Cảnh giác phòng tránh cứng khớp tái phát khi chuyển mùa
Khi thời tiết chuyển mùa sang lạnh hơn, nhiệt độ xuống thấp hơn, người bị cứng khớp rất dễ tái phát do sự co lại của các mạch máu nuôi khớp. Làm cách nào để phòng tránh hiện tượng cứng khớp tái phát mùa lạnh?
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn tới hiện tượng cứng khớp hay cứng khớp tái phát. Điều quan trọng ở bệnh nhân là quan sát kịp thời những dấu hiệu lạ ở các khớp để có can thiệp và xử lý kịp thời, tránh ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc sống thường ngày.
1. Nguyên nhân cứng khớp tái phát khi chuyển mùa?
- Sự co lại của mạch máu nuôi khớp
Khi trời lạnh, nhiệt độ giảm xuống, các mạch máu nuôi khớp bị co lại dẫn tới lượng máu lưu thông tới các khớp để nuôi khớp bị suy giảm. Từ đó gây ra cứng khớp.
- Lão hóa khớp ở người cao tuổi
Với người cao tuổi, các khớp cùng mạch máu bị lão hóa, không còn hoạt động linh hoạt như người trẻ tuổi. Lúc này lưu lượng máu lưu thông tới các khớp cũng sẽ ít đi, cứng khớp sẽ có nguy cơ tái phát cao hơn.
Người cao tuổi hệ khớp lão hóa có thể dẫn tới các cơn cứng khớp tái phát mùa lạnh (Ảnh: Internet)
- Vận động hạn chế
Vào mùa lạnh, nhiều người có xu hướng ngại vận động, ngại di chuyển hơn do nhiệt độ lạnh. Tuy nhiên việc này có thể khiến khí huyết lưu thông trong cơ thể bị suy giảm, từ đó bạn dễ dàng gặp các cơn đau mỏi khớp dẫn tới cứng khớp tái phát.
- Phòng ngủ không đủ ấm, nhà ở không có các biện pháp che chắn kín gió
Với trời lạnh, để bảo vệ sức khỏe tốt nhất nên có các biện pháp giữ ấm phòng ngủ, nhà ở được kín gió. Nhất là đối với những người đã có tiền sử mắc các bệnh xương khớp, hô hấp hay tim mạch.
- Sức đề kháng của cơ thẻ bị suy giảm
Video đang HOT
Khi trời lạnh, hệ miễn dịch của cơ thể dễ dàng bị suy giảm nếu như không được bảo vệ đúng cách.
- Tiền sử mắc các bệnh xương khớp
Những bệnh như viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp,… xảy ra khi trời lạnh có thể khiến bạn gặp phải chứng cứng khớp.
2. Cách phòng ngừa chứng cứng khớp tái phát mùa lạnh
Như đã nói ở trên, để ngăn ngừa cứng khớp tái phát cần quản lí tốt những nguyên nhân có thể gây ra bệnh. Cụ thể như sau:
- Quản lý tốt các bệnh lý về khớp
Nếu như bạn đang bị các bệnh về khớp thì khi trời lạnh, nhiệt độ thay đổi cần phải có các biện pháp quản lý bệnh đúng cách. Những bệnh lý về khớp có thể gây ra chứng cứng khớp như viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp hay người từng gặp các chấn thương ở khớp.
Với người bị bệnh khớp cần chú ý tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ (Ảnh: Internet)
Với người có tiền sử bệnh hay đang mắc bệnh cần chú ý lịch tái khám, uống đủ thuốc theo đơn, liều của bác sĩ kê.
Với người chưa bị bệnh khớp, cần quan sát các dấu hiệu bất thường để tới cơ sở y tế thăm khám, phát hiện cũng như được điều trị kịp thời.
Lưu ý, người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc điều trị hay thay đổi liều uống, loại thuốc trong đơn mà chưa có sự tư vấn của bác sĩ. Khi điều trị nên kiên trì trong một thời gian dài vì điều trị bệnh về khớp cần thời gian dài để thấy được sự thay đổi rõ rệt. Nếu nôn nóng có thể khiến bệnh nặng thêm và khó kiểm soát.
- Lưu ý giữ ấm cơ thể
Giữ ấm cơ thể là nguyên tắc quan trọng trong bảo vệ sức khỏe, phòng tránh các bệnh liên quan tới hô hấp, tim mạch và xương khớp.
Các cơ quan cần giữ ấm, nhất là đối với người cao tuổi bao gồm: khớp gối, bàn tay, bàn chân, ngón tay, ngón chân. Ngoài ra còn có đầu và cổ.
- Cải thiện tính linh hoạt của các khớp
Với người gặp vấn đề đối với sự linh hoạt của các khớp có thể tập luyện các bài thể dục cường độ vừa phải hay vật lý trị liệu. Để xác định được cường độ cũng như bài tập nào phù hợp với thể trạng của mình thì bạn cần nhờ tới sự tư vấn của các chuyên gia y tế.
Đừng tự ý luyện tập khi bị khớp, nhất là bệnh khớp mãn tính bởi điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
- Chườm nóng hoặc chườm lạnh
Khi cơn cứng khớp tái phát, bạn có thể áp dụng phương pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh để làm dịu cơn đau và giúp các cơ được thư giãn.
Khi cơn cứng khớp tái phát, bạn có thể áp dụng phương pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh để làm dịu cơn đau (Ảnh: Internet)
Cụ thể:
Chườm nóng: Bạn có thể sử dụng gạc mềm hoặc chai đựng nước ấm nếu cần tăng lưu thông máu cho vùng khớp và thư giãn cơ
Chườm lạnh: khi khớp có dấu hiệu cứng, viêm và sưng
- Xoa bóp nhẹ nhàng
Ngoài chườm nóng/lạnh thì xoa bóp kết hợp tinh dầu cũng sẽ giúp bạn giảm thiểu được các cơn đau nhức và giúp thúc đẩy quá trình lưu thông máu được tốt hơn. Những loại tinh dầu phổ biến có thể kể đến như dầu gió, dầu tràm, dầu khuynh diệp hay những loại cồn chuyên dụng để xoa bóp khác,…
- Giảm cân
Một trong những nguyên nhân khiến khớp bị thoái hóa và suy giảm chức năng nhanh là do thừa cân, béo phì. Vì thế, để phòng tránh và giảm thiểu áp lực lên khớp háng và khớp gối nên có chế độ ăn uống lành mạnh, giảm cân và duy trì cân nặng ở mức hợp lý, đặc biệt là đối với người trẻ.
Mùa lạnh, nên phòng bệnh như thế nào?
Mùa lạnh, người cao tuổi cần tìm mọi cách để không bị nhiễm lạnh và áp dụng các biện pháp phòng bệnh đơn giản nhất, dễ thực hiện nhất.
Mùa lạnh, người cao tuổi (NCT) dễ mắc một số bệnh (bệnh hô hấp, xương khớp, tim mạch, tiêu hóa...). Vì vậy, NCT cần tìm mọi cách để không bị nhiễm lạnh và áp dụng các biện pháp phòng bệnh đơn giản nhất, dễ thực hiện nhất.
Một số bệnh thường gặp khi mùa lạnh đến
Thời tiết thay đổi, đặc biệt là những ngày giá lạnh, nhiệt độ xuống thấp dưới 15 0 C, đặc biệt là ngày xuống dưới 10 0 C, NCT có một số bệnh sẽ xuất hiện hoặc tái phát nhất là người sức yếu. Những ngày gần đây thời tiết ở nước ta luôn thay đổi, ở một số tỉnh miền núi phía Bắc có nhiều ngày đã có băng tuyết; ở một số tỉnh phía Nam, nhất là các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long về đêm nhiệt độ cũng đã giảm xuống dưới mức bình thường.
Nhiệt độ giảm, đặc biệt là lạnh, nếu không đủ ấm, một số NCT sẽ xuất hiện hoặc tái phát các bệnh về đường hô hấp (viêm họng, mũi, viêm xoang, viêm phế quản, giãn phế quản, khí phế thũng), đặc biệt là bệnh hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.
Nhiệt độ càng giảm, thời tiết càng lạnh thì bệnh hen suyễn càng nặng, đặc biệt là những người tuổi cao, sức khỏe giảm sút thêm vào đó là ăn uống không đảm bảo, mặc không đủ ấm. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (CODP) khi giá rét cũng sẽ rất dễ tái phát và tăng nặng. Cả 2 loại bệnh hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là mối đe dọa đến tính mạng người bệnh mỗi khi đông đến, mưa nhiều, rét đậm.
Một điều cần lưu ý là khi bị viêm phế quản, viêm phổi cấp tính, NCT sức yếu thân nhiệt thường không tăng cao như người trẻ tuổi nên dễ nhầm là bệnh nhẹ. Bệnh viêm mũi, họng là một bệnh có thể gặp quanh năm nhưng vào mùa đông, giá lạnh, NCT hay gặp nhất, các biểu hiện như: hắt hơi, sổ mũi, chảy mũi nước; đau rát họng, ho, tức ngực, có khi gây khó thở.
Mùa đông giá rét, một số người nghiện thuốc lá, thuốc lào thường hút tăng lên cho đỡ rét thì bệnh lại càng tăng nặng. Thuốc lá, thuốc lào khi hít vào đường hô hấp sẽ làm tổn thương các nhu mô phổi (tổ chức phổi) do đó làm tăng nguy cơ bội nhiễm. Thêm vào đó môi trường ô nhiễm, nhiều bụi, khói của bếp than, bếp củi, bếp dầu, nhà ở chật chội, không thông thoáng, cũng là những yếu tố thuận lợi làm cho NCT dễ mắc các bệnh đường hô hấp nhất là vào mùa đông lạnh giá.
Một số bệnh về tim mạch ở NCT cũng sẽ gia tăng mỗi khi mùa đông đến, trong đó cần đặc biệt lưu ý bệnh tăng huyết áp kịch phát mỗi khi lạnh đột ngột do mặc không đủ ấm, phòng ngủ không kín gió, chăn, đệm không đủ chống rét, tắm nước lạnh. Bệnh đột quỵ, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não cũng luôn rình rập NCT mỗi khi giá rét, mưa nhiều.
Mùa đông đến cũng làm cho các bệnh về xương khớp ở NCT gia tăng hoặc tái phát như: thoái hóa, đau và xơ cứng khớp gối, khớp bàn tay, cổ tay, khớp cột sống thắt lưng. Thoái hóa khớp và cứng khớp vào mùa đông giá rét làm cho người bệnh khó vận động, đau nhức, giấc ngủ không yên, vì vậy sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Một số bệnh về đường tiêu hóa như: bệnh dạ dày, viêm đại tràng mãn tính, viêm đại tràng co thắt (hội chứng ruột kích thích) cũng là những bệnh khi giá lạnh thì xuất hiện hoặc tái phát làm ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe NCT.
Những người cao tuổi đã có bệnh về đường hô hấp mãn tính nên đi khám bệnh định kỳ.
Phòng bệnh như thế nào?
Trong những ngày giá rét, nhất là các tỉnh phía Bắc nước ta, thời tiết lạnh, có khi nhiệt độ xuống thấp dưới 10 0 C, đó là những lý do làm cho người cao tuổi mắc phải một số bệnh phải nhập viện. Hầu hết bệnh nhân NCT vào viện trong tình trạng bệnh nặng, phải cấp cứu do sức đề kháng và tính chịu đựng với lạnh kém. Vì vậy, để phòng bệnh thì NCT trong mùa lạnh, cần mặc đủ ấm, ngủ ấm, tránh gió lùa, nên hạn chế ra khỏi nhà lúc sáng sớm. Nếu cần thiết phải ra khỏi nhà thì phải mặc quần áo ấm, đi tất, găng tay, cổ quàng khăn ấm, đeo khẩu trang và nên đội mũ len.
NCT có thể vẫn tập thể dục hoặc đi lại, vận động thân thể ở trong nhà, không nên ra khỏi nhà khi thời tiết còn lạnh giá. Khi thời tiết lạnh quá, ở trong phòng có thể được sưởi ấm tùy thuộc vào điều kiện của từng người, nhưng hết sức thận trọng với bếp than củi, than đá vì rất nhiều khí độc thải ra, do đó phải sưởi trong phòng thông gió tốt, tránh ứ đọng khói, khí độc. Với gia đình có điều kiện thì nên sưởi bằng lò sưởi, quạt sưởi điện. Sưởi ấm bằng hình thức nào cũng phải đề phòng bỏng, cần lưu ý với NCT có rối loạn về nhận thức và hành vi.
Thời tiết lạnh giá nhưng NCT cũng có thể tắm, rửa bằng nước ấm trong buồng tắm kín gió; tắm xong phải lau khô người và nhanh chóng mặc quần áo thật ấm. Những trường hợp có bệnh về tim mạch, tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen suyễn, bệnh xương khớp, những ngày nhiệt độ giảm xuống thấp nên hạn chế tắm, chỉ nên lau người và rửa tay, chân bằng nước ấm. Cần vệ sinh họng, miệng hằng ngày bằng cách đánh răng đều đặn sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy, súc họng bằng nước muối nhạt, tốt nhất là dùng loại nước muối sinh lý có bán sẵn ở các quầy dược phẩm.
Những trường hợp dùng răng giả cần vệ sinh răng giả thật sạch sẽ không để bám dính nhiều cặn, thức ăn làm tăng nguy cơ bội nhiễm vi sinh vật. Cần bỏ thuốc lá, thuốc lào nhất là những người cao tuổi đã bị các bệnh đường hô hấp mãn tính Cần ăn, uống đủ lượng và chất, tránh bỏ bữa. Thức ăn, nước uống cần nóng và tránh dùng các loại có tính chất kích thích như: rượu, bia, cà phê.
Cảnh giác với những nhóm bệnh thường gặp lúc giao mùa Thời tiết đang bước vào giai đoạn giao mùa, ban ngày nắng gắt, lạnh về đêm và sáng, nhiệt độ giảm kết hợp với không khí khô hanh khiến cơ thể dễ gặp phải một số vấn đề sức khỏe. Một số nhóm bệnh thường gặp mùa này như bệnh ngoài da, bệnh tim mạch, hô hấp... cần lưu ý với nhóm trẻ...