Cách bảo vệ bàn chân trước “căn bệnh nổi tiếng” mùa lũ
Mưa lũ dài ngày kéo theo nhiều căn bệnh, đặc biệt là viêm da chân. Hội chứng bàn chân ngập nước và nấm chân là hai bệnh phổ biến xảy ra ở người dân sống trong vùng mưa lũ.
Mưa lũ dài ngày có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ. Ảnh minh họa.
Căn bệnh “nổi tiếng”
Mưa lớn xảy ra nhiều ngày tại miền Trung khiến nước dâng cao, kéo theo rác thải. Tình trạng này cũng bít tắc công trình vệ sinh, dẫn đến vi khuẩn ứ đọng, sinh sôi. Từ đó, tác động xấu tới sức khỏe người dân.
Bên cạnh đó, nước lũ cũng khiến giao thông bị gián đoạn, nguồn cung ứng lương thực và thuố.c men không được lưu thông. Những yếu tố này là nguy cơ khiến dịch bệnh “nhen nhóm”.
Những dịch bệnh phổ biến trong mùa mưa lũ bao gồm: Sốt xuất huyết, sốt rét, các bệnh đường tiêu hóa như tả, lỵ, thương hàn, tiêu chảy, bệnh nước ăn chân, cảm cúm, đau mắt đỏ…
Chia sẻ về tình trạng này, PGS.TS Trần Huỳnh tại Bệnh viện Methodist và giảng viên của Trường Đại học Y California Northstate (Mỹ), cho hay: “Lũ hoành hành kéo theo các bệnh nguy hiểm về da ở vùng bàn chân, do mọi người phải dầm nước liên tục và tiếp xúc nhiều với bùn bẩn”.
Do đó, PGS Huỳnh cho biết, căn bệnh da về chân thường xảy ra vào mùa lũ là hội chứng bàn chân ngập nước và nước ăn chân.
“Chân sưng đau do ngập nước là bệnh nguy hiểm do bàn chân ngâm quá lâu trong nước. Bệnh này nổi tiếng hồi chiến tranh thế giới thứ 1, do rất nhiều binh sĩ Mỹ và Anh t.ử von.g vì phải ngâm chân trong nước quá lâu. Từ đó, dẫn đến sưng viêm, nhiễ.m trùn.g và hoại tử”, chuyên gia chia sẻ.
Theo đó, khi bàn chân ở quá lâu trong nước, đặc biệt là vào mùa lũ, các mạch má.u và dây thần kinh sẽ bị tổn thương. Đặc biệt, nước lạnh khiến tổn thương đó diễn ra nhanh hơn. Vì vậy, PGS Huỳnh khuyến cáo, yếu tố quan trọng nhất để chữa căn bệnh này là giữ bàn chân khô ráo, dù chỉ trong thời gian ngắn.
Video đang HOT
Chuyên gia này cho biết, khi mắc bệnh này, chân sẽ lạnh cóng, da nhăn nheo, bàn chân trở nên nặng nề. Người bệnh cũng có thể tê, mất cảm giác một phần hay toàn bộ vùng bàn chân. Sưng đỏ, nổi hạt nước, nổi mẩn ở da bàn chân, bong da từng lớp, ngứa ngáy cũng là các triệu chứng bệnh. Người bệnh cũng sẽ đau, sưng hoặc ngứa chân.
Nếu không được chữa trị kịp thời, người bệnh có thể bị biến chứng như viêm, sưng, nhiễ.m trùn.g bàn chân. Từ đó, dẫn đến hoại tử, thậm chí t.ử von.g do nhiễ.m trùn.g cấp tính khi xuất hiện vết l.ở loé.t.
Một số dấu hiệu biến chứng khác bao gồm: Mất cảm giác vùng chân, đi đứng không vững; L.ở loé.t vùng bàn chân; Phải cư.a châ.n hoặc một vùng bàn chân.
Do đó, PGS.TS Trần Huỳnh khuyến cáo, người dân mắc hội chứng chân ngập nước cần tháo giày dép, rửa chân bằng nước sạch. Ngoài ra, cần giữ chân khô ráo, rửa sạch các vết thương và bôi thuố.c chống nhiễ.m trùn.g. Người bệnh cũng cần kê chân cao, nằm xuống để giúp má.u lưu thông về chân tốt hơn.
“Có thể chườm bịch nước ấm vào vùng chân lạnh trong vài phút, nhưng quan trọng nhất là giữ khô. Mang ủng/giày cao để giữ chân khô”, chuyên gia nhấn mạnh.
Tấ.n côn.g người có hệ miễn dịch yếu
Căn bệnh thứ hai mà người dân sống trong vùng lũ thường mắc là nước ăn chân (nấm chân). Bệnh xảy ra do vi khuẩn và nấm ăn vào chân, chủ yếu ở khe và kẽ giữa các ngón chân.
PGS Huỳnh lý giải, khi mắc bệnh, chân sẽ ngứa, tróc các lớp nhỏ như vảy cá, da xung quanh vùng vảy nổi ửng đỏ. Chân nổi các mụn nước nhỏ li ti, có thể vỡ. Các nấm nhỏ li ti mọc ở vùng ngứa. Chuyên gia lưu ý, nấm chân thường xảy ra ở người có hệ miễn dịch yếu như tiểu đường, bệnh phổi, hay một số bệnh mãn tính khác.
“Để chữa trị, cần tháo giày dép, giữ khô bàn chân. Một số người cho rằng, mang tất kín sẽ chữa trị tốt hơn. Điều này sai lầm, bởi nấm phát triển nhiều hơn trong môi trường khép kín, ẩm ướt”, PGS Huỳnh cảnh báo.
Bên cạnh đó, người bệnh cần chữa trị khỏi hoàn toàn mới có thể tiếp xúc bàn chân với nước. Bởi, khi nấm chân, vùng da đã bị tổn thương. Nếu tiếp xúc với nước, khả năng tái nhiễm sẽ cao hơn. Người không điều trị hoàn toàn có nguy cơ bị biến chứng như viêm tê bàn chân, nhiễ.m trùn.g sâu hơn, hoặc l.ở loé.t không lành.
“Các kem trị nấm họ Ketoconazole/Clotrimazole hay Lamisil đều có thể chữa trị bệnh này hoàn toàn. Cần dùng kết hợp các kem kháng viêm hay thuố.c ngứa trong trường hợp viêm ngứa chung với viêm nấm.
Tuyệt đối không dùng chung giày/dép với người bị nước ăn chân vì có thể bị lây nhiễm. Bệnh nhân tiểu đường hay các bệnh mãn tính khác cần được chữa trị dứt điểm để hạn chế rủi ro”, chuyên gia khuyến cáo.
Để chủ động phòng tránh dịch trong mùa mưa bão, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp: Lựa chọn và chế biến thực phẩm an toàn, hợp vệ sinh, ăn chín uống sôi; Thường xuyên rửa tay với xà phòng trước và sau khi chế biến thực phẩm, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh;
Vệ sinh cá nhân hằng ngày, rửa chân sạch và lau khô các kẽ ngón chân sau khi tiếp xúc với nước lũ, nước bị nhiễm bẩn; Tiê.u diệ.t loăng quăng/bọ gậy. Diệt muỗi bằng cách đậy kín các bể, thùng chứa nước, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, loại bỏ các phế thải như chai, lọ, lốp ô tô… hoặc các hốc nước tự nhiên để không cho muỗi đẻ trứng; Mắc màn khi ngủ, kể cả ban ngày; Thau rửa bể nước, giếng nước, dụng cụ chứa nước.
Dùng hóa chất để khử trùng nước ăn uống và sinh hoạt theo hướng dẫn của nhân viên y tế; Thực hiện nguyên tắc nước rút đến đâu làm vệ sinh đến đấy, thu gom, xử lý và chô.n xá.c súc vật theo hướng dẫn của nhân viên y tế; Khi có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh, cần đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế gần nhất.
Ngăn chặn nỗi lo "dịch chồng dịch" tại các địa phương có mưa lũ
Những dịch bệnh phổ biến trong mùa mưa lũ như: sốt xuất huyết, sốt rét, các bệnh đường tiêu hóa như tả, lỵ, thương hàn, tiêu chảy, cảm cúm, đau mắt đỏ...
Hiện nay, tại các tỉnh đang bước vào đợt mưa, bão lớn xảy ra ở các tỉnh, thành phố trên cả nước, gây lũ lụt trên diện rộng, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân, đặc biệt tại các tỉnh miền núi phía Bắc, duyên hải miền Trung.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, người dân vùng lũ vẫn cần lưu ý việc đeo khẩu trang, để phòng dịch Covid-19, nhằm tránh tình trạng "dịch chồng dịch".
Theo đán.h giá từ Bộ Y tế, đây cũng là thời điểm các nguy cơ dịch bệnh mùa mưa lũ đ.e dọ.a sức khỏe cộng đồng.
Ông Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, Bộ Y tế, bão lũ thường đi kèm với thiên tai, dịch bệnh.
Cụ thể, người dân ở những vùng bị ảnh hưởng rất dễ mắc các bệnh về đường tiêu hoá do mất an toàn thực phẩm, nguồn nước không đảm bảo, vệ sinh chưa tốt.
Không chỉ vậy, chuyên gia này cũng cảnh bảo người dân còn dễ mắc cúm, cảm lạnh, đau mắt, nước ăn chân cùng nhiều bệnh về da liễu khác.
"Trong thời điểm hiện nay, tôi đặc biệt lưu ý người dân phải cảnh giác với bệnh sốt xuất huyết, cúm, nhất là những người dân ở miền Trung, sống trong vùng rừng núi cần chủ động phòng dịch bệnh", nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng lo ngại.
Bên cạnh đó, mưa bão gây ngập lụt nhiều nơi người dân cũng dễ mắc các bệnh về đường tiêu hóa do nguồn nước, nguồn thực phẩm, điều kiện vệ sinh không đảm bảo.
Chưa kể, thiếu lương thực, thực phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến thể trạng cũng như sức đề kháng của người dân vùng lũ, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Ngoài ra, ông Trần Đắc Phu trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, người dân vùng lũ vẫn cần lưu ý việc đeo khẩu trang, để phòng dịch Covid-19, nhằm tránh tình trạng "dịch chồng dịch".
Đồng thời, để phòng chống các dịch nguy hiểm khác người dân cần thường xuyên rửa tay với xà phòng trước và sau khi chế biến thực phẩm, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh;
Vệ sinh cá nhân hàng ngày, rửa chân sạch và lau khô các kẽ ngón chân sau khi tiếp xúc với nước lũ, nước bị nhiễm bẩn; diệt loăng quăng/bọ gậy, diệt muỗi bằng cách đậy kín các bể, thùng chứa nước, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, loại bỏ các phế thải như chai, lọ, lốp ô tô... hoặc các hốc nước tự nhiên để không cho muỗi đẻ trứng.
Mắc màn khi ngủ kể cả ban ngày; thau rửa bể nước, giếng nước, dụng cụ chứa nước và dùng hóa chất để khử trùng nước ăn uống và sinh hoạt theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
Thực hiện nguyên tắc nước rút đến đâu làm vệ sinh đến đấy, thu gom, xử lý và chô.n xá.c súc vật theo hướng dẫn của nhân viên y tế; khi có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh, cần đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế gần nhất.
Để đảm bảo an toàn thực phẩm cho người dân vùng lũ theo ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, các địa phương tuyên truyền các biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm, trong đó nhấn mạnh đến việc đảm bảo vệ sinh nguồn nước và ngăn chặn tình trạng các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm lợi dụng tình trạng khan hiếm thực phẩm để đưa ra thị trường các loại thực phẩm không đảm bảo.
Bên cạnh đó, theo ông Phong người dân cần tự trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về đảm bảo an toàn thực phẩm trước, trong và sau những ngày mưa lũ để có bữa ăn đủ dinh dưỡng và đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo, người dân không chế biến thực phẩm từ động vật chế.t không rõ nguyên nhân hoặc động vật đang bệnh. Những ngày này, có thể dùng thực phẩm (nước tương, muối lạc...) để thay thế thức ăn từ động vật.
Bộ Y tế hướng dẫn phòng chống dịch bệnh mùa mưa bão Bộ Y tế cho biết, trong và sau mưa bão, lũ lụt, vô số các vi sinh vật, bụi, rác, chất thải,... theo dòng nước tràn ra nhiều nơi, gây ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh. Bước vào đợt mưa, bão lớn xảy ra ở các tỉnh, thành phố trên cả nước, gây lũ lụt trên diện rộng,...