Cân nhắc vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn

Ngân hàng Nhà nước đang muốn lùi lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn để có thể giúp hệ thống ngân hàng vượt bão Covid 19. Liệu điều này có thực sự hợp lý?

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 22/2019/TT-NHNN. Nội dung chính của Dự thảo là xem xét lùi lộ trình áp dụng tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung, dài hạn từ 6 tháng đến 1 năm.

Thời gian qua nhiều ngân hàng thiếu vốn nên đã ” bóc ngắn cắn dài”, điều này đặt ra thách thức vấn đề thanh khoản. Do vậy, NHNN muốn siết lại việc sử dụng vốn ngắn hạn của ngân hàng, từ đó yêu cầu các NHTM phải sử dụng hiệu quả hơn nguồn vốn huy động của mình. Tuy nhiên NHNN cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, để giảm chi phí vốn và triển khai lãi suất ưu đãi cho khách hàng, các ngân hàng cần tiếp tục duy trì tỷ trọng nguồn vốn ngắn hạn trong cơ cấu huy động vốn. Do vậy, việc giảm tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung, dài hạn từ mức 40% về 37% kể từ ngày 1/10/2020 theo lộ trình tại Thông tư 22/2019/TT-NHNN có thể dẫn đến phương án cơ cấu nguồn vốn của các ngân hàng gặp khó khăn.

Bên cạnh đó, do áp lực của dịch Covid-19 đến hoạt động sản xuất kinh doanh, lượng tiền gửi của khách hàng tại các ngân hàng dự kiến sẽ còn giảm. Vì vậy, để đảm bảo thực hiện các chính sách ưu đãi lãi suất, duy trì dư nợ trung, dài hạn ổn định cho khách hàng, NHNN đề xuất lùi lộ trình áp dụng tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung, dài hạn.

NHNN cho rằng, việc xem xét lùi lộ trình đối với tỷ lệ nguồn vốn cho khách hàng vay trung, dài hạn là cần thiết, để tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng hỗ trợ tốt hơn cho DN vay phục hồi sản xuất, kinh doanh sau dịch Covid-19.

Một thống kê của NHNN cũng cho biết tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn của ngân hàng đến cuối tháng 3/2020 là 29%. Ngoài ra theo dữ liệu cập nhật được, hiện thanh khoản của hệ thống ngân hàng ổn định. Thứ nhất do tỷ lệ huy động đang cao hơn tỷ lệ cho vay. Thứ hai các ngân hàng thời gian qua cũng điều chỉnh lãi suất huy động theo hướng thấp ở kỳ hạn ngắn, cao ở kỳ hạn dài. Do vậy cơ cấu dòng tiền gửi của khách hàng đang hướng về các kỳ hạn dài.

Vậy, khi NHNN lấy lý do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên giãn thời gian áp dụng, lấy vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn liệu có thật sự hợp lý.

Chuyên gia kinh tế TS. Nguyễn Trí Hiếu phân tích: Nếu nới lộ trình cần xem xét dịch bệnh diễn biến ra sao, không nên kéo dài 1 năm là thời gian quá dài. Bởi tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn an toàn là 20%, nên quy định siết từ mức 40% xuống 37% vẫn còn cao. Vì vậy, chỉ cần kéo dài nửa năm đến năm 2021, sau đó nếu dịch vẫn còn diễn biến phức tạp thì NHNN sẽ tính tiếp.

“Kể cả trong trường hợp dịch bệnh Covid-19 còn tiếp tục tác động đến nền kinh tế trong thời gian tới, cần tiếp tục kiểm soát và hạn chế dòng vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn để bảo đảm lành mạnh hóa hoạt động tín dụng và mang lại lợi ích lâu dài”, ông Hiếu nói.