Cần nhìn nhận tổng thể mặt tích cực và tiêu cực của ngành giáo dục
Chúng ta phải nhìn tổng thể để thấy được cả mặt tích cực và tồn tại của ngành Giáo dục. Những đóng góp, thành tựu của ngành trong các năm qua là không thể phủ nhận.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ, Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định phát biểu giải trình, làm rõ môt sô vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Doãn Tấn – TTXVN
Trước nhiều vấn đề “ nóng” của ngành Giáo dục thời gian vừa qua như: Gian lận thi cử, bạo lực học đường…, gây bức xúc dư luận, trao đổi bên lề kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, một số đại biểu Quốc hội cho rằng: Cần nhìn nhận tổng thể những thành tựu và hạn chế của ngành để có đ.ánh giá đúng mực, khách quan. Từ đó, biểu dương những nỗ lực, kết quả đã đạt được và tìm giải pháp để khắc phục những tiêu cực còn tồn tại.
*Không nên phủ nhận thành tựu của ngành Giáo dục
Ông Mai Sỹ Diến, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hoá cho rằng: Chúng ta phải nhìn tổng thể để thấy được cả mặt tích cực và tồn tại của ngành Giáo dục. Những đóng góp, thành tựu của ngành trong các năm qua là không thể phủ nhận.
Vì vậy, không thể lấy một số vấn đề cục bộ để cho rằng giáo dục hiện nay toàn gam màu tối. Cách đ.ánh giá, nhìn nhận như thế là không khách quan, khiên cưỡng, thiếu công bằng.
Thành tích đáng biểu dương nhất của ngành Giáo dục, theo ông Mai Sỹ Diến, chính là việc đổi mới thi cử. Hình thức thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông, thi đại học như trước đây có chung mục tiêu như Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia hiện nay là nhằm đ.ánh giá kết quả học tập của học sinh, phân loại thí sinh làm căn cứ để tuyển sinh vào đại học, cao đẳng.
uy nhiên, cách tổ chức thi trước đây làm cả xã hội, gia đình, người học phải áp lực, tốn kém khi “rồng rắn” đưa nhau lên thành phố, thuê trọ, dự thi nhiều đợt…
Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia hiện nay đã khắc phục được những tồn tại này và vẫn đạt được mục tiêu đ.ánh giá chất lượng học tập, làm căn cứ tuyển sinh đại học, cao đẳng. Xã hội đã ghi nhận đóng góp tích cực của kỳ thi gọn nhẹ, không áp lực, giảm tốn kém này.
Ngoài ra, thành tích của học sinh Việt Nam tại các cuộc thi ở khu vực, quốc tế; những tấm gương học sinh, giáo viên sẵn sàng hi sinh bản thân để cứu người khác, giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn… là thành tựu không thể phủ nhận của ngành Giáo dục.
Tuy nhiên, điều đáng buồn là, những tấm gương trong giáo dục này lại ít được thông tin trong khi một số tiêu cực lại liên tục được nhắc tới trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Đề cập đến những tiêu cực trong ngành Giáo dục hiện nay như bạo lực học đường, suy giảm đạo đức trong trường học và gian lận thi cử, đại biểu Quốc hội Mai Sỹ Diến nhấn mạnh: Những vấn đề này có trách nhiệm của nhiều bên liên quan chứ không riêng ngành Giáo dục.
Video đang HOT
Trong câu chuyện bạo lực học đường, hành xử không đúng mực giữa học sinh – giáo viên thời gian qua, ông Mai Sỹ Diến cho rằng: Trách nhiệm trước hết thuộc về người lớn và các gia đình, tiếp đến là sự suy thoái đạo đức lối sống của một số cán bộ, nhân viên.
Ngành Giáo dục có trách nhiệm trong việc này ở chỗ chưa tạo ra được một chương trình giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, hướng dẫn hành xử cho giáo viên, đáp ứng được yêu cầu của thời đại mới khi công nghệ thông tin bùng nổ, hội nhập quốc tế cao.
* Cần sự chia sẻ và trách nhiệm từ nhiều phía
Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa Mai Sỹ Diến phát biểu ý kiến. Ảnh: Doãn Tấn – TTXVN
Trong việc gian lận thi cử, đại biểu Mai Sỹ Diến cho rằng: Bộ Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm trong việc để xảy ra lỗ hổng ở quy trình tổ chức thi.
Quy trình tổ chức thi do Bộ đề ra có liên quan đến tính bảo mật, nhưng nếu những người tham gia thực hiện cố tình làm sai một cách có tổ chức, hệ thống thì việc bảo mật cũng không thể đảm bảo được.
Theo ông Mai Sỹ Diến, những sai phạm mang tính hệ thống, có tổ chức là rất khó phát hiện. Bộ Giáo dục và Đào tạo khi nắm bắt được vấn đề này đã nhanh chóng báo cáo Chính phủ để Thủ tướng Chính phủ có chỉ đạo kịp thời. Bộ cũng kịp thời vào cuộc cùng với ngành Công an để xác minh sai phạm, đưa ra ánh sáng và xử lý nghiêm minh. Song song với đó, ngành Giáo dục đã tập trung làm rõ, tìm ra nguyên nhân, những lỗ hổng trong quy trình tổ chức thi và có các thay đổi cụ thể trong Kỳ thi Trung học Phổ thông quốc gia năm nay.
Phía có trách nhiệm thứ hai trong vụ gian lận thi cử là địa phương – đơn vị trực tiếp tổ chức thi, chấm thi. Khi chọn lựa cán bộ vào Ban Chỉ đạo thi, làm công tác coi thi, chấm thi…, địa phương đã để một số cán bộ suy thoái đạo đức tham gia đội ngũ này.
Dưới tác động từ bên ngoài, có thể là từ đồng t.iền, quyền lực, một số cán bộ địa phương đã không giữ được mình, trực tiếp gây ra sai phạm.
Trách nhiệm tiếp theo thuộc về phụ huynh học sinh – những người đã có thể dùng t.iền, dùng quyền tác động tới cán bộ làm thi để gian lận điểm thi cho con em. Một số cán bộ Công an tham gia giám sát chấm thi để xảy ra sai phạm cũng có phần trách nhiệm.
Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An Phan Thị Mỹ Dung phát biểu. Ảnh: Văn Điệp – TTXVN
Đồng quan điểm trên, đại biểu Quốc hội Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn Long An), Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Long An, Ủy viên Ủy ban Tư pháp của Quốc hội chia sẻ: Hiện nay, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thể hiện trách nhiệm trong việc phối hợp, cung cấp thông tin để các cơ quan chức năng tiến hành các quy trình theo quy định.
Thực tế là muốn đưa ra xử lý thì phải có quá trình điều tra, đủ cơ sở pháp lý mới kết luận vấn đề đó là sai phạm và sai phạm tới đâu, những người nào có sai phạm…
Phải có đủ cơ sở để phân định trách nhiệm như vậy thì mới xét xử. Do đó, khi cơ quan Công an đã có kết luận điều tra, cần công bố thông tin để người dân và cử tri biết còn những việc chưa đủ cơ sở, chưa đủ kết luận hoặc trong quá trình điều tra thì các cơ quan chức năng tiếp tục làm.
Bà Phan Thị Mỹ Dung nhấn mạnh: Kỳ thi Trung học Phổ thông quốc gia do Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các địa phương phối hợp thực hiện. Do đó, bên cạnh trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cần xem xét trách nhiệm của địa phương, những người trực tiếp tổ chức kỳ thi.
Qua sự việc này, Bộ Giáo dục và Đào tạo phải lấy đây là bài học, phải có trách nhiệm giải quyết triệt để. Chính phủ đã chỉ đạo, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các cơ quan chức năng đang tập trung điều tra để có kết luận vi phạm rõ ràng, đầy đủ và xử lý nghiêm minh.
Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông quốc gia năm 2019 đã cận kề. Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cũng đã cam kết trước cử tri cả nước: Quy trình chấm thi và phần mềm chấm thi đã được sửa đổi, tăng tính bảo mật và có thể phát hiện, ngăn chặn ngay khi có dấu hiệu can thiệp (sửa điểm) vào bất cứ bài thi nào. Các bài thi trắc nghiệm năm 2019 sẽ không giao các địa phương như trước mà giao các trường đại học chủ trì với hệ thống cameera giám sát 24h/24h từ lúc lữu trữ đến khi làm phách và chấm bài,… Bài thi tự luận cũng sẽ được chấm 2 vòng độc lập , các bài điểm cao nhất sẽ được chấm thẩm định;…
Hy vọng với sự nhìn nhận rõ các hạn chế kỳ thi năm trước, với tinh thần kiên quyết không dung dưỡng cho các cán bộ thoái hóa biến chất, “kiên quyết đưa ra khỏi ngành những cán bộ, giáo viên có sai phạm” và quan trọng hơn cả là những lỗ hổng của phầm mền chấm thi, quy trình thi cũ đã được sửa đổi lại; dư luận xã hội và các phụ huynh sẽ tạm yên lòng, chia sẻ, nâng đỡ để tạo không khí thoải mái và tin cậy cho hơn một triệu thí sinh sắp bước vào Kỳ thi lớn nhất trong năm đã cận kề.
Những người có trách nhiệm cũng đã nhận rõ trách nhiệm của mình, những cán bộ, giáo viên, học sinh có vi phạm thì cũng đã bị xử lý và còn tiếp tục bị xử lý; Những giải pháp ngăn chặn tiêu cực đã được lấp đầy – Tin rằng cùng với sự chung sức, đồng lòng của các cấp, các ngành, các địa phương và toàn xã hội, một môi trường thi cử nói riêng và giáo dục nói chung sẽ ngày càng trở nên trong sạch và đáng tin cậy hơn!
Việt Hà – Việt Anh
Theo TTXVN
Nếu phúc tra cả nước, liệu còn phát hiện vi phạm thi?
ĐB Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) đặt vấn đề như thế trong phiên thảo luận về tình hình kinh tế, xã hội.
ĐB Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) Ảnh: Như Ý
Nhắc lại vụ việc gian lận thi cử lớn nhất từ trước đến nay, ĐB Nguyễn Lân Hiếu cho biết, cử tri vừa mong mỏi, vừa theo dõi Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) xử lý nghiêm, chỉ ra những thiếu sót trong công tác tổ chức kỳ thi quốc gia và người chịu trách nhiệm cụ thể.
"Không thể nói hoàn toàn là lỗi địa phương vì không phải chỉ một mà là nhiều địa phương phát hiện gian lận thi cử trong kỳ thi vừa qua", ông Hiếu nói.
Theo ông, mỗi năm một lần, bộ thay đổi cách thức thi tốt nghiệp trung học phổ thông, nhưng càng cải cách kết quả càng kém hơn, nhiều tiêu cực bị phát hiện hơn... Bộ không đ.ánh giá về kết quả thi hằng năm của các tỉnh, thành phố, tỷ lệ điểm, nếu phân tích kết quả không thể không đặt dấu hỏi, vì sao nhiều tỉnh miền núi điểm khá giỏi lại cao hơn Hà Nội, TPHCM.
"Nếu phúc tra cả nước, tôi tin sẽ còn rất nhiều vi phạm trong kỳ thi vừa qua. Đây là lỗi hệ thống, lỗi quy trình rất cần có người chịu trách nhiệm trước nhân dân. Có như vậy, trong tương lai các thử nghiệm của Bộ GD&ĐT về quy trình thi cử nói riêng và trong hệ thống giáo dục nói chung mới bảo đảm tính nghiêm túc, khoa học và hiệu quả", ông Hiếu nói.
Một nền giáo dục không nói dối
Cho rằng trong giáo dục, việc đ.ánh giá kết quả là hết sức quan trọng, nhưng theo ông Hiếu, phương pháp cải cách của Bộ GD&ĐT chưa đúng. "Trong phiên thảo luận về giáo dục, nhiều người đã bàn về triết lý giáo dục, trước mắt chúng ta cần đưa ra nguyên tắc giáo dục rất đơn giản nhưng cần thiết lúc này là một nền giáo dục không nói dối. Không thể tạo nên một sản phẩm giáo dục hoàn hảo khi chúng ta chấp nhận nói dối từ những năm đầu tiên các con cắp sách tới trường", ông Hiếu nói.
Đồng tình với ý kiến trên, ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) cho rằng, chưa cần nói đến vấn đề tiêu cực trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2018, giáo dục vẫn được coi là khoảng tối. Giáo dục là lĩnh vực phức tạp, được cả xã hội quan tâm, nhưng từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Bộ GD&ĐT cứ loay hoay với nhiều những vấn đề mà ít đem lại kết quả để đạt được mục tiêu phát triển đã đề ra. Cải tiến nối tiếp cải tiến trong khi chưa mang lại kết quả gì rõ ràng thì tiêu cực, sai phạm lại nảy sinh.
"Thử hỏi rằng rồi nên giáo dục của chúng ta sẽ đi về đâu khi mà hiện trạng giáo dục như vậy. Tiêu cực trong giáo dục khá nặng nề, cộng với thị trường văn bằng chứng chỉ giả rất sôi động", ông Cương nói.
Về sai phạm trong kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia năm 2018, ông Cương nhận xét: Bộ GD&ĐT chưa thấy hết hệ quả tệ hại mà sai phạm đó mang lại. Nó khiến xã hội mất niềm tin vào giáo dục nước nhà. Ngay cả sai phạm khi xảy ra thì không phải bộ phát hiện mà do một nhóm các thầy giáo ở Hà Nội phát hiện, tố giác rồi bộ mới vào cuộc. Nhưng điều đáng nói hơn là khi làm rõ được sai phạm thì việc công khai danh tính của những học sinh và phụ huynh liên quan đến sai phạm thì bộ không có chính kiến rõ ràng.
"Sau sai phạm năm 2018, bộ đang nỗ lực cải tiến kỳ thi năm 2019 nghiêm túc và an toàn nhưng ai dám bảo đảm sai phạm đó sẽ không xảy ra", ông Cương đặt vấn đề.
"Hành vi ăn cướp, vô liêm sỉ"
"Tiêu cực trong thi cử năm 2018, là giọt nước tràn li buộc ngành giáo dục phải xem xét và đ.ánh giá lại hiệu quả thực chất của việc nhập hai kỳ thi phổ thông và tuyển sinh đại học. Phải xem lại phương pháp coi thi, phương pháp chấm thi, nhằm hạn chế thấp nhất tiêu cực trong thi cử.
Tôi có thể gọi hành động gian lận thi cử trong năm 2018 là hành vi ăn cướp, là vô liêm sỉ, vì đã đ.ánh mất cơ hội, cướp mất tương lai của các cháu học thật và thi thật. Hành động gian lận thi cử đã làm băng hoại nền tảng xã hội và nền giáo dục nước nhà. Chính phủ, Bộ GD&ĐT nhìn thẳng vào sự thật, đ.ánh giá trúng thực chất những vấn đề tồn tại của ngành, có những giải pháp mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn nữa để cứu vãn nền giáo dục nước nhà", ĐB Thái Trường Giang (Cà Mau).
VĂN KIÊN - LUÂN DŨNG
Theo T.iền phong
ĐBQH: Học sinh, phụ huynh đừng để sự việc ở kỳ thi năm 2018 chi phối, ảnh hưởng thêm Đại biểu Quốc hội Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn Long An) - Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Long An, Ủy viên Ủy ban Tư pháp của QH - cho rằng, trong bối cảnh kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia năm 2019 đã cận kề, học sinh, phụ huynh không nên để sự việc của kỳ thi năm 2018 tiếp tục...