Các thầy cô chia sẻ về việc chuẩn bị cho chương trình giáo dục phổ thông 2018
Theo cô Nguyễn Thị Thu Hà, trường THPT Chuyên Lương Thế Vinh, Đồng Nai, nhờ có các chương trình tập huấn, bồi dưỡng thiết thực trong những năm qua đã giúp cô và các đồng nghiệp của mình tiến hành công tác hiệu quả và triển khai được phương pháp phát triển năng lực của học sinh như yêu cầu đặt ra đối với chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.
Cô Nguyễn Thị Thu Hà khẳng định thông qua bồi dưỡng thường xuyên giúp nâng cao năng lực giảng dạy, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
Chia sẻ tại hội thảo “Phát triển năng lực nghề nghiệp đội ngũ nhà giáo – thành quả và thách thức” do Ban Quản lý Chương trình Phát triển các trường sư phạm (ETEP) phối hợp tổ chức, cô Nguyễn Thị Thu Hà cho rằng việc lựa chọn đội ngũ đi tập huấn và tiếp nhận kiến thức trong thời gian qua đã được tiến hành có chiều dài và chiều sâu. Về tiến độ triển khai, Bộ GDĐT đã có hành trình triển khai 3-4 năm rất có lộ trình và có tính hệ thống. Các mô đun bồi dưỡng từ 1 đến 6 đã được triển khai cung cấp cho giáo viên, cán bộ quản lý hệ thống kiến thức cơ bản có hệ thống giúp hình thành kĩ năng cho giáo viên – đây là ưu điểm vượt trội của việc bồi dưỡng.
“Muốn dạy học phát triển năng lực học sinh (HS) thì giáo viên (GV) cũng phải nâng cao năng lực. Năng lực không tự nhiên mà có mà nó đến từ kiến thức, từ kĩ năng tích lũy mà có. Chúng tôi được bồi dưỡng các mô đun, được thực hành tạo sản phẩm, trao đổi kinh nghiệm thực tiễn với các đồng nghiệp ở khắp nơi. Bên cạnh đó, chương trình tạo ra cho chúng tôi cộng đồng học tập ở khắp nơi.Từ việc cung cấp, kiến thức và rèn luyễn kĩ năng như vậy, chũng tôi đều đã được tiếp cận và có những định hướng cũng như phương pháp giảng dạy và xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp và nâng cao hiệu quả với việc phát triển năng lực HS” – cô Hà bày tỏ.
Video đang HOT
Cô Trương Thị Trâm Anh, Trường THCS Quang Trung, Tân Phú, Đồng Nai cho biết, qua việc bồi dưỡng 5 mô đun đã giúp trang bị cho bản thân những kiến thức cơ bản, cần thiết cho chương trình GDPT mới. Nhờ quá trình bồi dưỡng đã hiểu được sâu sắc hơn những hoạt động dạy học và tự học tự bồi dưỡng bản thân. Nhũng kiến thức các mô đun mang lại rất đa dạng và thiết thực. Nguồn học liệu cũng rất tâm đắc, sự ứng dụng linh hoạt học liệu vào phương pháp dạy học sao cho hiệu quả.
Cô giáo Phạm Thị Nam, Hiệu trưởng trường THCS Tam Phước, Biên Hòa cũng cho biết bản thân, thông qua hoạt động bồi dưỡng nhận được rất nhiều phương pháp tích cực từ các thầy cô GVSP và bản thân cũng đã truyền tải được cho đồng nghiệp. Tuy nhiên, bên cạnh đội ngũ CBQLCSGD và GV rất có tâm huyết và mong muốn nâng cao năng lực, vẫn còn 1 số giáo viên thì chưa thực sự hiểu rõ tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng. Nhân lực của một số trường còn thiếu dẫn đến việc GV phải dạy thêm giờ nên việc tham gia bồi dưỡng chưa sắp xếp được tối đa thời gian… Thiết bị cơ sở vật chất đầu tư cho các cơ sở GD hiện nay cũng là tối thiểu chứ chưa đáp ứng được yêu cầu sử dụng thực tế.
Vì vậy, cô Nam đề xuất để GV có nhiều thời gian để học tập và nâng cao năng lực, cần có cơ chế bổ sung biên chế, khuyến khích tạo động lực để giáo viên tham gia bồi dưỡng và tự bồi dưỡng để đảm bảo triển khai thành công chương trình GDPT 2018.
Khẳng định khâu kiểm tra đánh giá là khâu then chốt để đánh giá năng lực nghề nghiệp của giáo viên, cô Thu Hà cho rằng đây là mục tiêu cô rất tâm đắc đối với chương trình mới. Tuy nhiên, việc đổi mới và thực hiện đánh giá không đơn giản. “Chúng tôi còn rất nhiều vướng mắc, hi vọng được các giảng viên sư phạm tiếp tục hướng dẫn và hỗ trợ, tiếp tục được chia sẻ với nhứng thầy cô đồng nghiệp khác” – cô Hà nói.
Đây cũng là mong muốn của cô Trâm Anh, hy vọng tới đây sẽ có được văn bản hướng dẫn cụ thể hơn về kiểm tra đánh giá năng lực học sinh để sát với ứng dụng trong thực tế.
Hài hòa lợi ích
Theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018, THPT là giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp.
Ảnh minh họa/INT
Cấp học này có các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc (mọi học sinh đều phải học, tham gia); môn học lựa chọn (môn học được học sinh chọn theo định hướng nghề nghiệp); môn học tự chọn (môn học không bắt buộc, được học sinh chọn theo nguyện vọng).
Cụ thể, chương trình THPT có 7 môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc. Các môn học lựa chọn gồm 3 nhóm môn: Khoa học xã hội, Khoa học tự nhiên, Công nghệ và nghệ thuật. Học sinh chọn 5 môn từ 3 nhóm trên, mỗi nhóm chọn ít nhất 1 môn học. Ngoài ra, các môn Ngữ văn, Toán, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Công nghệ, Tin học, Nghệ thuật có một số chuyên đề tạo thành cụm chuyên đề học tập của môn học. Ở lớp 10, lớp 11 và lớp 12, học sinh chọn 3 cụm chuyên đề học tập của 3 môn học phù hợp với nguyện vọng của bản thân và khả năng tổ chức của nhà trường.
Các trường có thể xây dựng các tổ hợp môn học từ 3 nhóm và chuyên đề học tập nói trên để vừa đáp ứng nhu cầu của người học, vừa bảo đảm phù hợp với điều kiện về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của trường.
Như vậy, ngay trong Chương trình GDPT 2018, việc xây dựng các tổ hợp môn học đã được lưu ý trên cả 2 vế: "Nhu cầu người học" và "điều kiện về về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của nhà trường". Việc hài hòa được cả 2 vế này là vô cùng quan trọng. Nếu chỉ căn cứ theo nguyện vọng của học sinh, nguy cơ "vỡ trận" có thể xảy ra bởi xuất hiện rất nhiều tổ hợp, vượt ngoài khả năng của nhà trường. Ngược lại, nếu chỉ căn cứ trên những gì nhà trường có, mục tiêu phát triển năng lực theo sở trường, nguyện vọng của từng học sinh, bảo đảm cơ hội tiếp cận nghề nghiệp, chuẩn bị cho giai đoạn học sau giáo dục phổ thông có chất lượng hoặc tham gia cuộc sống lao động khó có thể thực hiện được.
Làm sao để có thể hài hòa được cả 2 yếu tố này? Chương trình GDPT 2018 chỉ quy định tổng số tiết/năm học; nhà trường được giao quyền chủ động xây dựng kế hoạch giáo dục của trường phù hợp với điều kiện đội ngũ, cơ sở vật chất và định hướng phát triển. Nhiều cơ sở giáo dục có sáng kiến thực hiện khảo sát nguyện vọng thực tế tại trường THCS có nhiều học sinh đăng ký thi tuyển sinh vào trường. Từ phân tích kết quả khảo sát và thực tiễn đội ngũ, điều kiện cơ sở vật chất, xây dựng một số mô hình lớp với các tổ hợp tự chọn. Việc công khai tổ hợp các môn học trước khi tuyển sinh, do đó phải là yêu cầu bắt buộc để học sinh biết, lựa chọn. Điều này đã không ít lần được đại diện Bộ GD&ĐT nhấn mạnh.
Dự báo, năm học 2022 - 2023, tổ hợp các môn học sẽ chủ yếu tập trung theo các khối thi/xét tuyển đại học truyền thống, vì học sinh lớp 9 vẫn theo học theo chương trình 2006. Có thể thấy, hầu hết trường THPT đều quan tâm đến tổ hợp thi/xét tuyển đại học trong tương lai để định hướng xây dựng các tổ hợp môn học lựa chọn; đây cũng là quan tâm của đa số học sinh khi lựa chọn tổ hợp. Cũng dự báo nhiều trường sẽ từng bước điều chỉnh theo các các tổ hợp (cơ bản) thi/xét tuyển của các trường đại học, coi đó là yêu cầu "đầu ra", đáp ứng nguyện vọng định hướng nghề nghiệp của học sinh.
Với bất cứ vấn đề gì, lần đầu tiên thực hiện khó tránh khỏi lúng túng. Việc xây dựng các tổ hợp môn học lựa chọn ở lớp 10 cũng không ngoại lệ. Bên cạnh sự chuẩn bị chu đáo, trách nhiệm, quyết liệt, để bảo đảm điều kiện tốt nhất cho chương trình mới; việc đồng hành, tư vấn, định hướng để các em chọn được tổ hợp phù hợp (chọn cả tổ hợp, không phải từng môn theo sở thích) là không thể thiếu. Thực hiện điều này cần sự vào cuộc của cả nhà trường và cha mẹ học sinh. Chọn đúng tổ hợp để tập trung học xuyên suốt trong 3 năm THPT là bước khởi đầu vô cùng quan trọng, giúp các em phát triển được năng lực, sở trường, đặt nền móng vững chắc cho giai đoạn sau THPT.
Có 108 tổ hợp, các trường như 'ngồi trên đống lửa'chờ hướng dẫn từ Bộ Giáo dục Việc có đến 108 cách chọn tổ hợp môn trong chương trình giáo dục phổ thông mới lớp 10 sẽ khiến cho học sinh, giáo viên gặp nhiều rối rắm khi lựa chọn. Từ năm học 2022-2023, chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ bắt đầu áp dụng cho bậc trung học phổ thông đối với lớp 10. Theo đó, thay vì...