Các kịch bản đáp trả của Nga khi Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa từ phương Tây
Tổng thống Vladimir Putin đã c ảnh báo rằng nếu phương Tây cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa do phương Tây sản xuất để tấn công vào lãnh thổ Nga, điều đó sẽ được coi là hành động chiến tranh.
Mỹ tỏ ra lo ngại về nguy cơ có thể xảy ra chiến tranh trực tiếp giữa NATO và Moskva nếu cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa của phương Tây để tấn công lãnh thổ Nga. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo mạng tin châu Âu Euractiv.com ngày 17/9, khi cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, vấn đề về khả năng Ukraine sử dụng các tên lửa tầm xa được cung cấp bởi phương Tây đang thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng quốc tế. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg mới đây đã nhấn mạnh rằng việc quyết định liệu Ukraine có thể sử dụng các tên lửa tầm xa để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga hay không là vấn đề mà từng quốc gia thành viên NATO sẽ tự quyết định, trong khi đồng minh như Mỹ và Anh lại có quan điểm trái chiều.
Cụ thể, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã cho biết vào ngày 16/9 rằng ông hoan nghênh việc thảo luận về khả năng Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa để tấn công vào lãnh thổ Nga.
Tuy nhiên, ông Stoltenberg cũng nhấn mạnh rằng quyết định cuối cùng sẽ thuộc về từng quốc gia đồng minh NATO. Thực tế, các quốc gia thành viên NATO như Anh và Mỹ đang có những quan điểm khác nhau về vấn đề này.
Thủ tướng Anh Keir Starmer và Tổng thống Mỹ Joe Biden gần đây đã có cuộc hội đàm tại Washington D.C để thảo luận về vấn đề này. Theo nguồn tin, ông Starmer ủng hộ việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa, trong khi Tổng thống Biden tỏ ra lo ngại về nguy cơ có thể xảy ra chiến tranh trực tiếp giữa NATO và Nga. Các quan chức Mỹ nghi ngờ rằng việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa sẽ không tạo ra sự khác biệt đáng kể trong cuộc chiến của Kiev với Moskva.
Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã liên tục yêu cầu các đối tác phương Tây cung cấp tên lửa tầm xa như ATACMS của Mỹ và Storm Shadow của Anh, với hy vọng có thể tăng cường khả năng tấn công vào các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga.
Video đang HOT
Phản ứng của Nga và dự báo kịch bản đáp trả
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cảnh báo rằng nếu phương Tây cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa do phương Tây sản xuất để tấn công vào lãnh thổ Nga, điều đó sẽ được coi là hành động chiến tranh. Ông Putin cho rằng các quốc gia NATO, đặc biệt là Mỹ và các quốc gia châu Âu, sẽ ở trong tình trạng chiến tranh với Nga nếu điều này xảy ra. Ông nhấn mạnh rằng Nga sẽ phản ứng tương ứng với các mối đe dọa mà nước này phải đối mặt.
Các nhà phân tích cho rằng Moskva có thể thực hiện một số biện pháp đáp trả nếu Ukraine được phép sử dụng tên lửa tầm xa của phương Tây nhằm vào lãnh thổ Nga. Một số ý kiến cho rằng Nga có thể tấn công các tài sản quân sự của Anh gần Nga, hoặc trong trường hợp cực đoan, có thể tiến hành thử vũ khí hạt nhân để gửi thông điệp đến phương Tây. Ulrich Kuehn, chuyên gia về vũ khí tại Viện Nghiên cứu Hòa bình và Chính sách An ninh ở Hamburg, cho rằng việc Moskva tiến hành một cuộc thử hạt nhân có thể là một dấu hiệu của sự leo thang xung đột một cách nghiêm trọng.
Về phần mình, chuyên gia địa chính trị người Nga Sergei Markov, cựu cố vấn Điện Kremlin nhận định trên trang tin News.Az của Azerbaijan rằng, Moskva có thể xem hành động cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa như là một bước đi từ xung đột ủy nhiệm sang hành động tấn công vũ trang trực tiếp. Theo ông Markov, nếu tên lửa tầm xa cần sự dẫn đường chính xác từ các mạng lưới vệ tinh của NATO, điều này có thể làm gia tăng căng thẳng giữa Nga và các quốc gia NATO.
Ông Markov dự đoán Nga có thể đáp trả bằng cách đóng cửa đại sứ quán Anh tại Moskva và London, cũng như tấn công các tài sản quân sự của Anh gần Nga, chẳng hạn như thiết bị bay không người lái và máy bay chiến đấu. Điều này có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng và leo thang xung đột quân sự.
Trong khi đó, chuyên gia Igor Korotchenko từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Caspi cho rằng quyết định sử dụng tên lửa tầm xa của Mỹ nhằm vào các mục tiêu Nga đã được đưa ra và việc biện minh cho quyết định này sẽ được thực hiện thông qua tuyên truyền và thông tin truyền thông. Ông dự đoán rằng Nga có thể đáp trả bằng cách tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng và giao thông của Ukraine, dẫn đến sự hỗn loạn trong hậu phương của quân đội Ukraine.
Như vậy, khả năng Ukraine sử dụng vũ khí tấn công tầm xa của phương Tây và phản ứng của Nga đang tạo ra một tình hình đầy căng thẳng và phức tạp. Việc quyết định cho phép Ukraine tấn công vào lãnh thổ Nga bằng tên lửa tầm xa của phương Tây đang gây chia rẽ trong nội bộ các quốc gia NATO và tạo ra lo ngại về nguy cơ leo thang xung đột. Phản ứng của Nga, bao gồm khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân và các biện pháp đáp trả quân sự khác, sẽ khiến tình hình trở nên căng thẳng hơn.
Tác động với Nga khi phương Tây nới lỏng hạn chế tấn công tầm xa cho Ukraine
Việc các đồng minh phương Tây dỡ bỏ hạn chế về việc sử dụng tên lửa tầm xa để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga không chỉ giúp Ukraine tấn công các căn cứ quân sự quan trọng của Moskva mà còn có thể buộc Moskva phải điều chỉnh chiến lược phòng thủ và kéo dài các tuyến tiếp tế.
Tên lửa được phóng thử từ Hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS). Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ Kiev Independent (Ukraine) ngày 15/9, trong những tuần gần đây, Ukraine ngày càng hy vọng rằng các đồng minh phương Tây cuối cùng sẽ cho phép Kiev sử dụng vũ khí tầm xa được họ viện trợ để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Việc này không chỉ giúp Ukraine tấn công các căn cứ quân sự của Nga mà còn có thể buộc Moskva phải điều chỉnh chiến lược phòng thủ và kéo dài các tuyến tiếp tế.
Từ khi xung đột nổ ra, Nga đã có lợi thế về vị trí địa lý khi thực hiện các cuộc tấn công từ bên trong lãnh thổ nước mình mà không bị đáp trả tương xứng. Trong khi đó, Ukraine bị giới hạn về việc sử dụng vũ khí do phương Tây cung cấp để tấn công vào sâu trong lãnh thổ Nga, chủ yếu vì lo ngại về khả năng leo thang căng thẳng giữa các cường quốc.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, có nhiều dấu hiệu cho thấy sự thay đổi đang diễn ra. Vương quốc Anh đã quyết định cho phép Ukraine sử dụng tên lửa Storm Shadow để tấn công Nga. Tờ Politico của Mỹ cũng đưa tin rằng Nhà Trắng đang thảo luận về việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa để tấn công các mục tiêu cụ thể. Dù quyết định chính thức vẫn chưa được công bố, cuộc họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York vài ngày tới có thể sẽ đ.ánh dấu bước ngoặt quan trọng.
Vũ khí tầm xa mà Ukraine mong muốn bao gồm tên lửa ATACMS do Mỹ sản xuất, có tầm b.ắn lên đến 300 km. Với loại vũ khí này, Ukraine có thể tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, đặt các căn cứ quân sự, sân bay, kho đạn dược và nơi tập trung quân của Nga vào nguy cơ bị tấn công. Một báo cáo của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ đã chỉ ra rằng có ít nhất 245 địa điểm quân sự và bán quân sự của Nga nằm trong tầm b.ắn của ATACMS.
Các mục tiêu quan trọng đó bao gồm các căn cứ không quân lớn như Lipetsk, Shatalovo, Millerovo và Yeysk, nơi từng bị Ukraine tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) trước đây.
Các trung tâm chỉ huy và hậu cần tại Rostov-on-Don, nơi đóng vai trò quan trọng trong chiến lược tấn công của Nga, cũng có thể trở thành mục tiêu tiềm năng.
Ngoài các mục tiêu quân sự, việc tấn công vào các trung tâm dân số lớn của Nga như Rostov-on-Don, Voronezh và Krasnodar cũng có thể gây ra sự hỗn loạn và gián đoạn, buộc Nga phải điều chỉnh chiến lược và di dời các mục tiêu quan trọng xa hơn khỏi tầm b.ắn của Ukraine. Đây sẽ là bước đi chiến lược nhằm kéo dài các tuyến tiếp tế của Nga và giảm khả năng tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn.
Mặc dù việc dỡ bỏ các hạn chế về sử dụng vũ khí tầm xa sẽ có những điều kiện nhất định, như chỉ tấn công các mục tiêu quân sự nhằm đảm bảo mục đích phòng thủ, việc này vẫn mang lại một lợi thế lớn cho Ukraine. Từ mùa Hè năm 2022, Ukraine đã tận dụng hiệu quả hệ thống tên lửa HIMARS, giúp tăng cường khả năng tấn công chính xác vào các lực lượng Nga gần biên giới.
Việc bổ sung tên lửa ATACMS và Storm Shadow vào kho vũ khí của Ukraine không chỉ mở rộng tầm b.ắn mà còn tăng khả năng tấn công các mục tiêu chiến lược sâu trong lãnh thổ đối phương. Đặc biệt, những vũ khí này sẽ giúp Ukraine có cơ hội nhắm vào các sân bay và căn cứ quân sự, từ đó làm gián đoạn các cuộc tấn công tên lửa của Nga vào các thành phố của Ukraine.
Tuy nhiên, vẫn có một số thách thức mà Ukraine phải đối mặt. Nga đã dự đoán trước khả năng này và đã di chuyển phần lớn các máy bay quân sự ra khỏi tầm b.ắn của ATACMS. Điều này khiến việc tấn công các mục tiêu quân sự trở nên khó khăn hơn, nhưng ít nhất cũng làm giảm hiệu quả hoạt động không quân của Nga.
Việc sử dụng các vũ khí tầm xa cũng cần phải được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả tối đa. Theo Matthew Savill, Giám đốc khoa học quân sự tại Viện Nghiên cứu An ninh và Quốc phòng (RUSI) có trụ sở tại Anh, những vũ khí như Storm Shadow có thể rất hiệu quả khi nhắm vào các cơ sở hạ tầng quân sự quan trọng, như các boongke hoặc kho đạn dược được bảo vệ chặt chẽ. Nhưng việc tấn công sân bay hoặc máy bay trên đường băng có thể không đạt được kết quả cao như mong đợi.
Dù có một số hạn chế, việc dỡ bỏ các hạn chế về sử dụng vũ khí tầm xa vẫn được coi là một bước tiến lớn đối với Ukraine trong cuộc chiến với Nga. Điều này không chỉ giúp bảo vệ các thành phố của Ukraine khỏi các cuộc tấn công tên lửa liên tục mà còn tạo ra áp lực lớn đối với Nga trong việc duy trì các tuyến tiếp tế và bảo vệ các căn cứ quân sự quan trọng.
Những mục tiêu ở Nga mà Ukraine có thể tấn công bằng tên lửa tầm xa Viện Nghiên cứu Chiến tranh đã liệt kê một loạt mục tiêu ở Nga mà Ukraine có thể tấn công nếu được các nước phương Tây cho phép tấn công bằng vũ khí tầm xa. Tên lửa tầm xa Storm Shadow của Anh. Ảnh: Yahoo News Theo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, sử dụng tên lửa tầm xa của phương Tây để tấn...