng cha, sau khi ông qua đời vì Covid-19. Damodardas Sharda, 73 tuổi, chết tại bệnh viện ở quận Barmer, Rajasthan, miền bắc Ấn Độ vì Covid-19 vào ngày 4/5. Cảnh sát hôm nay cho biết trong khi thi thể ông Sharda đang được hỏa...