Cảnh báo giới hạn tác phẩm Ngữ văn cho kì thi quốc gia!
Bộ Giáo dục và Đào tạo không giới hạn các tác phẩm Ngữ văn cho kì thi trung học phổ thông quốc gia năm 2020.
Thông tin lan truyền thất thiệt
Mạng xã hội Facebook đang lan truyền thông tin giới hạn 5 tác phẩm văn học không ra trong kì thi trung học phổ thông quốc gia năm nay, nhận được nhiều sự quan tâm và chia sẻ của cộng đồng mạng.
Theo chia sẻ, 5 tác phẩm không ra trong kì thi quốc gia là “ Ai đã đặt tên cho dòng sông” (Hoàng Phủ Ngọc Tường); “ Chiếc thuyền ngoài xa” (Nguyễn Minh châu); “Những đứa con trong gia đình” (Nguyễn Thi); “Đàn ghita của Lorca” (Thanh Thảo); “Nguyễn Đình Chiểu – ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc” (Phạm Văn Đồng).
Bên cạnh đó, thông tin chia sẻ cho biết, các tác phẩm khó ra trong kì thi quốc gia năm nay là: “Vợ nhặt” (Kim Lân); “Tây Tiến” (Quang Dũng).
Ngoài ra, thông tin này có lời khuyên nên ôn các tác phẩm còn lại và một số tác phẩm lớp 11 như: “Hai đứa trẻ” (Thạch Lam); “Chữ người tử tù” (Nguyễn Tuân); “Chí Phèo” (Nam Cao); “Vội vàng” (Xuân Diệu); “Tràng giang” (Huy Cận); “Đây thôn Vĩ Dạ” (Hàn Mặc Tử); “Từ ấy” (Tố Hữu).
Mạng xã hội Facebook đang lan truyền thông tin giới hạn 5 tác phẩm văn học không ra trong kì thi trung học phổ thông quốc gia năm nay. (Ảnh do tác giả cung cấp)
Chúng tôi khẳng định, những thông tin được chia sẻ như trên là thất thiệt, không có cơ sở. Bởi năm nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo không công bố đề minh họa cho kì thi quốc gia. Học sinh dựa vào đề minh họa và đề chính thức của năm 2019 để ôn tập cho kì thi năm 2020.
Về tác phẩm văn học, “Những đứa con trong gia đình” (Nguyễn Thi), “Đàn ghita của Lorca” (Thanh Thảo) – đây là 2 bài đọc thêm của chương trình Giáo dục Thường xuyên, chương trình phổ thông được học chính khóa.
Tuy nhiên, đề thi quốc gia môn Ngữ văn được ra chung cho cả chương trình Giáo dục Thường xuyên và phổ thông nên 2 tác phẩm này học sinh chỉ cần nắm những nội dung cốt lõi cho biết.
Nhận định, các tác phẩm khó ra trong kì thi quốc gia năm nay như “Vợ nhặt” (Kim Lân); “Tây Tiến” (Quang Dũng) là hoàn toàn không sai lầm. Bởi, một số tác phẩm như “Đất Nước” (Nguyễn Khoa Điềm”, “Chiếc thuyền ngoài xa” (Nguyễn Minh Châu)… cũng thường xuyên được ra đề thi.
Học sinh không cần ôn các tác phẩm lớp 11, vì nội dung đề thi môn Ngữ văn năm 2019 và năm 2020 chỉ ra trong chương trình lớp 12.
Ôn thi môn Ngữ văn cần lưu ý những gì?
Thầy Nguyễn Việt Đức, giáo viên bậc trung học phổ thông ở Thành phố Hồ Chí Minh, đưa ra lời khuyên và những kinh nghiệm cho việc ôn tập môn Ngữ văn như sau.
Thứ nhất, phần đọc – hiểu, học sinh dành thời gian giải quyết không quá 20 phút.
Lưu ý khi giải quyết đề: Bước 1, đọc câu hỏi, gạch chân từ khóa, chú ý câu yêu cầu nhiều vế; Bước 2, đọc văn bản, lần lượt trả lời; Bước 3, xác định phương án trả lời.
Video đang HOT
Cụ thể, câu 1 thường hỏi các nội dung như: thể thơ/tìm chi tiết/hình ảnh/từ ngữ trong văn bản… (năm 2020 hạn chế hỏi các câu kiến thức như phong cách ngôn ngữ, thao tác lập luận, phương thức biểu đạt…).
Câu 2, thường hỏi các nội dung như: tác dụng của biện pháp tu từ/ý nghĩa của từ/cụm từ/hình ảnh trong văn bản/tác dụng của một nhận định/dẫn chứng trong văn bản…
Hai câu hỏi này cần trả lời ngắn gọn, đúng trọng tâm, tránh diễn đạt dài dòng mất thời gian không đáng có.
Câu 3, đề yêu cầu mức độ thông hiểu, vì vậy câu hỏi sẽ khó hơn. Cần lý giải hợp lý, đảm bảo độ dài của câu trả lời (khoảng 3 dòng).
Câu 4, ở mức độ vận dụng, vì vậy câu sẽ có độ mở nhất định cho học sinh trả lời theo quan điểm cá nhân.
Tuy nhiên lập luận của các em phải mang tính thuyết phục, nên cộng hưởng với đề. Nêu quan điểm, thuyết phục, rõ ràng (lưu ý câu 4 phải đạt độ dài khoảng 4 dòng).
Thứ hai, phần Làm văn. Câu 1, nghị luận xã hội dành khoảng 20 đến 30 phút. Nhất định phải gạch ý ra giấy nháp rồi viết, không viết theo cảm tính, lan man.
Câu hỏi thường hướng đến hiện thực cuộc sống, mang tính tích cực, vì vậy hãy viết theo chiều hướng tích cực. Có thể sử dụng dẫn chứng nhưng không sa đà thành kể lể. Chú ý hình thức đoạn văn, không quá dài, không tách đoạn…
Câu 2, nghị luận văn học nên viết trong thời gian 70 đến 80 phút. Không học tủ, không học vẹt, hãy học hiểu.
Nên tập trung chú ý một số tác phẩm: Nhóm 1 (“Việt Bắc” – Tố Hữu, “Sóng” – Xuân Quỳnh, “Đất Nước” – Nguyễn Khoa Điềm);
Nhóm 2 (“Vợ chồng A Phủ” – Tô Hoài, “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” – Lưu Quang Vũ, “Người lái đò Sông Đà” – Nguyễn Tuân);
Nhóm 3 (“Rừng xà nu” – Nguyễn Trung Thành, “Tuyên ngôn độc lập” – Hồ Chí Minh). Nhóm 4 (“Chiếc thuyền ngoài xa” – Nguyễn Minh Châu, “Vợ nhặt” – Kim Lân…)
Đề thi chắc chắn không hỏi dạng đơn (đơn giản, một ý) mà sẽ có nhiều vế, có từ khóa (các dạng như nhận định, hai chi tiết, hình tượng, đoạn văn đoạn thơ… sau đó nhận xét hoặc rút ra một vấn đề phù hợp).
Phan Thế Hoài – Nguyễn Việt Đức
Theo giaoduc.net
Cảnh báo cấu trúc giả mạo đề thi trung học phổ thông quốc gia
Năm 2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo không công bố cấu trúc đề thi trung học phổ thông quốc gia.
Giáo viên và học sinh cần bám sát đề minh họa năm 2019 để ôn tập cho tốt.
Thông tin cấu trúc đề thi giả mạo
Vừa qua, một trang web đăng tải thông tin cấu trúc đề thi trung học phổ thông quốc gia của các môn Toán, Ngữ văn, tiếng Anh, tổ hợp Khoa học tự nhiên và tổ hợp Khoa học xã hội khiến học sinh hoang mang không biết thực hay hư.
Link giả mạo có địa chỉ: //7scv.com/.../cau-truc-de-thi-thpt-quoc-gia-2020-tat-c....
Điều đáng nói là, thông tin bịa đặt này được nhiều học sinh, kể kể giáo viên chia sẻ trên trang facebook cá nhân mà không hề kiểm chứng.
Riêng môn Ngữ văn, cấu trúc đề thi lan truyền trên mạng xã hội "có sự lắp ghép kì quặc của năm 2019 với những mô hình đề thi cách đây khoảng 20 năm" (bình luận của Tiến sĩ Trịnh Thu Tuyết, hệ thống Học Mãi - Hà Nội).
Trang web giả mạo cấu trúc đề thi trung học phổ thông quốc gia (Ảnh chụp màn hình ngày 1/2/2020)
Cụ thể, những điểm xuyên tạc của thông tin như sau:
Thứ nhất, tái hiện kiến thức về giai đoạn văn học, tác giả, tác phẩm văn học Việt Nam và toàn bộ nội dung tác phẩm chương trình Ngữ văn lớp 11 và 12 hiện hành.
Thứ hai, vận dụng kiến thức xã hội và đời sống để viết bài nghị luận xã hội ngắn (khoảng 600 từ) về một tư tưởng, đạo lý và một hiện tượng đời sống.
Thứ ba, vận dụng khả năng đọc - hiểu và kiến thức văn học để viết bài nghị luận văn học (thí sinh chỉ được làm một trong hai câu 3a hoặc 3b) với các tác phẩm ở chương trình Ngữ văn lớp 11 (học kì 2) và chương trình Ngữ văn lớp 12.
Ngoài ra, thông tin giả mạo này còn hướng dẫn học sinh ôn tập các bài đọc thêm ở chương trình Ngữ văn lớp 11 và 12.
Giáo viên và học sinh lưu ý những gì?
Thứ nhất, cần bám sát cấu trúc đề thi minh họa, đề thi chính thức và đề thi dự trữ của kì thi trung học phổ thông quốc gia năm 2019.
Phần Đọc hiểu, luyện tập một số câu hỏi từ nhận biết, thông hiểu đến vận dụng thấp như: thể thơ, nội dung chính của văn bản, đặt nhan đề cho văn bản, phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt, thao tác lập luận, các hình thức thể hiện của văn bản.
Đặc biệt, cần nhận diện được một số biện pháp tu từ quen thuộc như so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, liệt kê, phép điệp... và nêu tác dụng của phép tu từ đó.
Học sinh căn cứ vào nội dung văn bản để trả lời cho chính xác, tránh trả lời lan man kiểu "gợi hình, gợi cảm và mang sắc thái văn chương".
Bên cạnh đó, học sinh cần viết được 5-7 câu rút ra một thông điệp từ văn bản có ý nghĩa nhất với bản thân.
Phần Làm văn, câu nghị luận xã hội, học sinh biết cách viết đoạn văn khoảng 200 chữ về một hiện tượng đời sống hoặc tư tưởng đạo lí.
Cần lưu ý rằng, đoạn văn hoàn toàn khác với bài văn thu nhỏ, chỉ cần sử dụng 2, 3 thao tác lập luận trong bài làm là đạt yêu cầu.
Câu nghị luận văn học, học sinh cần nắm vững nội dung, nghệ thuật của những tác phẩm trong chương trình Ngữ văn lớp 12.
Về tác phẩm thơ: Tây Tiến (Quang Dũng), Việt Bắc (Tố Hữu), Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm), Sóng (Xuân Quỳnh).
Văn xuôi: Ai đã đặt tên cho dòng sông? (Hoàng Phủ Ngọc Tường), Người lái đó Sông Đà (Nguyễn Tuân), Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài), Vợ nhặt (Kim Lân), Rừng xà nu (Nguyễn Trung Thành) Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu), Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Lưu Quang Vũ).
Lưu ý, học sinh nắm vững phong cách nghệ thuật của tác giả, nét đặc sắc của tác phẩm hoặc giá trị nhân đạo của tác phẩm (truyện ngắn).
Thầy cô và học sinh cũng cần biết thêm, đề thi minh họa, đề thi chính thức và đề thi dự trữ của kì thi trung học phổ thông quốc gia năm 2019 không có nội dung chương trình Ngữ văn lớp 11.
Riêng các tác phẩm Đàn ghi ta của Lorca (Thanh Thảo), Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi), ở chương trình Giáo dục Thường xuyên chỉ là đọc thêm.
Thứ hai, căn cứ vào các dạng đề của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thầy cô cho học sinh luyện tập khoảng 2 đề/tác phẩm để các em thuần thục với các dạng đề khác nhau.
Đó là, so sánh hai chi tiết trong một đoạn văn (cho sẵn) của tác phẩm; cảm nhận về một đoạn văn cho sẵn của một tác phẩm, từ đó nhận xét về sự phát hiện độc đáo của tác giả về một nội dung được nói đến; cảm nhận về nội dung trong một đoạn thơ (cho sẵn) và nhận xét về bút pháp nghệ thuật của tác giả...
Thứ ba, học sinh tránh đoán đề, học vẹt, học tủ vì mỗi tác phẩm có thể được ra nhiều dạng dạng đề khác nhau.
Thời điểm này, học sinh bậc trung học phổ thông cả nước đã và đang trở lại trường học tập sau thời gian nghỉ Tết Nguyên đán Canh Tý.
Thầy cô và học sinh cần bám sát đề thi minh họa, đề chính thức và đề dự trữ của kì thi trung học phổ thông quốc gia năm 2019 để ôn tập cho tốt. Đặc biệt không chia sẻ những thông tin không chính thống, có thể gây hậu quả không đáng có.
Bài, ảnh: Cao Nguyên
Theo giaoduc.net
Khi đề thi Ngữ văn vượt ngoài khuôn mẫu để kích thích sự sáng tạo của học sinh Nhiều năm gần đây, trong công tác đổi mới cách đánh giá học sinh và đổi mới thi cử tránh học tủ, học lệch, đề thi nhiều môn học, trong đó có môn Ngữ văn thực sự đã có những bước tiến. Không chỉ các đề thi THPT quốc gia hàng năm, đề thi học kỳ của một số địa phương cũng có...